Καλό μήνα!

 Ο Ιούνιος ετυμολογείται μάλλον από τη θεά Juno των Ρωμαίων, που είναι το αντίστοιχο της Ήρας. Η λαϊκή του ονομασία είναι Θεριστής, αλλά και Κερασάρης -ευεξήγητη και στις δυο περιπτώσεις η προέλευση του ονόματος.

Μια άλλη λαϊκή ονομασία είναι η «πρωτογιούλης», ενώ ο Ιούλιος που ακολουθεί λέγεται «δευτερογιούλης». Στην Κρήτη λέγονται, αντίστοιχα, Πρωτόλης και Δευτερόλης και έχουν παρετυμολογηθεί από την πρώτη και τη δεύτερη ελιά (ότι τότε δένει ο καρπός).

Ο Ιούνης είναι ο μήνας με τις μεγαλύτερες μέρες του χρόνου. Στις 21 Ιουνίου έχουμε το θερινό ηλιοστάσιο ή λιοτρόπι, και συνάμα τη μεγαλύτερη μέρα του χρόνου. Στο δικό μας γεωγραφικό πλάτος, οι μέρες γύρω στην 21η Ιουνίου διαρκούν σχεδόν 15 ώρες (παρά 12 λεπτά). Βορειότερα, οι μέρες διαρκούν περισσότερο -στο Λονδίνο 16 ώρες και 40 λεπτά, και πιο πάνω φτάνουμε στις λευκές νύχτες.

Στην παλιά αγροτική κοινωνία, οι τελευταίοι μήνες της άνοιξης και οι πρώτοι του καλοκαιριού ήταν οι πιο δύσκολοι, ιδίως για όσους δεν είχαν και ζώα: η καινούργια σοδειά δεν είχε ακόμα θεριστεί ενώ η παλιά είχε τελειώσει ή κόντευε να τελειώσει, τουλάχιστο στα φτωχά νοικοκυριά. Ο Μάης και ο Ιούνης ήταν λοιπόν μήνες στενεμένοι, εξού και η κεφαλονίτικη παροιμία «Ο Μάης έχει τ’ όνομα κι ο Θεριστής την πείνα». Και επειδή τον Ιούνιο η ελιά έχει μεν χάσει τον ανθό της αλλά δεν έχει ακόμα φανερώσει τον καρπό της, μια άλλη παροιμία λέει «Τον Θεριστή ο νοικοκύρης τηράει την ελιά και τραβάει τα μαλλιά του» (επειδή βλέπει σκέτα φύλλα).

Ο Ιούνιος έχει δώσει και τα Ιουνιανά, που ήταν οι πολύνεκρες συγκρούσεις του 1863 μετά την εκδίωξη του Όθωνα και πριν έρθει ο Γεώργιος Α’. Κάποιοι είπαν και για Ιουνιανά του 2011, τις μεγάλες διαδηλώσεις με την περικύκλωση της Βουλής, αλλά αυτά δεν έπιασαν ενώ τα πρώτα έχουν μάλλον ξεχαστεί.

Ένα άλλο θλιβερό χαρακτηριστικό του Ιούνη είναι πως οι δέκα πρώτες μέρες του σημαδεύονται από τέσσερα ναζιστικά ολοκαυτώματα...

                                                          Κ Α Λ Ο  Μ Η Ν Α ! !