Κυριακάτικο σινεμά: Αφιέρωμα στην Εθνική αντίσταση: "Το Μπλόκο της Κοκκινιάς"

 Το ντοκιμαντέρ- αφιέρωμα του ιστολογίου παρουσιάζει το χρονικό των γεγονότων τις 17ης Αυγούστου στην Κοκκινιά, όταν δυνάμεις του γερμανικού στρατού μαζί με τμήματα των Ταγμάτων Ασφαλείας απέκλεισαν την ευρύτερη περιοχή στήνοντας το λεγόμενο μπλόκο. Η αφήγηση περιλαμβάνει μαρτυρίες των ανθρώπων που έζησαν τα γεγονότα, επέζησαν της επίθεσης που πραγματοποιήθηκε, έχασαν συγγενείς και στάλθηκαν στα στρατόπεδα συγκέντρωσης της ναζιστικής Γερμανίας.
 Περιγράφεται η σημασία της Κοκκινιάς ως περιοχή με έντονη αντιστασιακή δραστηριότητα, με μαζικές εργατικές και άλλες κινητοποιήσεις, ένοπλη δράση και διαδηλώσεις κατά τη διάρκεια της Κατοχής, με αποκορύφωμα τους μήνες που μεσολάβησαν από το τέλος του 1943 και μέχρι τον Αύγουστο του 1944. Αντιστοίχως παρουσιάζονται τα γεγονότα της 17ης Αυγούστου όπως βιώθηκαν από τους κατοίκους της Κοκκινιάς, η έλευση των κατοχικών δυνάμεων, η συνεργασία των Ταγμάτων Ασφαλείας, η συγκέντρωση των ανδρών στην πλατεία της Οσίας Ξένης, το έργο των κουκουλοφόρων καταδοτών, οι εκτελέσεις των αγωνιστών στην παρακείμενη μάντρα του υφαντουργείου Παγιασλή, οι οδομαχίες στην ευρύτερη περιοχή και οι απεγνωσμένες προσπάθειες των γυναικών της Κοκκινιάς να βοηθήσουν τους αιχμαλώτους. Ι
  Η ταινία καταγράφει τις αναμνήσεις των επιζώντων του μπλόκου και των αντιστασιακών που μεταφέρθηκαν στη συνέχεια στο Χαϊδάρι και στο Ρουφ και ακολούθως στα στρατόπεδα συγκέντρωσης στη Γερμανία, αλλά και γυναικών-συγγενών των θυμάτων που περιγράφουν το θρήνο και την απόγνωση για τους ανθρώπους που εκτελέστηκαν, βασανίστηκαν και φυλακίστηκαν.

ΚΑΛΗ ΚΥΡΙΑΚΗ!

25 Νοεμβρίου 1942: Η ανατίναξη της γέφυρας Γοργοπόταμου, κορυφαία πράξη ελληνικής αντίστασης...

 του Θανάση Καλλιανιώτη*

Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοπόταμου αποτέλεσε την κορυφαία πράξη της ελληνικής αντίστασης εναντίον των δυνάμεων του Αξονα, σαν σήμερα, 75 χρόνια πριν.

Τη νύχτα της 25ης Νοεμβρίου 1942 μια φοβερή έκρηξη σε μια ήσυχη κοιλάδα της κεντρικής Ελλάδας έκοψε στη μέση την οδογέφυρα του Γοργοποτάμου, απ’ όπου περνούσε η σιδηροδρομική γραμμή που συνέδεε την Αθήνα με τον Βορρά. Τα εκρηκτικά τοποθέτησαν και πυροδότησαν Βρετανοί σαμποτέρ αφού προηγουμένως η από κοινού δράση ανταρτών του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ εξουδετέρωσε την ιταλική φρουρά.
Η σιδηροδρομική γραμμή βγήκε εκτός λειτουργίας για αρκετές εβδομάδες, προκαλώντας έλλειψη καυσίμων και διακοπές ρεύματος στην Αθήνα. Η κορυφαία αυτή πράξη της ελληνικής αντίστασης έκανε φανερή την ευάλωτη θέση του Αξονα στην Ελλάδα, η οποία εξαρτάτο από μια λεπτή λωρίδα σιδηροδρόμου και αυτοκινητοδρόμου, που κατέβαινε σαν φίδι κατά μήκος της ανατολικής ακτής της χώρας.
Η επιχείρηση είχε σχεδιαστεί και καθοδηγηθεί από Βρετανούς στρατιωτικούς, μέλη του SOE (Special Operations Executive) – του Εκτελεστικού Ειδικών Επιχειρήσεων. Η αποστολή τους, που είχε την κωδική ονομασία Χάρλινγκ, ήταν να ανατινάξουν τη γέφυρα για να σταματήσει ο ανεφοδιασμός των δυνάμεων του Αξονα στη Βόρεια Αφρική. Κατόπιν, θα έφευγαν από την Ελλάδα.
Ωστόσο, η Βρετανική Στρατιωτική Αποστολή έμελλε να παραμείνει έως το τέλος του πολέμου και να παίξει έναν αμφισβητούμενο ρόλο στην πολιτική του αντιστασιακού κινήματος. Οσο για τους αντάρτες του ΕΛΑΣ και του ΕΔΕΣ, την επιτυχία στον Γοργοπόταμο θα ακολουθούσε η μεταξύ τους σύγκρουση.
Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου τη νύχτα της 25ης Νοεμβρίου 1942 δεν ήταν το μοναδικό στην Ελλάδα γεγονός όπου συνεργάστηκαν διάφορες μεταξύ τους παρατάξεις, ο ΕΔΕΣ και το ΕΑΜ εν προκειμένω, αφού τρεις μήνες αργότερα, στο οροπέδιο Φαρδύκαμπος της Σιάτιστας αντάρτες του αριστερού ΕΛΑΣ και συνάδελφοί τους εθνικιστές της ΥΒΕ/ΕΚΑ αιχμαλώτισαν ένα ολόκληρο τάγμα Ιταλών.
Χωρίς το πρώτο είναι απίθανο να υπήρχε το δεύτερο κι αμφότερες οι επιτυχίες διέθεταν κοινό παρονομαστή, έναν αμέσως επακολουθήσαντα ενδοελληνικό σπαραγμό. Είναι φανερό πως η διαφοροποίηση ανάγεται στον «ανάδοχο»: στον Φαρδύκαμπο δεν υπήρχε κανείς, ενώ ο Γοργοπόταμος σχεδιάστηκε, οργανώθηκε και κατά ένα μέρος εκτελέστηκε από Βρετανούς. Χωρίς την παρουσία τους όχι μόνον δεν θα λάβαινε χώρα η καταστροφή της γέφυρας, αλλά η μετέπειτα σημαντική ένοπλη αντίσταση εναντίον των τριών κατακτητών δύσκολα θα ξεπερνούσε στην ύπαιθρο το στάδιο των ασύνδετων ανταρτοομάδων, εκ των οποίων ελάχιστες θα ασχολούνταν με μαζικές επιθέσεις εναντίον των κατακτητών.
Ισχυρή ένδειξη των ειρημένων αποτελεί η ενιαύσια βαθιά παρανομία, διάβαζε διάλυση, από Γερμανούς και Βουλγάρους των ενόπλων ελληνικών σχηματισμών κατά τη φθινοπωρινή εξέγερση του 1941 στη Μακεδονία. Διττής, όχι όμως και ισομερούς, φύσεως ήταν η πτώση των Βρετανών στην Kεντρική Ελλάδα τέλη Σεπτεμβρίου του 1942, όπως φαίνεται από τους επικεφαλής τους.
Ο αρχηγός της Αποστολής, αντισυνταγματάρχης Μηχανικού Εντμουντ Μάγιερς, εξέφραζε το στρατιωτικό μέρος, σύμφωνα με το οποίο επειγόταν η διακοπή των γερμανικών ενισχύσεων από την Ευρώπη στη Βόρεια Αφρική μέσω των ελληνικών σιδηροδρόμων. Εκτός από τις ειδικές του γνώσεις για την καταστροφή της γέφυρας, η ένστολη παρουσία του ήταν απαραίτητη για την έλξη σε ένα σώμα των κεχωρισμένων Ελλήνων ανταρτών. Στον υποδιοικητή της Βρετανικής Αποστολής, έφεδρο ταγματάρχη Πυροβολικού Κρίστοφερ Γούντχαουζ, έναν πανέξυπνο, ελληνομαθή και ωκύποδα (προσόν άριστο για την περίσταση) νεαρό αφέθηκε το πολιτικό σκέλος της υποθέσεως. Καθώς ο Κρις, όπως ήταν το παρωνύμιό του, επρόκειτο να παραμείνει στην Ελλάδα, ενώ ο αρχηγός του να επιστρέψει στο Κάιρο, φαίνεται πως το σαμποτάζ βάραινε ολιγότερο από την επιτόπια αναγνώριση του πεδίου και την εν καιρώ διαχείριση των ιδιαιτεροτήτων του.
Η παρουσία των Βρετανών ήταν αναγκαία, αφού περίσσευαν οι θολές αναγνώσεις για την κατάσταση στην Ελλάδα, τουλάχιστον λόγω της μυστικότητας και της απόστασης μεταξύ του χωριού και της πόλης. Ετσι, οι πληροφορίες που ξεκινούσαν από την ύπαιθρο έφθαναν με βραδύτητα στην Αθήνα όπου υπήρχε συμμαχικός πομπός ασυρμάτου για να μεταδοθούν στη Μέση Ανατολή.
Ηταν αδύνατον λοιπόν να εξακριβωθεί εξ αποστάσεως τι ίσχυε και τι όχι στον κόσμο των ελληνικών βουνών, παραδείγματος χάριν ο πραγματικός αριθμός των ανταρτών, το ποιόν, οι σκοποί ή οι αρχηγοί τους. Ετσι, γραφικοί κλέφτες διαφημίζονταν ως πραγματικοί αγωνιστές, ενώ κάτω από ηχηρά ψευδώνυμα κρύβονταν ποικίλων ειδών άνδρες. Ελάχιστοι π. χ. γνώριζαν ότι ο «ταγματάρχης Πυροβολικού Αρης Βελουχιώτης» ήταν στην πραγματικότητα απόστρατος δεκανέας κι ασήμαντος έως τότε στο Πανελλήνιο δηλωσίας κομμουνιστής, ενώ οι περισσότεροι αγνοούσαν ότι ηνίοχος του ΕΑΜ, στις δέλτους του οποίου δρούσε ο ρηθείς, ήταν το ΚΚΕ. Κριτήριο για την επιλογή του τόπου προσεδάφισης αποτέλεσε η γεωγραφία.
Ετσι, παρ’ όλο που στον Ολυμπο δρούσαν ένοπλοι Ελληνες από την άνοιξη ήδη του 1942, προτιμήθηκε η Στερεά Ελλάδα, επειδή εκεί έστεκαν οι στόχοι, τρεις τεράστιες γέφυρες – τα Τέμπη δεν προσφέρονταν κι επιπροσθέτως βρίσκονταν πολύ μακριά από την Αθήνα.
Για την καταστροφή των γεφυρών χρειάζονταν δεκάδες αντάρτες, αλλά οι μόνοι βέβαιοι για τη συμμετοχή τους ήταν όσοι δρούσαν υπό τις διαταγές του απότακτου συνταγματάρχη Ναπολέοντος Ζέρβα, γνωστού στους συμμάχους, αφού ήδη είχε λάβει σημαντική οικονομική στήριξη για τη δημιουργία ανοιχτού αντάρτικου.
Στην τεράστια σωματική (και ψυχική) αντοχή του υποδιοικητή Κρις οφείλεται εν πολλοίς η εύρεση και σύνδεση του μακρινού ΕΔΕΣ με τους Βρετανούς δολιοφθορείς στην Γκιώνα. Την πτώση των αλεξιπτωτιστών έμαθαν αμέσως οι Ιταλοί, γι’ αυτό και κίνησαν δυνάμεις εξεύρεσής τους. Καθώς οι συνδέσεις καθυστερούσαν, διαμορφώθηκε η αντίληψη ότι την αγνοούσε ο ΕΛΑΣ της περιοχής, παρ’ όλο που το γεγονός, εξέχον στην τοπική Iστορία, διαδόθηκε προφανώς αστραπιαία. Με παρόμοια ταχύτητα εικάζεται πως είχε εξαπλωθεί και η φήμη ότι οι Βρετανοί αγόραζαν με λίρες σφάγια και τρόφιμα για την επιβίωσή τους χωρίς να τα κατάσχουν.
Ο ΕΔΕΣ και ο ΕΛΑΣ έδρασαν από κοινού
Η εμφάνιση του ΕΛΑΣ στη σκηνή συνέπεσε με την άφιξη των ανταρτών του Ναπολέοντος Ζέρβα στο πεδίο, με τους τελευταίους αποφασισμένους να λάβουν μέρος αμέσως στην ανατίναξη. Ο ΕΔΕΣ θα έδρεπε τη δόξα του εγχειρήματος και αφειδή συμμαχική στήριξη σε περίπτωση αχειρίας του ΕΛΑΣ, κάτι όχι εντελώς απίθανο, αφού λόγω της αυστηρής πολιτικής δομής του τελευταίου ήταν φυσικό να αναμένεται έγκριση συμμετοχής από ανώτερα κλιμάκια. Καθώς όμως επρόκειτο για εγχείρημα στην περιοχή του ΕΛΑΣ, η απουσία του πιθανότατα θα κατέληγε στον λήθαργο, αν όχι τη διάλυση των μονάδων του, αφού κανένας από τους απλούς αντάρτες δεν θα την εκλάμβανε ως ορθή.
Τελικώς επιλέχτηκε ως στόχος η γέφυρα του Γοργοποτάμου και ύστερα από αναγνωρίσεις το τριμερές σχέδιο καταστροφής της είχε ως εξής: α) τοποθέτηση και εμπύρευση εκρηκτικών στη βάση των μεταλλικών στηριγμάτων β) απασχόληση ή εκμηδένιση της εκατέρωθεν ιταλικής φρουράς γ) απαγόρευση άφιξης ενισχύσεων και διακοπή επικοινωνιών Για το πρώτο μέρος η τεχνογνωσία αρκούσε, αφού εκτός του Μάγιερς υπήρχαν και άλλοι Βρετανοί αξιωματικοί έμπειροι των εκρηκτικών.
Η εκτέλεση των υπολοίπων δύο μερών προϋπέθετε ορθή κατανομή όπλων, κυρίως αυτομάτων στεν, και πυρομαχικών, ιδίως χειροβομβίδων μιλς, αφού ο εχθρός είχε οχυρωθεί, σωστό διαμοιρασμό ανταρτών και αυστηρή τήρηση χρονοδιαγράμματος μέσα στη χειμωνιάτικη δυσχωρία, λογικές σχέσεις στις οποίες διακρίνονταν οι Βρετανοί, ιδιαίτερα ο Κρις. Η αρχηγία της επιχείρησης αφέθηκε στον (απότακτο) συνταγματάρχη Ζέρβα ως ανώτερο στον βαθμό από όλους τους παρευρισκομένους, γι’ αυτό αργότερα αυτόν επικήρυξαν οι Ιταλοί.
Την καταβολή του νοτίου βάθρου της γέφυρας όπου οι Ιταλοί ήταν πολυπληθέστεροι ανέλαβε ο βαθμοφόρος του ΕΔΕΣ Μιχαήλ Μυριδάκης, λόγω της έλλειψης αξιωματικών στον ΕΛΑΣ παρά εξαιτίας του εντυπωσιακού παραστήματός του.
Ο Αρης Βελουχιώτης δεν προσφέρθηκε ως υποψήφιος, πρώτον διότι ήταν πλασματικός «ταγματάρχης», κι έπειτα επειδή φοβόταν να μην αποκαλυφθούν τόσο ο πραγματικός στρατιωτικός βαθμός του όσο και το ονοματεπώνυμό του. Συμμετείχε όμως στο επιτελείο της επιχείρησης και ήταν χρήσιμος για να προσδίδει τόλμη στους άνδρες του, κάτι που ήδη το είχαν αποδείξει.
Αρτια λοιπόν οργανωμένη η επιχείρηση ήταν αφύσικο να μην επιτύχει. Οταν αντάρτες και Βρετανοί αποσύρθηκαν ευτυχείς από το πεδίο, ο Ζέρβας επέστρεψε στην περιοχή του Βάλτου από όπου είχε εξορμήσει. Για τη συμμετοχή οι Βρετανοί προσφέρθηκαν να δώσουν παράσημα και χρήματα τόσο στον Ζέρβα όσο και στον Βελουχιώτη, αλλά ο τελευταίος ενώ αρνήθηκε το πρώτο, αποδέχτηκε το δεύτερο, ήτοι 250 χρυσές λίρες μετρητοίς τον Νοέμβριο κι άλλες τόσες έναν μήνα μετά.
Η οικονομική εξάρτηση του ΕΛΑΣ από τους Βρετανούς είχε αρχίσει. Ολίγες ημέρες αργότερα βαδίζοντας στα ίχνη του Κρις ο ΕΛΑΣ, ενισχυμένος με δύο νέους εξ Αθηνών καθοδηγητές, ανταπέδωσε την επίσκεψη των ανταρτών του ΕΔΕΣ με μια κύρια όμως διαφορά: ο Ζέρβας είχε προσέλθει αδελφικώς για την επιτυχία ενός κοινού σκοπού, ενώ η εισόρμηση του Αρη σκόπευε στην εξάρθρωση του ΕΔΕΣ. Επειτα από τη μεσίτευση του Κρις προς στιγμήν μόνον κατευνάστηκε η έμφυλη σύγκρουση. Η γέφυρα που είχε ενώσει τους αντάρτες είχε τελικώς καταστραφεί.

* Ο κ. Θανάσης Καλλιανιώτης είναι ιστορικός, δρ Ιστορίας ΑΠΘ. Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην Καθημερινή της Κυριακής τον Οκτώβρη του 2010

Simply (the) Best...

Είχε και το όνομα και την χάρη. Και ταλέντο, πάρα πολύ ταλέντο. Στο γήπεδο, έγραφε, ζωγράφιζε, συνέθετε και γενικώς χρησιμοποιώντας με μοναδική χάρη, όλες τις μορφές της τέχνης, κατόρθωνε να σε πείσει ότι το ποδόσφαιρο είναι ανυπέρβλητη… ποίηση! Και βέβαια ήταν κάτι πολύ περισσότερο από ένας σπουδαίος ποδοσφαιριστής. Ήταν ένας ροκ σταρ -5ο σκαθάρι τον αποκαλούσαν, αφού ήταν τόσο δημοφιλής, όσο και οι Μπιτλς- , ένας θρύλος με υπέροχο βλέμμα που μπορούσε να ρίξει μεταφορικά και κυριολεκτικά, όχι τον μισό αλλά ολόκληρο τον γυναικείο πληθυσμό, πόλεων μεγαλύτερων της Αθήνας!
Ο Τζορτζ Μπεστ, περί ου ο λόγος, γεννιέται στο Μπέλφαστ στις 22 Μαΐου του 1946. Εκεί τον..
ανακαλύπτει ένας σκάουτερ της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, ο Μπομπ Μπίσοπ και τον συστήνει στον Ματ Μπάσμπι, «ως μία αληθινή ιδιοφυία». Το 1961, υπογράφει το πρώτο συμβόλαιο με τους «Κόκκινους Διαβόλους» και «η φαντασία έρχεται στην πραγματική ζωή», όπως γράφει εύστοχα ο δημοσιογράφος Ντέιβιντ Μίλερ. Ενδεικτικά αναφέρουμε ένα από τα πολλά επιτεύγματά του: Στις 7 Φεβρουαρίου του 1970, βάζοντας 6 (!) γκολ στην Νορθάμπτον –τελικό σκορ 8-2- γίνεται ο παίκτης της Γιουνάιτεντ που έχει σκοράρει τις περισσότερες φορές, σε ένα ματς. Όσο για τον ταλαίπωρο αμυντικό των ηττημένων που είχε αναλάβει το μαρκάρισμά του, τον Ρέι Φέαρφαξ, με αφοπλιστική ειλικρίνεια δηλώνει: «Μια φορά που βρέθηκα αρκετά κοντά του, ήταν όταν χαιρετηθήκαμε, στο τέλος του αγώνα».
Ωστόσο με την ίδια ευκολία που χανόταν από το οπτικό πεδίο των αντιπάλων του, άρχισε κάποια στιγμή να χάνεται και από το …οπτικό πεδίο της ζωής. Και να βυθίζεται στην θάλασσα του αλκοόλ. Δίνει το τελευταίο του παιχνίδι στο «Ολντ Τράφορντ», το 1974, απέναντι στην Κουίνς Παρκ Ρέιντζερς, σε ηλικία μόλις 26 χρόνων. Έχει ήδη πάντως προλάβει να γράψει ολόκληρο κεφάλαιο στην ιστορία της αγγλικής ομάδας, σημειώνοντας 137 γκολ σε 361 αναμετρήσεις.
Τυπικά, δεν σταματάει το ποδόσφαιρο, αλλά επί της ουσίας, είναι η στιγμή που αποφασίζει την ζωή του να «την εξευτελίζει πηγαίνοντάς την, γυρίζοντας συχνά και εκθέτοντάς την μες στην πολλή συνάφεια του κόσμου». Μάλλον δεν θα έτυχε να διαβάσει το γνωστό ποίημα του Καβάφη που προτάσσει στον παραπάνω στίχο του, την καθοριστική λεξούλα «μην». Μοιάζει το μότο του να είναι το «απαγορεύεται το απαγορεύεται».
Ένα χρόνο αφότου έχει εγκαταλείψει οριστικά τους αγωνιστικούς χώρους, μπαίνει στην φυλακή γιατί οδηγεί υπό την επήρεια αλκοόλ και γιατί επιτίθεται σε αστυνομικό. Και βέβαια ως αυθεντικός αυτοκαταστροφικός τύπος, υπερασπίζεται με σθένος τις επιλογές του: «Ξόδεψα το 90% των χρημάτων μου σε ποτά, κορίτσια και γρήγορα αυτοκίνητα. Τα υπόλοιπα, απλώς τα σπατάλησα.» Κι ακόμα: «Έχω σταματήσει να πίνω, αλλά μόνο όταν κοιμάμαι.» «Το 1969 εγκατέλειψα τις γυναίκες και το ποτό. Ήταν τα χειρότερα 20 λεπτά τις ζωής μου.» «Ίσως πάω στους Ανώνυμους Αλκοολικούς, αλλά νομίζω ότι θα ήταν δύσκολο να παραμείνω ανώνυμος».
 Έχει πει μια κορυφαία ατάκα- εξόχως τιμητική- και για τον αγαπημένο Γάλλο των «Κόκκινων Διαβόλων», τον Έρικ Καντονά: «Θα έδινα όλη την σαμπάνια που έχω πιεί στη ζωή μου για να έπαιζα μαζί του σε ένα μεγάλο ευρωπαϊκό παιχνίδι στο Ολντ Τράφορντ»
Σαν σήμερα (25/11) του 2005, ο Τζορτζ Μπεστ, αφήνει στο την τελευταία του πνοή, με το συκώτι του καθημαγμένο. Λίγες μέρες νωρίτερα η βρετανική εφημερίδα –κατηγορία ταμπλόιντ- «News of the World», δημοσιεύει φωτογραφία του στο κρεβάτι του νοσοκομείου, αποδίδοντάς του την φράση «Don’t die like me». Μπορεί και να την είπε αυτή την φράση, μπορεί και όχι.
Για επίλογο πάντως, του ταιριάζει καλύτερα πρωτοσέλιδο ελληνικής εφημερίδας – της τότε SPORTIME, την επομένη του θανάτου του : «Ωραίος σαν μύθος».  

                                                                                                        Πηγή: ΦΩΣ των Σπορ


 Στο παρακάτω βίντεο, λίγες μόνο πινελιές από το ταλέντο του μεγάλου George Best...

Τι θα γίνει με την Ελληνική Οικογένεια;

 Παραθέτουμε ένα ενδιαφέρον άρθρο της Ερατούς Χατζημιχαλάκη (οικογ. συμβούλου) για την εικόνα της ελληνικής οικογένειας, που απηχεί σε μεγάλο βαθμό την αντίληψη που σχηματίζουμε και εμείς ως εκπαιδευτικοί από την καθημερινή μας επαφή με τα παιδιά κα τις οικογένειές τους...

Έρχομαι καθημερινά σε επαφή με την ελληνική οικογένεια.  Η επαφή μου με γονείς (κυρίως μητέρες) μέσω των ιδιωτικών μου ραντεβού ή μέσω των ομάδων,  μου δίνει μια εικόνα.  Η μεγαλύτερη εικόνα όμως έρχεται μέσα από τα λεγόμενα των γονιών και των δασκάλων για οικογένειες που δεν εμφανίζονται σε καμία από τις παραπάνω περιπτώσεις ούτε καν στις δωρεάν ομιλίες που κάνω στα σχολεία.

Τι θα κάνουμε με όλους αυτούς τους πλανεμένους γονείς και παππουδογιαγιάδες που μεγαλώνουν νοσηρές προσωπικότητες και νομίζουν πως κάνουν και το σωστό; Πώς θα τους αφυπνίσουμε; Πώς θα τους φέρουμε στο δρόμο της αναγνώρισης των ευθυνών και των ορίων, πολύ περισσότερο των συνεπειών που δημιουργούν κατ’ αρχήν στα ίδια τα παιδιά και έπειτα στην κοινωνία;  Πώς θα διδάξουμε τη διάκριση;  Παρατηρώ άκρα στις συμπεριφορές των γονιών.   Έχουμε εκείνη την ομάδα των ενηλίκων που όντας μειονεκτικοί και άσημοι γαλουχούν τα παιδιά τους να γίνονται μάγκες και θύτες και έχουμε και εκείνους τους μειονεκτικούς και άσημους που με την έλλειψη αποδοχής και παραδοχής οδηγούν τα παιδιά τους στο ρόλο του θύματος.  Τι θα κάνουμε για να τα αποφύγουμε και τα δύο που είναι εξ ίσου νοσηρά και απευκταία;  Μεγάλος  ο προβληματισμός.  Μεγάλο το δίλημμα.  Υπάρχουν περιπτώσεις που μόνο ο εισαγγελέας θα έπρεπε να παρέμβει.  Υπάρχουν οικογενειακές συνθήκες που είναι τόσο νοσηρές για τον ψυχισμό του παιδιού που μόνο ένα υγιές κοινωνικό σύστημα θα έπρεπε να παρέμβει και να εξυγιάνει.   Υπάρχει όμως;  Για ποιο σύστημα να μιλήσουμε;  Το ανύπαρκτο ή το διαβρωμένο;

Και έτσι μένουμε να παρατηρούμε εκ του μακρόθεν ότι πέφτει στην αντίληψή μας και να φτύνουμε τον κόρφο μας που δεν συμβαίνει σε μας.  Γινόμαστε όμως μάρτυρες της νοσηρής συνθήκης, γινόμαστε συνεργοί στο τραύμα της κοινωνίας επειδή ανεχόμαστε τον αποπροσανατολισμένο, τον μη αφυπνισμένο, τον εξυπνάκια, τον ανόητο, τον μειονεκτικό που συμπεριφέρεται αλαζονικά γιατί νομίζει πως αυτός και ο κανακάρης του είναι το κέντρο του κόσμου.  Γινόμαστε μάρτυρες της νοσηρής συνθήκης που ονομάζεται «δεμένη οικογένεια» με το τριώροφο με τα κλειδιά έξω απ’ τις πόρτες, όπου δεν υπάρχει όριο, δεν υπάρχει προσωπικός χώρος και χρόνος, δεν υπάρχει απογαλακτισμός.  Γινόμαστε μάρτυρες της θυσίας της γιαγιάς - μάνας που μεγαλώνει τα εγγόνια, βάζει πλυντήρια, μαγειρεύει για «να έρθουν τα παιδιά να τα βρουν έτοιμα»!  Τα παιδιά που δεν μεγαλώνουν ποτέ και δεν αναλαμβάνουν τις ευθύνες τους ποτέ.  Και στο βωμό της «δεμένης οικογένειες» θυσιάζονται όλοι αλλά κυρίως παραδειγματίζονται λανθασμένα τα παιδιά.

Γινόμαστε μάρτυρες εκείνης της μάνας που αφού δεν κατάφερε να γίνει βασίλισσα επιθυμεί να γίνει βασιλομήτωρ και κάνει στον κανακάρη της αυτά που θα έπρεπε να κάνει από χαρά και επιλογή για τον πατέρα του.  Και παρατηρούμε τον πατέρα αποδυναμωμένο και δυστυχή να γίνεται ένα μοντέλο προς αποφυγήν του κανακάρη του. Παρατηρούμε εκείνη τη μάνα που υπομένει τον βάναυσο πατέρα και αναγκάζεται να σκύβει με θλίψη και μελαγχολία και μόνο της μέλημα να είναι οι δουλειές και η τηλεόραση.  Τι εξαίρετο παράδειγμα για την κόρη που θέλει να φύγει με την πρώτη ευκαιρία να μην βλέπει να μην ακούει να μην αντιλαμβάνεται τον συμβιβασμό. Και φεύγει με τον πρώτο που της υπόσχεται δράση και νόημα.  Αλλά είναι ο κατάλληλος;  Πώς να μάθει να επιλέγει!  Αφού έζησε όλη τη ζωή μέσα στο συμβιβασμό.   Έμαθε να κόβει με το μαχαίρι την δόνηση του συμβιβασμού, του φόβου, του θυμού, των ενοχών μέσα στο σπίτι. Έχω ακούσει πολλούς νέους να λένε.  «Δεν θέλω να γυρίσω στο σπίτι μου».  «Δεν έχω τίποτα να κάνω στην απέραντη σιωπή των γονιών μου»  «Δεν θέλω να τους ακούω να κατηγορεί ο ένας τον άλλο», αλλά εκείνοι αν τους ρωτήσεις θα πουν "θυσιάζομαι για τα παιδιά" και άλλα τέτοια τραγικά και ολέθρια για τον ψυχισμό του νέου ανθρώπου που υποτίθεται βάζει τα θεμέλια της δικής του συντροφικής ζωής.  Πώς να χτίσει σχέσεις! Πώς να συνεργαστεί! Πώς να συνυπάρξει!  Πού το είδε αυτό; Ποιος του το δίδαξε;

Χρειάζονται αφύπνιση οι γονείς.  Χρειάζονται εκπαίδευση.  Χρειάζονται μαθητεία.  Δεν υπάρχει σπουδαιότερος ρόλος στη ζωή.  Δεν υπάρχει πιο σημαντική ενασχόληση εκτός από εκείνη του γονιού.  Ποιος μας έχει πείσει ότι είναι ένστικτος ο ρόλος;  Ποιος μας έχει αναγκάσει να θεωρούμε ότι ξέρουμε ενώ δεν ξέρουμε και δεν κάνουμε και καμία προσπάθεια για να μάθουμε.  Αφού η πολιτεία δεν το κάνει, αφού το Σχολείο δεν μπορεί γιατί το βάζουν να κάνει άλλα, ας το κάνουν οι Σύλλογοι Γονέων και Κηδεμόνων.  Ας μην ασχολούνται με τις εμπάθειες και τις ίντριγκες των μεταξύ των σχέσεων.  Ας οδηγηθούν να αντιληφθούν πως ο ρόλος τους είναι να γίνουν οι ίδιοι καλύτεροι γονείς και να εμπνεύσουν την αφύπνιση και όσων κοιμούνται ακόμη.

Δεν μπορεί να ακούω από στόματος Διευθυντού Δημοτικού Σχολείου, «κυρία μου τα Σχολεία έχουν γίνει parking παιδιών.  Έχω τουλάχιστον 20 ανεπίδοτα ενδεικτικά μαθητών της προηγούμενης χρονιάς στο συρτάρι μου.  Δεν έχουν έρθει να τα πάρουν!  Δεν έχουν έρθει να μάθουν τι κάνει το παιδί τους στο Σχολείο».  Και απ’ την άλλη έχουμε γονείς οι οποίοι παρασυρόμενοι από τις διαδώσεις διασύρουν δασκάλους, εμποδίζουν το έργο του Σχολείου, παρεμποδίζουν τη δομή και την οργάνωση γιατί αμφισβητήθηκε  η πρωτιά του παιδιού τους!  Ας εμπνευστούν οι Σύλλογοι ιδέες για να φέρουν τους γονείς σε δράσεις συνεργατικές, δράσεις χαράς και ομαδικότητας.  Ας δουν πώς να συνδράμουν στη ανάπτυξη σχέσεων.  Έτσι κι αλλιώς η γειτονιά έχει εκλείψει ας την αναπαράγουμε στην αυλή του Σχολείου. 

Νοσεί η κοινωνία μας.  Νοσεί βαρύτατα! Χρειάζεται να κάνουμε κάτι. Χρειάζεται να λειτουργήσουμε ως πυρήνες αφύπνισης όποιος αντιλαμβάνεται την αλήθεια αυτών που λέγονται σ’ αυτές τις γραμμές ας τολμήσει.  Ας γίνει η αλλαγή που θέλει.  Ας φανταστεί! Ας οραματιστεί και ας τραβήξει το χορό.  Ο δρόμος είναι δύσκολος έτσι κι αλλιώς, καλύτερα να τον πάμε χορεύοντας.  

                                                                                Πηγή: ikoufopoulos.blogspot.gr/

Κυριακάτικο σινεμά: "Εδώ Πολυτεχνείο" (1973)

 Ένα αντιφασιστικό ντοκουμέντο που περιγράφει τα γεγονότα αλληλεγγύης, λαϊκής συμμετοχής και ηρωισμού, του αγώνα εναντίον της χουντικής δικτατορίας είναι η σημερινή πρόταση του ιστολογίου για το "Κυριακάτικο σινεμά".
Για εμφανείς λόγους, η ταινία γυρίστηκε στο Μιλάνο την περίοδο της χούντας, με υλικό ντοκιμαντέρ, που κρυφά έφυγε από την Αθήνα και με σκηνοθετημένα γυρίσματα στα οποία πήραν μέρος Έλληνες και Ιταλοί φοιτητές, καθώς και Έλληνες πολιτικοί εξόριστοι, στενοί συνεργάτες του σκηνοθέτη. Αποτελεί ένα μοναδικό ντοκουμέντο της κατάστασης που επικρατούσε, παρουσιάζοντας μέσα από έναν έξοχο συνδυασμό πραγματικών στοιχείων-ντοκουμέντων και κινηματογραφικού έργου.
Στην ταινία ντοκιμαντέρ του αφιερώματός μας, η μουσική είναι του Μίκη Θεοδωράκη. Η ελληνική αφήγηση του Αλέξανδρου Παναγούλη και η ιταλική του γερουσιαστή Ουμπέρτο Τερρατσίνι. Η ταινία είχε προσκληθεί επισήμως να συμμετάσχει στο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης, αλλά τελικά η προβολή της απαγορεύτηκε για λόγους ανεξήγητους και μυστηριώδεις, γεγονός που τονίζει περαιτέρω τη μοναδικότητα αυτού του αριστουργήματος. Η ταινία υπάρχει στην ΕΡΤ, μεταδίδεται στην επέτειο του Πολυτεχνείου αλλά ποτέ στην κανονική της διάρκεια (95΄), χάνοντας έτσι την αφηγηματική και αισθητική της δύναμη...

ΚΑΛΗ ΚΥΡΙΑΚΗ!

 

44 χρόνια μετά, η μνήμη δεν ξεθωριάζει...

Είναι μία από τις καλύτερες στιγμές της σύγχρονης ελληνικής ιστορίας, τουλάχιστον του τελευταίου μισού αιώνα. Είναι απ’ αυτές τις σελίδες που γεμίζουν με ηρωισμό απλών ανθρώπων, κυρίως νέων, φοιτητών, σπουδαστών, εργατών, υπαλλήλων, επαγγελματιών, οι οποίοι αποφάσισαν να δώσουν ακόμη και τη ζωή τους για να δώσουν τέλος στην τυραννία. Πρόκειται για την εξέγερση του Πολυτεχνείου.

Η εξέγερση της 17ης Νοεμβρίου δεν αποτελεί μόνον ένα ιστορικό γεγονός, μια κορυφαία πράξη αντίστασης και θάρρους, αλλά και μια πηγή από την οποία εξακολουθούν να αναβλύζουν ιδέες και κοινωνικές διεκδικήσεις.

Η εξέγερση της 17ης Νοεμβρίου δεν αποτελεί μόνον ένα ιστορικό γεγονός, μια κορυφαία πράξη αντίστασης και θάρρους, αλλά και μια πηγή από την οποία εξακολουθούν να αναβλύζουν ιδέες και κοινωνικές διεκδικήσειςΗ εξέγερση του Πολυτεχνείου ήταν μαζική και δυναμική εκδήλωση της λαϊκής αντίθεσης στο καθεστώς της Χούντας των Συνταγματαρχών και έγινε στην Ελλάδα τον Νοέμβριο του 1973.

Η εξέγερση ξεκίνησε στις 14 Νοεμβρίου με κατάληψη του Μετσόβιου Πολυτεχνείου Αθηνών από φοιτητές και σπουδαστές, και κλιμακώθηκε σε αντιχουντική εξέγερση, καταλήγοντας σε αιματοχυσία το πρωί της 17ης Νοεμβρίου, ύστερα από μια σειρά γεγονότων, αρχής γενομένης από την είσοδο άρματος μάχης στον χώρο του Πολυτεχνείου και την επαναφορά σε ισχύ του σχετικού στρατιωτικού νόμου που απαγόρευε τις συγκεντρώσεις και την κυκλοφορία σε Αθήνα και Θεσσαλονίκη.

Στρατιώτες και αστυνομικοί έβαλαν με πραγματικά πυρά κατά πολιτών, με συνέπεια αρκετούς θανάτους στον χώρο γύρω από το Πολυτεχνείο, αλλά και στην υπόλοιπη Αθήνα. Η πρώτη επίσημη καταγραφή τον Οκτώβριο του 1974, από τον εισαγγελέα Δημήτρη Τσεβά, εντόπισε 18 επίσημα ή πλήρως βεβαιωθέντες νεκρούς και 16 άγνωστους «βασίμως προκύπτοντες». Έναν χρόνο αργότερα, ο αντιεισαγγελέας εφετών Ιωάννης Ζαγκίνης έκανε λόγο για 23 νεκρούς, ενώ κατά τη διάρκεια της δίκης που ακολούθησε προστέθηκε ακόμη ένας. Οι πρώτες δημοσιογραφικές προσπάθειες για την καταγραφή των γεγονότων μιλούσαν για 59 νεκρούς ή και 79 θύματα, με βάση τον κατάλογο Γεωργούλα. Σύμφωνα με έρευνα του Διευθυντή Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών Λεωνίδα Καλλιβρετάκη το 2003, ο αριθμός των επωνύμων νεκρών ανερχόταν σε 23, ενώ αυτός των νεκρών αγνώστων στοιχείων σε 16. Ο Χρήστος Λάζος υποστήριξε ότι οι νεκροί είναι 83 και ίσως περισσότεροι. Τέλος, χιλιάδες, σύμφωνα με εκτιμήσεις, ήταν οι πολίτες που τραυματίστηκαν...

 Χαρακτηριστική για την ιστορική έρευνα η εξαιρετική "Μηχανή του Χρόνου" που ακολουθεί και  παρουσιάζει μέσα από μαρτυρίες και ντοκουμέντα το μυστικό σχέδιο της χούντας που παγίδευσε όλη την περιοχή με ελεύθερους σκοπευτές και αιματοκύλισε το Πολυτεχνείο. Η δημοσιογραφική έρευνα ξεχωρίζει το μύθο από την πραγματικότητα και φωτίζει τη λίστα με τα θύματα που συνέταξε ο εισαγγελέας Δημήτρης Τσεβάς μετά την πτώση της χούντας. Η κάμερα της εκπομπής βρέθηκε στα σημεία όπου οι ελεύθεροι σκοπευτές πυροβολούσαν αδιακρίτως και με τη βοήθεια των αυτοπτών μαρτύρων αποτύπωσε το παζλ της σφαγής. Στην τηλεοπτική αυτοψία φωτίζεται ο ρόλος του τότε υπουργείου Δημόσιας Τάξης στην ταράτσα του οποίου είχαν στηθεί τα πυροβολεία.
 Κεντρικό ρόλο στην έρευνα έχουν οι γιατροί που περιέθαλψαν τους τραυματίες και βεβαίωσαν τους θανάτους πολλών διαδηλωτών.

Ο Αλμπέρ Καμύ γνώριζε τη δύναμη που κρύβει το ποδόσφαιρο...

Στις 7 Νοεμβρίου του 1913, ο μελλοντικός νικητής του Βραβείου Νόμπελ Λογοτεχνίας Αλμπέρ Καμύ γεννιέται στο Μοντοβί (πλέον Ντρεάν) της γαλλικής Αλγερίας. Εάν θέλεις να μάθεις πράγματα που μπορείς να τα βρεις απλώς πατώντας στη Wikipedia, σε προκαλώ να βγεις από τη σελίδα τώρα γιατί από εδώ και πέρα, θα μιλήσουμε για μερικά από τα πιο σημαντικά ρητά του, έχοντας στο μυαλό ως πυρήνα των σκέψεων του Καμύ αυτό που είπε για το ποδόσφαιρο: «Οτιδήποτε γνωρίζω με σιγουριά σχετικά με την ηθική και τις ευθύνες, το έχω μάθει από το ποδόσφαιρο».
Πολλοί προσπάθησαν να «κοιτάξουν πίσω από τα λόγια» του φιλόσοφου και αυτό που ερμήνευσαν, κοιτώντας και το συγγραφικό του background, ήταν πως, σε αντίθεση με την πολιτική, την οποία σιχαινόταν, το ποδόσφαιρο είναι δίκαιο. Οι κανόνες είναι ίδιοι για όλους, ευκόλως κατανοητοί, ενώ στην πολιτική υπάρχουν άνθρωποι που προσπαθούν να μας εξαπατήσουν μιλώντας για ηθική και κανόνες οι οποίοι τη μία ημέρα βρίσκονται εδώ και την επόμενη, αν δεν τους συμφέρει, εξαφανίζονται ως εκ θαύματος.
Τι σχέση, όμως, είχε ο Καμύ με το ποδόσφαιρο; Από το 1928 έως το 1930 ήταν τερματοφύλακας της ομάδας τζούνιορ στο Πανεπιστήμιο του Αλγερίου. Αναγκάστηκε να σταματήσει αφού διαγνώστηκε με φυματίωση στην ηλικία των 17.  «Προτιμώ το ποδόσφαιρο από το θέατρο δίχως καμία αμφιβολία», είχε πει σε ένα φίλο του όταν είχε αναγκαστεί να το σταματήσει.
Βέβαια, δεν έγινε γνωστός για τις ικανότητές του ως τερματοφύλακα. Ο Καμύ ήταν σπουδαίος φιλόσοφος και συγγραφέας. Έγινε γνωστός στο ευρύ κοινό από τα μυθιστορήματά του «Ο Ξένος» και «Η Πανούκλα», τα θεατρικά του έργα «Καλιγούλας» και «Οι Δίκαιοι» αλλά και στα φιλοσοφικά του δοκίμια «Ο Μύθος του Σίσυφου» και «Ο Επαναστατημένος Άνθρωπος». Ήταν ένας παθιασμένος άνθρωπος, ένας «επικίνδυνος συγγραφέας», όπως τον αποκαλούσε ο βιογράφος του. Δεν θεωρούσε λογικό εκείνον που σκέφτεται με τη λογική αλλά εκείνον που αισθάνεται λογικά, κάπως έτσι δεν είναι και το ποδόσφαιρο; Σπάνια ο λαός θα αγαπήσει τον ορθολογιστή, τον λογικό, τον ποδοσφαιριστή, προπονητή ή ακόμα και την ομάδα που θα έχουν τετράγωνη λογική. Ο λαός θα αγαπήσει αυτόν που αισθάνεται δυνατά και το δείχνει εξίσου δυνατά, όχι λαϊκίζοντας αλλά βγάζοντας αυτή τη συναισθηματική έξαρση πάνω στο γήπεδο.
Δίνοντας και άλλη μια διάσταση, πολλές φορές εμείς οι ίδιοι δεν υποστηρίζουμε ομάδες βασισμένοι στη λογική. Η λογική ενδεχομένως να μας έκανε όλους να στηρίζουμε 3-4 συγκεκριμένες ομάδες στη Γη. Είναι το συναίσθημα που μας ωθεί στο να βρούμε τη δική μας αλήθεια εντός αγωνιστικών χώρων, να βρούμε τη δική μας λογική στο ίδιο μας το συναίσθημα. Ο Καμύ αυτό ακριβώς υποστήριζε: «Η Τέχνη δεν αντέχει τη λογική» και ποιος μπορεί να αρνηθεί πως το ποδόσφαιρο είναι μια μορφή τέχνης;
Μην ξεχνάμε πως και η ίδια η φύση της θέσης του τερματοφύλακα ήταν κάτι διαφορετικό από τις υπόλοιπες: Ήταν μοναχική. Εάν η ομάδα σου έβαζε γκολ, είσαι ένα τίποτα. Εάν δεχθείς γκολ, φταις μόνο εσύ. Θυμίζει την ίδια τη ζωή η θέση του τερματοφύλακα κι ένας σκεπτόμενος, πανέξυπνος νεαρός δεν θα μπορούσε να μην το αναλογιστεί. «Έμαθα ότι η μπάλα δεν σου έρχεται ποτέ από εκεί που την περιμένεις. Αυτό με βοήθησε πολύ κυρίως στις μεγάλες πόλεις, όπου ο κόσμος συνήθως δεν είναι αυτό που δείχνει». Μοιάζει τρελό αλλά παραπάνω από 5.000 στολές τερματοφύλακα αγοράζονται με το όνομα του Καμύ πάνω τους στη Μεγάλη Βρετανία.
Ο Καμύ όριζε τον παραλογισμό ως «την αντιπαράθεση μεταξύ του καλέσματος του ανθρώπου και της σιωπής του κόσμου». Δε μοιάζει λίγο με τις συνθήκες στις οποίες πολλές φορές βρίσκονται οι ομάδες ή οι άνθρωποι μέσα σε αυτές; Πόσες φορές είχαν ανάγκη οι φίλαθλοι να δούνε μια αντίδραση, μια φάση, ένα γκολ από την ομάδα τους κι οι φωνές τους έπεφταν στο κενό, στη «σιωπή»; Πόσες φορές κάποιος προπονητής απορούσε στην άκρη του πάγκου για ποιο λόγο οι ποδοσφαιριστές του δεν έκαναν όσα τους ζητούσε και κατέληγε απολυμένος, δίχως καν να μπορούσε να καταλάβει τη «σιγή του κόσμου», την απραξία των παικτών του;
Μεταξύ άλλων, ο φιλόσοφος είχε πει πως «Ζωή είναι το άθροισμα των επιλογών μας», κι εκείνος επέλεξε να τη ζήσει δίχως να ξεχάσει τις παιδικές του ρίζες και το ποδόσφαιρο που έπαιζε. «Το να δημιουργείς είναι σαν να ζεις δυο φορές», έλεγε, ίσως ενθυμούμενος ένα δεκάρι να περνάει μια κάθετη μπαλιά στην πλάτη της άμυνας. «Η Ημέρα της Κρίσης έρχεται κάθε μέρα» είχε πει και φαντάζομαι πολλούς ποδοσφαιριστές οι οποίοι έμπαιναν και μπαίνουν μέσα στο χορτάρι με την ίδια μανία κάθε φορά.
Και οι Γάλλοι ήταν αυτοί που σκέφτηκαν κάτι διαβολικά ρομαντικό: Ο ήρωας του Καμύ, Μερσώ, στο πιο γνωστό του βιβλίο «Ο Ξένος», αφού είχε διαπράξει το έγκλημά του κι είχε μάθει την τιμωρία του είχε πει «Μακάρι την ημέρα της εκτέλεσής μου να υπήρχε ένα μεγάλο πλήθος να με κοιτά και να με επευφημεί». Οι Γάλλοι λοιπόν, παραλλήλισαν, βλέποντας ως «προφήτη» τον Καμύ για το συμβάν του τελικού του 2006, όπου οι σκέψεις του Μερσώ θα μπορούσαν να είναι οι σκέψεις του ίδιου του Ζιντάν. Μια δημόσια εκτέλεση μπροστά σε χιλιάδες κόσμου να παραληρούν.
Ο Καμύ μάς κάνει να καταλάβουμε πως το ποδόσφαιρο έχει ένα πολύ πιο βαθύ νόημα και μας κάνει να κοιτάξουμε βαθύτερα σε αυτό το άθλημα που υπεραγαπάμε. Οι λέξεις που χρησιμοποιεί για να το περιγράψει, έχουν μέσα τους τεράστια δύναμη. Άραγε, εμείς αντιλαμβανόμαστε την τεράστια δύναμη που κρύβει και το ίδιο το ποδόσφαιρο;

                                                                                         Ιωάννης Κυράπογλου /cult24.gr

Κυριακάτικο σινεμά: ''Κανένας" (2010)

Μια κοινωνική ταινία, παραγωγής 2010, είναι η σημερινή πρόταση για το "Κυριακάτικο σινεμά".Πρόκειται για την ταινία "Κανένας", του Χρήστου Νικολέρη. Πρωταγωνιστούν ο Αντίνοος Αλμπάνης, η Τζωρτζίνα Λιώση, ο Νικόλας Παπαγιάννης, ο Γιώργος Παπαγεωργίου και οΒασίλης Παπαδημητρίου.
Η παραγωγή της ταινίας είναι της N-ORASIS, σε συμπαραγωγή του Ε.Κ.Κ. και της ΕΡΤ Α.Ε.
Η ταινία αφηγείται μια σύγχρονη εκδοχή του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας στην Ελλάδα. Έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου στη Θεσσαλονίκη την ίδα χρονιά και κέρδισε το βραβείο κοινού.
Λίγα λόγια για την υπόθεση της ταινίας:  Αγόρι και κορίτσι ερωτεύονται κεραυνοβόλα. Μετανάστες δεύτερης γενιάς και οι δύο, από διαφορετικές εθνικότητες, προσπαθούν να ξεφύγουν από την πραγματικότητά τους αλλά και από τα προβλήματα που θα προκύψουν, όταν οι δυο τους κόσμοι συγκρουστούν. Αντίπαλες συμμορίες, παράνομοι αγώνες αυτοκινήτων και ο ... Όμηρος ωθούν την κατάσταση εκτός ελέγχου...

ΚΑΛΗ ΚΥΡΙΑΚΗ !

Η Ελλάδα στα σχολικά εγχειρίδια της Τουρκίας...

Οι χώρες στα πολύπαθα Βαλκάνια έχουν βεβαρημένο παρελθόν, με κοινή πορεία επί Οθωμανικής αυτοκρατορίας, με πολέμους, αυθαίρετο χωρισμό συνόρων και ύπαρξη μειονοτήτων. Κάθε χώρα προσπάθησε να οικοδομήσει εθνική συνείδηση με όπλο την εθνική ιστοριογραφία, μία εικόνα της οποίας αποτυπώνεται στα σχολικά εγχειρίδια. Ενδιαφέρον έχει να δούμε πώς παρουσιάζεται η Ελλάδα και οι Έλληνες στα σχολικά βιβλία της γειτονικής Τουρκίας με τα στερεότυπα και τις ιστορικές διαστρεβλώσεις.

Με την ίδρυση της «Δημοκρατίας της Τουρκίας» στις 29/10/1923 αναπτύχθηκε από Τούρκους ιστορικούς, διανοούμενους και πολιτικούς η Τουρκική Ιστορική Θέση και η Θεωρία Ηλίου-Γλώσσας. Η Τουρκική Ιστορική Θέση είναι μια ερμηνεία της ιστορίας σύμφωνα με την οποία το τουρκικό έθνος είναι πανάρχαιο και έχει συμβάλλει αποφασιστικά στον παγκόσμιο πολιτισμό. Για να ανυψωθεί ακόμη περισσότερο η εθνική συνείδηση προστέθηκε και η Θεωρία Ηλίου-Γλώσσας, σύμφωνα με την οποία η τουρκική γλώσσα είναι η πρώτη ή μία από τις πρώτες γλώσσες της ανθρωπότητας. Ο σκοπός αυτών των θεωριών ήταν να αναπτυχθεί ένας αντίλογος στη δυτική επιχειρηματολογία, να ενισχυθεί η εθνική υπερηφάνεια και να νομιμοποιηθεί η  παρουσία τους στη Μικρά Ασία.

Με την ίδρυση της «Δημοκρατίας της Τουρκίας» στις 29/10/1923 αναπτύχθηκε από Τούρκους ιστορικούς, διανοούμενους και πολιτικούς η Τουρκική Ιστορική Θέση και η Θεωρία Ηλίου-Γλώσσας. Η Τουρκική Ιστορική Θέση είναι μια ερμηνεία της ιστορίας σύμφωνα με την οποία το τουρκικό έθνος είναι πανάρχαιο και έχει συμβάλλει αποφασιστικά στον παγκόσμιο πολιτισμό.

Γι’ αυτό, σύμφωνα με τη θεωρία αυτή, όλοι οι λαοί της Ασίας ήταν Τούρκοι, άρα και κάθε αρχαίο είναι τουρκικό. Η Κεντρική Ασία είναι η κοιτίδα, η αρχική πατρίδα των Τούρκων και η Ανατολία (η Μ. Ασία) είναι η τελική πατρίδα. Έτσι, ενώ οι Τούρκοι συγγενεύουν με όλους τους λαούς της περιοχής (π.χ. Χετταίους, Λύδιους κ.α.), χωρίς να αναφέρονται οι Κούρδοι και οι Αρμένιοι βέβαια, οι σύγχρονοι Έλληνες δε συγγενεύουν με κανέναν. Αυτό το έκαναν για να αναιρέσουν τη διαχρονικότητα του Ελληνικού έθνους και να τονίσουν ότι οι μόνοι απόγονοι όλων των αρχαίων λαών της Ανατολής είναι οι Τούρκοι. Για παράδειγμα στο πρώτο βιβλίο (Tarih 1) αναφέρεται: «η ομοιότητα που παρατηρείται μεταξύ των αρχαίων έργων τέχνης της Κρήτης και της Τροίας από τη μία και αυτών που βρέθηκαν στις τουρκικές περιοχές ανατολικά της Κασπίας από την άλλη αποτελεί χρήσιμη απόδειξη …», «όλες οι πηγές της ελληνικής επιστήμης, τέχνης και φιλοσοφίας προέρχονται από την ανατολική Ανατολία», «οι Αρχαίοι Έλληνες αποκαλούσαν Σκήτες τους Τούρκους … και περιέγραψαν τους Σκήτες ως το πιο πολιτισμένο έθνος», «ο λαός της Μικράς Ασίας είναι Τούρκοι των Χάτα οι οποίοι έγιναν γνωστοί με ονόματα όπως Χετταίοι κ.α. … οι αρχαιότεροι κάτοικοι είναι οι τουρκικές φυλές … αυτοί αναμίχθηκαν με τους Θράκες … οι Θράκες έχτισαν την πρώτη Τροία …».

Στον αντίποδα των απόψεων αυτών που έχουν οι Δυτικοί, οι Τούρκοι υποστηρίζουν ότι όλοι οι αρχαίοι λαοί ήταν Τούρκοι και αυτοί δημιούργησαν τους πολιτισμούς της Μεσογείου, οι οποίοι επηρέασαν και τους Έλληνες. Επίσης οι σύγχρονοι Έλληνες δεν έχουν καμία σχέση με τους Αρχαίους Έλληνες.
Ελληνικές (κόκκινο) και φοινικικές (κίτρινο) αποικίες.

Οι Έλληνες αντιμετωπίζονται ως εχθροί, ως απειλή για το τουρκικό έθνος, όχι τόσο στρατιωτικά όσο γιατί υποστηρίζονται από τη Δύση. Οι Δυτικοί έχουν μια λανθασμένη γνώμη γι’ αυτούς, γιατί τους θεωρεί απόγονους των Αρχαίων Ελλήνων, ενώ δεν αναγνωρίζουν το μεγαλείο και την ανωτερότητα των Τούρκων. Στον αντίποδα των απόψεων αυτών που έχουν οι Δυτικοί, οι Τούρκοι υποστηρίζουν ότι όλοι οι αρχαίοι λαοί ήταν Τούρκοι και αυτοί δημιούργησαν τους πολιτισμούς της Μεσογείου, οι οποίοι επηρέασαν και τους Έλληνες. Επίσης οι σύγχρονοι Έλληνες δεν έχουν καμία σχέση με τους Αρχαίους Έλληνες. Συγκεκριμένα στο 1^ο βιβλίο (Tarih 1) τονίζεται ότι «κακώς η ανθρωπότητα … αποδίδει τον πολιτισμό στους Έλληνες, ενώ θα έπρεπε να αναγνωριστεί η συμβολή των Τούρκων» ή «η μοναδική σχέση αυτών με τους αρχαίους Έλληνες και τους Ρωμαίους ήταν απλώς ότι ζούσαν στην ίδια περιοχή». Ακόμη αναφέρεται ότι οι Δυτικοί έχουν αυτές τις απόψεις λόγω της σύγκρουσης του Ισλάμ με το Χριστιανισμό.

Οι Βυζαντινοί παρουσιάζονται ως «Ανατολίτες», που δε μιλούσαν ελληνικά κι ότι επέζησαν τόσους αιώνες οφείλεται στην υποστήριξη των Τούρκων. Γι’ αυτό αποφεύγεται η χρήση του όρου Yunan, το οποίο παραπέμπει στους Έλληνες. Για παράδειγμα στο Tarih 2 αναφέρεται ότι: «τη σημαντική δουλειά στο Βυζάντιο την έκαναν οι μισθοφόροι. Μεταξύ αυτών υπήρχαν Τούρκοι», «οι τουρκικές επιδρομές ξεκινούσαν από το Δούναβη», «η Ισταμπούλ δεν παρουσιάζει κάποιον ιδιάζοντα πολιτισμό», «το Βυζάντιο σαν ένας πολιτισμός ανατολίτικης καταγωγής…».

Οι Βυζαντινοί παρουσιάζονται ως «Ανατολίτες», που δε μιλούσαν ελληνικά κι ότι επέζησαν τόσους αιώνες οφείλεται στην υποστήριξη των Τούρκων. Γι’ αυτό αποφεύγεται η χρήση του όρου Yunan, το οποίο παραπέμπει στους Έλληνες.
Χάρτης της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας 565 μ.Χ.

Το Οθωμανικό κράτος παρουσιάζεται ανώτερο από το Βυζαντινό, άρα η Οθωμανική περίοδος ήταν ευεργετική για όλους τους κατακτημένους λαούς (Tarih 3: «τα πλούτη που αποκτήθηκαν με τις χερσαίες και θαλάσσιες νίκες συγκεντρώνονταν στην Ισταμπούλ και έτσι η κυβέρνηση των Οθωμανών δεν έβλεπε το λόγο να φορολογήσει τους ρεαγιά»). Ο λόγος που εξεγέρθηκαν οι Έλληνες ήταν οι Δυτικοί, που τους παρότρυναν, μια και έβλεπαν τους Τούρκους ως βάρβαρους (Tarih 3: «ο Λόρδος Βύρωνας, ο οποίος δεν μπορούσε να διαμείνει στη χώρα του λόγω των πολλών σκανδάλων που είχε προκαλέσει, ήρθε στην Ελλάδα …»

Επιπλέον οι Οθωμανοί Τούρκοι γίνονταν αντικείμενο οικονομικής εκμετάλλευσης, εκτός από τους Εβραίους, τους Φαναριώτες και το Πατριαρχείο, οι οποίοι όμως ήταν ξένοι αλλά όχι Έλληνες! Για παράδειγμα στο Tarih 3 αναφέρεται: «οι Ρωμιοί Φαναριώτες προύχοντες αποτελούσαν μια πραγματική πληγή για το οθωμανικό κράτος. Αυτή η σαβούρα του Βυζαντίου … είχε θησαυρίσει παράνομα … ήταν μια συμμορία αδιευκρίνιστου περιεχομένου φυλετικά και από άποψη καταγωγής». Σ’ αυτό το σημείο πρέπει να τονίσουμε ότι η οθωμανική αυτοκρατορία αντιμετωπίζεται αρνητικά στα βιβλία, γιατί ο Κεμάλ ήθελε να οικοδομήσει ένα νέο, δυτικού τύπου, κράτος.

Η Οθωμανική Αυτοκρατορία (τουρκ. Osmanlı İmparatorluğu) ήταν ένα αχανές κράτος που ιδρύθηκε τον ύστερο 13ο αιώνα από τουρκικά φύλα στη Μικρά Ασία και κυβερνήθηκε από τους απογόνους του Οσμάν Α’ μέχρι την κατάλυσή της το 1918.

Γενικά πάντως οι Έλληνες στα σχολικά βιβλία χαρακτηρίζονται με εκφράσεις  έντονα φορτισμένες, π.χ. υποκρισία, ποταπά και χυδαία υλικά συμφέροντα. Αναφέρεται η Μεγάλη Ιδέα («Megalo Idea») και αναφέρουν τους πολέμους του 1897, τους Βαλκανικούς και του 1919-1922 ως επιβεβαίωση των επεκτατικών προθέσεων των Ελλήνων (Tarih 4: «προσπαθούν να διαδώσουν ότι οι Τούρκοι είναι βάρβαροι και ότι δολοφονούν τους Αρμένιους» … «Οι Ρωμιοί στον Πόντο σκοτώνουν τους Τούρκους και καίνε τα χωριά τους», «η Σμύρνη απελευθερώνεται στις 9 Σεπτεμβρίου 1922», «οι Έλληνες, καθώς υποχωρούν, καίνε χωριά και πόλεις», «οι Ρωμιοί της Ανατολίας δραπετεύουν μαζί με τον ελληνικό στρατό».)

Αυτές οι θεωρίες αμφισβητήθηκαν έντονα αργότερα και από Τούρκους ιστορικούς (π.χ. ο Μετέ Τουντσάι είπε ότι η Τουρκική Ιστορική Θέση είναι το αποκορύφωμα της εθνικιστικής αντίληψης) και σιγά-σιγά αποσιωπήθηκαν, ειδικά μετά το θάνατο του εμπνευστή τους Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ (1938). Εγκαταλείφθηκαν αυτές οι ιστορικές απόψεις χωρίς να δηλωθεί επίσημα, γιατί ήταν έμπνευση του γενάρχη του τουρκικού κράτους και αρχίζουν να αφαιρούνται φράσεις συναισθηματικά φορτισμένες.  Αλλά η κεμαλική ιστορική κληρονομιά συνεχίζει να υπάρχει και στα σύγχρονα σχολικά εγχειρίδια.

Το 1977, μετά από μια περίοδο ηπιότερου εθνικιστικού λόγου, εμφανίζεται μία νέα θεωρία, η «Τουρκοϊσλαμική Σύνθεση», σύμφωνα με την οποία η τουρκική ταυτότητα στηρίζεται στην τουρκική/ασιατική καταγωγή και στο Ισλάμ. Έτσι αναβαθμίζεται τώρα η ισλαμική και οθωμανική παράδοση. Αυτό έγινε για να πριμοδοτηθεί το θρησκευτικό συναίσθημα του τουρκικού λαού κατά του κομμουνιστικού κινδύνου και του κουρδικού εθνικισμού.

Η επανάσταση του 1821 παρουσιάζεται ως «ελληνική ανταρσία». Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι οι Ρωμιοί ζούσαν ευτυχισμένοι, απολαμβάνοντας τα προνόμιά τους. Ήταν πλούσιοι, σχεδόν ανεξάρτητοι και ζούσαν καλύτερα και από τους Τούρκους. Αλλά οι ξένες δυνάμεις, ειδικά οι Ρώσοι, τους ξεσήκωσαν. Ο ξεσηκωμός ήταν υπεύθυνος για την αδυναμία των Οθωμανών να κάνουν μεταρρυθμίσεις.
Το στρατόπεδο του Καραϊσκάκη στην Καστέλα, Θεόδωρος Βρυζάκης (1855).

Τα σχολικά βιβλία μέχρι το 1993 επαναλαμβάνουν όμως έμμεσα ότι οι Τούρκοι είναι οι ιδρυτές των μεγάλων αρχαίων πολιτισμών («οι Τούρκοι έφτασαν σ’ αυτές τις περιοχές, δίδαξαν στους λαούς του αρχαίου κόσμου πώς να καλλιεργούν, … και δημιουργήθηκαν σημαντικοί πολιτισμοί στη Μεσοποταμία, Αίγυπτο, Συρία και στην περιφέρεια του Αιγαίου»).

Από το 1994 άρχισε να γίνεται μία προσπάθεια να αφαιρεθούν  ορισμένες αρνητικές αναφορές που αφορούν τους Έλληνες. Για παράδειγμα, ενώ μέχρι τότε οι Αρχαίοι Έλληνες παρουσιάζονταν με αρνητικά χαρακτηριστικά, όπως βάρβαροι, εισβολείς, χωρίς οίκτο («το 1200 π.Χ. βάρβαρες φυλές εισχώρησαν από το Βορρά στην περιοχή που στις μέρες μας λέγεται Ελλάδα. Αυτοί λεηλάτησαν, κατέστρεψαν και σκότωσαν χωρίς οίκτο τους κατοίκους. Οι Ρωμαίοι αποκάλεσαν αυτές τις άγνωστες φυλές Γραικούς»), αυτά τώρα αφαιρέθηκαν από τα βιβλία.

Όμως η ύπαρξη του αρχαίου ελληνικού πολιτισμού στα σημερινά τουρκικά εδάφη προκαλεί ανασφάλεια στους γείτονες, με αποτέλεσμα, παρά τις αλλαγές, να επιμένουν στην άρνηση της ελληνικότητας των Ιώνων. Οι Ίωνες παρουσιάζονται ως ένας πολιτισμός της Μ. Ασίας, που βρίσκεται σε αντιπαράθεση με τον πολιτισμό της απέναντι όχθης του Αιγαίου («το όνομα Ίωνες δεν έχει καμιά απολύτως σχέση με το όνομα ΄Ελληνας -Yunan- . Ο ιωνικός πολιτισμός είναι αποτέλεσμα της πρόσμιξης των πολιτισμών της Ανατολίας και των Κρητών»). Ο Πυθαγόρας και ο Ηρόδοτος παρουσιάζονται ως κάτοικοι της Μιλήτου και του «Bodrum» και ήταν άτομα που απλώς μετέφεραν τις γνώσεις των Αιγυπτίων στους Έλληνες. Βλέπουμε δηλαδή υποβιβασμό της συμβολής των Ελλήνων στον παγκόσμιο πολιτισμό και αποσιώπηση της ελληνικότητας των κατοίκων και των πόλεων της Ανατολίας, αφού χρησιμοποιούν τα τουρκικά ονόματα.

Ο πόλεμος του 1919-1922 παρουσιάζεται ως «εισβολή της Σμύρνης». Οι Νεοέλληνες φέρονται ως βίαιοι εισβολείς και οι Έλληνες της Ανατολίας (Ρωμιοί- Rum) συνεργάτες του εχθρού, ένα βλαβερό στοιχείο που έλεγχε την οικονομική ζωή της χώρας.
Παρέλαση τμήματος του Ελληνικού Στρατού στην προκυμαία της Σμύρνης, 2 Μαΐου 1919.

Διαβάζοντας τα παραπάνω καταλαβαίνουμε ότι οι Έλληνες δεν έχουν καμιά σχέση με τα δυτικά παράλια της Μ. Ασίας, ενώ οι Ίωνες έχουν τόπο καταγωγής τους την Ανατολία, δηλαδή την Τουρκία. Σε βιβλίο του Λυκείου σε κάποιο σημείο γράφει ότι «… όταν η επιστήμη και η ελευθερία είχαν φτάσει στα ύψη στην Ανατολία, στην Πελοπόννησο ακόμη φρουρούσαν τις γυναίκες και ούτε καν τις επέτρεπαν να κάθονται στο τραπέζι».

Το Βυζάντιο απουσιάζει. Μικρή αναφορά γίνεται μόνο σε ότι έχει να κάνει με τις στρατιωτικές συγκρούσεις με τους Οθωμανούς. Η ιστορία 1100 χρόνων του Βυζαντίου παρουσιάζεται υποδεέστερα σε σχέση με άλλους πολιτισμούς π.χ. Χετταίοι. Στα βιβλία του Δημοτικού διαβάζουμε ότι η Ανατολία ήταν κάποτε υπό την ηγεμονία «ξένων» και ότι δεν είχε η περιοχή ιδιοκτήτες μέχρι τον ερχομό των Τούρκων. Στο βιβλίο του Γυμνασίου παρουσιάζονται οι Βυζαντινοί επιτιθέμενοι και οι Τούρκοι αμυνόμενοι. Στο βιβλίο του Λυκείου, ενώ είναι δίτομο, στο Βυζάντιο αφιερώνεται μόλις το ¼ μιας σελίδας!!!

Επίσης δεν αναγνωρίζεται η ελληνικότητα του Βυζαντίου, η δε μάχη στο Μάτζικερτ παραλληλίζεται με τον πόλεμο του 1919-1922 («η μάχη του Μάτζικερτ άνοιξε τις πόρτες της Ανατολίας στους Τούρκους … Η Μεγάλη Επίθεση του Κ. Ατατούρκ εξασφάλισε το να μείνει η Ανατολία η πατρίδα των Τούρκων»).

Μεγάλη σημασία δίνουν και στη φυλετική καθαρότητα της Ανατολίας: «ο τοπικός πληθυσμός της Ανατολίας τον 11^ο αιώνα ήταν πολύ λίγος. Αυτή η μεγάλη χώρα είχε ερημωθεί σημαντικά … Σε σύντομο διάστημα οι Τούρκοι αποτέλεσαν την απόλυτη πλειοψηφία της Ανατολίας … ένα μέρος του χριστιανικού πληθυσμού μετακινήθηκε προς τα Βαλκάνια».

Η επανάσταση του 1821 παρουσιάζεται ως «ελληνική ανταρσία». Συγκεκριμένα αναφέρεται ότι οι Ρωμιοί ζούσαν ευτυχισμένοι, απολαμβάνοντας τα προνόμιά τους. Ήταν πλούσιοι, σχεδόν ανεξάρτητοι και ζούσαν καλύτερα και από τους Τούρκους. Αλλά οι ξένες δυνάμεις, ειδικά οι Ρώσοι, τους ξεσήκωσαν. Ο ξεσηκωμός ήταν υπεύθυνος για την αδυναμία των Οθωμανών να κάνουν μεταρρυθμίσεις. Η ανταρσία κατεστάλη, αλλά μετά την καταστροφή στο Ναβαρίνο οι ξένες δυνάμεις δημιούργησαν ένα κράτος ελληνικό, το οποίο θα παραμείνει κάτω από την προστασία της Δύσης. Έκτοτε οι Έλληνες ήταν υποστηρικτές της Μεγάλης Ιδέας και ο Πατριάρχης ήταν από τους πρωτεργάτες της Φιλικής Εταιρείας (αποκαλείται Εθνική Εταιρεία), γι’ αυτό απαγχονίζεται. Βάλλεται η Γαλλική Επανάσταση σαν αιτία δημιουργίας εθνικιστικών κινημάτων που οδήγησαν στη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Από τους ήρωες του 1821 αναφέρονται μόνο ο Α. Υψηλάντης και ο Ι. Καποδίστριας, ως όργανα του Τσάρου. Οι Έλληνες παρουσιάζονται βίαιοι και αιμοβόροι, π.χ. στην Τριπολιτσά σκότωσαν όλους τους Τούρκους, 40000 άτομα.

Από το 1994 άρχισε να γίνεται μία προσπάθεια να αφαιρεθούν ορισμένες αρνητικές αναφορές που αφορούν τους Έλληνες. Για παράδειγμα, ενώ μέχρι τότε οι Αρχαίοι Έλληνες παρουσιάζονταν με αρνητικά χαρακτηριστικά, όπως βάρβαροι, εισβολείς, χωρίς οίκτο («το 1200 π.Χ. βάρβαρες φυλές εισχώρησαν από το Βορρά στην περιοχή που στις μέρες μας λέγεται Ελλάδα. Αυτοί λεηλάτησαν, κατέστρεψαν και σκότωσαν χωρίς οίκτο τους κατοίκους. Οι Ρωμαίοι αποκάλεσαν αυτές τις άγνωστες φυλές Γραικούς»), αυτά τώρα αφαιρέθηκαν από τα βιβλία. Ποσειδώνας ή Δίας, γ. 460 π.Χ., Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Αθήνα.

Τα τουρκικά σχολικά βιβλία τους Έλληνες πλέον, μετά το 1994, μπορεί να μην τους αποκαλούν «μιγάδες», αλλά υποστηρίζεται ότι «… δεν πρέπει να συγχέουμε το λαό της σημερινής Ελλάδας με τους Γραικούς (Grec) της αρχαιότητας. Οι Αρχαίοι έμαθαν πολλά από τα φύλα της Ανατολίας και αναμίχθηκαν με αυτούς και με τους Μακεδόνες, τους Ρωμαίους, τους Σλάβους και τους Αλβανούς. … οι σημερινοί Έλληνες δεν έχουν τίποτε κοινό εκτός από τη γλώσσα και ορισμένες παραδόσεις».

Ο πόλεμος του 1919-1922 παρουσιάζεται ως «εισβολή της Σμύρνης». Οι Νεοέλληνες φέρονται ως βίαιοι εισβολείς και οι Έλληνες της Ανατολίας (Ρωμιοί- Rum) συνεργάτες του εχθρού, ένα βλαβερό στοιχείο που έλεγχε την οικονομική ζωή της χώρας. Το γεγονός ότι ο ελληνικός στρατός στράφηκε προς την Άγκυρα δείχνει την πρόθεση των Νεοελλήνων να επανιδρύσουν τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Γι’ αυτό και το πραξικόπημα κατά του Μακάριου το 1974.

Τέλος γίνεται αναφορά στα Δωδεκάνησα, τα οποία κακώς δόθηκαν από τις Μεγάλες Δυνάμεις το 1947 στην Ελλάδα « … παρόλο που ήταν τόσο κοντά στα τουρκικά παράλια και μέχρι πρόσφατα ήταν μέρος τη Οθωμανικής Αυτοκρατορίας».

Ιδιαίτερα να προσεχθεί το παρακάτω: με αφορμή τη ρήση του τελευταίου Έλληνα βασιλιά που « … τόλμησε να πει ότι κάποια μέρα θα πάρουνε την Πόλη. Πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή και προσεχτικοί μέχρι αυτός ο γείτονας να εκτιμήσει την αξία των φιλικών διαθέσεων της Τουρκίας…».

Τα βιβλία από το 2000 και μετά επίσης δε διαφέρουν σημαντικά. Οι Έλληνες παρουσιάζονται με το συνήθη τρόπο, ίσως με πιο ουδέτερη γλώσσα π.χ. «ορισμένες γειτονικές χώρες προσπαθούν να εμποδίσουν τον εκσυγχρονισμό της Τουρκίας και θέλουν να επεκτείνουν τα εδάφη τους και να αποκτήσουν κυριαρχία στη θάλασσα», ή σε άλλο σημείο αναφέρεται η ανοχή των Τούρκων π.χ. «… οι Τούρκοι  εισέβαλαν στη Μ. Ασία … δεν ήθελαν να χυθεί αίμα … αλλά ο Ρωμανός Διογένης με υπεροψία επέλεξε τον πόλεμο το 1071».

Στα σύγχρονα τουρκικά βιβλία αναδεικνύονται 2 νέα θέματα, η Θράκη και η Κύπρος. Γίνεται αναφορά ότι « … οι Τούρκοι της Θράκης αντιμετωπίζουν πολιτιστικά και κοινωνικά προβλήματα …», « … η τρομοκρατική οργάνωση ΕΟΚΑ που διέπραξε σφαγές αθώων Τούρκων…». Επίσης προωθείται γενική ξενοφοβία και ανησυχία, καθώς οι Δυτικές χώρες επιδιώκουν το διαμελισμό της χώρας.

Στα σύγχρονα τουρκικά βιβλία αναδεικνύονται 2 νέα θέματα, η Θράκη και η Κύπρος. Γίνεται αναφορά ότι « … οι Τούρκοι της Θράκης αντιμετωπίζουν πολιτιστικά και κοινωνικά προβλήματα …», « … η τρομοκρατική οργάνωση ΕΟΚΑ που διέπραξε σφαγές αθώων Τούρκων…». Επίσης προωθείται γενική ξενοφοβία και ανησυχία, καθώς οι Δυτικές χώρες επιδιώκουν το διαμελισμό της χώρας.

Βλέπουμε λοιπόν ότι μπορεί να αφαιρέθηκαν εκφράσεις και αρνητικές αναφορές, αλλά η εικόνα του Έλληνα δεν άλλαξε. Και γενικά η τουρκική ιστοριογραφία παρουσιάζει τους Έλληνες τελείως διαφορετικά από οποιαδήποτε άλλη ιστοριογραφία, πράγμα που δείχνει και την αποξένωσή της. Είναι γεγονός όμως ότι για να οικοδομηθούν καλές σχέσεις γειτονίας πρέπει να γίνει πιο ουσιαστική προσπάθεια στην κατεύθυνση της αφαίρεσης από τα σχολικά βιβλία όλων εκείνων των σημείων που παρουσιάζουν τον «άλλο» με στερεότυπα.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Εγκυκλοπαίδεια Πάπυρος larousse Britannica

Ηρακλής Μήλλας «Εικόνες Ελλήνων και Τούρκων», Εκδόσεις Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2003.

Σολταρίδης Συμεών «Τουρκικά σχολικά βιβλία», Βιβλιοπωλείο της Εστίας, 1986.

Oι χάρτες είναι από εδώ:

http://www.ezilon.com/maps/europe/turkey-maps.html

http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/a/a9/Griechischen_und_ph%C3%B6nizischen_Kolonien.jpg

http://www.cristoraul.com/ENGLISH/readinghall/ByzantineEmpire-Door.html

                           

                                                                                       Γιάννης Σιατούφης /eranistis.net