Τρίτη 31 Δεκεμβρίου 2013

Κεφαλλονίτικα κάλαντα διαχρονικά!


Σ' αυτό το σπίτι πούλθαμε γιατρός να μη πατήσει
και πεθερά το πόδι της αν μπάσει να τσακίση.
Να βγάλουνε τη φάουσα όσοι για τα καλά τους,
και για την κόρη του σπιτιού ξερνάνε τ' άντερά τους.
Κι' όποιος την οικογένεια τούτη την καταριέται,
ζουρλός μπροστά στον Άγιο δυο χρόνια να σγουριέται! = (χτυπιέται)
Σ' αυτό το σπίτι πού' λθαμε δόντι να μή πονέσει
και κάθε χρόνο ή κυρά να φκιάνει και βελέσι ! = (φουστάνι)
Νά πλέκη δε στον άντρα της το χρόνο δύο σκαλτσούνια,
να του μπαλώνη τό βρακί σα γίνεται μπουκούνια... (=κομμάτια)
Κι' όντες να κόβει νύχια του ζητήσει το χατίρι
να του τα κόβει η κυρά με ένα κλαδευτήρι'
Σ' αυτό το σπίτι πού 'λθαμε μ' ασβέστη το χτισμένο,
του χρόνου Παναγία μου να τό 'χεις... μουντισμένο !
Οι πουλακίδες του σπιτιού όλες να σφαλιαστούνε
και μοναχά οι κόκοροι ν' αρχίσουν να γεννούνε !
Κι' ο σκύλος τον αφέντη του ξοπίσω να τον παίρνει
να γλείφει τις ποδάρες του με γλίδα = (λίγδα) να χορταίνει !
Σ' αυτό το σπίτι πού 'λθαμε κλητήρας αν πατήσει,
ο νοικοκύρης του σπιτιού να τον ξυλοκοπήση!....
Να 'ρχονται μπρος την πόρτα του να παίζουνε τσ' αμάδες...,
για τις κοπέλες του σπιτιού δέκα προξενητάδες!
Κι' αν έμπει κάποιος ρέμπελος προικιά για να τους κλέψει
μέσα στο χρόνο σα δεντρί σακάτικο να ρέψει!...
Σ' αυτό το σπίτι πού 'λθαμε γεννιώνται όλο αγόρια,
γιατί ποτέ της η κυρά δεν έχει στενοχώρια.
Βράζει τ' άγριολάχανα με ξύδι ή λεμόνι
να δίνει του αντρούλη της για να τον δυναμώνει.
Και σαν της κάν' ό άντρας της με άλλες κουτσουκέλες,
άπι-του σπάει στο κεφάλι του τις πήλινες παδέλλες ! = (κατσαρόλες)
Σ' αυτό το σπίτι πού 'λθαμε τα Κάλαντα να πούμε
να κάμει... ο 'Αη Γεράσιμος το κέρασμα να δούμε.
Κρασί να μας τρατάρουνε μακάρι σακκοτρύγι και
με... σκουλήκια πρέντζα (=τυρί φέτα) τους να φάμε και να πιούμε.
Να μάς κεράσουνε θολό, νερό αφ' το πηγάδι
κι' αν δεν την... καδεντζάρουμε τραβάμε για τον Άδη !
Σ' αυτό το σπίτι πού 'λθαμε γιατρός δεν έχει θέση,
γιατί ο νοικοκύρης του συχνά γίνεται... φέσι !
Κι' αν το θερμόγιο κάποτε κι' αυτόνε θα τον λιάση,
ζουμί από... αγκλέουρα πίνει να του... περάση !
Και πόνοι σαν τον ζώνουνε σε όλο το κορμί του' να του περάσουν...
βλαστημά τη Μάννα και Μαμή του!

Κυριακή 29 Δεκεμβρίου 2013

Αφορολόγητοι πλούσιοι...


Η αλήθεια είναι ότι η χρονιά που φεύγει ήταν μία από τις χειρότερες που έζησε η χώρα και οι πολίτες της στη μεταπολίτευ­ση. Πρόκειται για μια χρονιά έκπτωσης, απελπισί­ας, οδυνηρής ταπείνωσης, απαξίωσης σε όλους τους τομείς. Ταυτόχρονα η κοινωνία υπό το βά­ρος μιας πρωτοφανούς συντριβής προσπαθεί μέσα από ένα ένστικτο αυτοσυντήρησης να δια­τηρήσει τα υπολείμματα ελπίδας που της έχουν απομείνει ζωντανά. Μιας ελπίδας που θα πυροδο­τήσει από τα συντρίμμια την αρχή μιας νέας ζωής – όπως ακριβώς μετά τους πόλεμους οι κοινωνίες έβρισκαν τον δρόμο για καλύτερες μέρες.
 
Τη χρονιά που μας πέρασε, για μια ακόμα φο­ρά, η ισχυρή πλουτοκρατία αυτού του τόπου υπήρξε εκκωφαντικά απούσα από την αντιμε­τώπιση των εθνικών - κοινωνικών προβλημάτων. Δεν θα ισχυριστώ ότι οι πλούσιοι έγιναν πλουσι­ότεροι πάνω στη δυστυχία ενός ολόκληρου λα­ού. Ούτε καν ότι η συντριπτική πλειονότητα των προκλητικά πλούσιων Ελλήνων δημιουργήθηκε από το κράτος κι όχι από ιδιωτικές επιχειρηματι­κές δραστηριότητες, όπως ισχυρίζονται αυτάρε­σκα. Η πλουτοκρατία προέρχεται από την κατα­λήστευση του ελληνικού λαού, από σκανδαλώδη ευεργετήματα και χαριστικές προσφορές. Όλοι αυτοί απαλλάσσουν τον εαυτό τους από την υπο­χρέωση κάθε είδους συνεισφοράς. Σε καμία άλλη κοινωνία, και με καθαρά ταξικούς όρους, η αστι­κή τάξη δεν επέδειξε σε ώρες ανάγκης τόσο εκ­κωφαντική έλλειψη πατριωτισμού. Πρόκειται για μια πλουτοκρατία η όποια επένδυσε μυθικά ποσά στην πολυτελή της διαβίωση και στα καπρίτσια της και ελάχιστα στην εκπαίδευσή της και την καλλιέργειά της. Έτσι ο εγχώριος αστός - πλουτοκράτης δεν στερείται απλώς καλών τρόπων συμπεριφοράς (πράγμα που έχουμε παρακολου­θήσει κατ’ επανάληψη ενεοί σε αθλητικής κυρίως φύσεως δραστηριότητες, που τις προτιμούν γιατί χαρίζουν αίγλη στις θανάσιμα ασήμαντες προσωπικότητές τους), αλλά μιας αναγκαίας ευρύτερης καλλιέργειας που επιβεβαιώνεται μέσα από έναν διαφορετικό τρόπο αντίληψης και αίσθησης του κόσμου. Στην καλύτερη των περιπτώσεων ο Έλ­ληνας πλουτοκράτης έχει ως πρότυπο συμπερι­φοράς τον χάσκοντα Ωνάση δίπλα στον – μουγκανίζοντας μακρόσυρτα… – λαϊκό συνθέτη Ζαμπέτα με τις διπλοπενιές. Αλλά μόνο με διπλοπενιές, λουλουδοπόλεμο και εμετικής αισθητικής επίδειξη πλούτου δεν συγκροτείς εθνική αστική τάξη ικανή να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων για την πατρίδα και την κοινωνία.

Ξενοφών Α. Μπρουντζάκης-topontiki.gr

Για τον Νίκο Δημητράτο (1942-2013)


Είναι μια μεγάλη απώλεια για το ελληνικό τραγούδι...Ο Νίκος Δημητράτος, που γνωρίζαμε τη μάχη που έδινε με τον καρκίνο τα τελευταία χρόνια και που μάλλον είχε νικήσει, έφυγε σήμερα τα ξημερώματα από οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο. Ήταν 71 ετών, γεννημένος τον Μάρτιο του 1942 στην Αθήνα.

 

Ο καλλιτέχνης αυτός ευτύχησε να συνδέσει τη φωνή και την παρουσία του με έργα - σταθμούς της ελληνικής μουσικής. Πρώτα απ' όλα με το Μεγάλο μας Τσίρκο, το Νυν και Αεί και το Ρεμπέτικο! Αντιστοίχως, με τον Σταύρο Ξαρχάκο, τον Ιάκωβο Καμπανέλλη, τον Νίκο Γκάτσο, τον Κώστα Φέρρη και τη Βίκυ Μοσχολιού.

 

Άνθρωπος ιδεολόγος, πολιτικοποιημένος μέχρι το τέλος, ο Δημητράτος αντιμετώπισε πολιτικά το τραγούδι, του απέδωσε στάση ζωής, ακόμη κι αν αυτό ήταν αμιγώς λαϊκό ή ερωτικό, μα στον πυρήνα του πάντα ποιητικό. 

 

 

Η ερμηνεία του, δωρική, στεντόρεια, αντρίκια, σφράγισε Στης πίκρας τα ξερόνησα κι αν τον πέταξε - αλίμονο - στο μαύρο καταχείμωνο, του χάρισε μία περίοπτη θέση στο πάνθεο των Ελλήνων τραγουδιστών, αυτών που το τραγούδι τους ήταν λειτούργημα και ζωτική λειτουργία ταυτόχρονα.

 

Αγάπησα το έργο Ο Ήλιος ο Ηλιάτορας του Οδυσσέα Ελύτη, μελοποιημένο εν έτει 1982 από τον νεαρό Δημήτρη Λάγιο, τον άλλον αδικοχαμένο, όχι από τις συμμετοχές του Γιώργου Νταλάρα και της Ελένης Βιτάλη, σούπερ σταρ και οι δυο τους τότε, αλλά απ' αυτή του Νίκου Δημητράτου στο κομμάτι Κάμποι της Σαλονίκης.

 

 

Διότι ο Δημητράτος ότι τραγουδούσε το έκανε δικό του, επιβαλλόταν με τον τρόπο του, ακόμη κι αν σε έργα σαν το αριστουργηματικό Νυν και αεί των Ξαρχάκου/ Γκάτσου ήταν ο δευτεραγωνιστής πλάι στη Βίκυ Μοσχολιού. Το γνώριζε, αυτός που μια ζωή ήθελε να λέει καλά τραγούδια, που έδινε τα ραντεβού του με την ιστορία μυστικά και αθόρυβα, θα έλεγε κανείς, χωρίς άγχη για αθέμιτους ανταγωνισμούς και καριέρες.

 

 

Η φωνή του Δημητράτου είναι και η φωνή της Μεταπολιτευτικής Ελλάδας, της χώρας που οδηγήθηκε ένδοξα στη σημερινή κατάπτωση της συνοδεία λαϊκών οργάνων, μπουζουκιών, σαντουριών και λαούτων, σπουδαίων μελωδιών και εξίσου σπουδαίων στίχων.

 

Την τελευταία δεκαετία τον συναντούσα σε ραδιοφωνικούς θαλάμους και σε συναυλίες, αφού ήταν ενεργός και πολλοί συνθέτες ζητούσαν τη συνεργασία του. Σταχυολογώ τη συμμετοχή του στο Carte - postale του Νότη Μαυρουδή και του Ηλία Κατσούλη και στον Έρωτα Αρχάγγελο του Χρήστου Λεοντή και του Δημήτρη Λέντζου. Κρατάω την παρουσία του, επίσης, που απέπνεε σεβασμό κοντά στους νεότερους Παντελή Θαλασσινό, Μίλτο Πασχαλίδη, Σοφία Παπάζογλου, Δώρο Δημοσθένους, Παντελή Θεοχαρίδη, Μαρία Σουλτάτου κ.α.

 

Μια ωραία ιστορία για τη συμμετοχή του Νίκου Δημητράτου στο Τρίτο Πρόγραμμα επί των ημερών του Μάνου Χατζιδάκι, μου είχε χαρίσει πριν μερικούς μήνες ο συνθέτης Δημήτρης Λέκκας σε ένα απολαυστικό διήγημα του, το οποίο είχε δημοσιευθεί εδώ, στο Προσκλητήριο:

http://www.lifo.gr/team/prosklitirio_nekron/40274

 

 

Συχνές ήταν οι εμφανίσεις του Δημητράτου και στη γνωστή τηλεοπτική εκπομπή Στην υγειά μας, ρε παιδιά του Σπύρου Παπαδόπουλου και για να είμαι ειλικρινής ήταν από τις ελάχιστες παρουσίες καλών τραγουδιστών που δεν τις θεωρούσα άκυρες στο εν λόγω σόου. Όχι γι' άλλο λόγο, αλλά επειδή γνώριζα τα προβλήματα της υγείας του και χαιρόμουν να τον βλέπω καλά, όρθιο, στα πόδια του, να τραγουδάει όλα τα μεγάλα τραγούδια που αγαπούσε και μάλιστα με μια φωνή που ο χρόνος δεν είχε αδικήσει.

 

Δεν πρέπει να παρακάμπτουμε και τη θητεία του Νίκου Δημητράτου στον κινηματογράφο ως ηθοποιός. Όχι απλά συνεργάστηκε στενά με τον Νίκο Γραμματικό και άλλους σκηνοθέτες, αλλά το 1991 τιμήθηκε και με το Κρατικό Βραβείο β΄ανδρικού ρόλου του ΥΠΠΟ για την ερμηνεία του στην ταινία Άντε γεια του Γιώργου Τσεμπερόπουλου δίπλα στην Καίτη Παπανίκα και τον Άλκη Κούρκουλο.

 

Καλό Παράδεισο... Του Αντώνη Μποσκοίτη-lifo.gr

Πέμπτη 26 Δεκεμβρίου 2013

Ποιος έκλεψε το νόημα των Χριστουγέννων;


Μια φορά και έναν καιρό,  κάπου κοντά στα Χριστούγεννα υπήρχε ένα μικρό σπίτι, κάπου μακριά στον Βόρειο Πόλο.  Ένα μικρό σπιτάκι το οποίο δεν ήταν σαν όλα τα άλλα. Εκεί ζούσαν οι Πρωτομάστορες των Χριστουγέννων.  Μικρά ξωτικά, φεγγαράνθρωποι, ελαφάκια και ,φυσικά, ο Αϊ Βασίλης.  Όλη τη χρονιά προετοιμαζόντουσαν για την ωραιότερη γιορτή του χρόνου, τα Χριστούγεννα.  

Όταν έμπαινε ο Δεκέμβρης, έβαζαν τα καλά τους ρούχα, φορούσαν την ομορφότερη διάθεση τους και με πολλή όρεξη ξεκινούσαν για αυτό το οποίο προετοίμαζαν όλο το χρόνο.  Να προσφέρουν αγάπη και δώρα στα παιδιά όλου του κόσμου.  

Τα ξωτικά ήταν υπεύθυνα για την κατασκευή των δώρων. Με πολλή προσοχή έφτιαχναν τα παιχνίδια λέγοντας το μαγικό ξόρκι : «Παιχνίδι γίνε ικανό να φέρεις ευτυχία, να μας προσέχεις τα παιδιά να ζουν με τη μαγεία.»  Για να πιάσει το ξόρκι ήταν απαραίτητο να το πουν νύχτα, κοντά στα μεσάνυχτα, έχοντας στην καρδιά τους μόνο όμορφες αναμνήσεις.

Οι φεγγαράνθρωποι ήταν υπεύθυνοι να φωτίζουν το άρμα των Χριστουγέννων, ώστε να βρίσκει το δρόμο. Η καρδιά τους ήταν φτιαγμένη από λαμπερή φεγγαρόσκονη. Κάθε φορά που έκαναν μια καλή σκέψη, η καρδιά τους αποκτούσε φως, και έτσι το μεγάλο έλκηθρο με τα ελαφάκια έβρισκε πάντα το δρόμο.

Όλοι δούλευαν με αγάπη και σεβασμό καθώς είχαν ένα κοινό σκοπό, να κάνουν ευτυχισμένα τα παιδιά του κόσμου.

Μια μέρα ,όμως, ένα περίεργο γράμμα έφτασε στα χέρια του Άγιου Βασίλη:

«Αγαπητέ μου Αγιε Βασίλη, σου στέλνω αυτό το γράμμα γιατί είμαι πολύ προβληματισμένος.  Πάντα πίστευα σε σένα και πάντα σε υπερασπιζόμουν, αλλά φέτος έγινε κάτι που δεν το περίμενα.  Όταν πήγα βόλτα στην πόλη με τη μαμά μου, κάποιος προσπάθησε να σε πουλήσει σε μένα. Σε αγόρασα, αλλά δεν μου μίλησες. Μήπως τελικά δεν υπάρχεις; Μήπως τελικά άρχισα να μεγαλώνω; Φέτος δεν μου φαίνονται τα Χριστούγεννα όπως πέρυσι.

 

Με εκτίμηση Βάιος

 

Υ.Γ: Αν όμως υπάρχεις, θέλω να μου φέρεις έμπνευση και πολλή αγάπη, γιατί προσπαθώ να γράψω ένα παραμύθι. Θα το μοιραστώ με τους φίλους μου για τα Χριστούγεννα.»

 

Ο Άγιος Βασίλης ήταν πάρα πολύ στεναχωρημένος. Κάλεσε τους συνεργάτες του και με δυνατή φωνή τους είπε:

«Πάλι άρχισε να χάνεται το νόημα των Χριστουγέννων. Πάλι μαθαίνω πως με πουλάνε στα μαγαζιά στο όνομα αυτής της Γιορτής.  Να δεις που αυτός ο κακός Δράκος ο Συμφεροντολόγιους κάνει τα κόλπα του. Έχουμε έρθει σε δύσκολη θέση, καλοί μου συνεργάτες. Θα σας αποκαλύψω κάτι που δεν το ξέρει κανείς. Το σπίτι μας είναι φτιαγμένο από τις ευχές και την πίστη των παιδιών όλου του κόσμου. Αν τα παιδιά δεν πιστέψουν ξανά σε εμάς, τότε θα χαθούμε για πάντα και εμείς και το νόημα των Χριστουγέννων. Έτσι ο κακός Συμφεροντολόγιους θα έχει πετύχει τον άτιμο σκοπό του.»

Αναστάτωση υπήρξε στο μικρό σπίτι κάπου μακριά στο Βόρειο Πόλο. Όχι, δεν έπρεπε με τίποτα να χαθεί το νόημα των Χριστουγέννων, δεν έπρεπε να εξαφανιστεί η αγάπη και η προσφορά. Στο όνομα όλων όσων πιστεύουν στην αγάπη, έπρεπε κάτι να γίνει και μάλιστα γρήγορα.

Και ενώ όλα έμοιαζαν μαύρα, ένα μικρό έξυπνο αρνάκι βρήκε την λύση.

«Θα δημιουργήσουμε ένα στρατό Αγάπης, θα πούμε σε όλα τα παιδιά του κόσμου την Αλήθεια και είμαι σίγουρο, μα την μάλλινη μου μπούκλα, ότι θα μας βοηθήσουν, θα διαδίδουν τον σκοπό μας και δεν θα χαθεί το νόημα των Χριστουγέννων.»

Από τότε ξεκίνησε μια εκστρατεία αγάπης. Τα μικρά παιδιά όλου του κόσμου έμαθαν την αλήθεια, πως το νόημα των Χριστουγέννων δεν είναι μόνο στα πολλά ψώνια και  στα πλαστικά παιχνίδια και την κρατούν κάθε χρόνο. Όλο το χρόνο, κάθε μέρα, κάθε ώρα. Γιατί  τα Χριστούγεννα υπάρχουν πάντα στην καρδιά μας.

Από τότε, χιλιάδες παιδιά από όλο τον κόσμο, κάπου εκεί κοντά στα Χριστούγεννα, με πείσμα ψάχνουν  να βρουν αυτό που όλοι οι άλλοι προσπαθούν να τους πείσουν πως δεν υπάρχει. Την αγάπη που κρύβεται στα ζεστά κουλουράκια, στις κρυφές ευχές, μα και στο κρυουλιάρικο τρίψιμο της μύτης μπροστά στο παράθυρο.  Την ανάγκη να βρεθούμε ο ένας κοντά στον άλλο, να παίξουμε, να τραγουδήσουμε,  να μιλήσουμε με λόγια αληθινά και να εκφράσουμε την αγάπη μας στα απλά πράγματα που μπορεί να μην έχουνε πάνω τους χρυσόσκονη και εντυπωσιακά υλικά, αλλά λάμπουν από το φως του αστεριού της Αγάπης των Χριστουγέννων.

Μα και ο Αϊ Βασίλης και οι συνεργάτες του με την σειρά τους κάθε χρόνο ικανοποιούν τις ευχές των μικρών παιδιών και τους κάνουν ευτυχισμένους, όχι πάντα με παιχνίδια και στολίδια, αλλά με αγαπημένες στιγμές στην οικογένεια, με φίλους μπροστά από το τζάκι και με όνειρα γεμάτα μέλι το βράδυ.

Το καλό νίκησε. Αυτή όμως δεν ήταν η τελευταία του μάχη. Πάντα θα υπάρχει κάποιος που θα προσπαθεί να αλλοιώνει το νόημα των Χριστουγέννων, μα ο στρατός της Αγάπης  θα είναι εκεί με σκοπό να μάχεται και να εναντιώνεται σε αυτό. Με τι άλλο; Μα με Αγάπη. 

Όσο για το μικρό συγγραφέα και την έμπνευση που ζήτησε από τον Άγιο Βασίλη; Ένα βράδυ που ήταν λυπημένος λίγο πριν τον πάρει ο ύπνος, ένας μικρός φεγγαράνθρωπος τον επισκέφτηκε.  Ευθύς  η καρδιά του φωτίστηκε από όμορφα συναισθήματα και ξεκίνησε να γράφει. Χωρίς διακοπή. 

 

Ο Βάιος σπούδασε Ελληνική Φιλολογία και γράφει παραμύθια. Μερικά από αυτά τα έχει εκδώσει στο βιβλίο του «Ένα συρτάρι παραμύθια» από τις εκδόσεις Bookstars.

Πέμπτη 19 Δεκεμβρίου 2013

"...παράσιτα και χίλια μαλάκια..."


Του Νίκου Μπογιόπουλου «Και συ, τσούλα των δήμιων, Επιστήμη,/ της Αλήθειας εσχάτη τεφροδόχα,/ και συ, πρόστυχη Πένα και ψοφίμι,/ του βούρκου λιβανίζετε την μπόχα!».


Ζούμε σε εποχές που πρώην υπουργοί σουλατσάρουν τα υπερπολυτελή τζιπ τους με πλαστές πινακίδες. Που για τα απίθανα «ριφιφί», όπως αυτό στο Χρηματιστήριο, δεν υπάρχουν ένοχοι. Που τα υποβρύχια «γέρνουν», αλλά πάλι δεν υπάρχουν ένοχοι. Που ένας λαός εξανδραποδίζεται, αλλά οι ένοχοι παριστάνουν τους «σωτήρες». Με τον μαγικό του τρόπο ο Σικελιανός το ‘χε πει στην κηδεία του Παλαμά: Όταν ένας λαός βρίσκεται στα δύσκολα γυρίζει και ακουμπάει στους ποιητές του.

Τέτοιο «αγκωνάρι», για να ακουμπήσεις, για να πάρεις ανάσα, είναι ο Βάρναλης.

 

 

Την Δευτέρα, προχτές, συμπληρώθηκαν 39 χρόνια από το θάνατο του Κώστα Βάρναλη, στις 16 Δεκεμβρίου 1974. Ο στιχουργός των «Μοιραίων» και της «Μπαλάντας του κυρ-Μέντιου», ο δημιουργός του αριστουργήματος «Το Φως που Καίει», ο ποιητής Βάρναλης, δεν ήταν «μόνο» ποιητής. Και αυτό το «μόνο» μπορεί για οποιονδήποτε άλλον να ακουγόταν κακόηχο, ειδικά όταν αναφερόμαστε στην ποίηση. Αλλά στην περίπτωση του Βάρναλη ακόμα και αυτός ο προσδιορισμός, η τόσο ευρύχωρη και πλατιά ιδιότητα του ποιητή είναι στενή. Μιας και όταν μιλάμε για τον Βαρναλη μιλάμε στην ουσία για αυτό που έλεγε ο Ρίτσος. Δηλαδή για την «φωνή του λαού» και για τον «παππού των λαϊκών αγώνων».

 

Ο Βάρναλης με το εμβληματικό έργο του «Το Φως που Καίει» (1921) λειτούργησε ως μετουσίωση όλων όσων περιέγραφε, εφτά χρόνια νωρίτερα, ο Ναπολέων Λαπαθιώτης στο «Μανιφέστο» του:

«...Είναι τώρα κάμποσος καιρός, που - ντροπή μας - ένα σωρό μικράνθρωποι μπήκαν μες στο άλσος της Τέχνης και κουρέψανε τις δάφνες (...) ανεχόμαστε ν' ανεβαίνουν το πορφυρό θρονί παράσιτα και χίλια μαλάκια, στενοκέφαλοι κι αντιπαθητικοί, και μακάριοι φχαριστούμαστε διαβάζοντας πως ο κ. Α ή Β εποιήσατο ενώπιον εκλεκτού ακροατηρίου διάλεξιν περί κτλ., ο σοφός ομιλητής κατεχειροκροτήθη". Κι εμείς ξέρουμε πως ο κ. Α ή Β είναι μια μετριότητα αξιοπεριφρόνητη και κωμική, και στη ζωή και στην Τέχνη, ένας αυθάδης παρείσακτος, που αλλού μήτε γι' ακροατής διαλέξεων δε θα 'κανε (…). Καλώ τους Νέους, που βράζει μέσα τους το αίμα, κι είναι καλεσμένοι γι' αυριανούς θριάμβους, να συντρίψουμε τα είδωλα και να μπούμε εμείς μπροστά. Να ρίξουμε ό,τι ξέρουμε για ψεύτικο και για πλαστό, να σεβαστούμε μοναχά ό,τι στέκεται Ιερό και ό,τι καθοσίωσεν η Αγνή Εμπνευση.

Σας περιμένω».

 

Με τη δημοσίευση του «Μανιφέστου» ξέσπασε σάλος. Τότε ο Βάρναλης είχε ήδη περάσει τα 30, ήταν ήδη ποιητής και με στρωμένη ζωή. Μια ζωή που ο Βάρναλης την αναποδογύρισε. Και με το έργο του έγινε ο σημαιοφόρος κάθε μορφής αγώνα ενάντια στο «βούρκο» και τη στασιμότητα. Ενάντια σε κάθε λογής «μικρανθρωπάκους» και «παράσιτα». Ο Βάρναλης αναποδογύρισε τη ζωή του κάνοντας εκείνη τη μεγάλη επιλογή: Να γράψει - όπως έλεγε ο Λειβαδίτης - «για εκείνους που δεν ξέρουν να διαβάσουν, για τους εργάτες που γυρίζουνε το βράδυ με τα μάτια κόκκινα απ' τον άμμο...». Ο Βάρναλης και με την προσωπική του ζωή και με την Τέχνη του έκανε αυτό ακριβώς που είχε πει ο Λουντέμης στον πρόεδρο του δικαστηρίου - στη δίκη όπου ο Βάρναλης προσήλθε ως μάρτυρας υπεράσπισής του - όταν ο πρόεδρος του έκανε την παραίνεση να κάνει μια «δήλωση μετανοίας» και αποκήρυξης των ιδεών του για να πάψει να «τραβιέται» στα ξερονήσια: «Κύριε πρόεδρε - απάντησε - ο άνθρωπος έκανε κάτι εκατομμύρια χρόνια για να σταθεί στα δυο του πόδια. Δεν θα τον ξαναγυρίσω εγώ στα τέσσερα»!

 

Ο Βάρναλης έζησε πέρα από κάθε σεμνοπρέπεια και σοβαροφάνεια. Ανατρεπτικός και σαρκαστικός σε όλα. Όταν τη δεκαετία του '50 νεαρός δημοσιογράφος τον ρώτησε ποια είναι τα σημαντικότερα ιδανικά της ζωής, ο απίθανος Βάρναλης του απαντά: «Οι γυναίκες, η θάλασσα, η φασουλάδα και να βλέπεις να παίζουν τάβλι στο "Βυζάντιο"..»

 

Ο Βάρναλης, αμετανόητος κομμουνιστής, έγραψε με πλήρη επίγνωση ότι «όλες οι τέχνες "πολιτεύονται", είτε το ξέρουνε είτε όχι, είτε τους φαίνεται είτε όχι. Κι η επαναστατική τέχνη "πολιτεύεται" - έλεγε ο Βάρναλης - με τη διαφορά, πως το ξέρει. Γιατί αν είναι κανείς συντηρητικός από κοινωνική Συνήθεια, γίνεται επαναστάτης μονάχα από γνώση της πραγματικότητας κι από αντίδραση στη Συνήθεια».

 

Ο Βάρναλης έγραψε – κι είναι από τα σημαντικότερα που αξίζει να σημειωθούν ειδικά στις σημερινές συνθήκες - χωρίς να χαϊδεύει εκείνον στον οποίο απευθυνόταν, τον λαό. Χωρίς να τον θωπεύει. Χωρίς να τον αφήνει έξω από την ευθύνη του. Από την προσωπική του ευθύνη να πάψει να είναι «θύμα, ψώνιο και σύμβολο αιώνιο» της μοίρας του.

 

 

 

(*) Για δεύτερη χρονιά στο «Θέατρο της Ημέρας» στους Αμπελόκηπους παίζεται σε δραματουργική επεξεργασία και σκηνοθεσία του σπουδαίου Βασίλη Κολοβού το μέγιστο ποιητικό αριστούργημα του Κώστα Βάρναλη «ΤΟ ΦΩΣ ΠΟΥ ‘’ΠΑΝΤΑ’’ ΚΑΙΕΙ». Το έχουμε δει. Μακάρι να το δουν όσο γίνεται περισσότεροι.

 

Τετάρτη 18 Δεκεμβρίου 2013

Ο Μικρός Πρίγκηπας (μια μέρα θα πάρει τ' όπλο του)


Αρθρογράφος: 
Στάθης
Ο Μικρός Πρίγκιπας δεν έχει ανάγκη από μαγκάλι, ζεσταίνεται στο χλιαρό φως των αστεριών. Οι μικροί Πρίγκηπες, αγόρια και κορίτσια, 300.000 Ελληνάκια που κρυώνουν, οι 250.000 παιδικές ψυχές που υποσιτίζονται, ποιων υποτελών πολιτικών τους «εφιάλτες των Χριστουγέννων» θα στοιχειώσουν; Μάλλον κανενός.
Ολοι αυτοί που παίρνουν το φαγητό των παιδιών απ’ το τραπέζι, έχουν πάντα κάποια καλή δικαιολογία να ξεστομίσουν, «η πατρίς, η θρησκίς κι ο Λάμαχος», καμμιά ντροπή όμως για τη ντροπή που απλόχερα σκορπάνε - διότι αυτοί που κρυώνουν και πεινάνε, ντρέπονται κι από πάνω, οι πιο πολλοί, σαν να φταίνε οι ίδιοι για τη συμφορά που τους έχει βρει.
Κάνουν καρδιά, κάνουν «ψυχή βαθειά» πριν από την ώρα τους οι Μικροί Πρίγκηπες που κρυώνουν και πεινάνε, προσπαθούν να μείνουν αξιοπρεπείς στο σχολείο, ώσπου μια λιποθυμία, ένα τρέκλισμα που επιμένει, να προδώσουν το δράμα τους,την αδυναμία του πατέρα τους και της μάνας τους να τα θρέψουν καλά, που αδυναμία δεν είναι, αλλά εξαναγκαστική υπαγωγή στον ζυγό της σκλαβιάς, στον σωρό με τις παράπλευρες απώλειες εκείνης της πολιτικής που παράγει φτώχεια προκειμένου να παράξει πλούτο.
Οι Μικροί Πρίγκηπες είναι πανίσχυροι, έχουν το σθένος και τη φαντασία των μικρών παιδιών που μπορούν να ταξιδεύουν από αστέρι σε αστέρι, και γι’ αυτό ευάλωτοι. Διότι δεν είναι χαζοί. Βλέπουν ποιος τούς αρπάζει τη ζωή και οι ψυχές τους γεμίζουν από μια ύλη που θα αποκτήσει πρόσημο πολύ αργότερα - για καλό ή για κακό.
Για την ώρα, μέσα στη φτώχεια και τη δυστυχία τους, όχι μόνον 350.000 Μικροί Πρίγκηπες, αλλά 1.000.000 αγόρια και κορίτσια, Ελληνάκια που δυσπραγούν, ζουν το τραγικό και το γελοίο που κτίζεται γύρω τους, ως άλλο Στρατόπεδο Συγκέντρωσης, απ’ το οποίο θα πρέπει ή να δραπετεύσουν μεταναστεύοντας, ή να γίνουν κρέας για τα φράγκα των Δυνατών, παραμένοντας.
Ξεφεύγουν απ’ την τύρβη και τον ζόφο οι Μικρές Πριγκήπισσες και οι Μικροί Πρίγκηπες μιλώντας με τα όνειρα και τις προσδοκίες τους, με τους φίλους και τις παρέες τους, με τα παιχνίδια τους, αλλά ακούνε πάνω στη στέγη του σπιτιού να τρίζει η υποθήκη, να ακονίζουν τα νύχια τους οι ιέρακες και βλέπουν κάτι παλληκάρια της φακής σαν τον πολύ Τζαμτζή, τον απίθανο Αργύρη Ντινόπουλο ή τον σοσιαλίσταρο Σηφουνάκη, να βγαίνουν στα κεραμίδια και να ωρύονται ότι ο ενιαίος φόρος ακινήτων ή ο νόμος για τους πλειστηριασμούς θα περάσουν μόνον πάνω απ’ το πτώμα τους - προφανώς από καιρό νεκροί, διότι είπαν «ναι» στους δύο εν λόγω νόμους, πριν καν περάσουν. Κιοτήδες και κότες πολλοί, ουδέποτε έλειψαν απ’ αυτόν τον τόπο, αλλά το κακό παράγινε. Δεν έχει πια λέξεις να ειπωθεί, τις φορολογεί ο κ. Στουρνάρας, τις διαστρέφει ο Αδωνις, τις βιάζει στα δελτία των 8.00 η διαπλοκή.
Γράψε επιτέλους δυο λέξεις χαρούμενες σαν παιδικές ζωγραφιές, λέω μέσα μου, χρωμάτισε ένα αεροπλανάκι να το πάρει ο Μικρός Πρίγκηπας και να ταξιδέψει πάνω στο ουράνιο τόξο, σκιτσάρισε το λοξό χαμόγελο του Ηλιου που όλα τα βλέπει Ανίκητος, μη βυθίζεσαι συνεχώς στη γκρίζα ζώνη του άνεργου με τις γροθιές του σφιγμένες μέσα στις τσέπες «σαν χειροβομβίδες», στο παράπονο των παιδιών που τα ζαλίζει η πείνα, τα ταπεινώνει η φτώχεια, τα βασανίζει το κρύο. Κι αν δεις παράμερα τη μάνα Ελλάδα να κλαίει, μην το γράφεις. Οχι από περηφάνια, όχι για να μη δουν δακρυσμένη τη μάνα τους οι Σπαρτιάτες, αλλά από γλίτσα, ρε! Χαζογέλα, μη «ρίχνεις» και τους άλλους. Δες το Χρηματιστήριο. Ποιο σκάνδαλο; τόση κλάψα, τόση γκρίνια, για κάτι που δεν έγινε ποτέ. Ας πρόσεχαν όσοι, κατά τον κ. Σημίτη, «δεν πρόσεξαν», κατά τα άλλα η Δικαιοσύνη απεφάνθη: ούτε δόλος υπήρξε, ούτε χωσιά. Ούτε έγινε ποτέ η μεγαλύτερη ανακατανομή εισοδήματος. Πριν από τα
Μνημόνια. Τα οποία ανήγαγαν την ανακατανομή εισοδήματος υπέρ των πλουσίων σε ειμαρμένη, σε κισμέτ, σε σκοπό της ζωής του ανθρώπου. Γιατί να ζεις, φίλε μου, αν η ζωή σου δεν πλουτίζει τον αγά Εταιρεία, τον αγά Τράπεζα, τον αγά Διαπλοκή, αν δεν σου παίρνει τα παιδιά το παιδομάζωμα του υποσιτισμού, του κρύου, του ξεπεσμένου σχολείου, της μελλοντικής σκλαβιάς. Τι νόημα έχει η ζωή σου αν είναι άχρηστη στην εκμετάλλευση, στην κερδοσκοπία, στην απληστία, στη βία των ισχυρότερων; - όμως όλα αυτά τα ξέρεις, τα έχουμε ξαναπεί και θα τα ξαναλέμε ώς το 2025, ή το 2045, ή το 2065, για όσο δηλαδή κρατήσει η κάθοδος στον Αδη, αν δεν αλλάξουν τα πράγματα, αν δεν τα αλλάξεις εσύ, εμείς, θα έλεγα, αν αυτό δεν υπήρχε ο κίνδυνος να εκληφθεί ως λαϊκισμός απ’ την Αστυνομία της Σκέψης.
Απ’ αυτά τα ψώνια που μας κάνουν καψώνια, συνδυάζοντας το τερπνόν (να διασκεδάζουν) μετά του ωφελίμου (να κονομάνε)...
Πηγή: enikos.gr 

Κυριακή 15 Δεκεμβρίου 2013

Το 60% των Ελλήνων χωρίς δουλειά!


Το 60% των Ελλήνων χωρίς δουλειά!

Το 60% των Ελλήνων χωρίς δουλειά!
4,7 εκατομμύρια Έλληνες από 8,2 εκατομμύρια του ενεργού πληθυσμού δεν δουλεύουν! Το 60% των Ελλήνων χωρίς δουλειά!
27,4% η ανεργία τον Σεπτέμβριο, το δεύτερο αρνητικό ρεκόρ μετά το 27,5% του Μαΐου 2013. 


Πρόκειται για το δεύτερο υψηλότερο ποσοστό ανεργίας που καταγράφεται στην ιστορία της χώρας μετά τον Μάιο του 2013 (27,5%).

Ομως το πιο σημαντικό δεν είναι το ποσοστό ανεργίας καθαυτό, αλλά το γεγονός ότι ο παραγωγικής ηλικίας πληθυσμός χωρίς απασχόληση -είτε γιατί δεν βρίσκει είτε γιατί δεν αναζητεί πια εργασία- ανέρχεται σε 4,7 εκατομμύρια άτομα, των οποίων η χώρα στερείται παντελώς τις υπηρεσίες αφού αδυνατεί να τους αξιοποιήσει παραγωγικά.

Πρόκειται για τη μεγαλύτερη σπατάλη εργασίας στον αναπτυγμένο τουλάχιστον κόσμο, που δείχνει τη νοσηρότητα της ελληνικής οικονομίας, καθώς το ποσοστό των μη εργαζομένων στο σύνολο των παραγωγικής ηλικίας Ελλήνων σταθερά αυξάνει και από 45% τον Σεπτέμβριο του 2008 έφθασε το 56,4% τον Σεπτέμβριο του 2013.

Ειδικότερα, το σύνολο των απασχολουμένων κατά τον Σεπτέμβριο του 2013 εκτιμάται ότι ανήλθε σε 3.639.429 άτομα. Οι άνεργοι ανήλθαν σε 1.376.463 άτομα, ενώ ο οικονομικά μη ενεργός πληθυσμός ανήλθε σε 3.327.859 άτομα.


Οι άνεργοι


Οι άνεργοι


Οι απασχολούμενοι μειώθηκαν κατά 54.128 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2012 (μείωση 1,5%) και αυξήθηκαν κατά 5.397 άτομα σε σχέση με τον Αύγουστο του 2013 (αύξηση 0,1%).

Οι άνεργοι αυξήθηκαν κατά 77.161 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2012 (αύξηση 5,9%) και κατά 14.023 άτομα σε σχέση με τον Αύγουστο του 2013 (αύξηση 1,0%).


Οι μη ενεργοί


Οι οικονομικά μη ενεργοί, δηλαδή τα άτομα που δεν εργάζονται ούτε αναζητούν εργασία, μειώθηκαν κατά 25.175 άτομα σε σχέση με τον Σεπτέμβριο του 2012 (μείωση 0,8%) και κατά 5.296 άτομα σε σχέση με τον Αύγουστο του 2013 (μείωση 0,2%).

Τους τελευταίους 4 μήνες παρατηρείται μια σχετική σταθερότητα στο εκτιμώμενο εποχικά διορθωμένο ποσοστό ανεργίας, με τάσεις όμως νέας αύξησης.

Βεβαίως ο ετήσιος ρυθμός αύξησης της ανεργίας έχει επιβραδυνθεί, και στους νέους (15-24 ετών) το ποσοστό ανεργίας μειώθηκε 5 ποσοστιαίες μονάδες, μάλλον χάρις στα προγράμματα απασχόλησης και την ευκολότερη πρόσληψη με πολύ χαμηλή αμοιβή. Αυτό δεν εμπόδισε, ωστόσο, την άνοδο του ποσοστού ανεργίας σε όλες τις άλλες ηλικιακές κατηγορίες.

Αξίζει να σημειωθεί πως η διαφορά ανεργίας γυναικών-ανδρών παραμένει σταθερά στις 6 ποσοστιαίες μονάδες από το 2008 έως σήμερα. Ακόμη, πως τα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας (30%) παρατηρούνται στις περιφέρειες Ηπείρου-Δυτ. Μακεδονίας και Μακεδονίας-Θράκης, ενώ το χαμηλότερο ποσοστό (21%) στην περιφέρεια Αιγαίου.


ΟΑΕΔ: Ενας στους δέκα παίρνει επίδομα


Μειώνεται κάθε μήνα ο αριθμός των επιδοτούμενων ανέργων, καθώς ολοένα και μεγαλύτερο ποσοστό προστίθεται στους μακροχρόνια ανέργους, με αποτέλεσμα μόνο ένας στους 10 να λαμβάνει επίδομα ανεργίας και δύο στους 10 να δηλώνουν ότι δεν επιθυμούν να εργαστούν.


ΟΑΕΔ: Ενας στους δέκα παίρνει επίδομα
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΑΕΔ για το μήνα Οκτώβριο, το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων ανήλθε στους 851.600. Από αυτούς 410.855 (48,25%) είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΔ για χρονικό διάστημα ίσο ή και περισσότερο των 12 μηνών, και 440.745 (51,75%) είναι εγγεγραμμένοι για χρονικό διάστημα μικρότερο των 12 μηνών.

Από το σύνολο των ανέργων οι 345.957 είναι άνδρες (40,62%) και οι 505.643 είναι γυναίκες (59,38%).

Στην ηλικιακή ομάδα «κάτω των 30 ετών» το σύνολο των εγγεγραμμένων ανέργων ανήλθε σε 226.578 άτομα (26,61%), στην ηλικιακή ομάδα «από 30 έως και 54 ετών» ανήλθε σε 532.566 άτομα (62,54%) και στην ηλικιακή ομάδα «από 55 ετών και άνω» ανήλθε σε 92.456 άτομα (10,86%).

Το σύνολο των εγγεγραμμένων που δεν αναζητούν εργασία ανήλθε σε 168.205 άτομα και είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο του ΟΑΕΔ για χρονικό διάστημα ίσο ή και περισσότερο των 12 μηνών.

Από το σύνολο των εγγεγραμμένων λοιπών μη αναζητούντων εργασία οι 67.920 είναι άνδρες (40,38%) και οι 100.285 είναι γυναίκες (59,62%). Στην ηλικιακή ομάδα «κάτω των 30 ετών» το σύνολο των εγγεγραμμένων λοιπών μη αναζητούντων εργασία ανήλθε σε 40.006 άτομα (ποσοστό 23,78%), στην ηλικιακή ομάδα «από 30 έως και 54 ετών» ανήλθε σε 102.583 άτομα (ποσοστό 60,99%) και στην ηλικιακή ομάδα «από 55 ετών και άνω» ανήλθε σε 25.616 άτομα (ποσοστό 15,23%).

Το σύνολο των επιδοτούμενων ανέργων ανέρχεται σε 125.306 άτομα από τα οποία οι 122.614 (97,85%) είναι κοινοί και λοιπές κατηγορίες επιδοτουμένων και οι 2.692 (2,15%) είναι εποχικοί τουριστικών επαγγελμάτων.


ΔΗΜ. ΜΑΛΤΗΣ - Ελευθεροτυπία

Σάββατο 14 Δεκεμβρίου 2013

Ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα των Γερμανών Ναζί: Καλάβρυτα, Δεκέμβρης 1943


Στα Καλάβρυτα, μια πόλη σύμβολο της ναζιστικής θηριωδίας, συντελέστηκε στις 13 Δεκεμβρίου του 1943 ένα από τα μεγαλύτερα εγκλήματα της Ναζιστικής Γερμανίας κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Σήμερα συμπληρώνονται 70 χρόνια από τη σφαγή των Καλαβρύτων, από στρατιώτες της γερμανικής 117ης Μεραρχίας Καταδρομών.

Την ημέρα εκείνη του Δεκεμβρίου, δυνάμεις της «Βέρμαχτ» σκότωσαν σχεδόν όλους τους άρρενες κατοίκους των Καλαβρύτων, σε αντίποινα για την εκτέλεση αιχμαλώτων Γερμανών στρατιωτών από τον ΕΛΑΣ.

Το τελευταίο ιδίως έτος της Κατοχής είχαν αυξηθεί δραματικά οι ακρότητες των κατακτητών, καθώς η κυριαρχία τους βρισκόταν υπό διαρκή αμφισβήτηση από την ελληνική αντίσταση και οι δυνάμεις τους δεν επαρκούσαν για να ελέγχουν τη χώρα. Η τύχη των Καλαβρύτων φαίνεται να προδιαγράφτηκε μετά την ήττα των Γερμανών από τις δυνάμεις του ΕΛΑΣ στη Μάχη της Κερπινής (20 Οκτωβρίου 1943), κατά την οποία σκοτώθηκαν δεκάδες Γερμανοί στρατιώτες και αιχμαλωτίστηκαν 78.

Τότε τέθηκε σε εφαρμογή από το γερμανικό στρατηγείο η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» («Unternehmen Kalavryta»), με αντικειμενικό στόχο την περικύκλωση των ανταρτών στην ορεινή περιοχή των Καλαβρύτων και την εξόντωσή τους. Την εκτέλεση της αποστολής ανέλαβαν μονάδες της 117ης Μεραρχίας Κυνηγών, που έδρευε στην Πελοπόννησο και είχε επικεφαλής τον υποστράτηγο Καρλ φον Λε Ζουίρ (1898-1954).

Ο γερμανός στρατηγός, όπως αναφέρει το sansimera, με τις αριστοκρατικές ρίζες, έχοντας πληροφορηθεί την εκτέλεση των 78 γερμανών αιχμαλώτων από τους αντάρτες, διέταξε τους άνδρες του να μην διστάσουν να λάβουν τα πιο σκληρά αντίποινα εναντίον του άμαχου πληθυσμού της περιοχής. Ήταν, άλλωστε, πρακτική των αρχών κατοχής να εκτελούν για κάθε σκοτωμένο γερμανό στρατιωτικό πολλαπλάσιους έλληνες αμάχους.

Η «Επιχείρηση Καλάβρυτα» ξεκίνησε στις 4 Δεκεμβρίου, όταν οι γερμανικές δυνάμεις άρχισαν να συρρέουν στην ευρύτερη περιοχή των Καλαβρύτων από την Πάτρα, το Αίγιο, τον Πύργο και την Τρίπολη. Στο διάβα τους έκαιγαν χωριά και μοναστήρια (Μέγα Σπήλαιο και Αγία Λαύρα) και σκότωναν άοπλους πολίτες και μοναχούς.

 

Στις 9 Δεκεμβρίου έφθασαν στα Καλάβρυτα, δημιουργώντας ένα ασφυκτικό κλοιό γύρω από την πόλη. Καθησύχασαν τους κατοίκους, διαβεβαιώνοντας ότι στόχος τους ήταν αποκλειστικά η εξόντωση των ανταρτών και μάλιστα ζήτησαν από όσους την είχαν εγκαταλείψει να επιστρέψουν άφοβα πίσω στα Καλάβρυτα. Για να τους πείσουν ακόμη περισσότερο προχώρησαν στην πυρπόληση σπιτιών, που ανήκαν σε αντάρτες, και αναζήτησαν την τύχη των γερμανών τραυματιών της μάχης της Κερπινής.

Έξαφνα, όμως, το πρωί της Δευτέρας 13 Δεκεμβρίου συγκέντρωσαν όλο τον πληθυσμό στην κεντρική πλατεία και οδήγησαν τον άρρενα πληθυσμό άνω των 13 ετών σε μια επικλινή τοποθεσία, που ονομαζόταν «Ράχη του Καπή», ενώ τα γυναικόπαιδα τα κλείδωσαν στο σχολείο. Στη ράχη του Καπή εκτυλίχθηκε τις πρώτες μεταμεσημβρινές ώρες η τραγωδία, που οδήγησε σχεδόν όλο τον άρρενα πληθυσμό των Καλαβρύτων στο θάνατο. Με ριπές πολυβόλων οι Γερμανοί εκτέλεσαν τους συγκεντρωμένους, γύρω στους 800 ανθρώπους. Μόνο 13 Καλαβρυτινοί διασώθηκαν και αυτοί επειδή είχαν καλυφθεί από τα πτώματα των συμπολιτών τους και οι Γερμανοί τους θεώρησαν νεκρούς. Το σήμα για την εκτέλεση έδωσε με φωτοβολίδα από το κέντρο των Καλαβρύτων ο ταγματάρχης Χανς Εμπερσμπέργκερ και επικεφαλής του εκτελεστικού αποσπάσματος ήταν ο υπολοχαγός Βίλιμπαντ Ακαμπχούμπερ.

 

Το έγκλημα ολοκληρώθηκε με την πυρπόληση όλων σχεδόν των σπιτιών των Καλαβρύτων. Όσον αφορά την τύχη των γυναικόπαιδων, αυτά σώθηκαν χάρη στον ανθρωπισμό ενός Αυστριακού στρατιώτη, στον οποίο είχε ανατεθεί η φύλαξή τους. Αυτός άφησε ελεύθερη την είσοδο του σχολείου και διευκόλυνε την απομάκρυνσή τους. Όμως, το πλήρωσε με τη ζωή του, αφού καταδικάσθηκε σε θάνατο και εκτελέστηκε. Συνολικά, κατά τη διάρκεια της «Επιχείρησης Καλάβρυτα», οι Γερμανοί σκότωσαν 1.101 άτομα, κατέστρεψαν και λεηλάτησαν πάνω από 1.000 σπίτια, κατάσχεσαν 2.000 αιγοπρόβατα και απέσπασαν 260.000.000 δραχμές.

 

Κανείς από τους υπευθύνους του Ολοκαυτώματος των Καλαβρύτων δεν λογοδότησε στη Δικαιοσύνη. Ο στρατηγός Λε Ζουίρ πέθανε αιχμάλωτος των Σοβιετικών το 1954, ο Εμπερσμπέργκερ σκοτώθηκε στο Ανατολικό Μέτωπο και ο Ακαμπχούμπερ πέθανε στην Αυστρία το 1972, σε ηλικία 67 ετών. Μόνο ο κατοχικός στρατιωτικός διοικητής της Ελλάδας, στρατηγός Χέλμουτ Φέλμι (1885-1965), καταδικάσθηκε το 1948 σε κάθειρξη 15 ετών από το Δικαστήριο της Νυρεμβέργης για όλα τα εγκλήματα πολέμου του Γ' Ράιχ στην Ελλάδα, αλλά μετά από τρία χρόνια αφέθηκε ελεύθερος. Στις 18 Απριλίου του 2000, ο τότε Πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας, Γιοχάνες Ράου (1931-2006), επισκέφτηκε τα Καλάβρυτα και εξέφρασε τη βαθιά θλίψη του για την τραγωδία. Εντούτοις, δεν ανέλαβε την ευθύνη εξ ονόματος του γερμανικού κράτους και δεν αναφέρθηκε στο ζήτημα των αποζημιώσεων.

Το μνημείο των πεσόντων στα Καλάβρυτα

 

Πηγή φωτογραφών: kalavrytanews.gr

Πέμπτη 12 Δεκεμβρίου 2013

Φτώχεια και αθλιότητα του 4ου Ράιχ


Σε πρωτοφανή επίπεδα φτώχειας βυθίζεται η γερμανική κοινωνία παρά τα ωφέλη που προσφέρει το ευρώ στα ανώτερα στρώματα.

Ένα στα δέκα παιδιά ζουν σε οικογένειες που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας. Η είδηση θα μπορούσε να αποτελεί μια κοινότοπη διαπίστωση για τις περισσότερες από τις χώρες της ευρωπαίκής περιφέρειας, που πληρώνουν εδώ και χρόνια την πολιτική λιτότητας του Βερολίνου. Η είδηση όμως αφορά την ίδια τη Γερμανία, μια από τις ισχυρότερες οικονομίες του πλανήτη.

Η σχετική πληροφορία περιλαμβάνεται σε έκθεση της Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας και Ανάπτυξης, ο οποίος ορίζει το όριο της φτώχειας στο 50% του μέσου εισοδήματος των χωρών μελών του. Συγκεκριμένα από τις 29 χώρες του ΟΟΣΑ η Γερμανία βρίσκεται στην 11η θέση.

Μαζί με τα παιδιά όμως πλήττονται ταυτόχρονα και μεγάλες ομάδες συνταξιούχων που αδυνατούν πλέον να επιβιώσουν μετά τις περικοπές στις συντάξεις τους. Σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση της ομοσπονδιακής κυβέρνησης σχεδόν μισό εκατομμύριο συνταξιούχοι είναι αναγκασμένοι να καταφεύγουν στα ειδικά επιδόματα κοινωνικής πρόνοιας προκειμένου να συμπληρώσουν το εισόδημά τους. Σύμφωνα μάλιστα με εκθέσεις γερμανικών συνδικάτων ο αριθμός αυτών των συνταξιούχων ενδέχεται να είναι σημαντικά υψηλότερος δεδομένου ότι οι περισσότεροι αισθάνονται τόση ντροπή να συμπληρώσουν τις φόρμες των ειδικών επιδομάτων που προτιμούν να αντιμετωπίζουν σιωπηλά τη φτώχεια τους.

Τα στοιχεία αυτά επιβεβαιώνουν την αίσθηση αρκετών αναλυτών ότι το Βερολίνο, χρησιμοποιώντας σαν μηχανισμό την ευρωζώνη, δεν πραγματοποιεί απλώς μια αναδιανομή εισοδήματος από την ευρωπαϊκή περιφέρεια προς το ευρωπαϊκό κέντρο αλλά από τα φτωχότερα στρώματα όλων των ευρωπαϊκών χωρών, συμπεριλαμβανομένης της ίδιας της Γερμανίας, προς τις οικονομικές ελίτ της ηπείρου.

Η παρατήρηση επιβεβαιώνεται από τη αλματώδη αύξηση που παρατηρείται το τελευταίο διάστημα στα εισοδήματα των ανώτατων εισοδηματικών στρωμάτων. Συγκεκριμένα οι 100 πλουσιότεροι Γερμανοί είδαν τα εισοδήματά τους να αυξάνονται τον τελευταίο χρόνο κατά 5.2% αγγίζοντας το επίπεδο ρεκόρ των 336 δισεκατομμυρίων ευρώ. Παράλληλα όμως, σύμφωνα με έρευνα του περιοδικού Manager Magazin, αυξήθηκε και ο αριθμός των δισεκατομμυριούχων. Έτσι σήμερα 135 κάτοικοι της Γερμανικής οικονομικής αυτοκρατορίας έχουν προσωπική περιουσία με τουλάχιστον… εννέα μηδενικά.

Η γιγάντωση της ανέχειας στη Γερμανία δεν μετριέται απλώς με τον αριθμό των παιδιών και των ηλικιωμένων που βρίσκονται κάτω από όριο της φτώχειας αλλά και από τις επιπτώσεις που προκαλούνται στο σύνολο του πληθυσμού από το λεγόμενο «στρες της επιβίωσης» την ψυχολογική πίεση δηλαδή που προκαλούν τα μέτρα λιτότητας. Σύμφωνα με στοιχεία της UNICEF τουλάχιστον 8.6% των παιδιών της Γερμανίας έχουν βιώσει καταστάσεις μακροχρόνιας φτώχειας η οποία αναμένεται να επηρεάσει την ψυχολογική τος υγείας για το υπόλοιπο της ζωής τους. Ανάλογες έρευνας που έγιναν πρόσφατα σε αρκετές ακόμη ευρωπαϊκές χώρες, και οι οποίες αφορούν και την Ελλάδα, αποδεικνύουν ότι οι επιπτώσεις από το στρες στο οποίο υπόκεινται οι περισσότεροι ευρωπαϊκοί λαοί δεν θα γίνουν πλήρως αντιληπτές πριν από το 2016. Συγκεκριμένα οι επιστήμονες αναμένουν τρομακτική αύξηση των καρδιοαγγειακών παθήσεων αλλά και αλματώδη αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου – ασθένειες δηλαδή που έχουν μεγαλύτερο «κύκλο επώασης» και γι’ αυτό το λόγο συχνά δεν συνδέονται με τα πραγματικά αίτια που τις προκαλούν.

Η φτώχεια στη Γερμανία πλήττει ιδιαίτερα τις μονογονικές οικογένειες και κυρίως τα παιδία που μεγαλώνουν με τις μητέρες τους. Η ανάγκη αυτών των γυναικών να δουλεύουν με τα ελαστικά ωράρια εργασίας, που πρώτη προώθησε η κυβέρνηση Σρέντερ και συνεχίζει η Άνγκελα Μέρκελ, επιβαρύνουν περαιτέρω την ψυχολογική υγεία των παιδιών. Ούτως η άλλως το γεγονός ότι μια ολόκληρη γενιά καλείται να επιβιώσει με τους μισθούς πείνας των 400 ευρώ, που αναλογούν στις θέσεις μερικής απασχόλησης, δημιουργεί πρωτόγνωρες συνθήκες που δεν έχουν ξαναπαρουσιαστεί από την εποχή του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου.

Σύμφωνα πάντα με την UNICEF τα παιδια αυτά δεν μπορούν να παρακολουθήσουν τις κανονικές εξωσχολικές ασχολίες των συνομηλίκων τους, όπως οι εκδρομές η εκμάθηση ξένων γλωσσών η μουσικής, αλλά υστερούν σημαντικά και στα μαθήματά τους.

Ο αριθμός των παιδιών που μεγαλώνουν με μόνο έναν από τους δυο γονείς τους αυξήθηκε από ένα στα επτά, που ήταν στα μέσα της δεκαετίας του ’90, στο ένα στα πέντε. Οι επιστήμονες πάντως επισημαίνουν ότι τα φαινόμενα αυτά δεν οφείλονται στην απουσία του ενός γονιού αλλά στις οικονομικές δυσκολίες που είναι πιο έντονες στις μονογονείκές οικογένειες.

Ενώ όμως μια ολόκληρη γενιά ανθρώπων βιώνει ήδη τις επιπτώσεις της γερμανικής πολιτικής λιτότητας πριν ακόμη ενηλικιωθεί μια άλλη γενιά αδυνατεί να τερματίσει τον εργασιακό της βιο. Ο αριθμός των ηλικιωμένων που αναγκάζονται να αναζητούν απασχόληση ακόμη και μετά τη συνταξιοδότησή τους διπλασιάστηκε την τελευταία δεκαετία φτάνοντας το ένα εκατομμύριο άτομα. Η κατάσταση αυτή έρχεται να συνθλίψει την εικόνα του γερμανικού «success story» και να αποδείξει ότι η ανάπτυξη της γερμανικής οικονομίας κατά 0.7%, ύστερα από μια μακρά περίοδο συρρίκνωσης του ΑΕΠ, δεν μεταφράζεται σε βελτίωση για την καθημερινότητα των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων της χώρας.

Η πρόθεση των γερμανικών κομμάτων εξουσίας να συνεχίσουν και να επιτείνουν την πολιτική λιτότητας και στο εσωτερικό της χώρας αναμένεται σύντομα να προκαλέσει ισχυρές αντιδράσεις. Έτσι δικαιολογούνται άλλωστε και οι ισχυρές πιέσεις που ασκούσαν τμήματα της οικονομικής ελίτ, πριν ακόμη από τις εκλογές, για το σχηματισμό μιας ακόμη κυβέρνησης «μεγάλου συνασπισμού» η οποία θα διέθετε την πολιτική πυγμή για να επιβάλλει σκληρότερη δημοσιονομική πολιτική. Όσο αυξάνονται όμως τα επίπεδα φτώχειας τόσο αυξάνεται και η ανάγκη της γερμανικής κυβέρνησης και των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης να αναζητούν αποδιοπομπαίους τράγους στις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας. Η εικόνα του «τεμπέλικου» ευρωπαϊκού νότου που τρώει τους μισθούς και τις συντάξεις των Γερμανών φορολογούμενων λειτούργησε αποτελεσματικά επιτρέποντας στην κυβέρνηση να κλιμακώσει την αντιλαϊκή της πολιτική. Και αυτό συνέβαινε ενώ οι ροές κεφαλαίων που έφταναν στη Γερμανία από τις χώρες της ευρωπαϊκής περιφέρειας αυξάνονταν.

Οι ιστορικοί του μέλλοντος θα καταγράφουν σίγουρα με ενδιαφέρον τον τρόπο με τον οποίο οι οικονομικές ελίτ της Γερμανίας κατάφεραν να μετατρέψουν χώρες σαν την Ελλάδα σε ένα τεράστιο «πληντυριο» αναδιανομής εισοδήματος, στέλνοντας χρήματα των Γερμανών φορολογούμενων τα οποία κατέληγαν στα ανώτερα στρώματα της Γερμανίας.

Άρης Χατζηστεφάνου
ΕΠΙΚΑΙΡΑ Νοέμβριος 2013

Παρασκευή 6 Δεκεμβρίου 2013

Μέρες του Δεκέμβρη του 1944...


Στην Πλατεία Συντάγματος, παρατεταγμένοι αστυνομικοί της τότε Αστυνομίας Πόλεων υποδέχθηκαν με πυκνά πυρά την ειρηνική διαδήλωση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, του ΕΑΜ.   Στις 3 Δεκεμβρίου 1944 στην Πλατεία Συντάγματος, στη γωνία όπου βρίσκεται το ξενοδοχείο Μεγάλη Βρετανία, οι παρατεταγμένοι αστυνομικοί της τότε Αστυνομίας Πόλεων υποδέχθηκαν με πυκνά πυρά την ειρηνική διαδήλωση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, του ΕΑΜ.

Τα πυρά προέρχονταν και από το κτίριο στη γωνία της Πανεπιστημίου με τη Βασιλίσσης Σοφίας όπου τότε στεγαζόταν η Αστυνομική Διεύθυνση της πόλης – σήμερα το κτίριο αυτό δεν υπάρχει πλέον. Η κοντινή απόσταση και η ένταση των πυρών προκάλεσε μακελειό στις τάξεις των διαδηλωτών. Οι νεκροί ήσαν 27 και οι τραυματίες περισσότεροι από 140. 

Στα αμέσως προηγούμενα χρόνια της ναζιστικής κατοχής αυτά τα επεισόδια ήταν σχεδόν συνηθισμένα. Η Αστυνομία Πόλεων ειδικά, επικεφαλής της οποίας ήταν ο Άγγελος Έβερτ, χρησιμοποιούσε πολύ συχνά πραγματικά πυρά για να αναχαιτίζει και να διαλύει τις διαδηλώσεις των οργανώσεων της Αντίστασης, του ΕΑΜ. Στην περίπτωση όμως της 3ης Δεκεμβρίου υπήρχε μία ουσιαστική διαφορά: η χώρα δεν βρισκόταν πλέον κάτω από την εξουσία του Άξονα και λίγες εβδομάδες νωρίτερα ο λαός της πρωτεύουσας είχε γιορτάσει την απελευθέρωσή του από αυτό ακριβώς το αιμοσταγές καθεστώς της Κατοχής. 

Ενάμιση μήνα μετά τη 18η Οκτωβρίου, την άφιξη του πρωθυπουργού Γεωργίου Παπανδρέου στην Αθήνα και τις δεσμεύσεις που ο ίδιος ανέλαβε στην ομιλία του στην ίδια Πλατεία Συντάγματος, η πολιτική και κοινωνική κατάσταση στη χώρα εξακολουθούσε να είναι ανησυχητικά ανορθόδοξη. Στην ουσία, την πρωτεύουσα και τις μεγάλες πόλεις τις κυβερνούσε η βρετανική στρατιωτική διοίκηση του στρατηγού Σκόμπυ. Το Λονδίνο, από όπου προέρχονταν οι πολιτικοί σχεδιασμοί, βιαζόταν να «εξομαλύνει» την πολιτική λειτουργία στη χώρα, με τον τρόπο φυσικά που καταλάβαιναν ετούτη την «εξομάλυνση» στη βρετανική αυτοκρατορική πρωτεύουσα.

Στην ουσία επιζητούσαν την επανάληψη του σκηνικού του 1935, την ανάσταση των παραδοσιακών αστικών κομμάτων και την επαναφορά του θεσμού της ισχυρής βασιλείας, έστω και διαμέσου ενός νέου δημοψηφίσματος. Οι κοινωνικές αλλαγές που είχε φέρει η ενδιάμεση περίοδος δοκιμασιών και αγώνων, απλά αγνοούνταν από το Λονδίνο. Οι οδηγίες που αφορούσαν το μεγάλο κίνημα της Εθνικής Αντίστασης στόχευαν πρώτα στον αφοπλισμό και μετά στην οργανωτική του αποσάρθρωση και υποταγή. Για το σκοπό αυτό ο βρετανικός στρατός επιτρεπόταν να χρησιμοποιήσει οποιοδήποτε μέτρο έκρινε αναγκαίο. 


Ο Ουΐνστον Τσόρτσιλ φτάνει στην Αθήνα στις 25 Δεκεμβρίου 1944

«Ενεργήστε σαν να επρόκειτο για κατακτημένη πόλη, στην οποία έχει ξεσπάσει τοπική εξέγερση» (5 Δεκεμβρίου 1944, τηλεγράφημα. Ο βρετανός πρωθυπουργός Ουίνστον Τσώρτσιλ στον υποστράτηγο και διοικητή των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων, Ρόναλντ Σκόμπυ).

«Κρατήστε τους γιους σας στο σπίτι, μανάδες της Αθήνας. Ή, ανάψτε για αυτούς, τις λαμπάδες, απόψε τη νύχτα. Ο γέρος της Ντάουνιγκ Στριτ φέρνει πίσω το βασιλιά σας». (Μπέρτολτ Μπρεχτ). 

Παρά τις επιμέρους διαπραγματεύσεις και συζητήσεις στο πλαίσιο της κυβέρνησης «Εθνικής Ενώσεως», το βρετανικό σχέδιο προχωρούσε με ημερολογιακή ακρίβεια. Στη διάρκεια του Νοεμβρίου ενισχύθηκαν και συγκεντρώθηκαν στην ελληνική πρωτεύουσα οι στρατιωτικές μονάδες και  ένοπλοi σχηματισμοί που εχθρεύονταν το ΕΑΜ.


Μόλις οι προετοιμασίες αυτές συμπληρώθηκαν, ο στρατηγός Σκόμπι ζήτησε με τελεσίγραφο τον αφοπλισμό του ΕΛΑΣ και της Πολιτοφυλακής μέσα στις πρώτες ημέρες του Δεκεμβρίου.

Ο αφοπλισμός αυτός, αν και περιελάμβανε όλα τα «εθελοντικά σώματα», θα ήταν ουσιαστικά μονομερής καθώς πέρα από τον υπό διάλυση ΕΔΕΣ (του οποίου τα στελέχη μεταφέρονταν επίσης στην Αθήνα), όλα τα υπόλοιπα ένοπλα σώματα που εχθρεύονταν το ΕΑΜ θα έμεναν ανέπαφα: αυτό αφορούσε τόσο την Ορεινή Ταξιαρχία και τους γύρω από αυτήν εθελοντές όσο και τους «επιστρατευμένους» των «εθνικών οργανώσεων», τη Χωροφυλακή και την Αστυνομία.

Το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο απέρριψε το τελεσίγραφο του στρατηγού Σκόμπι, οι υπουργοί του στην κυβέρνηση Παπανδρέου παραιτήθηκαν, και οργάνωσε τη μεγάλη διαδήλωση διαμαρτυρίας την Κυριακή 3 Δεκεμβρίου. Αυτή ήταν η διαδήλωση που αιματοκυλίστηκε. 

Οι συγκρούσεις γενικεύθηκαν από την επόμενη ημέρα, 4 Δεκεμβρίου. Ο ΕΛΑΣ αφόπλισε τα περισσότερα στρατιωτικά τμήματα της πόλης και επιτέθηκε στους ενόπλους της οργάνωσης «Χ» του Γρίβα στο Θησείο. Από εκείνη την ημέρα άρχισε μία σκληρή αναμέτρηση που κράτησε τριαντατρείς ολόκληρες μέρες: η Μάχη της Αθήνας.

Οι εχθροπραξίες έληξαν με την παράδοση των όπλων του ΕΑΜ, στις 12 Φεβρουαρίου 1945 με την συνθήκη της Βάρκιζας.

Ο Μάνος Χατζηδάκης κατάφερε να αποτυπώσει την συναισθηματική ακύρωση που βίωσε η γενιά της κατοχής και του απελευθερωτικού αγώνα.


(Επιλεγμένα αποσπάσματα από το editorial στο περιοδικό «Το Τέταρτο», τεύχος 3, Ιούλιος 1985)
 
"Τα Παιδιά της γαλαρίας είναι μια φημισμένη ταινία του Καρνέ. Τα δικά μας παιδιά της γαλαρίας είναι κάπως διαφορετικά. Εκείνα της ταινίας υπήρξαν θεατές από ψηλά, από την πιο φτηνή θέση, «εγκλημάτων» που διαδραματίζονταν στη σκηνή του θεάτρου. Τα δικά μας υπήρξαν κι αυτά θ ε α τ έ ς, από ψηλά κι από την ασήμαντη και φτηνή θέση, εγκλημάτων που διαδραματίζονταν στην ελληνική γη, ανίκανα να ορίζουν και ν’ αλλάζουν τη μοίρα των όσων έγιναν και γίνονται στον τόπο.[...]

[...]Τα όνειρα σε τούτα τα παιδιά υπήρξαν κυρίαρχα, σημαντικά και διαψευσμένα.[...]

[...]Στην Κατοχή…[...] τον όποιο ρόλο τους, έστω και τον πιο μικρό, με αυταπάρνηση, με το αίμα τους, με τη ζωή τους, χωρίς καιροσκοπισμό και ιδιοτέλεια, χωρίς προοπτική ανταλλάγματος.


"Μια φυλακή"
[Ενότητα III: Ο λαός] - Δίσκος: Διόνυσος (Σείριος, 1985)
Μουσική & στίχοι: Μίκης Θεοδωράκης-Μπουζούκι: Κώστας Παπαδόπουλος & Λάκης Καρνέζης-Τραγούδι: Θανάσης Μωραΐτης

Μ’ ένα μονάχα στόχο, την επαλήθευση ενός επίμονου ονείρου. [...] Ξανάρθαν τα φαντάσματα κι άρχισαν να πλαστογραφούν γι’ άλλη μια φορά την ελληνική ιστορία. Και τα παιδιά πολέμησαν κι ονειρεύτηκαν, γίναν παιδιά της γαλαρίας, όσα δεν διώχτηκαν και δεν εξαφανίστηκαν στις φυλακές και στα ξερά νησιά του Αιγαίου.[...] Είχαν τη σκέψη όργανο, τα μάτια υγρά κι ακούραστα να βλέπουνε τον κόσμο και την ψυχή παρθενική και απροσάρμοστη στη μεταπολεμική ελληνική αθλιότητα.[...] Τα παιδιά της γαλαρίας σήμερα έχουνε γκρίζα ή άσπρα μαλλιά.

Όσα απόμειναν ξέχασαν τα όνειρά τους, έχουν συμβιβαστεί οριστικά με ό,τι ορίζει τη μοίρα τους έξω απ’ αυτούς. Μονάχα μερικοί, μέσα σ΄αυτούς κι εγώ, με πείσμα κι επιμονή θ υ μ ο ύ ν τ α ι και εννοούν να θ υ μ ί ζ ο υ ν. Κι όσο βαστάξει ετούτο το παιχνίδι. Πόσο ηλίθια ηχούν τα λόγια και τα συνθήματα των αρχηγών στις εκλογές. Πόσα ψέματα για να σκεπάσουν τη μόνη αλήθεια".[...]

Πηγή: Γιώργος Μαργαρίτης, "33 μέρες σκληρής αναμέτρησης"

Οι ξένοι απαιτούν ιδιωτικά ΑΕΙ και δίδακτρα παντού...Του Γ. Δελαστίκ


Δεν μας αρέσει καθόλου το γεγονός ότι η αδιαλλαξία της κυβέρνησης Σαμαρά - Βενιζέλου και η φαινομενικά ανεξήγητη επιμονή της να απολύσει εκατοντάδες διοικητικούς υπαλλήλους του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και εκατοντάδες επίσης υπαλλήλους του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου, παραλύοντας τις διοικητικές υπηρεσίες των δύο κατά τεκμήριο κορυφαίων τριτοβάθμιων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας, έχουν ήδη οδηγήσει στην αδυναμία λειτουργίας τους. Ανησυχούμε πάρα πολύ για τους στόχους της κυβέρνησης, επειδή γνωρίζουμε ότι οι ξένοι επικυρίαρχοι θεωρούν ευνοϊκές τις συνθήκες για τη βίαιη επιβολή της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων και πολυτεχνείων - και όχι μόνο! Απαιτούν την κατάργηση της τριτοβάθμιας δωρεάν παιδείας μέσω της επιβολής διδάκτρων σε όλους ανεξαιρέτως τους φοιτητές - ακόμη δηλαδή και σε εκείνα τα υποβαθμισμένα ΑΕΙ που θα παραμείνουν δημόσια, αφού επιτευχθεί ο μείζων στόχος της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων!

Δεν πρόκειται για κάποια «καχυποψία» ή «αβάσιμη υποψία» προς τους δανειστές και πολιτικοοικονομικούς δυνάστες της πατρίδας μας. Τα λένε και τα γράφουν «φόρα παρτίδα» οι ίδιοι - και μάλιστα όχι κάποιο όργανο του σκληρού πυρήνα των δανειστών, το ΔΝΤ ή η ΕΕ, αλλά μέχρι και ο τυπικά «ουδέτερος» ΟΟΣΑ. Σε παράρτημα της έκθεσής του για την Ελλάδα, που βγήκε πριν από λίγες μέρες, τον Νοέμβριο, τόσο η ουσία της απαίτησής του όσο και η γλώσσα στην οποία τη διατυπώνει είναι ωμή και κυνική, προκαλεί σοκ: «Προχωρήστε στην αναθεώρηση του Συντάγματος για να: Πρώτον, επιτραπούν τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και δεύτερον, εισαχθούν δίδακτρα για τους προπτυχιακούς φοιτητές σε μέτριο επίπεδο, παρέχοντας φοιτητικά δάνεια»! Είναι απύθμενο το πολιτικό θράσος τους! Μια χούφτα τεχνοκράτες τολμούν να απευθύνονται στην προστακτική σε μια χώρα (!) και τη διατάζουν να αναθεωρήσει το Σύνταγμά της για να υλοποιήσει αυτό που τους γουστάρει! Απαιτούν να καταργηθεί η δωρεάν τριτοβάθμια εκπαίδευση για τους Ελληνες και όποιος θέλει να σπουδάσει και δεν έχει λεφτά, να παίρνει δάνεια φοιτητικά ώστε να είναι περασμένος γύρω από τον λαιμό του ο χαλκάς των δανείων από τα δεκαοχτώ του χρόνια!

Το δικαίωμα στη μόρφωση μετατρέπεται σε οικονομικό εξανδραποδισμό των φοιτητών από τα ύστερα εφηβικά τους χρόνια! Μια διαταγή του ΟΟΣΑ, τρεις όλες κι όλες αράδες, και η ζωή των Ελλήνων επιστημόνων ανατρέπεται εκ βάθρων. Το μέλλον των νέων γίνεται ζοφερό. Ξαναγυρίζουμε στη δεκαετία του 1950, όπου όποιος δεν είχε λεφτά ήταν αδύνατον να σπουδάσει, αν ταυτόχρονα δεν έκανε και κάποια βιοποριστική δουλειά.

Μόνο που τότε, όπως βλέπουμε και στις ελληνικές κινηματογραφικές ταινίες εκείνης της εποχής, υπήρχαν τουλάχιστον χαμαλοδουλειές να κάνει ένας νέος, τώρα δεν υπάρχουν ούτε αυτές. Ετσι πάντως βλέπουν το μέλλον της νέας γενιάς των Ελλήνων αυτά τα άθλια υποκείμενα του ΟΟΣΑ. Μιλήσαμε προηγουμένως και για το «απύθμενο πολιτικό θράσος τους», αναφερόμενοι και στο προκλητικό ύφος τους. Ανατρέξαμε στην έκθεση του ΟΟΣΑ για την Ελλάδα του έτους 2009, πριν δηλαδή μπει η Ελλάδα σε μνημονιακό καθεστώς από τον Γιώργο Παπανδρέου και εξευτελιστεί εντελώς το διεθνές κύρος της, πριν γίνει του κλώτσου και του μπάτσου από όλη την υφήλιο. Η πρόταση που κάνει ο ΟΟΣΑ για τα ΑΕΙ είναι απολύτως ίδια - ιδιωτικά πανεπιστήμια, δίδακτρα, φοιτητικά δάνεια. Προσέξτε όμως την αβυσσαλέα διαφορά των δύο εκθέσεων για την ίδια πρόταση στο ύφος, στη γλώσσα. Το 2009 οι χρυσοκάνθαροι του ΟΟΣΑ προσπαθούσαν να πείσουν και επιχειρηματολογούσαν.

Το 2013 θεωρούν ότι πλέον μπορούν να διατάζουν! «Η ποιότητα θα μπορούσε να βελτιωθεί επαυξάνοντας τον ανταγωνισμό στον τομέα της ανώτερης εκπαίδευσης μέσω μιας αναθεώρησης του Συντάγματος ώστε να επιτραπούν ιδιωτικά πανεπιστήμια... Η εισαγωγή μέτριων διδάκτρων για προπτυχιακούς φοιτητέςθα ήταν ένα πρώτο βήμα προς την αύξηση και τη διαφοροποίηση της χρηματοδότησης των πανεπιστημίων καθώς και για τη δημιουργία μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας. Αυτή η μεταρρύθμιση θα απαιτούσε επίσης τροποποίηση του Συντάγματος.

Μια τέτοια αλλαγή θα ήταν αναγκαίο να συνοδευθεί από ένα σχέδιο δανείων συναρτώμενων με το εισόδημα, ως ένα μέσο χαλάρωσης των περιορισμών ρευστότητας που θα αντιμετωπίσουν οι λιγότερο εύποροι φοιτητές», αναφέρει επί λέξει η έκθεση του 2009. Η ουσία των μέτρων που προτείνει αποπνέει την ίδια βαθιά περιφρόνηση προς τους νέους Ελληνες που θέλουν να σπουδάσουν. Μόνο που τότε έδειχναν σχεδόν να ντρέπονται γι' αυτά που προτείνουν και προσπαθούσαν να κρυφτούν πίσω από τις λέξεις. Τώρα, θεωρούν ότι μπορούν ανενδοίαστα να μας διατάζουν: «Προχωρήστε στην αναθεώρηση του Συντάγματος. »!

Τρίτη 3 Δεκεμβρίου 2013

Δεκέμβρης 1622: Ο Γαλιλαίος ανακαλύπτει το τηλεσκόπιο...και το ταξίδι συνεχίζεται!


Το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble είναι ένα από τα πιο ισχυρά παράθυρά μας στο σύμπαν και τα άστρα. Τα στοιχεία με τα οποία μας έχει τροφοδοτήσει ήταν κομβικά στην απόδειξη της ύπαρξης πληθώρας από Μαύρες Τρύπες, και στην παρακολούθηση του κατακλυσμικού τέλους αστεριών πολύ μεγαλύτερων από το δικό μας Ήλιο. 

Διαταράσσοντας μια θεωρία για την ύπαρξη του Σύμπαντος, το Hubble απέδειξε ότι το σύμπαν διαστέλλεται συνεχώς και πιο γρήγορα, κάτι που θα καταλήξει στην πλήρη διάλυσή του. Το τηλεσκόπιο έστειλε επίσης τις πρώτες συγκλονιστικά λεπτομερείς εικόνες που δείχνουν πως τα άστρα σε εμβρυακό στάδιο γεννιούνται από αέρια και νέφη σκόνης.

Το Hubble κατέγραψε ακόμα το ταξίδι μιας ηλικωμένης σουπερνόβα που ταξιδεύει ακόμα στο διάστημα με ταχύτητα 5 εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα. Η πρώτη καταγραφή της σκόνης αυτής είχε γίνει από Κινέζους αστρονόμους το 1054 μ.Χ.

Όταν οι επιστήμονες εστίασαν το Hubble στον πλανήτη Δία, κατάφεραν να καταγράψουν σε πραγματικό χρόνο το καταστροφικό αποτέλεσμα ενός κομήτη που προσέκρουσε πάνω στον τεράστιον πλανήτη.

Αλλά το 12-τονο τηλεσκόπιο σύντομα θα χαθεί για πάντα καθώς περιστρέφεται προς τη Γη. Αστροναύτες θα ταξιδέψουν στο διάστημα για να το επισκευάσουν πριν τελικά το κλείσουν και το στείλουν πίσω στη Γη...

Δευτέρα 2 Δεκεμβρίου 2013

Μαρία Κάλλας (1923-1977)


90 χρόνια από τη γέννηση ενός μύθου...


Η Μαρία Σοφία Άννα Καικιλία Καλογεροπούλου, όπως ήταν το πλήρες ελληνικό όνομά της Μαρίας Κάλλας, γεννήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου του 1923 στη Νέα Υόρκη. Ήταν κόρη του φαρμακοποιού Γεωργίου Καλογερόπουλου από τον Μελιγαλά Μεσσηνίας και της Ευαγγελίας (Λίτσας) Δημητριάδη από τη Στυλίδα Φθιώτιδος. Οι γονείς της είχαν μετακομίσει στην αμερικανική μεγαλούπολη προς αναζήτηση καλύτερη τύχης.
Από νωρίς άρχισε να ασχολείται με τη μουσική, παίρνοντας τα πρώτα μαθήματα πιάνου-σολφέζ και σε ηλικία 11 ετών κέρδισε το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό παιδικών φωνών. Το 1937 εγκαταστάθηκε με τη μητέρα της και τη μεγάλη αδελφή της στην Αθήνα, μετά το διαζύγιο των γονιών της και εγγράφηκε στο Εθνικό Ωδείο, με δασκάλους τη Μαρία Τριβέλλα (τραγούδι), την Ήβη Πανά (πιάνο) και τον Γεώργιο Καρακαντά (μελοδραματική). Ο πρώτος ρόλος της ήταν η «Σαντούτσα» στην όπερα του Μασκάνι «Καβαλερία Ρουστικάνα», σε μία παράσταση των μαθητών του ωδείου. Το 1939 εγγράφηκε στο Ωδείο Αθηνών στην τάξη τραγουδιού της διάσημης Ελβίρα ντε Ιντάλγκο (σημαντική τραγουδίστρια της όπερας στις αρχές του 20ου αιώνα), κοντά στην οποία γνώρισε την υψηλή τεχνική των ρόλων του ιταλικού ρομαντικού ρεπερτορίου.
Το 1940 προσλήφθηκε στη Λυρική Σκηνή του τότε Βασιλικού Θεάτρου και το 1941 πρωτοεμφανίστηκε ως «Βεατρίκη» στην οπερέτα Βοκκάκιος του Σουπέ. Στη συνέχεια και ως το 1945 πρωταγωνίστησε στην Τόσκα (1942, 1943), στον Κάμπο του Ντ' Αλμπέρ (1944, 1945), στην Καβαλερία Ρουστικάνα (1944), στον Πρωτομάστορα του Μανώλη Καλομοίρη (1944, το μόνο ελληνικό έργο που τραγούδησε), στον Φιντέλιο του Μπετόβεν (1944) και την οπερέτα Ο Ζητιάνος Φοιτητής του βιεννέζου συνθέτη Καρλ Μιλέκερ (1945).
Τον Σεπτέμβριο του 1945 επέστρεψε στη γενέτειρά της, όπου ζούσε ο πατέρας της, για να προωθήσει τη διεθνή της καριέρα, αλλάζοντας το επίθετό της σε Κάλλας. Παρότι έμεινε άνεργη έως το 1947, δεν το έβαλε κάτω και μετά από μία επιτυχημένη ακρόαση της ανέθεσαν να τραγουδήσει την «Τζιοκόντα» στην ομώνυμη όπερα του Αμίλκαρε Πονκιέλι στην Αρένα της Βερόνας, έναν από τους σπουδαιότερους λυρικούς χώρους της Ιταλίας. Αν και γλίστρησε στη γενική δοκιμή και στραμπούληξε τον αστράγαλό της, κατάφερε να κάνει με επιτυχία το πρώτο σημαντικό βήμα της σταδιοδρομίας της στις 2 Αυγούστου του 1947.

Μαέστρος της παράστασης ήταν ο διάσημος Τούλιο Σεραφίν, ο οποίος θαύμαζε τη φωνή της και έγινε δάσκαλός της, διευρύνοντας τους τεχνικούς και ερμηνευτικούς της ορίζοντες. Όμως, στη Βερόνα ζούσε και ο βιομήχανος Τζιανμπατίστα Μενεγκίνι, που τη λάτρεψε, όχι μόνο ως καλλιτέχνιδα, αλλά και ως γυναίκα. Έτσι, στις 21 Απρλίου του 1949, η Κάλλας τον παντρεύτηκε, παρότι είχε τα διπλά της χρόνια, ίσως για να αναπληρώσει συναισθηματικά την απουσία της πατρικής φιγούρας, όπως γράφτηκε.
Με τη βοήθεια του Μενεγκίνι η καριέρα της Κάλλας απογειώθηκε σε ρόλους δραματικής υψιφώνου και δραματικής κολορατούρα. Το 1951 εκπόρθησε και τη «Σκάλα» του Μιλάνου (άντρο της μεγάλης αντιπάλου της Ρενάτα Τεμπάλντι), με τους Σικελικούς Εσπερινούς του Βέρντι. Το 1954 η ευτραφής Κάλλας υποβλήθηκε σε διαιτητική θεραπεία για να χάσει κιλά και να μπορεί να ενσαρκώνει τους ρόλους της, όχι μόνο με τη φωνή της, αλλά και με το παρουσιαστικό της.
Μετά τη «Σκάλα» του Μιλάνου ήταν η σειρά της Μητροπολιτικής Όπερας της Νέας Υόρκης (ΜΕΤ) να υποκλιθεί στο φαινόμενο Μαρία Κάλλας το 1956. Η ελληνίδα ντίβα θα επιβάλλει πλήρως τους όρους της, αναγκάζοντας τον διευθυντή της Ράντολφ Μπινγκ όχι μόνο να της καταβάλλει το μεγαλύτερο ποσό που είχε πληρώσει ποτέ ο θίασος για καλλιτέχνη, αλλά και να δηλώσει ότι η πρώτη εμφάνιση της Κάλλας στη «ΜΕΤ» ήταν η πιο συναρπαστική βραδιά της ζωής του. Ο μύθος της είχε αρχίσει να δημιουργείται, βοηθούντος και του Τύπου.
Όμως, η εξαντλητική δίαιτα στην οποία είχε υποβληθεί και οι φωνητικοί ακροβατισμοί της (συχνά έφθανε στα όρια της φωνής της, ερμηνεύοντας εκ διαμέτρου αντίθετους ρόλους σε μία σεζόν ή και σε ένα ρεσιτάλ) είχαν επιπτώσεις στην ποιότητα της φωνής της, η οποία σταδιακά άρχισε να αδυνατίζει στις υψηλές νότες. Το καλοκαίρι του 1957 εμφανίστηκε στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και κυριολεκτικά αποθεώθηκε.
Από το 1958 άρχισε η καθοδική της πορεία. Τον Ιανουάριο στη Ρώμη αποχώρησε με την πρώτη πράξη της Νόρμας του Μπελίνι και αποδοκιμάστηκε από το κοινό και τον Μάιο η «Σκάλα» του Μιλάνου της διέκοψε το συμβόλαιο. Ο Τύπος άρχισε να της επιτίθεται και πολλοί βρήκαν την ευκαιρία που χρόνια ζητούσαν να χύσουν χολή στην Ελληνίδα θεά «αυτή την καλλιτέχνιδα δεύτερης κατηγορίας, που έγινε Ιταλίδα χάρη στον γάμο της, Μιλανέζα χάρη στον αδικαιολόγητο θαυμασμό μιας μερίδας του κοινού της Σκάλας, και διεθνής χάρη στην επικίνδυνη φιλία της με την Έλσα Μάξγουελ», σχολίασε με κακοήθεια η ιταλική εφημερίδα Il Giorno.
Την ίδια χρονιά συνεργάστηκε με τους Αλέξη Μινωτή και Γιάννη Τσαρούχη για μια νέα παραγωγή της Μήδειας του Κερουμπίνι στη νεότευκτη Όπερα του Ντάλας. Αυτή η παράσταση μεταφέρθηκε το 1959 στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου και σ’ αυτή τη θριαμβευτική «πρεμιέρα» η Κάλλας γνώρισε τον Αριστοτέλη Ωνάση, τον μεγάλο ανεκπλήρωτο έρωτα της ζωής της.

Οι εμφανίσεις της από το 1960 άρχισαν να αραιώνουν. Το καλοκαίρι του 1960 τραγούδησε Νόρμα στην Επίδαυρο και τον επόμενο χρόνο στον ίδιο χώρο Μήδεια. Η παράσταση αυτή μεταφέρθηκε και στη Σκάλα του Μιλάνου την περίοδο 1961-1962. Παρ’ όλα αυτά, η σταδιοδρομία της στα ιταλικά θέατρα είχε τελειώσει οριστικά. Το 1962 τραγούδησε Όμπερον του Βέμπερ στο Λονδίνο και οι Τάιμς έγραψαν «Τώρα πια η φωνή της μπορεί να χαρακτηριστεί άσχημη και εκτός τόνου», όμως το κοινό συνέχισε να την αποθεώνει.
Το καλοκαίρι του 1964, σε μια έξοδό της από τον Σκορπιό, παρακολουθεί μαζί με τον Ωνάση μία μουσική εκδήλωση του φεστιβάλ της Λευκάδας και εκφράζει την επιθυμία να τραγουδήσει. Βρίσκεται ένα πιάνο κι ένας νεαρός πιανίστας (ο μετέπειτα συνθέτης Κυριάκος Σφέτσας), και χωρίς πρόβα η Κάλλας τραγουδά την άρια της Σαντούτσα Voi lo sapete, o mamma («Εσείς το ξέρετε, μητέρα») από την Καβαλερία Ρουστικάνα του Μασκάνι, που ήταν και ο πρώτος ρόλος της καριέρας της στην παράσταση του Εθνικού Ωδείου το 1937. Το 1965 αποσύρθηκε οριστικά από τις λυρικές παραστάσεις, παρά την εξαιρετική Τόσκα που τραγούδησε στη Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης. Το κύκνειο άσμα της ήταν η Νόρμα, που ανέβηκε στο Παρίσι, στις 29 Μαΐου του 1965. Στην τρίτη πράξη της όπερας του Μπελίνι κατέρρευσε επί σκηνής και μεταφέρθηκε λιπόθυμη στο καμαρίνι της.
Στη συνέχεια προσπαθεί να βάλει μια τάξη στα προσωπικά της. Ζητά διαζύγιο από τον σύζυγό της για να παντρευτεί τον Ωνάση, ο οποίος αρνείται να της το δώσει. Το 1966 απεκδύεται την αμερικανική υπηκοότητα και λαμβάνει την ελληνική. Με αυτή της την ενέργεια λύεται και τυπικά ο γάμος της με τον Μενεγκίνι. Πλέον, ελπίζει ότι ο Αριστοτέλης Ωνάσης θα της ζητήσει να παντρευτούν, κάτι που τελικά δεν συμβαίνει, καθώς τον Ιούλιο του 1968 ο Έλληνας μεγιστάνας παντρεύεται τη χήρα του Αμερικανού Προέδρου Κένεντι, Τζακ. Αυτή του η πράξη βυθίζει σε κατάθλιψη την κορυφαία υψίφωνο.
Καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες να ξεπεράσει τα προσωπικά της προβλήματα, επανακάμπτοντας στην καλλιτεχνική δράση. Παίζει στην κινηματογραφική εκδοχή της Μήδειας του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Πιερ-Πάολο Παζολίνι (1969), ηχογραφεί δίσκους, διδάσκει όπερα στη μουσική σχολή Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης και δίνει ρεσιτάλ με ένα παλιό της γνώριμο, τον ιταλό τενόρο Τζουζέπε Ντι Στέφανο, που κι αυτός αντιμετώπιζε φωνητικά προβλήματα. Η τελευταία της εμφάνιση έγινε στην πόλη Σαπόρο της Ιαπωνίας στις 11 Δεκεμβρίου του 1974.
Έκτοτε, η Μαρία Κάλλας κλείστηκε στο διαμέρισμά της στο Παρίσι και τον εαυτό της. Η μεγάλη ντίβα έφυγε από τη ζωή το πρωί της 16ης Σεπτεμβρίου 1977 από καρδιακή προσβολή, σε ηλικία 54 ετών.

Φάροι στην ελληνική ακτογραμμή...


Μεταξύ ουρανού και θάλασσας, απλώνουν στη νύχτα το σημάδι τους σε πλοία περαστικά , ανοίγουν διάλογο με την ρότα μέχρι το σύθαμπο, ενώ, καθώς η μέρα προβάλει, σεμνά υποτάσσονται στο μεγαλείο του άπλετου φωτός. Εκπέμπουν πατροπαράδοτα το μήνυμα της ασφαλούς ή μη πορείας, παραδομένοι οι ίδιοι στην μοίρα της μοναξιάς. Είναι ίσως το μοναδικό δείγμα αρχιτεκτονικής κατασκευής που έχει απωθητική αποστολή ως πρωτογενή του σκοπό , παρασύροντας σε στιγμές ερημίας αλλά όχι σιωπής και τον μοναδικό του κάτοικο, το φαροφύλακα. Ο φάρος , το μάτι του καπετάνιου περαστικού, που ασφαλίζει τα ταξιδέματά του, μια μελαγχολική εικόνα στον ορίζοντα με λιτές γραμμές που λες και ημερεύει με τη φλόγα του το άγνωστο τοπίο, τηρώντας και τιμώντας την βασική του ιδιότητα να χωρίζει τη στεριά από το νερό. Αλλά και...ο φάρος , το μάτι του μοναχικού φαροφύλακα, που επιμένει να δηλώνει πως είναι εκεί, με παράξενη συντροφιά σκόρπιες εικόνες από πλοία που χάνονται στο μικρόκοσμο του ορίζοντα. Μια μυστική συμφωνία νερού και γης με το φάρο να αντανακλά στην θάλασσα τα χρώματα της φωτιάς. Ανακαλύπτουμε φάρους από το 2 αιώνα π.χ. μέχρι και σήμερα, άλλους με πολύ καλή αρχιτεκτονική σύνθεση και άλλους με καθαρά βιομηχανικό σχεδιασμό (φανοί) με πρωταγωνιστή το στατικό φορέα τους. Ξεκινούν από τα βάθη της ιστορίας με ξεχωριστές μορφές που άλλοτε αφομοιώνονται από τα τοπικά αρχιτεκτονικά χαρακτηριστικά και άλλοτε αναβοσβήνουν στο δικό τους χρώμα.