Πέμπτη 10 Μαρτίου 2016

Ιστορία μιας λέξης: Hot spot ή αλλιώς Κέντρα Πρώτης Υποδοχής...

8-sarantakos

  Ηπρωτόγνωρη  κρίση που έχει κυριαρχήσει στην επικαιρότητα, σφυροκοπεί τα μάτια και την ψυχή μας  απειλεί να κλονίσει συθέμελα το εγχείρημα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μιας Ένωσης που μέχρι τώρα έχει σταθεί ανήμπορη να δώσει μιαν ευρωπαϊκή απάντηση σε ένα πρόβλημα που, κοιταγμένο συνολικά, δεν θα έπρεπε να είναι και τόσο δυσεπίλυτο. Μια ένωση εύπορων κρατών με πληθυσμό πάνω από 500 εκατομμύρια εύκολα μπορεί να απορροφήσει ένα ή δύο ή τρία εκατομμύρια κατατρεγμένους –πολύτιμο νέο αίμα, στην πραγματικότητα.
Η προσφυγική κρίση που περνάμε μάς έχει δώσει και καινούργιες λέξεις, και μια από αυτές θα μας απασχολήσει σε τούτο το κείμενο. Πιο σωστά, δεν είναι μία λέξη, αλλά σύμπλοκος όρος δύο λέξεων, και επιπλέον πρόκειται για δάνειο από τα αγγλικά, που έχει μπει ασυμμόρφωτο και ατελώνιστο στα ελληνικά· θα το είδατε στον τίτλο, εννοώ τον όρο «χοτ σποτ» ή hot spot αν προτιμάτε στα αγγλικά.

Η χώρα μας έχει αναλάβει την υποχρέωση να κατασκευάσει και να θέσει σε λειτουργία πέντε ή έξι χοτ σποτ, Κέντρα Πρώτης Υποδοχής όπως ονομάζονται στην επίσημη ελληνική ορολογία, η οποία προϋπήρχε, αφού με αυτήν την ονομασία εμφανίζονται ήδη στον νόμο 3907 του 2011, που μετέφερε στο εθνικό μας δίκαιο μιαν κοινοτική οδηγία του 2008. Επειδή εκείνος ο νόμος ουδέποτε εφαρμόστηκε, τέτοια κέντρα δεν φτιάχτηκαν ποτέ –αν είχαν φτιαχτεί, πιθανώς να είχε εδραιωθεί στη γλώσσα το ευκολοπρόφερτο ακρώνυμο ΚΕ.Π.Υ. (όπως τα ΚΕΠ ή τα ΚΑΠΗ) και να μην είχαμε σήμερα να στραβώνουμε τη γλώσσα μας με το σχεδόν απρόφερτο στα ελληνικά χοτ-σπότ — αλλά, βέβαια, μακάρι να ήταν αυτό το πρόβλημά μας!
Η αγγλική λέξη spot, που ήταν spotte στα μεσαιωνικά αγγλικά, ανάγεται στο αρχαίο σκανδιναβικό spotti, που σήμαινε «κομματάκι», και η αρχική της σημασία φαίνεται πως ήταν, ακριβώς, ένα μικρό κομμάτι γης. Ωστόσο, σταδιακά εξελίχθηκε σε έναν μονοσύλλαβο πρωτέα, αφού αυτή η λεξούλα έχει πάρει στα αγγλικά πολλές και διάφορες σημασίες, όπως: η βούλα· ο λεκές, η κηλίδα, τόσο με την κυριολεκτική όσο και με τη μεταφορική σημασία· το σημείο, η θέση, η τοποθεσία· το κέντρο ψυχαγωγίας· το νούμερο στις επιθεωρήσεις· το σπυράκι· η μικρή ποσότητα, ενώ επίσης ως επίθετο σημαίνει «αιφνιδιαστικός» ή «της τελευταίας στιγμής».
Η λέξη έχει περάσει και στα ελληνικά, και μάλιστα πάνω από μία φορά, αφού έχουμε καταρχάς το διαφημιστικό σποτ, το σύντομο διαφημιστικό μήνυμα στην τηλεόραση ή στο ραδιόφωνο, ενώ αργότερα μπήκαν στη γλώσσα μας και οι λαμπτήρες σποτ, τα σποτάκια, οι μικροί προβολείς που μπαίνουν στην οροφή ή ψηλά στον τοίχο και φωτίζουν ένα συγκεκριμένο σημείο –εδώ έχουμε σύντμηση από το spotlight. Στα οικονομικά, έχουμε την τιμή ή την ισοτιμία σποτ – την άμεση, την τρέχουσα.
Όσο για το αγγλικό hot spot, κι αυτός ο όρος έχει ήδη χρησιμοποιηθεί αρκετές φορές και σε διάφορους τομείς. Ας πούμε, πριν από καναδυό χρόνια, σε πιο ξένοιαστους καιρούς, αρκετοί αναζητούσαν πώς και πώς να βρουν ένα χοτ σποτ, διότι έτσι ονομάζονται (και) τα σημεία όπου μπορεί κανείς να συνδέσει το κινητό του με ένα ασύρματο δίκτυο (Wi-fi), ενώ στη γεωλογία ο όρος δηλώνει τα σημεία έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας, θερμά σημεία δηλαδή, ενώ ακόμα πιο παλιά ο όρος σήμαινε ένα «καυτό» κέντρο διασκέδασης ή ακόμα και μια δερματική φλεγμονή.
Ωστόσο, τώρα κυριαρχεί η νιόφερτη σημασία, των κέντρων υποδοχής προσφύγων στις χώρες πρώτης γραμμής, και κυρίως στην Ελλάδα. Στα κέντρα αυτά θα γίνεται λοιπόν η καταγραφή των προσερχομένων, η διαλογή των προσφύγων από τους μετανάστες – αλλά δεν είναι σαφές τι θα γίνεται στη συνέχεια, αφού η προώθηση των προσφύγων στις χώρες όπου επιθυμούν να εγκατασταθούν γίνεται με το σταγονόμετρο, ενώ ακόμα πιο δύσκολη έχει αποδειχτεί, τουλάχιστον ως τώρα, η επιστροφή εκείνων που δεν μπορούν να χαρακτηριστούν πρόσφυγες στην Τουρκία ή στις χώρες καταγωγής τους. Είναι δηλαδή υπαρκτό το ενδεχόμενο η χώρα μας να γίνει, όπως και τόσες άλλες, όχι απλώς χώρα διέλευσης προσφύγων αλλά και χώρα εγκατάστασης — για να μην πούμε και χώρος εγκλωβισμού, ένα τεράστιο χοτ σποτ με διάφορες έννοιες της λέξης.
Σε αυτή τη δύσκολη περίσταση, η αλληλεγγύη των απλών ανθρώπων έλαμψε συγκινητική και επισκίασε τόσο τη μαυραγορίτικη συμπεριφορά κάποιων αετονύχηδων όσο και τους κρωγμούς των ακροδεξιών ή τα κροκοδείλια δάκρυα των μεγάλων καναλιών. Μέσα στις τόσες συμφορές που τους χτύπησαν, τα καραβάνια των απελπισμένων έχουν τουλάχιστον την μικρούλα τύχη ότι βρήκαν την Ελλάδα με αυτή την κυβέρνηση και με αυτό το κίνημα αλληλεγγύης, μιας αλληλεγγύης που έχει αρχίσει να πιάνει τόπο και να δροσίζει την κάψα των χοτ σποτ.

                                                                        Πηγή: Νίκος Σαραντάκος / εφημ. ΑΥΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου