Νέλσον Μαντέλα (Nelson Rolihlahla Mandela) 1918-2013

Την εβδομάδα που τελειώνει σήμερα, θυμόμαστε τον Μαντέλα, τον κήρυκα των ανθρώπινων δικαιωμάτων και της ανθρώπινης αξιοπρέπειας. Ο Νέλσον Μαντέλα (Nelson Rolihlahla Mandela, γεννήθηκε στις 18 Ιουλίου του 1918 στην Τράνσκεΐ της Νότιας Αφρικής  και απεβίωσε στις 5 Δεκεμβρίου 2013) ήταν ο πρώτος έγχρωμος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής.

Δικηγόρος στο Γιοχάνεσμπουργκ, έγινε μέλος του ANC το 1944. Πήγε στο Γιοχάνεσμπουργκ επειδή οι γονείς του ήθελαν να τον παντρέψουν χωρίς να το θέλει αυτός. Για 20 χρόνια τέθηκε επικεφαλής στη μεγάλη εκστρατεία κατά της ρατσιστικής πολιτικής της κυβέρνησης της Νότιας Αφρικής. Ήταν ο πρώτος έγχρωμος, δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Νότιας Αφρικής. Πριν να εκλεγεί πρόεδρος, ήταν από τους επικεφαλής του κινήματος κατά του Άπαρτχαϊντ και ενεργό μέλος του Αφρικανικού Εθνικού Κογκρέσου ANC (African National Congress). Φυλακίστηκε για 27 χρόνια από το καθεστώς των λευκών. Ο Νέλσον Μαντέλα αποφυλακίστηκε το Φεβρουάριο του 1990, αφού ο πρόεδρος Φρεντερίκ ντε Κλερκ αναγνώρισε το Αφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο και ανέστειλε τις εκτελέσεις. Ο Νέλσον Μαντέλα αμέσως παρότρυνε τις ξένες δυνάμεις να μην ελαττώσουν την πίεση που ασκούσαν στη νοτιοαφρικανική κυβέρνηση για συνταγματική μεταρρύθμιση. Η απελευθέρωσή του το 1990 σημάδεψε την απαρχή θεμελιακών αλλαγών στο αφρικανικό κράτος, που οδήγησαν στην πτώση του ρατσιστικού του καθεστώτος. Έγινε ο πρώτος πρόεδρος του αφρικάνικου λαού το 1994. Κατέκτησε το Νόμπελ Ειρήνης που το μοιράστηκε με τον Φρεντερίκ Ντε Κλερκ.

Έχασε τον ένα γιο του από AIDS και τον άλλο σε τροχαίο ατύχημα, το 1969 (σε τροχαίο έχασε και τη δισέγγονή του, το 2010). Από τότε ο Νέλσον Μαντέλα έγινε εξαιρετικά δραστήριος κατά του AIDS. Ο ίδιος δήλωνε ότι ο μόνος τρόπος να αναδείξουμε το AIDS ως φυσιολογική ασθένεια είναι να μην το κρύβουμε και να κάνουμε τους ανθρώπους να σταματήσουν να το θεωρούν κάτι που χτυπά ορισμένα άτομα τα οποία πηγαίνουν στην κόλαση και όχι στον παράδεισο.

 ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ 

«Από την πλευρά μου έχω κάνει την επιλογή μου. Δεν θα εγκαταλείψω τη Νότια Αφρική, ούτε θα παραιτηθώ. Μόνο μέσω κακουχιών, θυσιών και μαχητικής δράσης μπορεί να θριαμβεύσει η ελευθερία. Ο αγώνας είναι η ζωή μου. Θα συνεχίσω να αγωνίζομαι για την ελευθερία μέχρι το τέλος των ημερών μου», είχε δηλώσει ο Νέλσον Μαντέλα στις 26 Ιουνίου 1961 στο Νοτιοαφρικανικό Εθνικό Κογκρέσο.

«Στη διάρκεια της ζωής μου έχω αφιερώσει τον εαυτό μου στον αγώνα του αφρικανικού λαού. Εχω αγωνιστεί εναντίον της κυριαρχίας των λευκών και έχω αγωνιστεί ενάντια στην κυριαρχία των μαύρων. Εχω στην καρδιά μου το ιδανικό μιας δημοκρατικής και ελεύθερης κοινωνίας στην οποία όλοι οι άνθρωποι θα συμβιώνουν αρμονικά με ίσες ευκαιρίες. Είναι ένα ιδανικό που ελπίζω να ζήσω αρκετά ώστε να το δω να υλοποιείται. Αλλά, Θεέ μου, αν χρειαστεί, είναι ένα ιδανικό για το οποίο είμαι έτοιμος να πεθάνω», είχε πει κατά τη διάρκεια της δίκης του στις 20 Απριλίου του 1964. 

«Στέκομαι εδώ μπροστά σας όχι ως προφήτης αλλά ως ταπεινός υπηρέτης του λαού. Οι ακούραστες και οι ηρωικές σας θυσίες έχουν καταστήσει δυνατό για εμένα να βρίσκομαι εδώ σήμερα. Για τον λόγο αυτόν εναποθέτω τα υπόλοιπα χρόνια της ζωής μου στα χέρια σας», ανέφερε στις 11 Φεβρουαρίου 1990 όταν βγήκε από τη φυλακή. 

«Η ώρα για την επούλωση των πληγών έχει έρθει… η στιγμή για να γεφυρωθεί το χάσμα που μας χωρίζει έχει έρθει. Η ώρα να χτίσουμε βρίσκεται στα χέρια μας», είχε πει κατά την ορκωμοσία του ως πρόεδρος της Νότιας Αφρικής στις 10 Μαΐου 1994. 

«Κανείς δεν γεννιέται μισώντας τον πλησίον του εξαιτίας του χρώματος του δέρματός του ή του παρελθόντος ή της θρησκείας. Οι άνθρωποι πρέπει να μάθουν να μισούν κι αν μάθουν να μισούν, μπορούν να μάθουν και πώς να αγαπούν, γιατί η αγάπη έρχεται πιο φυσικά στην ανθρώπινη καρδιά από ότι το αντίθετό της», ανέφερε στην αυτοβιογραφία του με τίτλο Long Way To Freedom.

«Αυτό που έχει σημασία στη ζωή δεν είναι μόνο το γεγονός ότι έχουμε ζήσει. Η διαφορά που έχουμε κάνει στις ζωές των άλλων είναι που καθορίζει τη σημασία της ζωής που ζούμε». 

«Ζούμε σε ένα κόσμο όπου η γνώση και η πληροφόρηση έχουν κάνει τεράστια άλματα, αλλά εκατομμύρια παιδιά δεν έχουν την ευκαιρία στη μάθηση. Ζούμε σε ένα κόσμο όπου η πανδημία του AIDS απειλεί την ίδια τη δομή της ύπαρξής μας. Ωστόσο, εμείς ξοδεύουμε περισσότερα χρήματα για όπλα και όχι για τη θεραπεία και την υποστήριξη εκατομμυρίων ανθρώπων που έχουν μολυνθεί από τον ιό του HIV. Είναι ένας κόσμος όπου η ελπίδα και οι δυνατότητες μπορούν να θριαμβεύσουν. Είναι επίσης ένας κόσμος γεμάτος απελπισία, ασθένειες και πείνα», είχε πει κατά τη διάρκεια συναυλίας στο Γιοχάνεσμπουργκ στις 2 Ιουλίου 2005. 

«Την τελευταία ημέρα της ζωής μου θέλω να ξέρω ότι όσοι αφήνω πίσω μου θα πουν: ‘‘Ο άνθρωπος που κείτεται εδώ έκανε το καθήκον του για τη χώρα και το λαό του’’», είχε δηλώσει το 1999.

«Θα πετύχεις περισσότερα σ” αυτό τον κόσμο μέσα από πράξεις ελέους, απ' ό,τι μέσα από πράξεις τιμωρίας».

«Το πρώτο πράγμα είναι να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου. Δεν μπορείς να έχεις ποτέ επιρροή στην κοινωνία, εάν δεν έχεις αλλάξει τον εαυτό σου… Οι μεγαλύτεροι ειρηνοποιοί είναι όλοι άνθρωποι με ακεραιότητα, ειλικρίνεια αλλά και ταπεινότητα».

«’Οταν κάποιος ανέβει ένα μεγάλο λόφο, το μόνο που ανακαλύπτει είναι πως υπάρχουν πολλοί περισσότεροι λόφοι για να ανέβει».

«Έμαθα πως το θάρρος δεν είναι η απουσία του φόβου, αλλά ο θρίαμβος νικώντας τον. Ο θαρραλέος άντρας δεν είναι εκείνος που δεν φοβάται, αλλά εκείνος που θριαμβεύει σ” αυτόν τον φόβο».

«Η εκπαίδευση είναι το πιο ισχυρό όπλο που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να αλλάξεις τον κόσμο».

 

«Λέγεται πως κανένας δεν γνωρίζει πραγματικά ένα έθνος μέχρι να βρεθεί μέσα στις φυλακές του. Ένα έθνος δεν θα πρέπει να κρίνεται από το πως αντιμετωπίζει τους ανώτερους πολίτες του, αλλά τους κατώτερους».

«Το να είσαι ελεύθερος δεν σημαίνει απλά να απελευθερώσεις κάποιον από τις αλυσίδες του, αλλά να ζεις κατά ένα τρόπο που σέβεται και ενισχύει την ελευθερία των άλλων».

«Μοιάζει πάντα αδύνατο μέχρι να συμβεί».