Πάντα από το θαυμάσιο sarantakos.wordpress.com το μηνολόγιο και του μήνα Μάρτη. Ενός μήνα που στην αρχαιότητα ήταν αφιερωμένος στον θεό Άρη (Mars), κάτι που ταίριαζε αφού τα χρόνια εκείνα οι εκστρατείες ξεκινούσαν την άνοιξη, και μάλιστα την πρώτη του Μάρτη γιόρταζαν το Armillustrum (Αρμιλούστριο) σε τέμενος του Άρη, γιορτή καθαγιασμού των όπλων.
Η ελληνική λοιπόν ονομασία του τρίτου μήνα της χρονιάς είναι δάνειο από τα λατινικά, όπως άλλωστε και όλα τα ονόματα των μηνών. Ο Μάρτης είναι ο πρώτος μήνας της άνοιξης, αλλά κάνει και τα τελευταία κρύα.
Άστατος λοιπόν ο μαρτιάτικος καιρός. Από την ίδια συλλογή, «Μάρτης είναι νάζια κάνει, πότε κλαίει, πότε γελάει». Για να εξηγήσουν αυτή τη μετεωρολογική διπροσωπία του Μάρτη, οι παλιοί είχαν φτιάξει μια παράδοση, ότι ο Μάρτης έχει γυναίκα πανέμορφη, αλλά κουτσή. Όποτε τη βλέπει καθιστή, χαίρεται και κάνει τον λαμπρό μαρτιάτικον ήλιο. Όποτε όμως η γυναίκα σηκώνεται, ο Μάρτης θυμάται το κουσούρι της και κατσουφιάζει. Σε μιαν άλλη παραλλαγή, ο Μάρτης έχει δυο γυναίκες, τη μια πάμφτωχη και πανέμορφη, την άλλη πάμπλουτη και άσκημη. Όποτε πηγαίνει με την όμορφη, ο καιρός είναι καλός. Γενικά, και για την αστασία του καιρού οι γυναίκες φταίνε.
Και ο ήλιος του Μάρτη καίει, λένε, οπότε κάθε πρωτομηνιά, σαν σήμερα, οι μανάδες φορούσαν στα παιδιά (ή μόνο στα κορίτσια) ένα βραχιολάκι από στριμμένες κλωστές, κόκκινη σίγουρα, ίσως και άσπρη ή άλλα χρώματα -το έθιμο ακόμα βαστάει νομίζω. Τα βραχιολάκια αυτά τα λέμε Μάρτηδες ή Μαρτάκια, θαρρώ -στην Ήπειρο, έχουν «το μαρτίτσι». Λέει κι η παροιμία, οπούχει κόρην ακριβή, του Μάρτη ο ήλιος μην τη δει. Τέλος, στις 21 Μαρτίου που έχουμε την ισημερία, οι Κούρδοι, οι Πέρσες και άλλοι λαοί της Κεντρικής Ασίας γιορτάζουν το Norouz ή Newroz (και πολλές άλλες παραλλαγές, ανάλογα τη γλώσσα), την πρωτοχρονιά τους. Κατά λέξη, Norouz στα αβεστικά θα πει «νέα ημέρα». Ας δούμε όμως το μηνολόγιο Μαρτίου εμπλουτισμένο και με προσωπικές, νοσταλγικές σημειώσεις...
| Πε 1 | Ανακάλυψις της ραδιενεργείας υπό Ερρίκου Μπεκερέλ | |
| Πα 2 | Γενέσιον Αντωνίου Βιβάλντι | |
| Σα 3 | † Νικολάου Γκόγκολ | |
| Κυ 4 | Γενέσιον Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη | |
| Δε 5 | Σωκράτους του φιλοσόφου θανάτωσις | |
| Τρ 6 | Μιχαήλ Αγγέλου. Και του Κιλελέρ. | |
| Τε 7 | Αριστοτέλους του Σταγειρίτου θανή | |
| Πε 8 | Παγκόσμια ημέρα των γυναικών | |
| Πα 9 | Αναξαγόρου του φιλοσόφου | |
| Σα 10 | † Γεωργίου Ζαμπέτα και Παγκόσμια ημέρα ασκαύλου | |
| Κυ 11 | Ρωμαίου και Ιουλιέτας | |
| Δε 12 | Άννας Φρανκ τελευτή εν τω στρατοπέδω και Σταύρου Κουγιουμτζή θανή | |
| Τρ 13 | † Ίβο Άντριτς | |
| Τε 14 | Κοίμησις Καρόλου Μαρξ | |
| Πε 15 | Γενέσιον Αγγέλου Σικελιανού, του υψιπετούς | |
| Πα 16 | † Μοδέστου Μουσόργκσκι του μουσουργού | |
| Σα 17 | Του Εθνικού Θεάτρου | |
| Κυ 18 | † Οδυσσέως Ελύτη | |
| Δε 19 | Ταφή Ανδρέου Κάλβου «είναι γλυκύς ο θάνατος μόνον όταν κοιμώμεθα εις την πατρίδα» | |
| Τρ 20 | †Κοίμησις Ισαάκ Νεύτωνος | |
| Τε 21 | Παγκόσμια ημέρα ποιήσεως αλλά και εαρινή ισημερία. | |
| Πε 22 |
|
|
| Πα 23 | Άχθου Αρούρη, του αγνώστου ποιητού | |
| Σα 24 | † Αδαμαντίου Κοραή | |
| Κυ 25 | Της Ελληνικής Επαναστάσεως, θανή του αγαπημένου θείου Γεράσιμου Ποδηματά | |
| Δε 26 | † Λουδοβίκου φαν Μπετόβεν | |
| Τρ 27 | Παγκόσμια ημέρα θεάτρου | |
| Τε 28 | Δημώνακτος του φιλοσόφου | |
| Πε 29 | Μαρτύριον Χαραλάμπους Κανόνη εν Χίω | |
| Πα 30 | Νικολάου Μπελογιάννη και των συν αυτώ τυφεκισθέντων | |
| Σα 31 | Των εν Χίω υπό του Καραλή σφαγιασθέντων μυρίων |
Να κι ένα τραγούδι καλωσόρισμα στον μήνα από τον Μίλτο Πασχαλίδη...
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου