Η κουλτούρα του βιαστή...

---

Του Γιώργου Χ. Παπασωτηρίου

Ασυνόδευτα προσφυγόπουλα πέφτουν θύματα σεξουαλικής εκμετάλλευσης στο Μεταξουργείο, στην πλατεία Βικτωρίας, παντού στην Αθήνα (Ρώυτερς 2018 και artinews). Kάθε βράδυ, χωρίς μουσική υπόκρουση και μελωμένα στιχάκια, ένα μικρό προσφυγόπουλο, οδηγείται στα χέρια του βιαστή του, που του ξεσκίζει την ψυχή. Κάποιοι, προς στιγμήν, ακούνε τις κραυγές οδύνης των παιδιών και φωνάζουν: «τον εισαγγελέα! Τον εισαγγελέα!». Ύστερα αποσύρονται στην ήσυχη συνείδησή τους.

Κοιτάζω τη φωτογραφία του "καλλιτέχνη" βιαστή. Πίσω από το προσωπείο του μία βιβλιοθήκη γεμάτη βιβλία και στον τοίχο ο πίνακας μ' ένα γυμνό παιδί. Ο βιαστής είναι υψηλής κουλτούρας και... αισθητικής, διαψεύδοντας αυτούς που διατείνονται ότι η ζωώδης ροπή του ανθρώπου στη βία μπορεί να εξομαλυνθεί μέσω της κουλτούρας. Θυμάμαι τον Τζορτζ Στάινερ που έγραφε ότι υπήρχαν και υπάρχουν άνθρωποι για τους οποίους η κουλτούρα είναι ένα επιφανειακό, στείρο περίβλημα: «Γνωρίζουμε τώρα(μετά το Ολοκαύτωμα) ότι ένας άνθρωπος μπορεί να διαβάσει τον Γκαίτε ή τον Ρίλκε, να παίξει κομμάτια από τον Μπαχ ή τον Σούμπερτ και το επόμενο πρωί να πάει να κάνει την καθημερινή του εργασία στο Άουσβιτς». Ναι, «η υψηλή κουλτούρα απέτυχε μπροστά στη βαρβαρότητα», επισημαίνει ο Στάινερ.

Τότε, τι απομένει; Πέρα από την επιφανειακή, την εικονική, την κουλτούρα του άγριου ανταγωνισμού και της διεστραμμένης ηδονής, υπάρχει και η βιωμένη, η κυτταρική, η βαθιά ανθρώπινη κουλτούρα, που αντιστέκεται στις φαντασιώσεις καταστροφής, στις φαντασιώσεις εξουδετέρωσης και της επιστροφής στη βαρβαρότητα, γράφει ο Στάινερ. Υπάρχει, λοιπόν, κουλτούρα και κουλτούρα. Υπάρχει η κουλτούρα της βίας, της κατάκτησης, της επιβολής και της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, δηλαδή η κουλτούρα της δεξιάς, και η κουλτούρα της ανθρωπιάς, της αγάπης για τους απόκληρους, τους αναγκεμένους, για όλους τους ανθρώπους ανεξαιρέτως, δηλαδή η κουλτούρα της αριστεράς. Αυτήν την κουλτούρα πρέπει να προβάλει η πολιτική αριστερά, αναγνωρίζοντας ότι η κουλτούρα της δεξιάς (ως η κουλτούρα που κυριαρχεί στην κοινωνία) εμφυλοχωρεί και εντός της.

Και για να το πούμε με τον τρόπο του Βάλτερ Μπένγιαμιν, στη ζωή υπάρχουν «δύο ορχήστρες χάλκινων οργάνων»: μία είναι η στρατιωτική μπάντα που παίζει μια μουσική με απάνθρωπο χαρακτήρα, ρυθμίζοντας το ομοιόμορφο βήμα των ανθρώπων, και μία άλλη ορχήστρα που είναι «αισθησιακή και σαγηνευτική», ευαίσθητη, ανθρώπινη, που ηχεί τις χαρές του ατόμου μέσα στην ομάδα. Σήμερα, περνάει η καμουφλαρισμένη στρατιωτική μπάντα, ηχώντας τους άγριους και βάρβαρους ήχους της. Τα χάλκινα όργανα της άλλης, της ορχήστρας της ευαισθησίας, της συντροφικότητας και της αλληλεγγύης, περιμένουν τους βιρτουόζους τους.

Πηγή: artinews.gr

 

Η απάτη, φαινόμενο του καιρού μας...

 

 Του Νίκου Ζυγογιάννη

Αν αναζητήσει κάποιος σε διαδικτυακή μηχανή τη λέξη «εξαπάτηση», θα διαπιστώσει πολλές περιπτώσεις εξαπάτησης πολτών: «Το «έπαιζε» ΑμΕΑ εξαπατώντας ξενοδόχους στο Ιόνιο – Ποιο ήταν το κόλπο», «Θύμα απάτης έπεσε ηλικιωμένη – Της πήραν 15.000 ευρώ ως «αστυνομικοί»!», «Τo SMS του στοίχισε 5.830 ευρώ!», «Παρίσταναν τους οικονομικούς συμβούλους και εξαπατούσαν πολίτες», «Η γυναίκα – αράχνη που πλούτισε τάζοντας ανύπαρκτες δουλειές σε πρεσβείες κι εταιρείες», «εξαπάτηση πολιτών με το πρόσχημα πρόκλησης τροχαίου ατυχήματος» είναι κάποιοι τίτλοι σε ειδησεογραφικές ιστοσελίδες.

Όλα αυτά –κι ακόμα περισσότερα- περιστατικά μας δημιουργούν δυο σκέψεις: Tην ηθική ποιότητα της κοινωνίας μας από τη μια και την ευκολία που ευδοκιμούν τέτοια φαινόμενα. 

Ποιοι είναι, όμως, οι λόγοι που οι άνθρωποι γίνονται θύματα μικρών ή μεγαλύτερων απατεώνων; 

Ψυχολογικοί λόγοι είναι η μία απάντηση. Η ανάγκη εξεύρεσης λύσης στο πρόβλημά τους και η ανάγκη τους να ακούσουν αυτό που θα ήθελαν να ακούσουν τους κάνει να εξοστρακίζουν από τη συνείδησή τους την πραγματικότητα. Αυτό γίνεται συνήθως, σύμφωνα με τους ψυχολόγους, όταν βιώνει το άτομο μια έντονη θλίψη από χωρισμό ή θάνατο ή αρρώστια αγαπημένου προσώπου ή ακόμα μια μεγάλη χαρά. Τότε είναι ευάλωτο συναισθηματικά, αναζητά την ασφάλεια με αποτέλεσμα να μην μπορεί να διαπιστώσει αν κάποιος το προσεγγίζει με σκοπό να τον εξαπατήσει. Αδυνατεί δηλαδή να δει την κατάσταση ως τρίτο πρόσωπο. Αλλά, τους λόγους για τέτοια φαινόμενα, νομίζω, πρέπει να τους αναζητήσουμε και σε μια διαφορετική κατεύθυνση: στον τρόπο που εκπαιδεύονται οι άνθρωποι από την παιδική και εφηβική τους ηλικία και προετοιμάζονται για την αντιμετώπιση των δυσκολιών της ζωής, στο αν απέκτησαν δηλαδή επαρκείς δεξιότητες για την εξεύρεση λύσεων στα προβλήματά τους.

Σίγουρα, ο εσωτερικός κόσμος του ατόμου και η ανάπτυξή του είναι αποτέλεσμα προσωπικών ανακαλύψεων και μετατάξεων, αποτέλεσμα συλλογισμών, επίτευγμα συναισθηματικών και αφαιρετικών διευρύνσεων της προσωπικότητας. Κατά πόσο, όμως, συντελούνται αυτές οι πνευματικές και ψυχικές διεργασίες στο παιδί και ύστερα στον έφηβο στην εποχή μας, εποχή της εικόνας;

Εποχή που τη θέση του λόγου καταλαμβάνει η εικόνα;  Η εικόνα είναι η αναπαραγωγή της πραγματικότητας. Ούτε η ερμηνεία της, ούτε η περιγραφή της. Έτσι η φαντασία κάποιου δεν προλαβαίνει να εφεύρει τη δική της εικόνα, γιατί αντικαθίσταται από την έτοιμη εικόνα που του προβάλλεται. Παράλληλα, μέσω της προσλαμβανόμενης εικόνας, γίνεται και ο υπάκουος δέκτης του μηνύματος, γιατί η εικόνα συνταυτίζεται με το ιδεολογικό περιεχόμενο που κρύβει μέσα της.

Ταυτίζει δηλαδή το «σημαίνον» με το «σημαινόμενο». Έτσι, η εικόνα αποκτά μια δύναμη ανεξέλεγκτη: μπορεί να διαμορφώσει νέα «ήθη», να υποσκάψει τα υπάρχοντα, να υπονομεύσει τις παραδεδεγμένες «αξίες», πολιτικές ή πολιτιστικές. Επομένως, στα κρίσιμα χρόνια της εκπαίδευσής του, της δημιουργίας του «σκέπτεσθαι», της ικανότητας δηλαδή να σχηματίζει συλλογισμούς, ώστε να κρίνει, να ελέγχει, να αξιολογεί, να αμφιβάλλει, του επικοινωνούν τα μηνύματα μέσω της εικόνας περισσότερο παρά με το διάβασμα. Στην περίπτωση αυτή ο λόγος ο αληθινός λιγοστεύει ή γίνεται λόγος επίπεδος, περιγραφικός ή στρεβλός. Γι’ αυτό δεν είναι σε θέση το άτομο να σκέφτεται για λογαριασμό του, αφήνει τους άλλους να σκέφτονται και να αποφασίζουν γι’ αυτόν. Το χαρακτηρίζει πνευματική οκνηρία, εσωτερική αδράνεια, ένα κλειστό σύστημα σκέψης. Αδυνατεί να σπάσει τα φράγματα, να μπει στην ψυχή των άλλων. Μένει στην ήσσονα προσπάθεια. Δεν εξετάζει διεξοδικά όλες τις εναλλακτικές λύσεις των προβλημάτων, όλες τις πιθανότητες.

Αντίθετα, ο αναγνώστης, αυτός που προσλαμβάνει το μήνυμα με το διάβασμα, προσπαθεί να υλοποιήσει το μήνυμα σε εικόνες. Βρίσκει μόνος του τις παραστάσεις με τη βοήθεια της εμπειρίας και της φαντασίας του, παραστάσεις πρωτότυπες που δε μοιάζουν με κανενός άλλου. Το άτομο αυτό αποκτά εσωτερική ζωή. Γίνεται ικανό να στοχάζεται, να εμβαθύνει, να αναζητά την αλήθεια. Η σκέψη του είναι αυτόνομη και εκφράζει γνώμη ανεξάρτητη, γιατί έχει υψηλό βαθμό αυτοσυνειδησίας. Ο άνθρωπος με αυτά τα χαρακτηριστικά, νομίζετε, εξαπατάται εύκολα;

Πηγή: antikleidi.gr

"Ήχοι του δάσους": Μια διαδικτυακή πλατφόρμα συγκεντρώνει τη «μουσική» του πλανήτη...

 

 

Μια διαδικτυακή πρωτοβουλία με τίτλο «Ήχοι του δάσους» [Sounds of the forest] συγκεντρώνει ηχητικό υλικό από δασικές εκτάσεις του πλανήτη –από τις πιο γνωστές μέχρι τις πιο απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες– δημιουργώντας ένα μοναδικό αρχείο της φύσης.

 

Από τα τιτιβίσματα στο Εθνικό Πάρκο Άμπελ Τάσμαν της Νέας Ζηλανδίας μέχρι τη συμφωνία τζιτζικιών και βατράχων ένα σούρουπο στο δάσος Αγκούμπε της Ινδίας· από την καταρρακτώδη βροχή στο Αμπιτζάν της Ακτής του Ελεφαντοστού μέχρι τις βάθρες της Σαμοθράκης· και από τον κούκο της Νορβηγίας στα θροΐσματα των φύλλων στο δρυμό Ταμποπάτα στο Περού.

Όλες αυτές τις ηχητικές διαδρομές –και πολλές άλλες ακόμη– μπορεί να ακολουθήσει κανείς μέσα από την ανοιχτή σε όλους διαδικτυακή πλατφόρμα, που δημιούργησε η αγγλική ομάδα Wild Rumpus.

To πρότζεκτ, που χρηματοδοτείται από το Συμβούλιο Τεχνών της Αγγλίας και το PRS Foundation, αποτελεί ένα έργο σε εξέλιξη, στο οποίο όποια/ος επιθυμεί μπορεί να στείλει τη δική της/ου ηχητική καταγραφή.

«Συγκεντρώνουμε ήχους από τους δασότοπους και τα δάση του κόσμου, δημιουργώντας έναν ολοένα και πιο πλήρη ηχητικό χάρτη, ο οποίος αποτυπώνει τους ακουστικούς τόνους και τις ηχητικές υφές από τα δάση του πλανήτη», σημειώνουν οι δημιουργοί, στην παρουσίαση της ιστοσελίδας τους.

Όπως εξηγούν οι ίδιοι, στη δεύτερη φάση του πρότζεκ καλλιτέχνες από διαφορετικές χώρες θα εμπνευστούν από αυτό το ηχητικό υλικό, συνθέτοντας μουσική, βίντεο και άλλες δημιουργίες, που θα παρουσιαστούν στο Timber Festival, το καλοκαίρι του 2021, στο Εθνικό Πάρκο των Μίντλαντς της Αγγλίας.

Με τον όρο, «τυφλότητα απέναντι στα δέντρα», οι επιστήμονες περιγράφουν την επίμονη τάση του ανθρώπου να παραγνωρίζει –ακόμα και στο επίπεδο της φιλοσοφίας αλλά και της έρευνας– τη σημασία και τον ζωντανό χαρακτήρα της χλωρίδας του πλανήτη. Τα δέντρα μοιάζουν να γίνονται αντιληπτά ως στατικά στοιχεία του περιβάλλοντος, με περιφερειακό και επουσιώδη ρόλο.

Αφυπνίζοντας μια άλλη αίσθηση, αυτήν την ακοής, το αρχείο των «Ήχων του δάσους» υπενθυμίζει ότι πρόκειται για ένα διαρκώς κινούμενο σύμπαν, τον ζωογόνο χαρακτήρα του οποίου ίσως εκτιμούμε περισσότερο μέσα στις συνθήκες της αποστέρησής του...

 

Μηνολόγιο Φεβρουαρίου 2021

Να που φτάσαμε κιόλας στην τρίτη μέρα του Φλέβάρη! Στο παλιό ρωμαϊκό ημερολόγιο, που το έχουμε δανειστεί, ο Φλεβάρης ήταν ο τελευταίος μήνας του χρόνου -η χρονιά άρχιζε από τον Μάρτιο. Στο τέλος του χρόνου γίνονταν τελετές εξαγνισμού, και από το februum (= κάθαρση) ο μήνας ονομάστηκε Februarius. Από το Φεβράριος > Φεβράρης > Φεβλάρης προέκυψε η δημώδης ονομασία Φλεβάρης, που παρετυμολογικά συνδέεται με τη φλέβα, δηλ. ο Φλεβάρης ανοίγει τις φλέβες του (φλεβίζει) και βρέχει τον κόσμο -εξού και η παροιμία “Ο Φλεβάρης κι αν φλεβίσει, καλοκαίρι θα μυρίσει”.

Ο Φλεβάρης είναι ο μόνος μήνας που έχει λιγότερες από 30 ημέρες, και γι’ αυτό λέγεται Κουτσοφλέβαρος, ενώ σε διάφορες περιοχές της Ελλάδας έχει κι άλλα ονόματα που δηλώνουν κάτι ανάλογο: Μικρός, Κουτσός, Γκουζούκης και Κούντουρον (ποντ. κοντή+ουρά). Και εξαιτίας αυτού, μια από τις παροιμιώδεις «ανύπαρκτες ημερομηνίες», είναι και η 30 Φεβρουαρίου, όπως είναι και οι 32 του μηνός, η μέρα του Αγίου Ποτέ (και του άλλου που αρχίζει απ’ το ίδιο γράμμα), ο μήνας που δεν έχει Σάββατο ή ο κόκκινος Μάης.

Ο φετινός Φλεβάρης, για εμάςτους Ευρωπαίους, είναι σημαδιακός και από μιαν άλλη άποψη, ότι κλείνει ένας χρόνος από τον ερχομό της πανδημίας στα μέρη μας και στη ζωή μας. Θυμίζω ότι το πρώτο κρούσμα στη χώρα βρεθηκε στις 26 Φεβρουαρίου 2020 και η πρώτη απαγόρευση ήταν η απαγόρευση των καρναβαλικών εκδηλώσεων, στις 28-29 Φεβρουαρίου (ηταν δίσεκτο το 2020, καραδίσεκτο) και 1 Μαρτίου. Και τώρα πλησιάζουμε στους 6.000 νεκρούς...Οι νεκροί και τα λοκντάουν πέρυσι ήρθαν τον Μάρτη.
 

Να και το μηνολόγιο του Φλεβάρη, πάντα από το sarantakos.wordpress.com

Δε 1	† Ζαχαρίου Παπαντωνίου
Τρ 2	Γενέσιον Γεωργίου Σουρή· επίσης Δημητρίου Μενδελέγεφ και του Περιοδικού Συστήματος αυτού
Τε 3	Προσεδάφισις επί της Σελήνης του πρώτου γηίνου αντικειμένου
Πε 4	† Τελευτή Θεοδώρου Κολοκοτρώνη. Και Δύτου Ανάδυσις
Πα 5	† Ιωάννου Γαβριήλ Εϋνάρδου
Σα 6	Δυστύχημα του αεροδρομίου του Μονάχου
Κυ 7	Καρόλου Ντίκενς και Λουκιανού Κηλαηδόνη του μοναχικού καουμπόη τελευτή
Δε 8	Μάρκου Βαμβακάρη και Νικολάου Ξυλούρη, των γνησίων μελωδών
Τρ 9	† Κοίμησις Διονυσίου Σολωμού. Και Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας
Τε 10	† Νικολάου Καββαδία, βάρδου των ναυτικών
Πε 11	† Καρτεσίου «σκέπτομαι άρα υπάρχω».
Πα 12	Γενέσιον Καρόλου Δαρβίνου
Σα 13	Εφεύρεσις κινηματογραφίας υπό αδελφών Λυμιέρ και θανή Ιωάννου Καλαϊτζή του δαιμονίου γελοιογράφου
Κυ 14	Έρωτος του ανικήτου
Δε 15	Γενέσιον Γαλιλαίου
Τρ 16	Ιστολογίου ίδρυσις· και Δημοκρίτου του Αβδηρίτου
Τε 17	† Θανάτωσις Ιορδάνου Μπρούνο επί της πυράς
Πε 18	Κοίμησις Μιχαήλ Αγγέλου και γενέσιον Νικολάου Καζαντζάκη, Κρητός
Πα 19	Γενέσιον Κοπερνίκου του ανατροπέως
Σα 20	Εφεύρεσις φωνογράφου υπό Θωμά Έδισων. Και Σπειροειδούς Αρχιτέκτονος γενέθλιον
Κυ 21	Παγκόσμια ημέρα μητρικής γλώσσης
Δε 22	† Αμερίκου Βεσπουκίου
Τρ 23	† Ιωάννου Γουτεμβεργίου και της τυπογραφίας εν Ευρώπη. Και ίδρυσις της ΕΠΟΝ
Τε 24	† Τένεση Γουίλιαμς
Πε 25	Γενέσιον Καρόλου Γολδόνη
Πα 26	Γενέσιον Βίκτωρος Ουγκώ
Σα 27	Ανακάλυψις της δομής του DNA. Και τελευτή Άλκης Ζέη
Κυ 28	† Κήδευσις Κωνσταντίνου Παλαμά – «Ηχήστε οι σάλπιγγες!…»

Για να καλοδεχτούμε τον νέο μήνα, από τον "Άγιο Φεβρουάριο" του Δήμου Μούτση το εξαιρετικό, από την παιδική ηλικία, "Άλλος για Χίο τράβηξε..." με εξαιρετικούς στίχους του Μάνου Ελευθερίου...