Πάει το καλοκαίρι...

Ρέκβιεμ για το καλοκαίρι που σε λίγες ώρες μας αποχαιρετά είναι το παρακάτω κείμενο της "Εφημερίδας των Συντακτών", μια μέρα μετά την πανσέληνο. Από τον Δημήτρη Νανούρη...

Με τις χορδές του λαγούτου αποχαιρετούμε τις θαλάσσιες πραιρίες, που λέν’ κι οι ποιητές. Καβαλικεύουμε τα ατίθασα άτια του πελάγους, στήνουμε χορό στην αφρόεσσα χαίτη τους, ακροβατούμε στον ανυποχώρητο καλπασμό τους. Στις γαλανές γειτονιές των αντικατοπτρισμών συνομιλούν ο σκοτεινός βυθός του παρελθόντος με τον λαμπερό ουρανό του μέλλοντος· νεύματα, ψίθυροι και σκέρτσα, ερωτόλογα και υποσχέσεις, κραυγές και φοβέρες αφηγούνται τη μοίρα μας.

Εγκαταλείπουμε μια-μια τις ψευδαισθήσεις του καλοκαιριού. Τις τιρκουάζ αποχρώσεις των αμπελώνων, τις αμμουδιές με τα πλατύφυλλα βότσαλα, τα απολιθωμένα κρίταμα των βράχων, τις ξελογιάστρες συκιές με τα συκάμινα. Πυροδοτεί τις θρυαλλίδες της μνήμης το υγρό στοιχείο· συδαυλίζει τις εκρήξεις των νόστων· καταστρατηγεί τις διεστραμμένες νομοτέλειες που ατενίζουν αμήχανα τις αγλαές κορυφογραμμές των νησιών. Απ’ τον βατήρα των αδιεξόδων πέφτουν παφλάζοντας στον γιαλό οι σταθερές, οι σταθμοί κι οι αστάθειες· οι δοξασίες, οι παραδοξότητες κι οι δόξες· οι αιτιάσεις, τα αίτια και τα αιτιατά.

Θαρρείς πως συνωμοτούν οι ακτινοβόλες δυνάμεις του σύμπαντος για να λούζεται εσαεί ο Ικαρος στ’ αγριεμένα νάματα της Νικαριάς. Ατάραχος ταραξίας των αιθέρων επαναλαμβάνει την πτήση του στο διηνεκές, με αφοπλιστικό πλεονέκτημα τα κέρινα φτερά του. Με τις χορδές του λαγούτου φίλος τραγουδοποιός και λεξεγέρτης ακυρώνει τα μοιρολόγια, διαιωνίζει τις επιστροφές, παιανίζει τους θριάμβους επιμένοντας πως με την πτώση του ο γιος του Δαιδάλου εξυψώνεται. Η θάλασσα, άλλωστε, δεν χωρίζει τις στεριές· τις ενώνει.

Εορτή ετήσια των ηδονών το καλοκαίρι, πανήγυρις των ορμών, καθέλκυση των αισθήσεων στους αναζωογονητικούς χυμούς του πεπρωμένου. Δεν του ταιριάζουν οι αποχαιρετισμοί. «Καλό χειμώνα» λένε οι δειλοί και τον περιμένουν απ’ τον Αύγουστο οι προσκυνημένοι. Εμπλεοι απόλαυσης υποδεχόμαστε το αποκαλόκαιρο, οπότε η φύση αρχίζει να προβάρει το χειμωνιάτικο φουστάνι της. Ωσπου να εφαρμόσει στο στήθος, τη μέση και τους γλουτούς, μας αιφνιδιάζει με τις πιο έξαλλες εμφανίσεις της.

Ξεμωραίνονται ακόμα και οι καιροί. Κι εμείς που γυρίσαμε εκόντες άκοντες στον κλεινόν άστυ, κρατάμε μέσα μας το καλοκαίρι. Φωτοσυνθέτουμε τον ήλιο, μετουσιώνουμε τα κύματα, μεταλλάσσουμε τα περιγράμματα των νησιών. Περισυλλογή, εξύψωση, υπέρβαση. Η αδήριτη επικαιρότητα προοιωνίζεται άστατα δελτία με θυελλώδεις ανέμους, μπόρες και αστραπόβροντα, ενόψει συμπληρωματικής αξιολόγησης. Το αποκαλόκαιρο ορίζεται ως η αντίσταση του αδύνατου στην εξουσία των εποχών· στην αμείλικτη τυραννία του χειμώνα.

Ηταν απαίτηση επιστήθιου φίλου η αναδημοσίευση τούτου του σημειώματος που γράφτηκε τέτοιες μέρες πριν από τρία χρόνια ακριβώς στο κατάστρωμα του πλοίου της γραμμής από την ευφρόσυνη Νάξο στον κατηφή Πειραιά. Το αυγουστιάτικο μελτέμι έκανε ξεμυαλιστικά εναργείς τις Κυκλάδες. Μύκονος, Δήλος, Ρήνεια, Τήνος, Σύρα, Γυάρος και πιο κάτω τα Θερμιά και η Τζια απ’ τη μια κι η Πάρος, η Αντίπαρος, η Σίφνος και η Σέριφος απ’ την άλλη. Νόμιζες πως θα απλώσεις το χέρι σου και θα τις πιάσεις. Στο νυχτερινό χτεσινό ταξίδι τ’ ασήμι της πανσελήνου λαμπύριζε στα γαλήνια νερά κι όλες αυτές οι πανέμορφες θυγατέρες, συμπλέοντας μαζί μας με τα χωριά τους φωταγωγημένα, μας συνόδευαν στη μελαγχολική διαδρομή της επιστροφής.