Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα: Το «αηδόνι της Ανδαλουσίας»...

  

Σαν σήμερα, 5 Ιουνίου το 1898, γεννιέται ο Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, ένας από τους σημαντικότερους Ισπανούς ποιητές και θεατρικούς συγγραφείς. Γεννημένος στο Φουέντε Βακέρος, κοντά στην Γρανάδα έζησε τα πρώτα του χρόνια του στο σχολείο Ιησουϊτών της Γρανάδας. Ο πατέρας του ήταν αγρότης και η μητέρα του δασκάλα πιάνου, η οποία του πρόσφερε μαθήματα καθημερινά.
Η οικογένειά του ήταν προνομιούχα και μορφωμένη και έτσι τον πίεσαν να γραφτεί στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γρανάδας σε ηλικία 17 ετών. Ο Φεδερίκο όμως είχε περισσότερα ερεθίσματα για την μουσική, την ζωγραφική και την λογοτεχνία. Επομένως παράτησε σύντομα τις σπουδές του και το 1919. εγκαταστάθηκε στις φοιτητικές κατοικίες του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, που τότε λειτουργούσε ως ανοιχτό πανεπιστήμιο, πολιτιστικό κέντρο, της ισπανικής πρωτεύουσας.

  

"Εγώ πάντα θα είμαι στο πλευρό αυτών που δεν έχουν τίποτα και στους οποίους δεν επιτρέπεται καν να απολαύσουν ειρηνικά το τίποτα που έχουν"

 Η οικογένειά του ήταν προνομιούχα και μορφωμένη και έτσι τον πίεσαν να γραφτεί στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γρανάδας σε ηλικία 17 ετών. Ο Φεδερίκο όμως είχε περισσότερα ερεθίσματα για την μουσική, την ζωγραφική και την λογοτεχνία. Επομένως παράτησε σύντομα τις σπουδές του και το 1919. εγκαταστάθηκε στις φοιτητικές κατοικίες του Πανεπιστημίου της Μαδρίτης, που τότε λειτουργούσε ως ανοιχτό πανεπιστήμιο, πολιτιστικό κέντρο, της ισπανικής πρωτεύουσας.

 Εκεί συνάντησε τον Σαλβαδόρ Νταλί, τον σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ, τον ποιητή Ραφαέλ Αλμπέρτι και τον Χιμένεθ. Μετά από 3 χρόνια κατάφερε να συνθέσει τα πρώτα του ποιήματα με τίτλο «Βιβλίο Ποιημάτων». Ήταν εμφανές η απέχθειά του για την Καθολική Εκκλησία και τον μιλιταρισμό μόλις από τα πρώτα του έργα.

  

 Το 1929, σε ηλικία 31 ετών, αποφασίζει να ταξιδέψει στην Αμερική και στην Κούβα προκειμένου να αποκομίσει νέες γνώσεις και πηγές έμπνευσης και να αποδώσει τον ανθρώπινο πόνο των έγχρωμων ανθρώπων, από μαρξιστική σκοπιά. Οι εμπειρίες του από αυτό το ταξίδι αξιοποιήθηκαν στο ποίημα του «Ένας Ποιητής Στη Νέα Υόρκη».  Δύο χρόνια αργότερα επιστρέφει πίσω στη – δημοκρατική πλέον – Ισπανία προκειμένου να δώσει μάχη για την εκπαίδευση και τον πολιτισμό περιοδεύοντας με τον θίασο «La Baracca» και τη βοήθεια της κυβέρνησης, της Δεύτερης Δημοκρατίας της χώρας και τον Eduardo Ugarte.

Στα 38 του μόλις χρόνια, ο Λόρκα ήταν ήδη πολυταξιδεμένος και κατασταλαγμένος όσον αφορά τόσο την προσωπική όσο και λογοτεχνική του ταυτότητα. Στο ιστορικό του μετράει πολλές ποιητικές συλλογές, θεατρικά έργα και περιοδείες με τη θεατρική του ομάδα «La Barraca» στις αγροτικές περιοχές της Ισπανίας.

Κορυφαίες δημιουργίες του αποτελούν «Το Σπίτι της Μπερνάρντα Άλμπα», «Ο Ματωμένος Γάμος» και η «Γέρμα», τραγωδίες με πυρήνα τους το ανθρώπινο στοιχείο και θέμα τους την κοινωνική καταπίεση πάνω σε αυτό.

 Ο επί 40 χρόνια βιογράφος του όμως, Ίαν Γκίμπσον, δηλώνει:

«Η Ισπανία δεν μπορούσε να αποδεχτεί πως ο μεγαλύτερος Ισπανός ποιητής όλων των εποχών ήταν ομοφυλόφιλος. Η ομοφοβία υπήρχε και στα δύο στρατόπεδα του εμφυλίου και ύστερα από αυτόν. Ήταν ένα εθνικό πρόβλημα. Τον Λόρκα τον φθονούσαν για το ταλέντο του, επειδή είχε λεφτά και ήταν επιτυχημένος. Όταν ανέλαβε ο στρατός, η εκτέλεσή του ήταν θέμα χρόνου. Ένας επιτυχημένος, προοδευτικός ομοφυλόφιλος δεν ήταν αποδεκτός στην Ισπανία του Φράνκο».

Πηγή: www.monopoli.gr

 

Μόλις το 3% της Γης είναι… ελεύθερο ανθρώπου...

  

Έχουμε καταλάβει και παρέμβει δυναμικά και αρνητικά στο 97% του πλανήτη μας. Δεν χρειαζόταν κάποια επιστημονική μελέτη για να γνωρίζουμε ότι ο άνθρωπος όχι μόνο κατέλαβε σχεδόν κάθε σπιθαμή της στεριάς της Γης αλλά ότι έχει επέμβει στην φύση με κάθε πιθανό και απίθανο τρόπο. Οι αρνητικές επιπτώσεις της ανθρώπινης παρουσίας ανακαλύφθηκαν πρόσφατα ακόμη και στα βαθύτερα σημεία του πλανήτη. Στον οργανισμό θαλάσσιων οργανισμών που ζουν σε βάθη οκτώ χλμ. εντοπίσθηκαν πλαστικές ύλες οι οποίες έχουν φθάσει και μολύνουν πλέον ακόμη και τις αβύσσους.

Παρόλα αυτά οι ειδικοί εκτιμούσαν ότι ένα αξιοσημείωτο ποσοστό παρέμενε ανέπαφο, άθικτο από την ανθρώπινη παρουσία και παρέμβαση. Οι εκτιμήσεις αυτές βασίζονταν κυρίως σε δορυφορικές παρατηρήσεις των τελευταίων δεκαετιών. Οι επιστήμονες παρατηρούσαν τα επίπεδα καταστροφής και αποψίλωσης των δασικών εκτάσεων και κατέληγαν με βάση αυτά τα δεδομένα στα συμπεράσματα τους. Οι μελέτες αυτές έδειχναν ότι ένα ποσοστό της τάξης του 20%-40% της άγριας φύσης πάνω στην Γη είχε καταφέρει να αποφύγει το αρνητικό αποτύπωμα της ανθρώπινης δραστηριότητας.

Όμως μια νέα μελέτη που δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Frontiers in Forests and Global Change» ανατρέπει πλήρως αυτές τις εκτιμήσεις και προκαλεί όχι απλά προβληματισμό αλλά πραγματικό σοκ. Οι ερευνητές αποφάσισαν να μελετήσουν την σημερινή κατάσταση που επικρατεί στον πλανήτη και το φυσικό περιβάλλον με βάση την κατάσταση που υπήρχε στην προβιομηχανική εποχή. Πήραν λοιπόν ως μέτρο σύγκρισης την κατάσταση που γνωρίζουμε ότι ήταν ο πλανήτης και τα οικοσυστήματα του το 1500 μ.Χ.

Η δεύτερη και πιο σημαντική απόφαση των ερευνητών ήταν να «ξύσουν» την επιφάνεια των προηγούμενων μελετών και να διεισδύσουν πιο βαθιά. Με απλά λόγια δεν έμειναν στην εικόνα των δασών όπως φαίνονται από ψηλά αλλά μελέτησαν τι συμβαίνει στο εσωτερικό τους. Αυτός ήταν και ο κρίσιμος παράγοντας που αποκάλυψε την πραγματική εικόνα των επιπτώσεων που έχει η ανθρώπινη παρουσία στον πλανήτη. Σύμφωνα με τους ερευνητές μπορεί ένα δάσος να φαίνεται ότι δεν έχει υποστεί κάποια καταστροφή, τα δέντρα δηλαδή να βρίσκονται στην θέση τους αλλά το τοπικό οικοσύστημα (ειδικά τα ζώα που ζουν εκεί) έχει καταρρεύσει στις περισσότερες περιπτώσεις.

Το νόμιμο αλλά και παράνομο κυνήγι, διάφορες ασθένειες που οφείλονται στην ανθρώπινη δραστηριότητα, η εμφάνιση σε πολλά οικοσυστήματα ειδών που δεν υπήρχαν ποτέ εκεί και η παρουσία τους οφείλεται στον άνθρωπο τα οποία λειτουργούν ως εισβολείς εξοντώνοντας τα τοπικά είδη προκαλούν μια αθέατη αλλά διαρκή καταστροφή σε αυτά τα οικοσυστήματα. Με αυτά και με αυτά οι ερευνητές κατέληξαν στην διαπίστωση ότι το ποσοστό που δεν έχει ακόμη υποστεί τις συνέπειες του ανθρώπου στον πλανήτη είναι μόλις 3% και φυσικά αν δεν ληφθούν γρήγορα κάποια μέτρα σύντομα και αυτές οι περιοχές θα αντιμετωπίσουν τις συνέπειες της δραστηριότητας μας.

Τι πρέπει να γίνει

Οι περιοχές του πλανήτη που δεν έχουν επηρεαστεί ακόμη από εμάς είναι κάποια δάση στον Αμαζόνιο, ένα τροπικό δάσος στο Κονγκό, κάποια δάση και κάποιες περιοχές της τούνδρας στην ανατολική Σιβηρία, κάποια δάση στον Βόρειο Καναδά και κάποιες περιοχές της Σαχάρας.

«Γνωρίζαμε ότι αυξάνεται συνεχώς η απώλεια των άθικτων μέχρι σήμερα περιοχών αλλά αυτή η μελέτη δείχνει ότι πολλές περιοχές που θεωρούσαμε άθικτες αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα από το κυνήγι, τις ασθένειες και τα είδη που εισβάλουν εκεί» αναφέρει καθηγητής Άντριου Πλάμτρι, στέλεχος της Γραμματείας Σημαντικών Περιοχών Βιοποικιλότητας στο Κέιμπριτζ, επικεφαλής της νέας μελέτης.

Οι ερευνητές αφήνουν πάντως ένα παράθυρο αισιοδοξίας ανοικτό υποστηρίζοντας ότι το παιχνίδι όχι μόνο δεν έχει χαθεί αλλά είναι σχετικά εύκολο να αντιστραφεί η κατάσταση και μάλιστα γρήγορα. Αναφέρουν ότι αν επανεισάγουμε σε κάθε οικοσύστημα που έχει υποστεί απώλειες είδη που υπήρχαν εκεί και για κάποιο λόγο εξαφανίστηκαν, τότε σε σύντομο χρονικό διάστημα θα δούμε μια επανάκαμψη των οικοσυστημάτων σε ποσοστό 20% στον πλανήτη.

Πηγή: www.naftemporiki.gr

Μηνολόγιο Ιουνίου 2021...

  

Μπήκε μόλις ο Ιούνιος, ο πρώτος μήνας του καλοκαιριού, μασκοφόρος κι αυτός όπως οι προηγούμενοι δεκατέσσερις. Ας ελπίσουμε πως γρήγορα θα τα αφήσουμε τα δυσάρεστα πίσω...

Ο Ιούνιος ετυμολογείται μάλλον από τη θεά Juno των Ρωμαίων, που είναι το αντίστοιχο της Ήρας, όπως διαβάζουμε απ΄πο το υπέροχο sarantakos.wordpress.com . Η λαϊκή του ονομασία είναι κυρίως Θεριστής, αλλά και Κερασάρης -ευεξήγητη και στις δυο περιπτώσεις η προέλευση του ονόματος. Ο Ιούνιος είναι ο μήνας με τις μεγαλύτερες μέρες του χρόνου. Στις 21 Ιουνίου έχουμε το θερινό ηλιοστάσιο ή λιοτρόπι, και συνάμα τη μεγαλύτερη μέρα του χρόνου. Στο δικό μας γεωγραφικό πλάτος, οι μέρες γύρω στην 21η Ιουνίου διαρκούν σχεδόν 15 ώρες (παρά 12 λεπτά).

 Ένα θλιβερό χαρακτηριστικό του Ιούνη είναι πως οι δέκα πρώτες μέρες του σημαδεύονται από τέσσερα ναζιστικά ολοκαυτώματα, τις δύο από αυτές στην Κρήτη το 1941 όπως συζητήσαμε άλλωστε χτες και προχτές:

2 Ιουνίου Κοντομαρί (1941

3 Ιουνίου Κάντανος   (1941)
6 Ιουνίου Κούρνοβο (1943)
10 Ιουνίου Δίστομο (1944).

Να και το μηνολόγιο του Ιουνίου, από τον Νίκο Σαραντάκο:

Τρ 1	Εφεύρεσις ραδιοφώνου υπό Μαρκόνι και γενέσιον Αικατερίνης Γώγου
Τε 2	Τα ιερά Θαργήλια
Πε 3	Γεωργίου Μπιζέ και Ιωάννου Στράους του νεωτέρου
Πα 4	Διεθνής Ημέρα των δικαιωμάτων των παιδίων
Σα 5	Παγκόσμια Ημέρα Περιβάλλοντος και γενέσιον Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα
Κυ 6	Πυρπόλησις ναυαρχίδος Καραλή υπό Κωνσταντίνου Κανάρη εν Χίω. Και αναχώρησις Ρέη Μπράντμπερη προς τα δίδυμα φεγγάρια του Άρη
Δε  7	Γενέσιον Παύλου Γκωγκέν
Τρ  8	Γενέσιον Ροβέρτου Σούμαν, του συνθέτου
Τε 9	† Καρόλου Ντίκενς
Πε 10	Των εν Διστόμω υπό των χιτλερικών σφαγιασθέντων αθώων
Πα 11	† Ανδρέου Μιαούλη
Σα 12	† Ρήγα Φεραίου, του εθνομάρτυρος, στραγγαλισμός
Κυ 13	† Νικηφόρου Λύτρα
Δε 14	Γενέσιον Ερνέστου Τσε Γκεβάρα
Τρ 15	† Κοίμησις Μάνου Χατζιδάκι
Τε 16	† Μάρκου Αυγέρη· αυτοκτονία Άρη Βελουχιώτη στη Μεσούντα
Πε 17	Δίωξις Ιωάννου Συκουτρή επί αθεϊα
Πα 18	Διεθνής Ημέρα Διακηρύξεως των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου
Σα 19	Ακριβής υπολογισμός της περιμέτρου της Γης υπό Ερατοσθένους
Κυ 20	Παγκόσμια ημέρα προσφύγων
Δε 21	Ευρωπαϊκή Ημέρα Μουσικής
Τρ 22	Γαλιλαίου ταπείνωσις προ της Ιεράς Εξετάσεως
Τε 23	Ολυμπιακή ημέρα – Μνήμη βαρώνου Κουμπερτέν
Πε 24	Σύλληψις της ιδέας του Ερυθρού Σταυρού, υπό Ερρίκου Ντυνάν
Πα 25	Γενέσιον Αντωνίου Γκαουντί, του εκκεντρικού αρχιτέκτονος
Σα 26	Παγκόσμια ημέρα κατά των ναρκωτικών
Κυ 27	Αρίωνος του κιθαρωδού διάσωσις υπό δελφίνων
Δε 28	Γενέσιον Λουδοβίκου Πιραντέλο
Τρ 29	† Αιμιλίου Βεάκη
Τε 30	Θάνατος των τριών κοσμοναυτών του διαστημοπλοίου Σογιούζ ΧΙ

 Μετά το θερινό ηλιοστάσιο έχουμε τον Αϊ-Γιάννη και τις φωτιές του και το έθιμο του Κλήδονα. Από τις φωτιές του Άη Γιάννη και τον "Άγιο Φεβρουάριο" έρχεται το τραγούδι που μας φέρνει τον καινούργιο μήνα. "Η σούστα πήγαινε μπροστά" του Δήμου Μούτση, με στίχους του Μάνου Ελευθερίου:

Πενήντα χρόνια από το έπος του Γουέμπλεϊ!

  

Συμπληρώνονται σήμερα 50 χρόνια από την πρώτη και μοναδική παρουσία ελληνικής ομάδας σε τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών. Ο Παναθηναϊκός έφτασε στην... πηγή, αλλά δεν ήπιε νερό, καθώς αντιμετώπισε στις 2 Ιουνίου 1971 τον Άγιαξ στο Γουέμπλεϊ και ηττήθηκε με 2-0. Προπονητής του «τριφυλλιού» ήταν ο αείμνηστος Φέρεντς Πούσκας, ο οποίος ανέλαβε και επίσημα τα «ηνία» της ομάδας στις 2 Ιουνίου 1970 και δούλεψε στην ψυχολογία των παικτών, με αποτέλεσμα να καταφέρει να τους κάνει να μην φοβούνται τους αντιπάλους τους. Ο Μίμης Δομάζος είχε δηλώσει στη διάρκεια της πορείας προς τον τελικό για τον θρυλικό «καλπάζοντα συνταγματάρχη» ότι «το τροπάριό του ήταν άκρως αποτελεσματικό, δεν είχαμε κανένα κόμπλεξ απέναντί τους».
Ο Παναθηναϊκός απέκλεισε τέσσερις ομάδες για να φτάσει στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών, πετυχαίνοντας 16 γκολ στην πορεία του, ενώ δέχθηκε 10. Ο Μίμης Δομάζος ήταν «το μυαλό» της ομάδας, αλλά αυτός που «έβγαζε τα κάστανα από την φωτιά» ήταν ο Αντώνης Αντωνιάδης. Ο «ψηλός» σημείωσε τα 10 από τα 16 τέρματα, επίδοση που του χάρισε τον τίτλο του πρώτου σκόρερ της διοργάνωσης.
Το πρώτο «εμπόδιο» ήταν η Ζενές Ες από το Λουξεμβούργο, την οποία οι «πράσινοι» νίκησαν δύο φορές, 2-1 εκτός έδρας και 5-0 στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας. Ακολούθησαν οι αναμετρήσεις με τη Σλόβαν Μπρατισλάβα από την -τότε- Τσεχοσλοβακία. Ο Παναθηναϊκός έβαλε τις βάσεις για την πρόκριση από το πρώτο παιχνίδι, όταν επικράτησε με 3-0, με αποτέλεσμα η ήττα του 2-1 στην Μπρατισλάβα στη ρεβάνς να έχει... γλυκιά γεύση. Στους προημιτελικούς το «τριφύλλι» αντιμετώπισε την πρωταθλήτρια Αγγλίας Έβερτον και απέσπασε ισοπαλία 1-1 στο «Γκούντισον Παρκ». Το εκτός γκολ του Αντωνιάδη αποδείχθηκε «χρυσό», καθώς στη ρεβάνς οι δύο ομάδες αναδείχθηκαν ισόπαλες χωρίς τέρματα (0-0) αποτέλεσμα που έστειλε τον Παναθηναϊκό στους «4». Εκεί οι παίκτες του Φέρεντς Πούσκας αντιμετώπισαν τον Ερυθρό Αστέρα. Οι «πράσινοι» ηττήθηκαν 4-1 στο Βελιγράδι, αλλά το γκολ του Αριστείδη Καμάρα αποδείχθηκε καθοριστικό. Και αυτό γιατί στη ρεβάνς ο Παναθηναϊκός νίκησε 3-0 με δύο γκολ του Αντωνιάδη και ένα του Καμάρα και πήρε το «εισιτήριο» για τον τελικό με αντίπαλο τον Άγιαξ.

 Ο «Αίαντας» του Ρίνους Μίχελς, στο ρόστερ του οποίου δέσποζε ο Γιόχαν Κρόιφ, αποδείχθηκε αξεπέραστο «εμπόδιο» για τον Παναθηναϊκό στον τελικό της 2ας Ιουνίου 1971 στον «ναό» του ποδοσφαίρου, τον οποίο παρακολούθησαν 83.176 θεατές. Ο Βαν Ντάικ έδωσε νωρίς το προβάδισμα στον Άγιαξ, ενώ το όνειρο για το «τριφύλλι» έλαβε τέλος με το αυτογκόλ του Άνθιμου Καψή, τέσσερα λεπτά πριν από τη λήξη του αγώνα...

 

 Οι συνθέσεις του τελικού:
ΑΓΙΑΞ: Στούι, Βάσοβιτς, Σουρμπίρ, Χουλσόφ, Κρολ, Χάαν, Μιούρεν (Μπλάνκεμπουργκ 46΄), Νέεσκενς, Κάιζερ, Κρόιφ, Βαν Ντάικ.
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Οικονομόπουλος, Τομαράς, Σούρπης, Καμάρας, Βλάχος, Ελευθεράκης, Καψής, Δομάζος, Φυλακούρης, Γραμμός, Αντωνιάδης.

Στιγμές από την εποχή εκείνη και την ένδοξη πορεία προς τον τελικό του 1971, στο παρακάτω φιλμάκι του δημοσιογράφου Α. Ντινόπουλου:

Η Τσέλσι νέα Πρωταθλήτρια Ευρώπης 2021!

  

Η Τσέλσι στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης για 2η φορά στην ιστορία της, έπειτα από τη νίκη με 1-0 επί της Μάντσεστερ Σίτι στον τελικό Champions League του "Ντραγκάο", χάρη σε γκολ του Κάι Χάβερτς. 

 Οι οιωνοί ήταν μαζί της, τα προγνωστικά όχι και τελικά όπως το 2012 η Τσέλσι στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης κόντρα στο μεγάλο φαβορί. Η ομάδα του Τόμας Τούχελ επικράτησε με 1-0 της Μάντσεστερ Σίτι στον τελικό του Champions League στο "Ντραγκάο" χάρη σε γκολ του Κάι Χάβερτς και πήρε τα σκήπτρα από την Μπάγερν, την ομάδα που είχε νικήσει πριν από 9 χρόνια.

 Οι "μπλε" ήταν ανώτεροι στον αγγλικό "εμφύλιο", έχασαν τα... αναμενόμενα γκολ από τον Τίμο Βέρνερ, αλλά η συνεχιζόμενη ολιγωρία της άμυνας των πρωταθλητών Αγγλίας έφερε το γκολ του 42ου λεπτού. Ο Τόμας Τούχελ επικράτησε για 3η σερί φορά του Πεπ Γκουαρδιόλα.

Για την ιστορία, οι συνθέσεις των δύο ομάδων:

ΜΑΝΤΣΕΣΤΕΡ ΣΙΤΙ: Έντερσον, Γουόκερ, Στόουνς, Ντίας, Ζιντσένκο, Σίλβα (64' Φερναντίνιο), Γκιντογάν, Ντε Μπράινε (60' Ζεζούς), Μαχρέζ, Στέρλινγκ (77' Αγκουέρο), Φόντεν

ΤΣΕΛΣΙ: Μεντί, Αθπιλικουέτα, Σίλβα (39' Κρίστενσεν), Ρίντιγκερ, Τζέιμς, Καντέ, Ζορζίνιο, Τσίλγουελ, Μάουντ (80' Κόβατσιτς), Βέρνερ (65' Πούλισικ), Χάβερτς