Δίστομο, 10 Ιουνίου 1944...

Στις 10 Ιουνίου 1944, 4 ημέρες μετά την απόβαση των συμμάχων στη Νορμανδία και έντεκα μήνες πριν τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας, συντελείται μια νέα θηριωδία των κατακτητών στο Δίστομο Βοιωτίας, ένα από τα πιο αποτρόπαια εγκλήματα των Ναζί στην κατεχόμενη Ελλάδα. Η Ελλάδα στενάζει κάτω από το γερμανικό ζυγό και πληρώνει βαρύ φόρο αίματος μέσω των σφαγών άμαχου πληθυσμού και τις πυρπολήσεις χωριών.

Το πρωί της 10ης Ιουνίου 1944, μία γερμανική στρατιωτική φάλαγγα των Ες-Ες ξεκίνησε από τη Λιβαδειά με επικεφαλής τον λοχαγό Φριτς Λάουτενμπαχ, με στόχο την εκκαθάριση της περιοχής από τις αντάρτικες δυνάμεις. Oι Γερμανοί αρχικά εκτελούν 6 αγρότες και συλλαμβάνουν άλλους 12.

Ο Ασημάκης, επιλοχίας του ΕΛΑΣ βρίσκεται με τους άντρες του κοντά στο Στείρι, λίγο έξω από το Δίστομο. Οι Γερμανοί περνάνε μέσα από το Δίστομο, χωρίς να συναντήσουν αντάρτες και συνεχίζουν προς το Στείρι, όπου τους έχουν στήσει ενέδρα οι αντάρτες, και η συμπλοκή γίνεται στη θέση Καταβόθρα. Μετά από σύντομη, αλλά σφοδρή μάχη, αναγκάστηκαν να υποχωρήσουν, αφήνοντας στο πεδίο της μάχης 15 νεκρούς και άλλους τόσους τραυματίες. Οι γερμανικές απώλειες ανήλθαν σε 6 νεκρούς και 15 τραυματίες.

Οι Γερμανοί επιστρέφουν εξαγριωμένοι στο Δίστομο για να προβούν σε αντίποινα. Ο Λάουτενμπαχ διατάζει την πλήρη εξόντωση. Πρώτα εκτελούν τους 12 συλληφθέντες και στη συνέχεια σκοτώνουν όποιον βρουν μπροστά τους. Οι κάτοικοι κρύβονται στα σπίτια τους. Ουρλιαχτά, άγριες κραυγές, πυροβολισμοί, αγωνία, τρόμος… Οι στρατιώτες πυρπολούν τα σπίτια του χωριού, εισβάλλουν σε σπίτια και υπόγεια. Άντρες, γυναίκες, μικρά παιδιά, έγκυες, ηλικιωμένοι δε γλιτώνουν από τη μανία τους. Τον ιερέα του χωριού τον αποκεφάλισαν, βρέφη εκτελέστηκαν και γυναίκες βιάστηκαν πριν θανατωθούν. Κάποιοι επιζούν προσποιούμενοι τους πεθαμένους. Οι νεκροί του Δίστομου έφτασαν τους 218, εκ των οποίων οι 117 γυναίκες και 111 άντρες, ανάμεσά τους 45 παιδιά και εφήβους και 20 βρέφη.

Το βράδυ στο χωριό επικρατεί νεκρική σιγή. Ακόμη και τα πουλιά έφυγαν. Μετά τη σφαγή, όσοι επέζησαν εγκατέλειψαν το χωριό και πέρασαν τη νύχτα σε γειτονικά χωράφια και σπηλιές. Το επόμενο πρωινό, το θέαμα είναι φρικιαστικό. Παντού αίμα και δυσωδία από τους νεκρούς. Άνθρωποι νεκροί, γυναίκες και άντρες με ακρωτηριασμένα και βεβηλωμένα τα σώματά τους κρεμασμένοι σε δέντρα, και από παντού ακούγονται θρήνοι και μοιρολόγια. Οι συγγενείς θάβουν τους νεκρούς τους ακόμα και στις αυλές των σπιτιών. Το χωριό βυθίζεται στο πένθος και στην ορφάνια. Μετά από τηλεγράφημα στον Ερυθρό Σταυρό, έρχονται στο Δίστομο απεσταλμένοι οι οποίοι φροντίζουν για τα παιδιά, τα οποία μεταφέρονται σε ορφανοτροφεία στην Αθήνα. Η πρωτοφανής θηριωδία έγινε αμέσως γνωστή μέσω του BBC στο εξωτερικό και προκάλεσε την κατακραυγή της διεθνούς κοινής γνώμης. Η Γερμανική Διοίκηση της Αθήνας επέρριψε την ευθύνη αποκλειστικά στους κατοίκους του Διστόμου, επειδή, όπως ανέφερε σε ανακοίνωσή της, δεν συμμορφώθηκαν με τις στρατιωτικές εντολές. Το Δίστομο είναι ακόμη ένα μαρτυρικό χωριό ανάμεσα στα 91 υπόλοιπα σε όλη την Ελλάδα, όπου οι κατακτητές, Γερμανοί, Ιταλοί και Βούλγαροι επέδειξαν τη βαναυσότητα και την απανθρωπιά τους απέναντι στον ελληνικό πληθυσμό.

Σήμερα, 70 χρόνια μετά τη σφαγή, οι επιζήσαντες συγγενείς των νεκρών περιμένουν τόσο την ηθική όσο και την υλική αποζημίωσή τους από το γερμανικό κράτος. Η μνήμη είναι ιερή…Αντιγόνη Καρύτσα www.schooltime.gr