Για την Ημέρα της Γυναίκας...
Η Μακαρένα Σάντσες, όμως, θέλει να ζει και από το ποδόσφαιρο.
Τα πόδια της αποτυπώνουν το ταλέντο της και αντανακλούν τη σκληρή δουλειά ετών σε γήπεδα και γυμναστήρια.Στο αριστερό χέρι της δεν μπορεί να αγνοήσει κάποιος ένα επιβλητικό tattoo-πορτρέτο της ακόμη πιο επιβλητικής Μεξικανής ζωγράφου, Φρίντα Κάλο.
Ωστόσο, στο μυαλό της 27χρονης παίκτριας ποδοσφαίρου από την Αργεντινή υπάρχει, θαρρεί κανείς, ένας «καμβάς». Ένα πεδίο έκφρασης στο οποίο η ίδια αφήνει εκτός τις «πινελιές» των επιτευγμάτων της στο χορτάρι και θέλει να σχεδιάσει και να προκαλέσει την αφύπνιση των γυναικών της πατρίδας της. Σε κάθε τομέα της καθημερινότητας, όχι μόνο στον αθλητισμό.
Μία από τις χαρακτηριστικότερες ατάκες της Φρίντα Κάλο -η οποία στα έξι της υπέφερε από πολιομυελίτιδα, έμεινε με ημιπαράλυτο και πιο κοντό το δεξί πόδι, έπαιξε λίγο ποδόσφαιρο και στα 18 της είχε ατύχημα που προκάλεσε σοβαρή βλάβη σε ισχίο, λεκάνη και σπονδυλική στήλη- ανέφερε: «Πόδια; Τι σας χρειάζομαι όταν έχω φτερά για να πετάξω;».
Η διαφορά (και ενδεχομένως η ειρωνεία) είναι ότι η Μακαρένα Σάντσες χρειάζεται τα πόδια της. Αλλά η καρδιά της θέλει να πετάξει μακριά από τη μίζερη πραγματικότητα του ποδοσφαιρικού και κοινωνικού στάτους της χώρας της.
«Συνδέθηκα συναισθηματικά με την πάλη της Φρίντα Κάλο, σε μία δική της εποχή που η κοινωνία ήταν πιο σκληρή από τη σημερινή», εξήγησε η Σάντσες σε προ εβδομάδων συνέντευξή της στον «Guardian». Συμπληρώνοντας πως «εκείνη ύψωσε τη φωνή της ενώ δεν “επιτρεπόταν”, με την τέχνη και την ιδεολογία της κόντρα σε ένα “μάτσο” περιβάλλον» και εξηγώντας κάπως έτσι και την προσωπική της «εξέγερση».
Η Μακαρένα Σάντσες είναι μεν διάσημη στην Αργεντινή, όμως έγινε γνωστή και στον υπόλοιπο κόσμο από την απόφασή της να καταθέσει τον περασμένο Φεβρουάριο αγωγή κατά της ομάδας της, Ουρκίσα, και της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας της χώρας. Ζητώντας να την αναγνωρίσουν ως επαγγελματία αθλήτρια.
Η Μακαρένα Σάντσες.
Η Σάντσες μετακόμισε το 2012 στο Μπουένος Άιρες για να αγωνιστεί στην Ουρκίσα, μία από τις κορυφαίες ομάδες γυναικών της Αργεντινής. Την περασμένη σεζόν κατέκτησε τον τίτλο, αφήνοντας πίσω της τις Μπόκα Τζούνιορς και Ρίβερ Πλέιτ και εξασφάλισε συμμετοχή στο Κόπα Λιμπερταδόρες.
Η επιτυχία, όμως, δεν έφερε και οικονομική εξασφάλιση ή έστω απλή ανταμοιβή για την Σάντσες, η οποία λάμβανε μόλις 400 πέσος (περίπου… 9,6 ευρώ) μηνιαίως, ως οδοιπορικά. Η ίδια αποκάλυψε στον «Guardian» ότι «παρά τις δυσκολίες, η κατάσταση στην Ουρκίσα ήταν καλύτερη, καθώς σε άλλες ομάδες οι παίκτριες όχι μόνο δεν πληρώνονται, αλλά βάζουν το χέρι στην τσέπη για να καλύπτουν έξοδα ρουχισμού, εξοπλισμό προπόνησης, διατροφή. Πληρώνουν μέχρι και το ασθενοφόρο, τον γιατρό και τους αστυνομικούς στους αγώνες!».
Η 27χρονη κατήγγειλε ότι οι σύλλογοι δεν καλύπτουν τις αθλήτριες σε περιπτώσεις τραυματισμών… Τόνισε ότι στην Ουρκίσα οι μισθοί των ανδρών είναι υπέρ-πολλαπλάσιοι, παρότι η ομάδα είναι στην τρίτη κατηγορία. Και υποστήριξε πως «εκείνοι, μάλιστα, δεν προπονούνται υπό άθλιες συνθήκες και μπορούν να ζήσουν τις οικογένειές τους με τα χρήματα που λαμβάνουν από την ομάδα».
Επιμένει ότι «εμείς οι γυναίκες είμαστε σε ένα περιβάλλον που μας αποκλείει και μας περιφρονεί. Ένα πολύ μεγάλος μέρος της κοινωνίας μίας χώρας που λατρεύει το ποδόσφαιρο πιστεύει ακόμη πως δεν είμαστε ικανές να παίζουμε και δεν έχουμε το δικαίωμα να αγωνιζόμαστε ούτε ερασιτεχνικά».
Η φωνή της έχει συγκινήσει κυρίως παλαίμαχους παίκτες, όμως ελπίζει να εισακουστεί δυνατότερα με τη μήνυση κατά της ομάδας της και της ομοσπονδίας. «Γιατί είναι απαράδεκτο και ανήκουστο να μην μας αναγνωρίζουν ως εργαζόμενες και να εξακολουθούν να μας στερούν βασικά δικαιώματα, όπως μισθό και ιατροφαρμακευτική κάλυψη».
Ο αγώνας της, αναφέρει η ίδια, δεν είναι μόνο αθλητικός. Αφορά το μεγαλύτερο μέρος της κοινωνίας της Αργεντινής, διότι «τα δικαιώματα των γυναικών στη χώρα συνεχώς παραβιάζονται σε κάθε εργασία. Στην πατρίδα μου κυριαρχεί ακόμα το “μάτσο”, ο οπισθοδρομικός μισογυνισμός και η πεποίθηση ότι “απαγορεύεται” μία γυναίκα να απασχολεί μία θέση που θεωρείται ανδρική».
Η Σάντσες, μάλιστα, υποχρεώθηκε να μείνει κι εκτός γηπέδων ως το καλοκαίρι. Καθώς ένας κύριος λόγος για την αγωγή της ήταν η απόφαση της διοίκησης της Ουρκίσα να την «κόψει» από το ρόστερ τον Ιανουάριο, προφανώς λόγω των πολιτικών πεποιθήσεών της. Και οι κανονισμοί δεν επιτρέπουν σε αθλήτρια να υπογράψει σε άλλη ομάδα στα μέσα της σεζόν. «Εκτός από μεσαιωνικές αντιλήψεις, στην Αργεντινή δεν δίνεται η ευκαιρία στις γυναίκες να λαμβάνουν διοικητικές θέσεις, ώστε να έχουν και λόγο στις αποφάσεις», πρόσθεσε…
Επιπλέον, καμία παίκτρια δεν είναι μέλος της Futbolistas Argentinos Agremiados (Ένωση Παικτών), αλλά η -γεμάτη αυτοπεποίθηση για τις βλέψεις της- Μακαρένα έχει στο πλευρό της τις Γερουσιαστές Άνα Μαρία Σεναντόρα, Άνα Κλαούντια Αλμιρόν, Μαρία Ινές Πιλάτι Βεργκάρα, Μάγκι Σολάρι Κιντάνα, Νάνσι Γκονζάλες, Νόρμα Ντουράνγκο, Μπέτι Μίρκιν και συναδέλφους τους, Φερνάντο Πίνο Σολάνας και Μαρσέλο Φουέντες.
Μία απαραίτητη στήριξη και στις δράσεις ακτιβισμού, με την οργάνωση Asociacon Nacional de Jugadoras del Futbol Femenino που στηρίζει η Σάντσες και έχει στόχο την επίτευξη του στόχου της μετατροπής των πρωταθλημάτων γυναικών της Νότιας Αμερικής σε επαγγελματικά. Η παίκτρια της Ουρκίσα, επίσης, είναι υπέρ της άδειας συμμετοχής γυναικών σε ανδρικούς συλλόγους! Όπως έπαιζε κι εκείνη σε ομάδες αγοριών ως έφηβη.
Τον Αύγουστο του 2018 ανάρτησε στο Facebook σχόλιο υπέρ μίας επτάχρονης συντοπίτισσάς της που επιθυμούσε να παίζει σε μία ομάδα αγοριών στην γενέτειρα τους, Σάντα Φε.
Έχει ταχθεί ανοικτά υπέρ της ψήφισης νόμου για το δικαίωμα της έκτρωσης, ενώ έχει απαντήσει δημοσίως σε σχόλιο σε μέσο κοινωνικής δικτύωσης για τις ομοφυλοφιλικές σεξουαλικές προτιμήσεις της.Πρόκειται για άνθρωπο που δεν φοβάται να πει την άποψή του. Τον περασμένο Δεκέμβριο κατηγόρησε την διοργανώτρια αρχή του Κόπα Λιμπερταδόρες, αναφέροντας μετά τον επαναληπτικό τελικό Ρίβερ Πλέιτ-Μπόκα Τζούνιορς στη Μαδρίτη (σ.σ.: λόγω των επεισοδίων που είχαν προκαλέσει την αναβολή της ρεβάνς στο Μπουένος Άιρες) ότι «είναι απλώς ντροπή τα πριμ επιτυχίας των ομάδων στο Λιμπερταδόρες ανδρών να είναι 103.850.000 δολάρια και τα αντίστοιχα των γυναικών να είναι μόλις 110.000».
Μήνυμα για τον «ποδοσφαιρικό φεμινισμό» και την αναγνώριση των γυναικών ως επαγγελματιών.
Στη λίστα του 2017 «χώρεσε» μόνο η Σερένα Ουίλιαμς (61η θέση), η οποία όμως δεν το θεώρησε τιμή και δήλωσε πως «αυτό απλώς επιβεβαιώνει εκείνο που έχω διαπιστώσει και εδώ και χρόνια. Τα σπορ και το Top-100 του Forbes είναι ένα “κλαμπ μόνο για αγόρια”».
Όταν η διοίκηση του τουρνουά Ουίμπλεντον αποφάσισε το 2008 να προσφέρει το ίδιο χρηματικό έπαθλο στον νικητή του μονού ανδρών και γυναικών, μόλις εννέα από τα 44 αθλήματα στα οποία οι αθλητές πληρώνονται έκαναν το ίδιο.Έντεκα χρόνια μετά, αυτά τα σπορ έχουν αυξηθεί σε 35. Ωστόσο, στα εναπομείναντα εννέα συμπεριλαμβάνονται το ποδόσφαιρο, το μπάσκετμπολ, το γκολφ και το κρίκετ.
Ακόμη και στο τένις, εκτός των τεσσάρων τουρνουά Γκραν Σλαμ, το χάσμα παραμένει μεγάλο. Με τους άνδρες να κερδίζουν διπλάσια και τριπλάσια ποσά ως prize money σε άλλους μεγάλους αγώνες.
Νόβακ Τζόκοβιτς και Σερένα Ουίλιαμς.
Στην Αυστραλία, τη σεζόν 2016-17, ο σταρ της Μέλμπουρν Σίτι, Τιμ Κέιχιλ είχε συμβόλαιο 3.500.000 δολαρίων, το οποίο ήταν υψηλότερο από τις αμοιβές και των 181 παικτριών του γυναικείου πρωταθλήματος ποδοσφαίρου στη χώρα!
Είναι χαρακτηριστικό ότι το 2018, ο Νο143 της παγκόσμιας κατάταξης των ανδρών στο γκολφ, Μακένζι Χιουζ, κέρδισε περισσότερα χρήματα (2,36εκατ.δολ.) από την Νο2 στην κατάταξη των γυναικών, Σουνγκ Χουν Παρκ (2,34εκατ.).
Η διαφορά μοιάζει χαοτική σε επίπεδο Παγκοσμίου Κυπέλλου. Η FIFA προσφέρει συνολικά 506.000.000 ευρώ στις ομάδες, ως μπόνους συμμετοχής και πρόκρισης ή κατάκτησης, ενώ το αντίστοιχο ποσό στα Μουντιάλ γυναικών δεν ξεπερνά τα 13.200.000.
Τον περασμένο Ιούλιο, η Εθνική Γαλλίας έλαβε πριμ 30.000.000 ευρώ για την κατάκτηση του Μουντιαλ. Η Εθνική γυναικών των Η.Π.Α. κέρδισε το 2015 μόλις 1.755.000.
Η πρώην τερματοφύλακας των Αμερικανίδων Χόουπ Σόλο, είχε ξεσπάσει προ ετών, λέγοντας ότι «είμαστε η καλύτερη ομάδα στον κόσμο. Έχουμε κατακτήσει τρία Μουντιάλ και δύο Ολυμπιακά μετάλλια και οι άνδρες της Εθνικής πληρώνονται τριπλάσια ή τετραπλάσια ποσά, απλώς για να εμφανίζονται σε αυτές τις διοργανώσεις;».Ο αντίλογος θα ανέφερε προφανώς ότι το ενδιαφέρον ανάμεσα στις διοργανώσεις ανδρών και γυναικών είναι διαφορετικό. Όμως τουλάχιστον στις Η.Π.Α. η Σόλο -που έθεσε και υποψηφιότητα για την προεδρεία της ομοσπονδίας, αλλά ηττήθηκε από τον Κάρλος Κορντέιρο– είχε τα δικά της στοιχεία. Θυμίζοντας πως «ο τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 2015 μέτρησε 25,4εκατ. τηλεθεατές», κάτι που παραμένει το κορυφαίο (τηλεοπτικό) ματς ποδοσφαίρου στην ιστορία στην Αμερική!
Ο αρθρογράφος του «Independent», Γιούαν Μακένα, πάντως, επιμένει πως «το χάσμα στα χρήματα είναι δικαιολογημένο». Επισημαίνοντας ότι μπορεί το ρεκόρ να ανήκει στην Εθνική Γυναικών των Η.Π.Α., όμως οι χορηγοί κοιτούν τη συνολικά μεγάλη εικόνα. Και, στην προκειμένη, αυτό φαίνεται από το γεγονός ότι εκτός του τελικού γυναικών, όλοι οι αγώνες των ανδρών στο Μουντιάλ του 2014 είχαν κατά 74% υψηλότερη τηλεθέαση από τα ματς της παρέας της Σόλο. Κάτι που απέφερε στο FOX Sports διαφημιστικά έσοδα 17.000.000 δολαρίων από το Παγκόσμιο Κύπελλο Γυναικών του 2015, τη στιγμή που, έναν χρόνο νωρίτερα, το ESPN κέρδισε 529.000.000 από το Μουντιάλ των ανδρών!
Στις Η.Π.Α., επίσης, και στον κολεγιακό αθλητισμό, μία γυναίκα προπονητής αμείβεται με 63 σεντς για κάθε ένα δολάριο που λαμβάνει άνδρας κόουτς. Ενώ οι άνδρες μαθητές-αθλητές λαμβάνουν 179.000.000 δολάρια περισσότερα από τα κορίτσια σε υποτροφίες.
Στο ΝΒΑ, τα δίκτυα ΤΝΤ και ESPN πληρώνουν ετησίως 2,6δισ.δολ. και το δεύτερο καταβάλλει 12.000.000 στο γυναικείο WNBA για τα ετήσια τηλεοπτικά δικαιώματα.
Μπορεί το 70% των σπορ να προσφέρουν το ίδιο ποσό σε χρηματικά έπαθλα, όμως στο υπόλοιπο 30% οι διαφορές αγγίζουν επίπεδα δισεκατομμυρίων.
Το δίκτυο BBC παρουσίασε, προ τριών ετών, μία έρευνα του Πανεπιστήμιου της Μινεσότα που παρατηρούσε ότι παρότι το 40% των επαγγελματιών αθλητών παγκοσμίως είναι γυναίκες, μόνο το 4% της προβολής από τα Μ.Μ.Ε αφορά το «ωραίο φύλο».
Το σημαντικότερο, όμως, είναι ότι από τη συνολική διαφημιστική επένδυση του παγκόσμιου αθλητισμού, μόνο το… 0,4% φτάνει στον γυναικείο αθλητισμό.Το 1996, η Σέριλ Σουπς, θρύλος του αμερικανικού μπάσκετμπολ, μέλος του Hall Of Fame και για λίγο παίκτρια και των Εσπερίδων Καλλιθέας, το 2010, έγινε η πρώτη γυναίκα που είχε το δικό της παπούτσι από την εταιρία Nike με την υπογραφή της.
Η Σέριλ Σουπς με την φανέλα της Εθνικής των Η.Π.Α..
Η 23χρονη παίκτρια από τη Νορβηγία -και προσφάτως νικήτρια της Χρυσής Μπάλας- ξέρει επίσης ότι αν και είναι κάτοχος τριών Τσάμπιονς Λιγκ με τη Λυών, είναι απίθανο να φτάσει να αμείβεται με 14.000.000 ευρώ ετησίως, όπως τουλάχιστον μία ντουζίνα ανδρών στα φετινά ευρωπαϊκά πρωταθλήματα.
Αυτό που, τουλάχιστον, ζητά η ίδια είναι «σεβασμός». Αυτό έγραψε στο εξαιρετικό κείμενό της στην ιστοσελίδα The Players Tribune, αναφέροντας πως «θα μπορούσα να μιλώ για ώρες για ισότητα και τι χρειάζεται ν’ αλλάξει στο ποδόσφαιρο και την κοινωνία. Αλλά, στο τέλος, όλα καταλήγουν στον σεβασμό. Δεν είδα ποτέ τον εαυτό μου ως γυναίκα παίκτρια ποδοσφαίρου. Ούτε όταν ζούσα σε ένα μικρό χωριό στη Νορβηγία. Ούτε όταν υπέφερα στην Γερμανία. Ούτε όταν τα κατάφερα στη Λυών».
Με το τρόπαιο του Τσάμπιονς Λιγκ.
Σεβασμό που η Άντα δεν βίωσε ακριβώς την βραδιά της απονομής της Χρυσής Μπάλας. Τότε που ο παρουσιαστής, Μάρτιν Σολβέι, σε μία επιεικώς αμήχανη αλλά κυρίως ντροπιαστική κίνηση, ρώτησε την Χέγκερμπεργκ αν ξέρει να κάνει twerk (σ.σ.: αισθησιακή χορευτική φιγούρα)… Με την ίδια να απαντά ενοχλημένη «Όχι».
Στη συνέχεια, πάντως, δεν έχασε το λαμπερό χαμόγελό της.
Ίσως να βρέθηκε κάποιος να της θυμίσει την προ πολλών ετών διαπίστωση της Τζάκι Τζόινερ-Κέρσι, που είχε πει ότι «αν σταματώ να κινούμαι απειλητικά προς κάθε σκύλο που γαβγίζει στον δρόμο μου, δεν θα φτάσω εκεί που επιθυμώ να πάω».
Δεν είναι λίγες οι αθλήτριες που καταγγέλλουν σεξιστικές συμπεριφορές. Η παλαίμαχος παίκτρια ποδοσφαίρου της Εθνικής Αμερικής, Άμπι Ουάμπαχ έγραψε στην αυτοβιογραφία της ότι «οι περισσότερες δεν είναι τυχερές όσο εγώ, όταν αποσυρθούν από την ενεργό δράση, ώστε να μπορούν να βγάλουν ένα βιβλίο ή να δίνουν διαλέξεις. Η αποχώρηση από τα γήπεδα δεν είναι εύκολη.Δεν έχουν κερδίσει πολλά χρήματα, δεν έχουν μεγάλη ασφάλεια. Αυτό είναι ένα σημαντικό ζήτημα για τις προσδοκίες τους. Πόσες θα θέλουν να ασχοληθούν επαγγελματικά, γνωρίζοντας πόσο αβέβαιο είναι το μέλλον;».
Η Άμπι Ουάμπαχ σε διάλεξή της.
Άλλωστε, αναφορές κάνουν λόγο για διάκριση και από τον «πατέρα» των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων, Πιέρ ντε Κουμπερτέν, ο οποίος φέρεται να είχε αποκαλέσει τον γυναικείο αθλητισμό «μη αισθητικό θέαμα». Και πίστευε πως «η συμμετοχή των γυναικών είναι κάτι μη πρακτικό, δίχως ενδιαφέρον και εξαιρετικά ανάρμοστο»…Λίγες αθλήτριες απέκτησαν το δικαίωμα Ολυμπιακής παρουσίας μετά το 1900, ενώ μόλις το 2012 στο Λονδίνο κάθε χώρα είχε τουλάχιστον μία γυναίκα στην Ολυμπιακή αποστολή της.
Ιστορική είναι, επίσης, η φωτογραφία με την Κάθριν Σβάιτσερ, πρώτη γυναίκα που έτρεξε το 1967 στον Μαραθώνιο της Βοστόνης, να δέχεται επίθεση από τον υπεύθυνο του αγώνα, Τζοκ Σεμπλ, ο οποίος επέμενε ότι απαγορεύεται η συμμετοχή γυναικών…
Η παρεμπόδιση της Κάθριν Σβάιτσερ.
Η Παγκόσμια Ομοσπονδία Στίβου (IAAF) έχει ήδη αρχίσει εδώ και έναν χρόνο τα βήματα προς αλλαγή αυτών των δεδομένων. Από τον Απρίλιο του 2018 ανακοίνωσε ότι οι έξι γυναίκες που συμμετέχουν στο Δ.Σ. θ α αυξηθούν σε επτά φέτος (30% εκπροσώπησης), σε δέκα το 2023 (40%) και σε 13 το 2027 (50%).
Επίσης, από φέτος, μία από τις τέσσερις θέσεις αντιπροέδρων θα καλυφθεί από γυναίκα και αυτές θα γίνουν δύο το 2027! Ο Βρετανός πρόεδρος της IAAF, Σεμπάστιαν Κόου, εξήγησε ότι «υπάρχει ισοτιμία σε αμοιβές και αγωνίσματα, αλλά όχι στις διοικητικές θέσεις και αυτό είναι κάτι που ευελπιστούμε ν’ αλλάξουμε άμεσα».
Συμφωνώντας και ο ίδιος, μάλλον, με την ηθοποιό Σούζαν Σαράντον, η οποία επιμένει ότι «όλα θα είναι υπέροχα τότε που δεν θα είναι τόσο μεγάλο θέμα όταν μία γυναίκα απλώς κάνει καλά τη δουλειά της»…
Γιώργος Αδαμόπουλος
Πηγή: athletestories.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου