Ο Μάρτιος, όπως έχουμε ξαναπεί, ήταν αρχικά ο πρώτος μήνας του παλιού ρωμαϊκού ημερολογίου. Ήταν αφιερωμένος στον θεό Άρη (Mars), κάτι που ταίριαζε αφού τα χρόνια εκείνα οι εκστρατείες ξεκινούσαν την άνοιξη, και μάλιστα την πρώτη του Μάρτη γιόρταζαν το Armillustrum (Αρμιλούστριο) σε τέμενος του Άρη, γιορτή καθαγιασμού των όπλων.
Η ελληνική λοιπόν ονομασία του τρίτου μήνα της χρονιάς είναι δάνειο από τα λατινικά, όπως άλλωστε και όλα τα ονόματα των μηνών. Για να αναφέρουμε την άχρηστη πληροφορία της ημέρας, ο Μάρτιος είναι ένας από τους τρεις μήνες του χρόνου που η τουρκική του ονομασία είναι επίσης δάνειο από τα λατινικά, Mart (οι άλλοι δυο: Mayιs και Ağustos). Στα αγγλικά, το όνομα του μήνα, March, συμπίπτει με τη λέξη march που σημαίνει πορεία/εμβατήριο (μαρς) αλλά πρόκειται για απλή σύμπτωση -δεν υπάρχει ετυμολογική συγγένεια. Ο Μάρτης είναι ο πρώτος μήνας της άνοιξης, αλλά κάνει και τα τελευταία κρύα. Η γνωστή παροιμία λέει: Μάρτης, γδάρτης, παλουκοκάφτης, ενώ μια άλλη συμβουλεύει «Φύλα ξύλα για το Μάρτη να μην κάψεις τα παλούκια». Βέβαια, να θυμηθούμε πως τον καιρό που φτιάχτηκαν οι παροιμίες είχαμε το παλιό ημερολόγιο, άρα πρέπει να πάμε 10-12 μέρες πιο μπροστά: ο τότε Μάρτης είναι σημερινός Απρίλης ενμέρει. Ξέρουμε άλλωστε ότι “από Μάρτη καλοκαίρι κι από Αύγουστο χειμώνα”, εξίσου όπως και “μήτε ο Μάρτης καλοκαίρι, μήτε ο Αύγουστος χειμώνας”. Σε μια συλλογή κεφαλονίτικων γνωμικών του Δημ. Λουκάτου βρίσκω και μιαν άλλη παραλλαγή: Από Μαρτιού ποκάμισο κι απ’ Αύγουστο σεγκούνι.
Στα τέλη του Μάρτη, την τελευταία του Κυριακή, περνάμε και στη θερινή ώρα, αν και δεν ξέρω για πόσο ακόμα θα συνεχιστεί αυτό αφού σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης συζητιέται η κατάργηση αυτού του μέτρου. Βέβαια, ήδη οι μέρες έχουν μεγαλώσει και από την ισημερία και μετά έχουν πάρει το πάνω χέρι.
Να και το μηνολόγιο, πάντα από τον Ν. Σαραντάκο:
| Κυ 1 | Ανακάλυψις της ραδιενεργείας υπό Ερρίκου Μπεκερέλ και θανή Φαίδωνος Γεωργίτση | |
| Δε 2 | Γενέσιον Αντωνίου Βιβάλντι | |
| Τρ 3 | † Νικολάου Γκόγκολ | |
| Τε 4 | Γενέσιον Αλεξάνδρου Παπαδιαμάντη | |
| Πε5 | † Ούγου Τσάβες | |
| Πα 6 | Μιχαήλ Αγγέλου. Και του Κιλελέρ. | |
| Σα 7 | Αριστοτέλους του Σταγειρίτου θανή | |
| Κυ 8 | Παγκόσμια ημέρα των δικαιωμάτων της γυναίκας | |
| Δε 9 | Αναξαγόρου του φιλοσόφου | |
| Τρ 10 | † Γεωργίου Ζαμπέτα και Παγκόσμια ημέρα ασκαύλου | |
| Τε 11 | Ρωμαίου και Ιουλιέτας | |
| Πε 12 | Άννας Φρανκ τελευτή εν τω στρατοπέδω και Σταύρου Κουγιουμτζή θανή | |
| Πα 13 | † Ίβο Άντριτς | |
| Σα 14 | Κοίμησις Καρόλου Μαρξ και Στεφάνου Χώκινγκ του ηλεκτρόμυθου. Και ημέρα του πι. | |
| Κυ 15 | Γενέσιον Αγγέλου Σικελιανού, του υψιπετούς | |
| Δε 16 | † Μοδέστου Μουσόργκσκι του μουσουργού | |
| Τρ 17 | Του Εθνικού Θεάτρου | |
| Τε 18 | † Οδυσσέως Ελύτη | |
| Πε 19 | Ταφή Ανδρέου Κάλβου «είναι γλυκύς ο θάνατος μόνον όταν κοιμώμεθα εις την πατρίδα» | |
| Πα 20 | †Κοίμησις Ισαάκ Νεύτωνος | |
| Σα 21 | Παγκόσμια ημέρα ποιήσεως αλλά και εαρινή ισημερία. | |
| Κυ 22 |
|
|
| Δε 23 | Άχθου Αρούρη, του αγνώστου ποιητού | |
| Τρ 24 | † Αδαμαντίου Κοραή | |
| Τε 25 | Της Ελληνικής Επαναστάσεως | |
| Πε 26 | † Λουδοβίκου φαν Μπετόβεν | |
| Πα 27 | Παγκόσμια ημέρα θεάτρου | |
| Σα 28 | Δημώνακτος του φιλοσόφου | |
| Κυ 29 | Μαρτύριον Χαραλάμπους Κανόνη εν Χίω | |
| Δε 30 | Νικολάου Μπελογιάννη και των συν αυτώ τυφεκισθέντων | |
| Τρ 31 | Των εν Χίω υπό του Καραλή σφαγιασθέντων μυρίων |
Ο Μάρτης, Μάρτης μίλησε και είπε πως θα αργήσει
έχει ακόμα δυο βροχές και μία να χιονίσει.
Ένα δεντράκι τ’ άκουσε και πήγε να λυγίσει
του είπα να’ χει υπομονή, το φόβο να νικήσει.
Καλό μας μήνα και προσοχή μην ξεχάσετε το μαρτάκι σας !!!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου