Όταν η Οπτική Αντίληψη Συναντά τον Πολιτισμό...

Ξέρατε ότι ο πολιτισμός επηρεάζει την οπτική αντίληψη του κάθε ατόμου; Ναι, αλλιώς βλέπει και αντιλαμβάνεται μια εικόνα ένας άνθρωπος ο οποίος έχει μεγαλώσει και έχει γαλουχηθεί στον Δυτικό πολιτισμό και αλλιώς κάποιος από την Ανατολή.
Υπάρχουν πολλές έρευνες οι οποίες δείχνουν ότι η διαφορά αυτή οφείλεται στη δομή της κοινωνίας από όπου προέρχεται το άτομο. Για παράδειγμα, κάποιος ο οποίος προέρχεται από μια ατομικιστική κουλτούρα, όπως είναι η Δυτική, η οποία δίνει έμφαση στα θέλω του ατόμου, την αυτονομία και την ανεξαρτησία, επικεντρώνεται στο προσκήνιο της εικόνας και εντοπίζει πιο εύκολα και γρηγορότερα το βασικό αντικείμενο της.
Από την άλλη πλευρά, ένα άτομο το οποίο προέρχεται από μια κολεκτιβιστική κουλτούρα, όπως για παράδειγμα η Ασιατική, και ιδιαίτερα η σινο-ιαπωνική, η οποία επικεντρώνεται στα θέλω και τους στόχους της ομάδας σαν σύνολο και δίνει μεγαλύτερη έμφαση στην ομαδική εργασία και την αρμονία, κατά την παρατήρηση μιας εικόνας επικεντρώνεται περισσότερο στο φόντο της εικόνας, πάρα στο κύριο αντικείμενο. Δηλαδή αντιλαμβάνεται την εικόνα με έναν πιο ολιστικό τρόπο.

Οι διαπολιτισμικές μελέτες απεικόνισης του εγκεφάλου προσπαθούν να διερευνήσουν πώς ο πολιτισμός επηρεάζει την εγκεφαλική δραστηριότητα με βάση τις πολιτισμικές διαφορές των ομάδων.

Μπορεί να φαίνεται παράξενο, αλλά είναι αληθινό. Χαρακτηριστικό είναι το πείραμα των Senzaki, Masuda και Ishii (2014). Ζητήθηκε από Καναδούς και Ιάπωνες φοιτητές να παρατηρήσουν μια συγκεκριμένη βινιέτα με μια υποβρύχια σκηνή, η οποία περιείχε ένα ορατό αντικείμενο. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, ενώ και οι δύο ομάδες παρατήρησαν το ορατό αντικείμενο ομοίως, κατά τη δοκιμή της αφήγησης τα αποτελέσματα υπογράμμισαν τις πολιτισμικές διαφορές στα πρότυπα προσοχής.
Οι Chua, Boland & Nisbett (2005) σε ένα πείραμά τους, έδειξαν ότι όταν Ευρωπαίοι φοιτητές και Κινέζοι φοιτητές παρακολούθησαν εικόνες που περιέχουν ζώα ή οχήματα στο προσκήνιο, οι Ευρωπαίοι φοιτητές παρακολουθούσαν το εστιακό αντικείμενο πιο γρήγορα από τους Κινέζους φοιτητές. Έτσι διερεύνησαν τη σχέση της πολιτισμικής ποικιλομορφίας με την εστίαση και την προσοχή σε ένα συγκεκριμένο σημείο και έδωσαν μερικές από τις σημαντικότερες συνεισφορές στον τομέα, δείχνοντας ότι τα μέλη των πολιτισμών της Ανατολικής Ασίας τείνουν να είναι πιο προσεκτικά στην πληροφόρηση ως προς τα συμφραζόμενα, απ’ ό,τι τα μέλη των βορειοαμερικανικών πολιτισμών.
Είναι πλέον ευρέως αποδεκτό ότι υπάρχει μια διαφορά στον προτιμώμενο τρόπο επεξεργασίας πληροφοριών μεταξύ ανθρώπων από διαφορετικούς πολιτισμούς, με τους Ανατολικούς Ασιάτες να είναι πιο ολιστικοί και τους Δυτικούς να είναι πιο αναλυτικοί. Οι διαπολιτισμικές μελέτες απεικόνισης του εγκεφάλου προσπαθούν να διερευνήσουν πώς ο πολιτισμός επηρεάζει την εγκεφαλική δραστηριότητα με βάση τις πολιτισμικές διαφορές των ομάδων. Έτσι, και οι μελέτες fMRI έχουν βρει διαφορές στην οπτική αντίληψη μεταξύ των συμμετεχόντων από την Ανατολική Ασία και τη Δύση. Η Λειτουργική Απεικόνιση Μαγνητικού Συντονισμού (fMRI) είναι μία από τις πιο δημοφιλείς μεθόδους στη γνωστική νευροεπιστήμη, η οποία προσφέρει απαράμιλλη πρόσβαση στα πρότυπα της δραστηριότητας του εγκεφάλου που αποτελούν τη βάση της ανθρώπινης αντίληψης, της δράσης καθώς και της μνήμης.
Τελικά οι χίλιες λέξεις, σύμφωνα με την Κινέζικη παροιμία ‘‘μία εικόνα, χίλιες λέξεις’’, είναι οι ίδιες για όλους μας;