Κυριακάτικο σινεμά: "Οι διαβολογυναίκες" (1955)

Το Ιστολόγιο τιμά την μνήμη της σπουδαίας Γαλλίδας ηθοποιού Σιμόν Σινιορέ που έφυγε σαν σήμερα, το 1985, με το εξαιρετικό φιλμ "Οι Διαβολογυναίκες". Οι Διαβολογυναίκες είναι ένα τόσο συγκλονιστικό θρίλερ που αφήνει άναυδο το θεατή ακόμα και σήμερα 63 χρόνια μετά τη δημιουργία του. Η σύζυγος και η ερωμένη ενός αυταρχικού διευθυντή σχολείου σχεδιάζουν να τον δολοφονήσουν. Όταν όμως τα καταφέρνουν, το πτώμα του εξαφανίζεται ανεξήγητα...
Δυνατή πλοκή, πολύ μυστήριο, άψογοι χαρακτήρες και μία πραγματικά αψεγάδιαστη σκηνοθεσία μας δίνουν μία από τις καλύτερες ταινίες που έχουν γυριστεί ποτέ.
Η δημιουργική αξιοποίηση του ντεκόρ και η ασφυκτικά κλειστοφοβική ατμόσφαιρα κρατούν το σασπένς σε υψηλά επίπεδα. Η κορύφωση της ταινίας είναι απλά ΑΠΙΣΤΕΥΤΗ. Τα τελευταία δέκα λεπτά είναι ότι πιο σοκαριστικό και ανατρεπτικό έχω δει ποτέ σε ταινία. Ακόμα και να καταφέρει κάποιος να προβλέψει το τέλος και πάλι η τελευταία σκηνή θα σοκάρει ακόμα και τον πιο υποψιασμένο θεατή. Όσοι αγαπάνε τα θρίλερ και δεν έχουν δει τη ταινία, επιβάλλεται να τη δουν και να μη φοβηθούν πιθανή φθορά λόγω του χρόνου αφού η ταινία παραμένει αγέραστη. Λίγα θρίλερ κατάφεραν να αγγίξουν την τελειότητα των Διαβολογυναικών.
 Μαζί με το Ψυχώ του Χίτσκοκ και το Μωρό της Ρόζμαρυ του Πολάνσκι, η ταινία είναι κατά τη γνώμη μας  ανάμεσα στα υποβλητικότερα θρίλερ που έχουμε παρακολουθήσει  ποτέ...

ΚΑΛΗ ΚΥΡΙΑΚΗ! 

77 χρόνια από την ίδρυση του ΕΑΜ (27 Σεπτεμβρίου 1941)...

Σημαντική επέτειος η χθεσινή, καθώς συμπληρώνονται 77 χρόνια από την ίδρυση του ΕΑΜ, του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, που από την ίδρυσή του, στις 27 Σεπτεμβρίου 1941, συσπείρωσε στα μαύρα χρόνια της τριπλής κατοχής 1941-1944, ως νέα Φιλική Εταιρεία, τη μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού και οργάνωσε την αντίστασή του ενάντια στο γερμανικό ναζισμό και τον ιταλικό και βουλγαρικό  φασισμό.

Το ΕΑΜ οργάνωσε  και καθοδήγησε  την πάλη του ελληνικού λαού κατά τη διάρκεια της Κατοχής, μπολιάζοντας τη συλλογική μνήμη των κοινωνικών αγώνων με τις αξίες της ελευθερίας, της εθνικής ανεξαρτησίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης.

Η ίδρυση και η δράση του ΕΑΜ στάθηκε από τα μεγαλύτερα επιτεύγματα στην ιστορία της νεότερης Ελλάδας. Για πρώτη φορά στην Ελλάδα ενώθηκαν και πάλεψαν πλάι – πλάι, κάτω από τις δοξασμένες σημαίες μιας ενιαίας πατριωτικής απελευθερωτικής οργάνωσης, τόσο τεράστια πλήθη, που μετριούνταν σε εκατοντάδες χιλιάδες και εκατομμύρια αγωνιστές και αγωνίστριες.

Το ΕΑΜ και ο στρατός του, ο δοξασμένος ΕΛΑΣ, έγραψαν ένα «νέο ’21». Ταυτόχρονα, ήταν η αφετηρία ενός μεγάλου κοινωνικού παραδείγματος όχι μόνο εθνικής απελευθέρωσης και πατριωτικού αγώνα, αλλά την ίδια στιγμή ένα φωτεινό παράδειγμα λαϊκής αυτενέργειας, μαζικής πολιτικής χειραφέτησης και κοινωνικής αλληλεγγύης, που το επωμίσθηκαν χιλιάδες καθημερινοί άνθρωποι σε κάθε γωνιά της χώρας.
Είναι δεδομένο ότι η αντίσταση του λαού όπως συγκροτήθηκε μέσα από το ΕΑΜ συνεχίζει να εμπνέει και να μας δίνει μαθήματα και για τους αγώνες και τα μέτωπα που ανοίγονται σήμερα.

Οι αξίες του αγώνα, της λαϊκής συμμετοχής, της κοινωνικής αλληλεγγύης και της πολιτικής χειραφέτησης είναι σήμερα το ίδιο πολύτιμες όπως τότε.

«Μαγιά» του ΕΑΜ η οργάνωση «Ελευθερία»

Όταν τα στρατεύματα της Γερμανίας, της Ιταλίας και της Βουλγαρίας κατέκτησαν την Ελλάδα και οι Γερμανοί μπήκαν στη Θεσσαλονίκη στις 9 Απριλίου 1941 και στην Αθήνα, στις 27 Απρίλη 1941, οι κομμουνιστές που δραπέτευσαν από τους τόπους εξορίας, όπου τους κρατούσε η κυβέρνηση Μεταξά, καθώς και άλλοι, που δρούσαν στην παρανομία, έσπευσαν να ανασυγκροτήσουν το ΚΚΕ και να οργανώσουν την Αντίσταση κατά των κατακτητών.

Το προζύμι για την ανάπτυξη του εθνικοαπελευθερωτικού κινήματος, αποτέλεσε η οργάνωση «Ελευθερία»,  που ιδρύθηκε στις 15 Μαίου στη Θεσσαλονίκη με πρωτοβουλία του Μακεδονικού Γραφείου του ΚΚΕ και αποτέλεσε την πρώτη αντιστασιακή οργάνωση στην Ελλάδα.

Οι συζητήσεις για την ίδρυση της οργάνωσης άρχισαν, λίγο μετά την είσοδο των Ναζί στη Θεσσαλονίκη και κορυφώθηκαν στα τέλη Απριλίου του 1941, με πρωτοβουλία του Μακεδονικού Γραφείου και συγκεκριμένα του γραμματέα του,  Απόστολου Τζανή και του Σίμου Κερασίδη και τη συμμετοχή ορισμένων δημοκρατικών αξιωματικών με επικεφαλής το υνταγματάρχη Δημήτριο Ψαρρό.

Το ιδρυτικό της πρωτόκολλο της «Ελευθερίας», υπέγραψαν στις 15 Μαΐου 1941, οι Απόστολος Τζανής εκ μέρους του ΚΚΕ, Γιάννης Πασαλίδης, μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος και αργότερα πρόεδρος του αριστερού κόμματος της ΕΔΑ,  Σίμος Κερασίδης, γραμματέας της Ομοσπονδίας Κομμουνιστικών Νεολαιών Μακεδονίας, Θανάσης Φείδας εκ μέρους του Αγροτικού Κόμματος, Γιάννης Ευθυμιάδης εκ μέρους της Δημοκρατικής Ένωσης και Δημήτρης Ψαρρός.

Η οργάνωση «Ελευθερία» ανέπτυξε σοβαρή οργανωτική δράση και ίδρυσε «δεκαρχίες» στην ύπαιθρο. Ορισμένες ομάδες της οργάνωσης εμφανίστηκαν σε διάφορα κέντρα και χωριά της Μακεδονίας.

Τον Ιούλιο του 1941, η οργάνωση άρχισε να προσανατολίζεται σε δυναμικές μορφές αντίστασης, δηλαδή στο σχηματισμό αντάρτικων ομάδων. Ένα μήνα μετά την ίδρυσή της, εξέδωσε και την ομώνυμη εφημερίδα «Ελευθερία», που υπήρξε η πρώτη αντιστασιακή εφημερίδα στην κατεχόμενη Ελλάδα. Ο άνθρωπος που πρωτοστάτησε στην έκδοσή της ήταν ο φοιτητής της νομικής Γιάννης Κανάκης.

Μερικά από τα πιο γνωστά στελέχη της οργάνωσης ήταν ο μηχανικός Νίκος Δηλαβέρης (μετέπειτα γραμματέας του ΕΑΜ Μακεδονίας) και ο κομμουνιστής Αναστάσιος Αναγνωστόπουλος που είχε αποδράσει από το Σανατόριο Ασβεστοχωρίου. Ο Αναγνωστόπουλος μαζί με το Χατζηθωμά Χορμούζη είχε πραγματοποιήσει στις 20 Μαΐου 1941 το πρώτο σαμποτάζ κατά των κατακτητών στην Ελλάδα, καταστρέφοντας τις μηχανές πολλών φορτηγών των Γερμανών στο Κορδελιό και ανατινάζοντας τις εγκαταστάσεις καυσίμων της Βέρμαχτ κοντά στο σιδηροδρομικό σταθμό. Αργότερα, ο Αναγνωστόπουλος συνελήφθη και στις 31 Δεκεμβρίου 1941 εκτελέστηκε από τους Γερμανούς. Λίγο καιρό νωρίτερα, το Νοέμβριο του 1941 είχαν εκτελεστεί οι φοιτητές Ηλίας Καπέσης και Σωκράτης Διορινός που δραστηριοποιούνταν στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης.

Ο Ψαρρός καταδιώχθηκε από τα κατοχικά στρατεύματα και αναγκάστηκε να καταφύγει μεταμφιεσμένος στην Αθήνα, όπου μαζί με άλλες προσωπικότητες (όπως π.χ. ο κεντροαριστερός Γεώργιος Καρτάλης) ίδρυσε την αντιστασιακή οργάνωση Ε.Κ.Κ.Α. (Εθνική Και Κοινωνική Απελευθέρωση).

Της ίδρυσης του ΕΑΜ, είχε προηγηθεί επίσης η δημιουργία του Εργατικού Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΕΑΜ) στις 16 Αυγούστου 1941.

Η ιδρυτική σύσκεψη του ΕΑΜ

Στις 27 Σεπτέμβρη του 1941 πραγματοποιήθηκε η ιδρυτική σύσκεψη του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου με τη συμμετοχή του ΚΚΕ, του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδας (ΣΚΕ), του κόμματος της Ενωσης Λαϊκής Δημοκρατίας (ΕΛΔ), του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδας (ΑΚΕ). Σε μια μικρή οικία, λίγο πιο πάνω από το τέρμα της οδού Ιπποκράτους της Αθήνας, οι τέσσερις αντιπρόσωποι συναντήθηκαν μυστικά και υπέγραψαν το Ιδρυτικό της οργάνωσης. Οι υπογράψαντες το Ιδρυτικό ήταν οι: Λευτέρης Αποστόλου εκ μέρους του ΚΚΕ, Χρήστος Χωμενίδης εκ μέρους του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδος, Ηλίας Τσιριμώκος εκ μέρους της Ένωσης Λαϊκής Δημοκρατίας και Απόστολος Βογιατζής εκ μέρους του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδος.

Όπως αναφέρεται στο ιδρυτικό κειμενο, σκοπός του ΕΑΜ ήταν «…η απελευθέρωση του Έθνους από τον ξένο ζυγό…» και«…η κατοχύρωση του κυριαρχικού δικαιώματος του ελληνικού λαού, όπως αποφανθεί περί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του…». Στο Ιδρυτικό επίσης αναφερόταν ότι «…το ΕΑΜ θα ασχοληθεί με την διατήρηση ακμαίου του απελευθερωτικού πνεύματος του ελληνικού λαού […] με την εξασφάλιση κατά το δυνατόν μιας συνεργασίας με τους άλλους λαούς οι οποίοι αγωνίζονται κατά των δυνάμεων του Άξονος…».

Επίσης, μέσα από το Ιδρυτικό, οι ηγέτες του ΕΑΜ δήλωναν ότι «Εις το ΕΑΜ γίνεται ισοτίμως δεκτόν παν άλλο κόμμα ή Οργάνωση που δέχεται τας αρχάς του παρόντος Ιδρυτικού, ως και να εργασθεί διά την επιτυχίαν των σκοπών του ΕΑΜ…».

Η δημιουργία του ΕΛΑΣ

Το Νοέμβρη του 1941, ο Θανάσης Κλάρας (μετέπειτα Αρης Βελουχιώτης) φεύγει από την Αθήνα για τη Ρούμελη με αποστολή της ΚΕ του ΚΚΕ να ερευνήσει τις δυνατότητες οργάνωσης του ένοπλου αγώνα. Το Δεκέμβρη ο Κλάρας επέστρεψε και κατέθεσε θετική, ως προς το θέμα, έκθεση στην ΚΕ. Στις αρχές Γενάρη του 1942, συνήλθε η ΚΕ του ΚΚΕ και αποφάσισε την ίδρυση πανελλαδικού απελευθερωτικού στρατού.
Στο πλαίσιο αυτής της απόφασης, στις 2 Φλεβάρη του 1942, πραγματοποιήθηκε η ιδρυτική σύσκεψη του ΕΛΑΣ.

Στις 16 Φλεβάρη του 1942 ιδρύεται ο Ελληνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός (ΕΛΑΣ), το ένοπλο τμήμα του ΕΑΜ. Ηδη, από το καλοκαίρι του ’41, κομμουνιστές και άλλοι πατριώτες συγκροτούν ένοπλες αντιστασιακές ομάδες και αντάρτικα τμήματα σε διάφορα μέρη της χώρας με απόφαση του Κόμματος, αλλά η ενοποίησή τους ήταν βασικό ζήτημα για τη συγκρότηση λαϊκού στρατού ικανού να κατευθύνει ενιαία την ένοπλη πάλη κατά των Γερμανών κατακτητών και του ντόπιου σάπιου καθεστώτος της άρχουσας τάξης. Διαφωτιστικό για τις χρυσές σελίδες της Αντίστασης το παρακάτω οπτικό αρχείο:

«Ποίηση και πάλη των τάξεων οι στίχοι μου»...

Ο σπουδαίος Χιλιανός ποιητής και συγγραφέας Νεφταλί Ρικάρδο Ρέγιες Μπασοάλτο, γνωστός με το φιλολογικό του ψευδώνυμο Πάμπλο Νερούδα, γεννήθηκε στις 12 Ιουλίου 1904 στην πόλη Παράλ της Χιλής και σαν σήμερα πέθανε, κυνηγημένος από τη χούντα του Πινοσέτ,άρρωστος, στις 23 Σεπτεμβίου 1973.

Ήδη από μικρός έκανε φανερό το ταλέντο του, καθώς ξεκίνησε να γράφει ποίηση σε ηλικία 10 ετών στο τοπικό περιοδικό «La Mañana». Η αντίθετη γνώμη όμως του πατέρα του ανάγκασε τον μικρό Νεφταλί Ρικάρδο να χρησιμοποιεί το ψευδώνυμο Πάμπλο Νερούδα, υιοθετώντας το επώνυμο του γνωστού Τσέχου συγγραφέα και ποιητή Γιαν Νερούντα.

Το 1921 μετακόμισε στην πρωτεύουσα, Σαντιάγο, για να σπουδάσει Γαλλική Φιλολογία και Παιδαγωγικά, ενώ μετέπειτα αποφάσισε να ενταχθεί στο Διπλωματικό Σώμα, κάνοντας έτσι πολυάριθμα ταξίδια ανά τον κόσμο από το 1927 ως το 1935, ως πρόξενος.

Ήδη από την εφηβεία του αναπτύσσει έντονη πολιτικοποίηση, αρχικά ασπαζόμενος ιδέες του αναρχισμού, οι οποίες θα υποστούν μία μεγάλη μεταστροφή προς την αριστερά και το κομμουνιστικό κίνημα. Καταλύτες σε αυτή την αλλαγή αυτό στάθηκαν δύο μεγάλες στιγμές τόσο για τη ζωή του Χιλιανού συγγραφέα όσο και για τον κόσμο των προοδευτικών και αριστερών κινημάτων: Ο Ισπανικός Εμφύλιος και η δολοφονία του φίλου του, ποιητή Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα, από τους Φαλαγγίτες.

Η μεταστροφή αυτή διαγράφεται και στο έργο του Νερούδα. Από τα «20 τραγούδια αγάπης και ένα απελπισμένο άσμα» περνάμε στο «Η Ισπανία στην καρδιά μου σημαδεύει», σηματοδοτώντας την έναρξη μιας καινούργιας πολιτικής θεώρησης που συνειδητοποιεί πως η ποίηση πρέπει να βρίσκεται στην υπηρεσία του λαού και μόνο.

Στο διάστημα 1934 - 1937 υπηρέτησε στην πρεσβεία της Χιλής στην Ισπανία, παίρνωντας ενεργά μέρος στον αντιφασιστικό αγώνα του ισπανικού λαού.

Το 1945 εντάσσεται ενεργά στις γραμμές του Κομμουνιστικού Κόμματος Χιλής, ενώ 3 χρόνια μετά θα μπεί στην παρανομία, καθώς ο δικτάτορας Γκονσάλες Βιντέλα το θέτει εκτός νόμου. Λίγο αργότερα εκδίδεται ένταλμα σύλληψης για τον Πάμπλο. Στα 1958 θα εκλεχθεί και μέλος της Κεντρικής Επιτροπής του Κόμματος.

«Ποίηση και πάλη των τάξεων οι στίχοι μου», είχε πει ο ίδιος σε Συνέδριο για την Ειρήνη στο Μεξικό.

Ο Πάμπλο Νερούδα κρύβεται επί 13 μήνες στα σπίτια φίλων και συντρόφων του στο Σαντιάγο, μέχρι να μπορέσει να διαφύγει στην Αργεντινή. Έπειτα διασχίζει τις Άνδεις και περνάει τα σύνορα έφιππος, αρχικά μέσα από ένα φαράγγι και στη συνέχεια μέσα από μια λίμνη, όπου λίγο έλειψε να πνιγεί. Την άνοιξη του 1949 θα μπορέσει να φτάσει κρυφά στο Παρίσι, με τη βοήθεια, μεταξύ άλλων, και του Πικάσο.

 

Το 1948 και ενώ βρισκόταν στην παρανομία τελείωσε το μεγαλύτερο και πιο γνωστό έργο του με τίτλο « Canto General» (Γενικό Ασμα), ένα επικό ποίημα για τη Λατινική Αμερική. Παράλληλα, υπήρξε ένθερμος υποστηρικτής των δυνάμεων του συνασπισμού της Λαϊκής Ενότητας στη Χιλή.

Το 1949 επισκέφτηκε τη Σοβιετική Ένωση του Στάλιν για τον εορτασμό των 100 χρόνων από τη γέννηση του σπουδαίου λογοτέχνη και ποιητή Αλεξάντρ Σεργκέγεβιτς Πούσκιν. Εκεί γνώρισε τον επίσης κομμουνιστή ποιητή Ναζίμ Χικμέτ, στον οποίο διηγήθηκε τα δεινά του λαού του.

Κατά την εξορία του, γνώρισε και ανέπτυξε ερωτική σχέση με τη Χιλιανή τραγουδίστρια Ματίλντε Ουρρούτια, η οποία αποτέλεσε τη "μούσα" του για τα έργα του. 

Στα 1952 του απονεμείται το Βραβείο Λένιν.

Μετά το τέλος της δικτατορίας επέστρεψε στη Χιλή, αφού είχε γίνει πλέον διάσημος παγκοσμίως. Μετά το δεύτερο διαζύγιό του, παντρεύτηκε τελικά με την Ουρρούτια το 1966. Κατά τη δεκαετία του '60 το Κομμουνιστικό Κόμμα Χιλής του απονέμει το μετάλλιο "Ρεκαμπάρεμ", την υψηλότερη κομματική διάκριση

Το 1971 απονεμείται στον Πάμπλο Νερούντα το Νόμπελ Λογοτεχνίας, το οποίο παρέλαβε όντας καταβεβλημμένος από τον καρκίνο.

Παρ' όλα αυτά δεν σταμάτησε την πολιτική του δραστηριότητα. Βοήθησε τον σοσιαλιστή ηγέτη Σαλβαδόρ Αλιέντε στην προεκλογική του εκστρατεία, πέθανε όμως στις 23 Σεπτεμβρίου 1973, λίγο μετά τη δολοφονία του Αλιέντε από τους πραξικοπηματίες του Πινοσέτ.

Ο Νερούδα είχε μεταφερθεί λίγες μέρες πριν το θάνατο του σε κλινική του Σαντιάγο, όταν οι στρατιωτικοί και οπαδοί της χούντας πυρπόλησαν και κατέστρεψαν το σπίτι του και όλα τα βιβλία του.

Ο ίδιος αναφέρει για το έργο τη ζωή και τη δράση του: "Ήτανε της τύχης μου να υποφέρω όσα υπόφερα και της τύχης μου να αγωνιστώ όπως αγωνίστηκα, να αγαπήσω και να τραγουδήσω όπως τραγούδησα. Γνώρισα σε διάφορα σημεία της Γης το θρίαμβο και την ήττα, έχω ζωντανή στη μνήμη μου τη γεύση του ψωμιού, αλλά και τη γεύση του αίματος. Τι περισσότερο μπορεί να θέλει ένας ποιητής; Η ζωή μου στάθηκε η ίδια η ποίησή μου και η ποίησή μου υπήρξε το στήριγμα όλων των αγώνων μου. Αν και πολλά βραβεία μού δόθηκαν, κανένα δεν μπορεί να συγκριθεί με το τελευταίο βραβείο. Να είμαι ο ποιητής του λαού μου. Το μεγάλο, το μοναδικό μου βραβείο είναι αυτό κι όχι τα βιβλία μου που μεταφράστηκαν σ' όλες τις γλώσσες του κόσμου, ούτε τα βιβλία που γράφτηκαν για να αναλύσουν τα λόγια μου".

Τιμώντας τον μεγάλο Χιλιανό ποιητή, το ιστολόγιο αναρτά ένα ποίημά του, πυξίδα ζωής για όλους μας. Το "Αργοπεθαίνει..."Ας το ρουφήξουμε και ας σκεφτούμε...

Κυριακάτικο σινεμά: "Γράμματα στο θεό" (2010)

  Η σημερινή Κυριακάτικη πρόταση για σινεμά είναι το φιλμ "Γράμματα στο Θεό". Βασισμένο σε αληθινή ιστορία, μιλάει για την ζωή ενός μικρού που μάχεται με τον καρκίνο. μια ασθένεια που είναι δίπλα μας... Χωρίς να χάσει την πιστή του γραφεί καθημερινά γράμματα στον θεό και τα ταχυδρομεί. Οπλισμένος με θάρρος και πιστή και έχοντας στο πλευρό του την οικογένεια του και όλη την κοινωνία ο Τάιλερ προσεύχεται καθημερινά με τα γράμματα του στον Θεό, τον φίλο του όπως τον αποκαλεί. Τα γράμματα πέφτουν στα χεριά του ταχυδρόμου. Διαβάζοντας την διεύθυνση "προς τον Θεό" και μη ξερώντας τι να κάνει αποφασίζει να κρατήσει το καθημερινό γράμμα του Τάιλερ στο σπίτι του.Τελικα σε μια δύσκολη στιγμή της ζωή του έχοντας χάσει τον γιο του επειδή είναι εξαρτημένος από το αλκοόλ αποφασίζει να διαβάσει τα γράμματα του Τάιλερ. Η ζωή του θα αλλάξει οριστικά όταν διαβάσει τις επιστολές του μικρού... 

ΚΑΛΗ ΚΥΡΙΑΚΗ!

  

Γιώργος Σεφέρης , Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας...

 

Αυτό το αφιέρωμα επιχειρεί μια διαφορετική προσέγγιση του ποιητή Γιώργου Σεφέρη, που έφυγε από τη ζωή μια μέρα σαν χθες πριν 47 χρόνια, μέσα από την παρουσίαση  του ταξιδιωτικού χρονικού του ποιητή:

 " Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας" 

" Το ταξίδι του Σεφέρη έγινε το 1950, την αυγή της εποχής του μαζικού τουρισμού , σε μια περίοδο που ελάχιστοι Έλληνες μπορούσαν να ταξιδέψουν και ίσως ακόμη πιο λίγοι γνώριζαν για τα μνημεία της Καππαδοκίας. Οι Τρεις μέρες όμως δεν είναι ένας προχωρημένος τουριστικός οδηγός, όπως αυτοί που θα γραφτούν μετά την έλευση του Σεφέρη , αλλά ένα οδοιπορικό όπως εκείνα που γράφονταν από τους περιηγητές των προηγούμενων αιώνων. Είναι μια μοναδική περιγραφή του τοπίου και των μονόπετρων εκκλησιών της περιοχής, μια αποτίμηση της μεσοβυζαντινής ζωγραφικής και συνάμα και πολύ περισσότερο είναι ένα δοκίμιο για την ελληνική παράδοση , ένας ύμνος στην παράδοση του δημοτικισμού...

Ο Σεφέρης ήταν ο διαβασμένος ταξιδιώτης , ο σοφός περιηγητής` θυμίζει λίγο τους δυτικοευρωπαίους ευγενείς και λόγιους που περνάνε από τα μέρη της Μικράς Ασίας  κάνοντας το μεγάλο γύρο της Ανατολής. Στο δρόμο τους εκείνοι ανακάλυπταν τα σπαράγματα του αρχαίου κόσμου. Εκείνος φαίνεται ότι στα μνημεία της Καππαδοκίας ανακαλύπτει το Βυζάντιο και την τέχνη του ,ή όπως λέει ο ίδιος " τα αφιερώματα στο θεό ενός σβησμένου κόσμου"..."(1)

" ...Από την πρώτη στιγμή της δημοσίευσης του το ταξιδιωτικό χρονικό του Γιώργου Σεφέρη απέκτησε εμβληματικό χαρακτήρα. Ως κείμενο αναστοχασμού συμπυκνώνει το πνευματικό κλίμα που συνδέθηκε με τον κύκλο των Μerlier και καθόρισε τη φιλοσοφία του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών: η Μικρά Ασία γίνεται μια άσκηση πνευματική , μια πρόκληση  ανάκτησης του χαμένου κόσμου μέσα από τη γνώση, την κατανόηση , τη μέθεξη στη γοητεία του. Αυτή η άσκηση δεν εκτρέπεται ποτέ σε αγοραίο συναισθηματισμό, εχθρότητα, ευτελή ρητορεία , αλλά λειτουργεί ως κάθαρση ελέγχοντας τη θλίψη και το συναίσθημα της απώλειας δια της εμμονής στους κανόνες του λόγου και της επιστήμης που υπόσχεται μια πιο ουσιώδη και πνευματική ικανοποιητική ανταπόδοση : την αναπαλλοτρίωτη γνώση των πραγμάτων..."(2)

"...η μοίρα τον οδήγησε κάποτε να περιπλανηθεί στην πολύπαθη γη των πατέρων του (των Ελλήνων) στη μακρινή Καππαδοκία. Από το τριήμερο αυτό ταξίδι μάς άφησε ένα οδοιπορικό , Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας, βιβλίο εξαντλημένο - που ξανατυπώνεται τώρα - αλλά στην αναδημοσίευσή του στους δυο τόμους των Δοκιμών , ο Σεφέρης κάνει μια μικρή αλλαγή στον τίτλο. Τα λόγια του:"...πρόσθεσα εδώ, στον τίτλο, τη λέξη " πετροκομμένα", ντόπια λέξη που θα ευχόμουν να μη χαθεί".
Μιλάει ο ποιητής... Ο Σεφέρης δεν λησμόνησε ποτέ - στην κυριολεξία σεβάστηκε - το σολωμικό " υποτάξου " στη γλώσσα του λαού . Ο λαός , κλειδοκράτορας της γλώσσας και ποιητής ο ίδιος , είναι και ο παραδοσιακός δάσκαλος όλων των ποιητών . Ο ποιητής Σεφέρης δεν το παράβλεψε αυτό ποτέ στη δουλειά του. Ακολούθησε το " υποτάξου" του Σολωμού και, τελικά, έμαθε πως η τέχνη - κάθε τέχνη ( και η λαϊκή τέχνη των μοναστηριών της Καππαδοκίας) - δεν είναι παρά μια ατελείωτη υποταγή.."(3)

" Μοναδικός οδηγός μου σ΄αυτό το ταξίδι στάθηκε, από κάθε άποψη , το έργο του Guillaume de Jerphanion, de la Compagnie de Jesus: Les Eglises Rupestres de Cappadoce, Παρίσι....και τρία πλούσια λευώματα με φωτογραφίες , σχέδια και χάρτες) Είναι ένα καταπληκτικό μνημείο γνώσης , κριτικής διάνοιας και χριστιανικής πίστης` δεν είναι υπερβολή να πει κανείς ότι έσωσε πραγματικά τις εκκλησίες της Καππαδοκίας. Σ΄αυτό ανήκει η κριτική και ιστορική αφετηρία των σκέψεων που διατυπώνω και σ΄αυτό πρέπει να στραφεί κανείς αν θέλει να τις ελέγξει. Το αναφέρω γράφοντας : ο οδηγός μου` ειδικές παραπομπές δεν κάνω` μόνο σε σπάνιες περιπτώσεις σημειώνω σημειώνω μέσα σε παρένθεση τον αριθμό του παρεκκλησιού που παραπέμπει στο χάρτη του...(4)

"Προς Κόραμα,
 Σάββατο , 15 Ιουλίου 1950

Πήραμε το πρωινό μας κάτω από τις λεύκες του χτεσινού καφενέ και ξεκινήσαμε νωρίς το πρωί για τα Κόραμα...
Καθίσαμε μια στιγμή στο πεζούλι...της ταράτσας. Μπροστά μας το τρελό τοπίο απλωνότανε σαν ένας δίσκος με ακατανόητα παιχνίδια. Πέτρες κάθε λογής και κάθε διαμόρφωσης από τα στοιχεία της φύσης ή από τα χέρια των ανθρώπων. Τρύπιες πέτρες , φαγωμένες από τα νερά, λαξεμένες κούφιες από μέσα , με πελεκητά πορτοπαράθυρα. ...Θυμόμουν σπίτια ξεκοιλιασμένα από τη γνώριμη αδιαντροπιά πρόσφατων καταστροφών. Φθορά από τη μοίρα της γης, φθορά από τη μοίρα των ανθρώπων. Τα χειμωνιάτικα νερά γεμίζουν τις ρωγμές των βράχων , παγώνουν, διαστέλλονται και τους σπάζουν. Οι άνθρωποι ξεχύνονται κάποτε κοπάδι σαν την ακρίδα και ξεκληρίζουν τα πάντα. Άκουες πάλι να γυρίζει στο πλευρό σου η ρόδα της ζωής και του θανάτου.

Στην καρδιά του καλοκαιριού , κι ο αγέρας ήταν δροσερός και ζωοδότης...Το φως που δυνάμωνε έδινε στους κώνους και στα βαριά παραπετάσματα των βράχων βαφές αλαφριές γκρίζες, ρόδινες ή χρυσές. Ο ουρανός είχε ένα θαυμάσιο μαβί. Λίγο πιο πέρα , τ΄απομεινάρι ενός μικρού θόλου προστάτευε ακόμη με τρυφερότητα , όπως θα το είχες κάνει με την παλάμη σου, τη ξεβαμμένη στόριση ενός Αϊ - Γιώργη Καβαλάρη . Αραιά , όπου βρισκόταν λίγο χώμα, αυτό το άσπρο χώμα της Καππαδοκίας, αχλαδιές, κολοκυθιές, βερυκοκιές, αμπέλια. Όχι μεγάλη βλάστηση εδώ στα Κόραμα...
Μολαταύτα , το βαθύ κίτρινο από τα βερύκοκα δίνει μιαν αλλιώτικη ζωή στον εντάφιο τούτο τόπο.

Άναψα ένα τσιγάρο και συλλογίστηκα  παράξενα:
" Αφού μπορείς ακόμη να φυσήξεις ένα σπίρτο, ο κόσμος όλος είναι δικός σου".

Έπειτα η σκέψη γλίστρησε ανεξέλεγκτα και ψιθύρισε:
    Βασίλειος ο Διγενής και θαυμαστός Ακρίτης,
των Καππαδόκων το τερπνόν και πανθαλές τε ρόδον,
   ο της ανδρείας στέφανος, η κεφαλή της τόλμης.

....Η τρωγλοδυτική ζωή πρέπει να ήταν ένα πολύ βαθιά ριζωμένο ορμέφυτο σ' αυτά τα μέρη....την τρωγλοδυσία την επέβαλαν οι συνθήκες τούτου του σταυροδρομιού κάθε επιδρομής, κάθε αρπαγής, κάθε επίδρασης. Το βλέπεις καθαρά όταν προσέξεις στα παχιά τοιχώματα τις χοντρές χαραματιές , σε σχήμα Γ, φτιαγμένες για να δέχονται το δοκάρι που ασφάλιζε τις σφαλισμένες τους πόρτες. Ακόμη περισσότερο όταν σου δείξουν τις υπέρογκες μυλόπετρες που κυλούσαν για να κλείσουν τις εισόδους των μοναστηριών. Μεγάλα μοναστήρια..."(5)

" Η Εκκλησιά των Σπαθιών είναι λαξεμένη στο πλευρό της ρεματιάς, λίγο παραπάνω από την κοίτη ενός ξεροπόταμου. Αν γυρίσεις και κοιτάξεις πίσω σου, καθώς μπαίνεις, βλέπεις στην άλλη όχθη, ένα σύμπλεγμα από χαλασμένα λαξέματα που υποβαστάζουν ένα ανάερο τοίχωμα δείχνοντας τις πόρτες και τα παράθυρα του ατζιόρνο. Η αρχιτεκτονική μορφή του " εγγεγραμμένου σταυρού". Νάρθηκας δεν υπάρχει πια. Τέσσερις χοντρές κολόνες , βαριά κεφαλάρια, τετράγωνες ογκώδεις βάσεις: ολόκληρο το σύστημα δίνει το συναίσθημα του βάρους. Η αριστερή κολόνα εμπρός και η δεξιά πίσω λείπουν , οι άκρες των τόξων κρέμονται στον αέρα. Δεν υπάρχει εικονοστάσι. Στην κόγχη του ιερού, βλέπεις το βράχο γυμνό με δυο -τρεις παχιές ουλές πέρα για πέρα, σαν το αποτύπωμα ενός σπαθισμένου μετώπου. Στις τοιχογραφίες πολλά άσπρα ξεφλουδίσματα` τα χρώματα σκούρα` κάμποσα πράσινα και καφετιά: ίσως ο καιρός να τα σκοτείνιασε πολύ. Ολόκληρο το έπος της ζωής του Χριστού ξετυλίγεται γύρω σου σε κύκλους..." (6)

"...To οδοιπορικό εμπεριέχει μια συμβολική χειρονομία, στήνει μια γέφυρα ανάμεσα  στους δυο λαούς.
" Δεν αισθάνομαι μίσος. Το πράγμα που κυριαρχεί μέσα μου είναι το αντίθετο του μίσους , μια προσπάθεια να χωρέσει ο νους μου το μηχανισμό της καταστροφής", σημειώνει λίγους μήνες μετά την περιπλάνησή του ο ταξιδιώτης, όταν προσπερνά τα αποκαϊδια της πυρκαγιάς στη Σμύρνη. Φράση άξια να μνημονευτεί - ανήκει σε κάποιον που κατέχει το προνόμιο της δημιουργίας: ο συγγραφέας δεν δουλεύει μόνο με την μνήμη - σαν ασκητής. Διαλέγεται με τον γραπτό πολιτισμό , καταφεύγει στη λογιοσύνη των άλλων, χειρίζεται την ιστορική πληροφορία - με τον δικό του τρόπο, και πάλι . Ως δημιουργός μετουσιώνει την πρώτη ύλη , μεταποιεί το πράγμα: το τραγικό διαδραματίζεται εντός του, αλλά συγχρόνως κείται έξω έξω από αυτόν - έχει μεταγγιστεί στις φλέβες  της ποίησής του .
 Είναι η ελευθερία του ποιητή.

Στα μέσα του 20ου αι. ο Γιώργος Σεφέρης , ψυχή εκ γενετής ξενιτεμένη, επιστρέφει στον πραγματικό χώρο , προσεγγίζει σωματικά τη γενέτειρα , και γράφει το οδοιπορικό από αυτοψία: εκπατρισμένος αλλά πολίτης του κόσμου"(7)

1.Άννα Μπαλιάν , " Αφιερώματα στο Θεό ενός σβησμένου κόσμου
2.Πασχάλης Κιτρομηλίδης, Η Καππαδοκία του Γιώργου Σεφέρη
3.Ζήσιμος Λορεντζάτος, Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας, Πρόλογος
4. Γιώργος Σεφέρης, Σημείωμα
5,6Γιώργος Σεφέρης , Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας
7.Ιωάννα Πετροπούλου, Το εφόδιο του ποιητή(Επίμετρο)

Τα κείμενα και οι φωτογραφίες  βρίσκονται στην τέταρτη έκδοση του οδοιπορικού του Γιώργου Σεφέρη Τρεις μέρες στα μοναστήρια της Καππαδοκίας που εκδόθηκε από το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών και την  εφημερίδα Τα Νέα

                                                                                        Πηγή: ofisofi.blogspot.gr

Γιώργος Σεφέρης: «Κράτησα τη ζωή μου»…

Σαν χθες 20 Σεπτεμβρίου 1971 έφυγε από τη ζωή ο Γιώργος Σεφέρης (1900 – 1971), ο οποίος καθόρισε σε μεγάλο βαθμό τη σύγχρονη ελληνική ποίηση. Η «Στροφή», η «Στέρνα», το «Μυθιστόρημα», τα «Τετράδια γυμνασμάτων»,το «Ημερολόγιο καταστρώματος» (Α΄, Β΄ και Γ) είναι μόνο ορισμένα από τα σημαντικά έργα του σπουδαίου ποιητή, που διαβάστηκε και διαβάζεται όσο λίγοι, μελοποιήθηκε και τραγουδιέται μέχρι σήμερα.

Ο Γιώργος Σεφέρης εργάστηκε ως διπλωμάτης. Βραβεύτηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1963. Η κηδεία του Γιώργου Σεφέρη μετατράπηκε σε μια μεγάλη αντιδικτατορική διαδήλωση.

Ακολουθεί ένα μικρό αφιέρωμα στο ποίημα του Γιώργου Σεφέρη «Επιφάνια, 1937», από τη συλλογή «Σχέδια για ένα καλοκαίρι». Μπορείτε να διαβάσετε ολόκληρο το ποίημα, να ακούσετε τον Γιώργο Σεφέρη να το διαβάζει και τον Γρηγόρη Μπιθικώτση να τραγουδά ένα απόσπασμα του ποιήματος, μελοποιημένο από τον Μίκη Θεοδωράκη.

ΕΠΙΦΑΝΙΑ, 1937

Τ’ ανθισμένο πέλαγο και τα βουνά στη χάση του φεγ-

γαριού

η μεγάλη πέτρα κοντά στις αραποσυκιές και τ’ ασφοδίλια

το σταμνί πού δεν ήθελε να στερέψει στο τέλος της μέρας

και το κλειστό κρεβάτι κοντά στα κυπαρίσσια και τα μαλ-

λιά σου

χρυσά. τ’ άστρα του Κύκνου κι’ εκείνο τ’ άστρο ό Αλδε-

βαράν.

Κράτησα τη ζωή μου κράτησα τη ζωή μου ταξιδεύοντας

ανάμεσα στα κίτρινα δέντρα κατά το πλάγιασμα της βροχής

σε σιωπηλές πλαγιές φορτωμένες με τα φύλλα της οξιάς,

καμιά φωτιά στην κορυφή τους. βραδιάζει.

Κράτησα τη ζωή μου. στ’ αριστερό σου χέρι μια γραμμή

μια χαρακιά στο γόνατο σου, τάχα να υπάρχουν

στην άμμο του περασμένου καλοκαιριού τάχα

να μένουν εκεί πού φύσηξε ό βοριάς καθώς ακούω

γύρω στην παγωμένη λίμνη την ξένη φωνή.

Τα πρόσωπα πού βλέπω δε ρωτούν μήτε ή γυναίκα

περπατώντας σκυφτή βυζαίνοντας το παιδί της.

Ανεβαίνω τα βουνά. μελανιασμένες λαγκαδιές. o χιονι-

σμένος

κάμπος, ως πέρα ό χιονισμένος κάμπος, τίποτε δε ρωτούν

μήτε o καιρός κλειστός σε βουβά ερημοκλήσια μήτε

τα χέρια που απλώνονται για να γυρέψουν, κι’ οι

δρόμοι.

Κράτησα τη ζωή μου ψιθυριστά μέσα στην απέραντη

σιωπή

δεν ξέρω πια να μιλήσω μήτε να συλλογιστώ. ψίθυροι

σαν την ανάσα του κυπαρισσιού τη νύχτα εκείνη

σαν την ανθρώπινη φωνή της νυχτερινής θάλασσας στα

χαλίκια

σαν την ανάμνηση, της φωνής σου λέγοντας «ευτυχία».

Κλείνω τα μάτια γυρεύοντας το μυστικό συναπάντημα των

νερών

κάτω απ’ τον πάγο το χαμογέλιο της θάλασσας τα κλει-

στά πηγάδια

ψηλαφώντας με τις δικές μου φλέβες τις φλέβες εκείνες

πού μου ξεφεύγουν

εκεί πού τελειώνουν τα νερολούλουδα κι’ αυτός ό άνθρωπος

πού βηματίζει τυφλός πάνω στο χιόνι της σιωπής.

Κράτησα τη ζωή μου, μαζί του, γυρεύοντας το νερό πού

σ’ αγγίζει

στάλες βαριές πάνω στα πράσινα φύλλα, στο πρόσωπο σου

μέσα στον άδειο κήπο, στάλες στην ακίνητη δεξαμενή

βρίσκοντας έναν κύκνο νεκρό μέσα στα κάτασπρα φτε-

ρά του,

δέντρα ζωντανά και τα μάτια σου προσηλωμένα.

Ό δρόμος αυτός δεν τελειώνει δεν έχει αλλαγή, όσο

γυρεύεις

να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια, εκείνους πού έφυγαν

εκείνους

πού χάθηκαν μέσα στον ύπνο τους πελαγίσιους τάφους,

όσο ζητάς τα σώματα πού αγάπησες να σκύψουν

κάτω από τα σκληρά κλωνάρια των πλατάνων εκεί

πού στάθηκε μια αχτίδα του ήλιου γυμνωμένη

και σκίρτησε ένας σκύλος και φτεροκόπησε ή καρδιά σου,

ό δρόμος δεν έχει αλλαγή. κράτησα τη ζωή μου.

Το χιόνι

και το νερό παγωμένο στα πατήματα των αλόγων.

                                                                                                                   Πηγή:imerodromos.gr

Εκπαιδευτικός στις Η.Π.Α της οικονομίας των αγορών...

Στο εξώφυλλο του TIME, μία δασκάλα από τις ΗΠΑ που δουλεύει σε 3 δουλειές για να επιβιώσει

 «Εχω μάστερ, 16 χρόνια εμπειρίας, δυο επιπλέον δουλειές και δίνω πλάσμα αίματος για να μπορώ να πληρώνω τους λογαριασμούς. Ειμαι δασκάλα στην Αμερική».
Aυτό λέει το εξώφυλλο του περιοδικού Time και το άρθρο ξεκινά, μιλώντας για την Hope Brown, η οποία κερδίζει περίπου 60 δολάρια δίνοντας αίμα δύο φορές την εβδομάδα και πουλώντας κάποια από τα ρούχα της. Εκτός από τη δουλειά της στο σχολείο, δουλεύει επίσης στους..
μεταλλικούς ανιχνευτές ενός γηπέδου, ενώ μαζί με το σύζυγό της έχει και μια επιχείρηση που οργανώνει εκδρομές σε σημεία ιστορικής σημασίας.
Το άρθρο όμως συνεχίζει παρουσιάζοντας τη ζοφερή πραγματικότητα που έχει να αντιμετωπίσει ένας δάσκαλος δημόσιου σχολείου, σε έναν κόσμο που τίποτα δεν είναι δωρεάν.
Τα 3.2 εκατομμύρια δασκάλων και καθηγητών σε δημόσια σχολεία, αντιμετωπίζουν μία ιστορική πτώση στο εισόδημά τους, με τη διαφορά στους μισθούς σε σύγκριση με άλλους επαγγελματίες ανάλογης εκπαίδευσης, να έχει φτάσει το 18,7%.
Και οι μισθοί των καθηγητών, φαίνεται πως δεν είναι το μόνο κομμάτι της δημόσιας παιδείας που πλήττεται, αφού σημαντικές είναι οι μειώσεις και στους προϋπολογισμούς των σχολείων.
Η τραγική αυτή κατάσταση, σε κάποιες πολιτείες έφερε τους δασκάλους στην αντεπίθεση. Στη Δυτική Βιρτζίνια, περίπου 20,000 δάσκαλοι και καθηγητές, κατέβηκαν σε απεργία το 2016 και κατάφεραν να πετύχουν 5% αύξηση στους μισθούς τους. Το ίδιο παράδειγμα ακολούθησαν και οι εκπαιδευτικοί στην Οκλαχόμα, στο Κεντάκι και στην Αριζόνα.
Όπως ήταν φυσικό, οι απεργοί επικρίθηκαν από την υπουργό Παιδείας των ΗΠΑ, η οποία ανέφερε πως με τις απεργίες τους αποτυγχάνουν να βοηθήσουν τους μαθητές τους.
Η κοινή γνώμη όμως, φαίνεται πως τάσσεται με τους εκπαιδευτικούς, αφού το 60% σχεδόν πιστεύει πως οι δάσκαλοι είναι κακοπληρωμένοι, ενώ η πλειοψηφία των ψηφοφόρων των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων, πιστεύει πως έχουν το δικαίωμα να απεργήσουν...

                                                                     Πηγή: spasmenoparathyro.me

41 χρόνια σιωπής από την απόλυτη ακουστική μαγεία...

Σαν σήμερα το 1977 πεθαίνει η απόλυτη ντίβα στο χώρο του λυρικού θεάτρου Μαρία Κάλλας. Ελληνίδα υψίφωνος, η απόλυτη ντίβα στο χώρο του λυρικού θεάτρου.Με τα μοναδικά φωνητικά και υποκριτικά της προσόντα ανανέωσε την όπερα και το ρεπερτόριό της, ιδιαίτερα το ιταλικό «μπελ-κάντο». Αποτελεί σημείο αναφοράς για κάθε τραγουδίστρια της όπερας, πουφιλοδοξεί να κερδίσε ιαπό τους ειδικούς και το κοινό τον τίτλο της «νέας Κάλλας».  

Η Μαρία Σοφία Άννα Καικιλία Καλογεροπούλου, όπως ήταν το πλήρες ελληνικό όνομά της, γεννήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου του 1923 στη Νέα Υόρκη. Ήταν κόρη του φαρμακοποιού Γεωργίου Καλογερόπουλου από τον Μελιγαλά Μεσσηνίας και της Ευαγγελίας (Λίτσας) Δημητριάδη από τη Στυλίδα Φθιώτιδος. Οι γονείς της είχαν μετακομίσει στην αμερικανική μεγαλούπολη προς αναζήτηση καλύτερη τύχης.

Από νωρίς άρχισε να ασχολείται με τη μουσική, παίρνοντας τα πρώτα μαθήματα πιάνου-σολφέζ και σε ηλικία 11 ετών κέρδισε το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό παιδικών φωνών. Το 1937 εγκαταστάθηκε με τη μητέρα της και τη μεγάλη αδελφή της στην Αθήνα, μετά το διαζύγιο των γονιών της και εγγράφηκε στο Εθνικό Ωδείο, με δασκάλους τη Μαρία Τριβέλλα (τραγούδι), την Ήβη Πανά (πιάνο) και τον Γεώργιο Καρακαντά (μελοδραματική). Ο πρώτος ρόλος της ήταν η «Σαντούτσα» στην όπερα του Μασκάνι «Καβαλερία Ρουστικάνα», σε μία παράσταση των μαθητών του ωδείου. Το 1939 εγγράφηκε στο Ωδείο Αθηνών στην τάξη τραγουδιού της διάσημης Ελβίρα ντε Ιντάλγκο (σημαντική τραγουδίστρια της όπερας στις αρχές του 20ου αιώνα), κοντά στην οποία γνώρισε την υψηλή τεχνική των ρόλων του ιταλικού ρομαντικού ρεπερτορίου.

Το 1940 προσλήφθηκε στη Λυρική Σκηνή του τότε Βασιλικού Θεάτρου και το 1941 πρωτοεμφανίστηκε ως «Βεατρίκη» στην οπερέτα Βοκκάκιος του Σουπέ. Στη συνέχεια και ως το 1945 πρωταγωνίστησε στην Τόσκα (1942, 1943), στον Κάμπο του Ντ' Αλμπέρ (1944, 1945), στην Καβαλερία Ρουστικάνα (1944), στον Πρωτομάστορα του Μανώλη Καλομοίρη (1944, το μόνο ελληνικό έργο που τραγούδησε), στον Φιντέλιο του Μπετόβεν (1944) και την οπερέτα Ο Ζητιάνος Φοιτητής του βιεννέζου συνθέτη Καρλ Μιλέκερ (1945).

Τον Σεπτέμβριο του 1945 επέστρεψε στη γενέτειρά της, όπου ζούσε ο πατέρας της, για να προωθήσει τη διεθνή της καριέρα, αλλάζοντας το επίθετό της σε Κάλλας. Παρότι έμεινε άνεργη έως το 1947, δεν το έβαλε κάτω και μετά από μία επιτυχημένη ακρόαση της ανέθεσαν να τραγουδήσει την «Τζιοκόντα» στην ομώνυμη όπερα του Αμίλκαρε Πονκιέλι στην Αρένα της Βερόνας, έναν από τους σπουδαιότερους λυρικούς χώρους της Ιταλίας. Αν και γλίστρησε στη γενική δοκιμή και στραμπούληξε τον αστράγαλό της, κατάφερε να κάνει με επιτυχία το πρώτο σημαντικό βήμα της σταδιοδρομίας της στις 2 Αυγούστου του 1947.

Μαέστρος της παράστασης ήταν ο διάσημος Τούλιο Σεραφίν, ο οποίος θαύμαζε τη φωνή της και έγινε δάσκαλός της, διευρύνοντας τους τεχνικούς και ερμηνευτικούς της ορίζοντες. Όμως, στη Βερόνα ζούσε και ο βιομήχανος Τζιανμπατίστα Μενεγκίνι, που τη λάτρεψε, όχι μόνο ως καλλιτέχνιδα, αλλά και ως γυναίκα. Έτσι, στις 21 Απρλίου του 1949, η Κάλλας τον παντρεύτηκε, παρότι είχε τα διπλά της χρόνια.

Με τη βοήθεια του Μενεγκίνι η καριέρα της Κάλλας απογειώθηκε σε ρόλους δραματικής υψιφώνου και δραματικής κολορατούρα. Το 1951 εκπόρθησε και τη «Σκάλα» του Μιλάνου (άντρο της μεγάλης αντιπάλου της Ρενάτα Τεμπάλντι), με τους Σικελικούς Εσπερινούς του Βέρντι. Το 1954 η Κάλλας υποβλήθηκε σε διαιτητική θεραπεία για να χάσει κιλά και να μπορεί να ενσαρκώνει τους ρόλους της, όχι μόνο με τη φωνή της, αλλά και με το παρουσιαστικό της.

Μετά τη «Σκάλα» του Μιλάνου ήταν η σειρά της Μητροπολιτικής Όπερας της Νέας Υόρκης (ΜΕΤ) να υποκλιθεί στο φαινόμενο Μαρία Κάλλας το 1956. Η ελληνίδα ντίβα θα επιβάλλει πλήρως τους όρους της, αναγκάζοντας τον διευθυντή της Ράντολφ Μπινγκ όχι μόνο να της καταβάλλει το μεγαλύτερο ποσό που είχε πληρώσει ποτέ ο θίασος για καλλιτέχνη, αλλά και να δηλώσει ότι η πρώτη εμφάνιση της Κάλλας στη «ΜΕΤ» ήταν η πιο συναρπαστική βραδιά της ζωής του. Ο μύθος της είχε αρχίσει να δημιουργείται, βοηθούντος και του Τύπου.

Όμως, η εξαντλητική δίαιτα στην οποία είχε υποβληθεί και οι φωνητικοί ακροβατισμοί της (συχνά έφθανε στα όρια της φωνής της, ερμηνεύοντας εκ διαμέτρου αντίθετους ρόλους σε μία σεζόν ή και σε ένα ρεσιτάλ) είχαν επιπτώσεις στην ποιότητα της φωνής της, η οποία σταδιακά άρχισε να αδυνατίζει στις υψηλές νότες. Το καλοκαίρι του 1957 εμφανίστηκε στο Ηρώδειο, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών και κυριολεκτικά αποθεώθηκε.

Από το 1958 άρχισε η καθοδική της πορεία. Τον Ιανουάριο στη Ρώμη αποχώρησε με την πρώτη πράξη της Νόρμας του Μπελίνι και αποδοκιμάστηκε από το κοινό και τον Μάιο η «Σκάλα» του Μιλάνου της διέκοψε το συμβόλαιο. Ο Τύπος άρχισε να της επιτίθεται και πολλοί βρήκαν την ευκαιρία που χρόνια ζητούσαν να χύσουν χολή στην Ελληνίδα θεά.

Την ίδια χρονιά συνεργάστηκε με τους Αλέξη Μινωτή και Γιάννη Τσαρούχη για μια νέα παραγωγή της Μήδειας του Κερουμπίνι στη νεότευκτη Όπερα του Ντάλας. Αυτή η παράσταση μεταφέρθηκε το 1959 στο Κόβεντ Γκάρντεν του Λονδίνου και σ’ αυτή τη θριαμβευτική «πρεμιέρα» η Κάλλας γνώρισε τον Αριστοτέλη Ωνάση, τον μεγάλο ανεκπλήρωτο έρωτα της ζωής της.

Οι εμφανίσεις της από το 1960 άρχισαν να αραιώνουν. Το καλοκαίρι του 1960 τραγούδησε Νόρμα στην Επίδαυρο και τον επόμενο χρόνο στον ίδιο χώρο Μήδεια. Η παράσταση αυτή μεταφέρθηκε και στη Σκάλα του Μιλάνου την περίοδο 1961-1962. Παρ’ όλα αυτά, η σταδιοδρομία της στα ιταλικά θέατρα είχε τελειώσει οριστικά. Το 1962 τραγούδησε Όμπερον του Βέμπερ στο Λονδίνο και οι Τάιμς έγραψαν «Τώρα πια η φωνή της μπορεί να χαρακτηριστεί άσχημη και εκτός τόνου», όμως το κοινό συνέχισε να την αποθεώνει.

Το καλοκαίρι του 1964, σε μια έξοδό της από τον Σκορπιό, παρακολουθεί μαζί με τον Ωνάση μία μουσική εκδήλωση του φεστιβάλ της Λευκάδας και εκφράζει την επιθυμία να τραγουδήσει. Βρίσκεται ένα πιάνο κι ένας νεαρός πιανίστας (ο μετέπειτα συνθέτης Κυριάκος Σφέτσας), και χωρίς πρόβα η Κάλλας τραγουδά την άρια της Σαντούτσα Voi lo sapete, o mamma («Εσείς το ξέρετε, μητέρα») από την Καβαλερία Ρουστικάνα του Μασκάνι, που ήταν και ο πρώτος ρόλος της καριέρας της στην παράσταση του Εθνικού Ωδείου το 1937. Το 1965 αποσύρθηκε οριστικά από τις λυρικές παραστάσεις, παρά την εξαιρετική Τόσκα που τραγούδησε στη Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης. Το κύκνειο άσμα της ήταν η Νόρμα, που ανέβηκε στο Παρίσι, στις 29 Μαΐου του 1965. Στην τρίτη πράξη της όπερας του Μπελίνι κατέρρευσε επί σκηνής και μεταφέρθηκε λιπόθυμη στο καμαρίνι της.

Στη συνέχεια προσπαθεί να βάλει μια τάξη στα προσωπικά της. Ζητά διαζύγιο από τον σύζυγό της για να παντρευτεί τον Ωνάση, ο οποίος αρνείται να της το δώσει. Το 1966 απεκδύεται την αμερικανική υπηκοότητα και λαμβάνει την ελληνική. Με αυτή της την ενέργεια λύεται και τυπικά ο γάμος της με τον Μενεγκίνι. Πλέον, ελπίζει ότι ο Αριστοτέλης Ωνάσης θα της ζητήσει να παντρευτούν, κάτι που τελικά δεν συμβαίνει, καθώς τον Ιούλιο του 1968 ο Έλληνας μεγιστάνας παντρεύεται τη χήρα του Αμερικανού Προέδρου Κένεντι, Τζακ. Αυτή του η πράξη βυθίζει σε κατάθλιψη την κορυφαία υψίφωνο.

Καταβάλλει μεγάλες προσπάθειες να ξεπεράσει τα προσωπικά της προβλήματα, επανακάμπτοντας στην καλλιτεχνική δράση. Παίζει στην κινηματογραφική εκδοχή της Μήδειας του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία Πιερ-Πάολο Παζολίνι (1969), ηχογραφεί δίσκους, διδάσκει όπερα στη μουσική σχολή Τζούλιαρντ της Νέας Υόρκης και δίνει ρεσιτάλ με ένα παλιό της γνώριμο, τον ιταλό τενόρο Τζουζέπε Ντι Στέφανο, που κι αυτός αντιμετώπιζε φωνητικά προβλήματα. Η τελευταία της εμφάνιση έγινε στην πόλη Σαπόρο της Ιαπωνίας στις 11 Δεκεμβρίου του 1974.

Έκτοτε, η Μαρία Κάλλας κλείστηκε στο διαμέρισμά της στο Παρίσι και τον εαυτό της. Η μεγάλη ντίβα έφυγε από τη ζωή το πρωί της 16ης Σεπτεμβρίου 1977 από καρδιακή προσβολή, σε ηλικία 54 ετών.

Κυριακάτικο σινεμά: "Hachiko, η ιστορία ενός σκύλου" (1995)

Η πρόταση για τη σημερινή κυριακάτικη προβολή είναι Η αμερικάνικη ταινία "Hachiko, η ιστορία ενός σκύλου", ένα δράμα που βασίζεται στην αληθινή ιστορία του δεσμού ενός καθηγητή κολεγίου και ενός εγκαταλελειμμένου αδέσποτου σκυλιού που παίρνει στο σπίτι του.
 O σκηνοθέτης Lasse Hallström προσαρμόζει την ταινία στο κοντινό παρελθόν (ενώ η αληθινή ιστορία είχε διαδραματιστεί τις δεκαετίες του 1920 και του 1930), ο Ρίτσαρντ Γκίρ είναι ικανοποιητικός στον βασικό ρόλο, αλλά κακά τα ψέματα, όπως είναι λογικό ο Hachiko με χαρακτηριστική ευκολία κλέβει την παράσταση. Είναι αδύνατον πάντως να μην συγκινηθεί ο θεατής που θα την δει και είναι από τις ταινίες που αξίζει κάποιος να παρακολουθήσει...
Διάρκεια: 93′
Πρωταγωνιστούν: Ρίτσαρντ Γκίρ, Τζόαν Άλεν, Σάρα Ρέμερ, κ.α.

ΚΑΛΗ ΚΥΡΙΑΚΗ! 

Τα Λατινικά και η ευρωπαϊκή μας παράδοση

 







Γράφει η Μαρία Βουτσίνου – Κικίλια

«Τα Λατινικά είναι παράθυρο με θέα την Ευρώπη». Έτσι απαντούσα στους φοιτητές μου όταν ρωτούσαν ποια είναι η αξία του μαθήματος αυτού στην εκπαίδευση, τη δευτεροβάθμια και την τριτοβάθμια. Η προτεινόμενη κατάργησή του από το ελλαδικό ωρολόγιο πρόγραμμα του λυκείου ξαναφέρνει – δυστυχώς με δραματική καθυστέρηση εκ μέρους του ακαδημαϊκού χώρου – την ερώτηση στο προσκήνιο.

Εξηγούμαι: Δεν αναφέρομαι στην όποια ποιότητα διδασκαλίας, στο από δεκαετίες απαράλλακτο σύγγραμμα ή στην αποστήθιση την οποία προάγει σταθερά το με ποικίλες συνιστώσες εξεταστικο-κεντρικό σύστημα. Επιμένω στα μαθήματα Πολιτισμού, τα οποία κατεξοχήν είναι τα γλωσσικά μαθήματα, αυτά που δημιουργούν δομές σκέψης αρκετά κοντινές με τη δομή της γλώσσας στην οποία είναι γραμμένες οι σκέψεις που διαβάζει κανείς.

 «Θέλετε να μάθετε τις διαφορές Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικανών, εννοώ να αποκτήσετε το βάθος παιδείας που απαιτεί μια τέτοια, όπως και κάθε αντίστοιχη, γνώση; Αν ναι, τότε δεν θα ξεφύγετε από τον Δημοσθένη και τον Κικέρωνα (ή όποιον άλλο της αρεσκείας σας), τουλάχιστον κατά την αρχική σας μελέτη. Μη βιαστείτε να μιλήσετε για μεταφράσεις. Δοκιμάστε να προσεγγίσετε το πρωτότυπο κείμενο. Δεν χρειάζεται βιασύνη, δεν υπάρχει ζήτημα χρόνου. Πρόκειται για τη δική σας καλλιέργεια, που θα απαιτήσει ίσως μια ζωή, αλλά αυτό είναι το τίμημα της βαθιάς παιδείας». Κάπως έτσι αντιλαμβάνομαι το μάθημα των Λατινικών στο λύκειο ή το πανεπιστήμιο, μέσα σε μικρά τμήματα μαθητών και φοιτητών και με έναν χαρισματικό δάσκαλο στο πλάι τους.

Αττική λήκυθος από την Ερέτρια. Ένας πολεμιστής, που είναι ο νεκρός, κάθεται μπροστά από την επιτύμβια στήλη του τάφου του, πλαισιωμένος από τη σύζυγό του, που του κρατάει τα όπλα, και έναν νέο άνδρα. Έργο κάποιου ζωγράφου της Ομάδας των Καλαμών . 410-400 π.Χ. Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο. Αθήνα.

 Ο,τι ισχύει για το μάθημα των Λατινικών ισχύει και για το μάθημα των Ελληνικών, αρχαίων και νέων, μόνο που εκεί η συνάφεια της παλιάς γλώσσας με τη σημερινή δημιουργεί την εντύπωση μιας ευκολίας που σχεδόν πάντα οδηγεί σε επιπολαιότητα. Αλλά στην περίπτωση των Ελληνικών, το μάθημα ονομάζεται ακριβώς έτσι, «Ελληνικά», που θα πει «δικά μας» και κατά συνεκδοχή χρήσιμα, ενώ τα Λατινικά είναι των «άλλων», άρα μάλλον αχρείαστα, ίσως ακόμα και βλαπτικά, γιατί πίσω από αυτό το απλουστευτικό δίπολο λανθάνει η αξιολογική προβολή του «καλύτερου» έναντι του «χειρότερου». Η διαπίστωση αυτή είναι σοβαρή, και αποτελεί κατά την άποψή μου το θεωρητικό-αξιακό υπόβαθρο που υπαγόρευσε (αν όχι η άγνοια) την υπουργική απόφαση, και ταυτόχρονα απεικονίζει τη βαθιά κρίση ταυτότητας που βιώνει το σύγχρονο κράτος από την ίδρυσή του έως σήμερα. Προέκταση αυτής της διαπίστωσης είναι το εθνικό –υπό την έννοια της οργανωμένης Πολιτείας– κόστος το οποίο προκαλεί η συγκεκριμένη υπουργική απόφαση. Η Ελλάδα πιστοποιεί μία ακόμα φορά την εσωστρέφειά της, εν πολλοίς και τη φοβική της στάση απέναντι στη Δύση, την ώρα που το εργατικό και ακαδημαϊκό της δυναμικό αναζητεί τη σωτηρία του ακριβώς εκεί. Η απόφαση για την κατάργηση των Λατινικών δημιουργεί λοιπόν κακό προηγούμενο για τη θέση της χώρας στην Ενωμένη Ευρώπη, η οποία ιδρύθηκε επί του κεκτημένου ελληνορωμαϊκού παρελθόντος της. Ακούστε τη λέξη και τα συστατικά της. Κατά βάθος αισθάνεστε υπερήφανοι που ολόκληρος ο δυτικός κόσμος τοποθετεί στην πρώτη θέση τα ελληνικά και στη δεύτερη τα λατινικά, παρόλο που «δικά» του είναι τα Λατινικά και όχι τα Ελληνικά. Αρνείται στα Λατινικά την πρώτη θέση, παρόλο που οι αξίες του ελληνισμού ταξίδεψαν σε ολόκληρο τον κόσμο χάρη στον ρωμαϊκό κόσμο και τον γλωσσικό φορέα του, παρόλο που οι απανταχού Ελληνες αντιληφθήκαμε την έννοια του κράτος και του συστήματος δικαίου χάρη στη λατινική γλώσσα. Αλλά οι «άλλοι» δεν φοβήθηκαν να κάνουν δικά τους τα «δικά μας». Υστερα από τις σκέψεις αυτές, δεν είμαι διόλου βέβαιη ότι είναι δίκαιο να διατεινόμαστε ως πολιτεία πως τα Ελληνικά και ο πολιτισμός τους ανήκουν περισσότερο στους ελληνόφωνους της Ελλάδας, της Κύπρου ή στους όπου αλλού, από ό,τι στους λατινόφωνους του κόσμου.

  Η κ. Μαρία Βουτσίνου – Κικίλια είναι ομότιμη καθηγήτρια της Λατινικής Φιλολογίας στο Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών.

Μια βόλτα στα σχολεία του κόσμου...

Καινούργια σχολική χρονιά από αύριο και υπάρχουν πολλοί τρόποι για να διαπιστώσει κανείς τις ανισότητες στις συνθήκες ζωής που υπάρχουν ανάμεσα σε διάφορα μέρη του πλανήτη. Μία ματιά σε μία σχολική αίθουσα, είναι ένας από αυτούς.

Σε κάποιες χώρες, τα παιδιά κάθονται οκλαδόν σε πάρκα, ή σε αγρούς και κοιτάζουν έναν μαυροπίνακα, αν υπάρχει κι αυτός. Αλλού, πιτσιρικάδες πιάνουν από νωρίς στα χέρια τους tablet και διδάσκονται με τη βοήθεια της τεχνολογίας. Η Deutche Welle έκανε ένα φωτογραφικό αφιέρωμα από σχολικές αίθουσες σε όλο τον κόσμο, που αποκαλύπτει αυτές τις διαφορές.

Η Νότια Κορέα βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στα ψηφιακά μέσα για την εκπαίδευση. Υπολογιστές και διαδίκτυο υπάρχουν σε κάθε τάξη και η κυβέρνηση σκοπεύει να αντικαταστήσει όλα τα βιβλία με ηλεκτρονικά. Στις φτωχότερες οικογένειες, το κράτος δίνει δωρεάν tablet στα παιδιά.


Αλλού, μία τάξη αποτελείται απλά από έναν πίνακα και πάγκους για τους μαθητές. Σε σύγκριση με τους γείτονές της, η Γκάνα έχει χαμηλό ποσοστό αναλφαβητισμού, καθώς τα έξι πρώτα χρόνια του σχολείου είναι δωρεάν. Επίσημα, οι μαθητές πρέπει να πάνε στο σχολείο για εννιά χρόνια, αλλά τα περισσότερα παιδιά στο ύπαιθρο συχνά δεν μπορούν να μιλήσουν την επίσημη γλώσσα διδασκαλίας, τα αγγλικά.


Οι μαθητές σε αυτό το σχολείο στη Γερμανία δεν χρησιμοποιούν ποτέ μολύβια και τετράδια, αλλά netbook και smartboard. Στόχος είναι να ενισχυθεί η κατανόηση και χρήση των ψηφιακών μέσων.


Στις βιομηχανικές χώρες σχολείο σημαίνει κάτι παραπάνω από τη βασική εκπαίδευση. Στις χώρες με υψηλό εισόδημα δίνεται ιδιαίτερη βαρύτητα στη μάθηση στα πρώτα χρόνια και περίπου το 70% των παιδιών αρχίζουν την τυπική μάθηση πριν από το δημοτικό σχολείο. Σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, μόλις 3 στα 20 παιδιά έχουν προσχολική εκπαίδευση.


Στην Κένυα, όλα τα παιδιά μπορούν να πάνε στο σχολείο δωρεάν για 8 χρόνια. Τα περισσότερα όμως σταματούν νωρίτερα. Οι απαιτούμενες σχολικές στολές, τα παπούτσια, τα βιβλία, τα τετράδια και τα μολύβια είναι πράγματα που δεν μπορούν να αγοράσουν οι γονείς. Οι δημόσιες σχολικές τάξεις έχουν φτωχό εξοπλισμό και ξεχειλίζουν από μαθητές. Οι οικογένειες που μπορούν, στέλνουν τα παιδιά τους σε ιδιωτικά σχολεία.


Στη Μ. Βρετανία, οι περισσότεροι μαθητές πηγαίνουν στο σχολείο με στολή. Αυτό θεωρείται ότι τους βοηθά περισσότερο να επικεντρωθούν στη μάθηση. Σε αντίθεση με τις αναπτυσσόμενες χώρες, εκεί οι οικογένειες που δεν μπορούν να πληρώσουν τις στολές μπορούν και πάλι να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο, καθώς υπάρχει δημόσια δαπάνη για να καλυφθεί αυτό το πρόβλημα.


Οταν δεν υπάρχουν σχολεία, απαιτούνται αυτοσχεδιασμοί. Οπως στο Πακιστάν, όπου τα παιδιά παρακολουθούν μαθήματα σε πάρκα. Η χώρα έχει μειώσει τον προϋπολογισμό της για την Παιδεία και ξοδεύει περισσότερα σε στρατιωτικούς εξοπλισμούς.


Στο Αφγανιστάν, σημαντικά τμήματα του πληθυσμού μεγάλωσαν χωρίς πρόσβαση στην εκπαίδευση, εξαιτίας του εμφυλίου και του καθεστώτος των Ταλιμπάν. Μόλις μία στις τέσσερις γυναίκες μπορεί να διαβάσει ή να γράψει, ενώ το 52% των ανδρών έχει αυτή την ικανότητα. Στη χώρα υπάρχει έλλειψη σχολείων, εκπαιδευτικών και εκπαιδευτικού υλικού.


Παρόμοια είναι η κατάσταση στο Νότιο Σουδάν, όπου μόλις το 16% των γυναικών ξέρουν ανάγνωση και γραφή. Η εκπαίδευση των κοριτσιών αποτελεί ένα μεγάλο στόχο για τους οργανισμούς βοήθειας από το εξωτερικό. Ο πολύχρονος εμφύλιος πόλεμος έχει αφήσει πίσω του ένα καταρρακωμένο εκπαιδευτικό σύστημα. Στα λίγα σχολεία της χώρας, δεν υπάρχουν καρέκλες και θρανία, ενώ βιβλία υπάρχουν μόνο στα μισά.


Μαθητές στις αγροτικές περιοχές της Βραζιλίας πηγαίνουν συνήθως σε υποτυπώδη σχολεία.

Κυριακάτικο σινεμά: "Ηλέκτρα" του Μιχ.Κακογιάννη (1962)

Την Ηλέκτρα, μια ταινία βασισμένη στην αρχαία δραματουργία, παρουσιάζει το ιστολόγιο σήμερα. Η Ηλέκτρα είναι μία από τις γνωστότερες παραγωγές της Φίνος Φιλμ σε σκηνοθεσία Μιχάλη Κακογιάννη. Γυρίστηκε το 1962 και βασίστηκε στην ομώνυμη τραγωδία του Ευριπίδη. Υπήρξε υποψήφια για Όσκαρ καλύτερης ξενόγλωσσης ταινίας την ίδια χρονιά, ενώ κέρδισε το βραβείο καλύτερης κινηματογραφικής μεταφοράς στο Φεστιβάλ των Καννών.
Συνολικά κέρδισε περισσότερες από 24 τιμητικές διακρίσεις και βραβεία. Οι κριτικές της ταινίας υπήρξαν ενθουσιώδεις και με θετικά σχόλια αναφέρθηκαν στο συγκεκριμένο έργο του Κακογιάννη οι «New York Times», που θεωρούν την «Ηλέκτρα» «εκθαμβωτική εκμετάλλευση του κινηματογραφικού μέσου που μετουσιώνει το χρυσάφι της προφορικής ποίησης σε μια άλλη μορφή τέχνης». Για τη «Le Monde» το συνολικό έργο «ήταν ένα εκπληκτικό κατόρθωμα, μια ταινία συγκλονιστική, που βγάζει από τον καθένα μας ό,τι καλύτερο έχει μέσα του».
Η μουσική επένδυση της ταινίας έγινε από τον Μίκη Θεοδωράκη, ενώ τα σκηνικά και τα κοστούμια ήταν δουλειά του Σπύρου Βασιλείου

ΚΑΛΗ ΚΥΡΙΑΚΗ! 

Τι δεν θα πει ο πρωθυπουργός στη ΔΕΘ...

Το 4ετές πρόγραμμα ανασυγκρότησης που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας στη ΔΕΘ αναμφίβολα θα στοχεύει στην μερική αποκατάσταση της ζημιάς που έχουν υποστεί τα μεσαία στρώματα από τις μνημονιακές πολικές για να στηρίξουν την έξοδο της χώρας από αυτά. Συνεπώς, τα κλιμακωτά μέτρα εισοδηματικής αναδιανομής, η επέκταση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, η αποκατάσταση του κατώτατου μισθού, η αποφυγή του κουρέματος των συντάξεων, σαφώς συμβάλουν στην σταδιακή αποκατάσταση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το κράτος, κορυφαία προϋπόθεση για την ανάπτυξη.

Προς αυτή την κατεύθυνση συντελούν και άλλα πολλά μέτρα όπως η σταδιακή μείωση του ΕΝΦΙΑ, η μείωση του συντελεστή φορολόγησης των επιχειρήσεων από το 29% στο 26% και του πρώτου συντελεστή της φορολογίας εισοδήματος από το 22% στο 20%. Λίγο πολύ όλα αυτά επικοινωνιακά έχουν προεξοφληθεί. Εκείνο που δεν θα θίξει ο πρωθυπουργός, αν και θα ήταν ευχής έργον να το κάνει, είναι να σκιαγραφήσει μία λύση για το δυσβάστακτο ιδιωτικό χρέος. Τη νύσσα θα ποιήσει και ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης που άλλωστε είναι σαφώς υπέρ των πλειστηριασμών κατοικιών και επιχειρήσεων.
Το ιδιωτικό χρέος βρίσκεται στο θηριώδες ύψος των 309,1 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 200 περίπου είναι χρέος προς τις τράπεζες και από αυτά τα μισά είναι «κόκκινα δάνεια» και τα άλλα μισά ρυθμισμένα που εξυπηρετούνται οριακά. Για ορισμένους αναλυτές, το πραγματικό πρόβλημα των τραπεζών είναι μεν τα «κόκκινα» δάνεια, αλλά το κρίσιμο είναι η εξυπηρεσιμότητα των ρυθμισμένων που εξουθενώνουν μαζί με τους φόρους τα μεσαία στρώματα. Εκεί χρειάζεται μια ριζοσπαστική εικονοκλαστική παρέμβαση που θα απεγκλωβίσει τις περιουσίες, τους εγγυητές και τις τράπεζες, αλλά και τα δημόσια ταμεία.
Οι εγγυήσεις που απαίτησαν οι τράπεζες από τις επιχειρήσεις με την υποθήκευση της προσωπικής ακίνητης περιουσίας των επιχειρηματιών, είναι μια ελληνική πρακτική. Στο εξωτερικό, εγγύηση είναι η ίδια η επιχείρηση. Το ίδιο ισχύει και για τα ζευγάρια που πήραν στεγαστικά δάνεια, όπου οι τράπεζες έβαλαν τους συζύγους να εγγυηθούν, έτσι ώστε να καλύψουν τύποις τις οδηγίες της Τράπεζας της Ελλάδος.

Γιατί αποτυγχάνουν οι τράπεζες με τις ρυθμίσεις

Οι τράπεζες κάνουν ότι μπορούν για να ξεφορτωθούν δάνεια, ιδιαίτερα εκείνα που είναι χωρίς εξασφαλίσεις, πουλώντας τα στα λεγόμενα distress funds. Και εκεί τα πράγματα δεν πάνε επαρκώς καλά. Για παράδειγμα, πωλείται ένα επιχειρηματικό δάνειο ονομαστικής αξίας 350 εκατ. ευρώ και λογιστικής 290 εκατ., με 110 εκατ. εμπράγματες εξασφαλίσεις. Η προσφορά εξαγοράς είναι στα 50 εκατ.
Ποιος θα τολμήσει να υπογράψει, όταν στη γενική συνέλευση των μετόχων της τράπεζας μπορεί ένας μέτοχος να ζητήσει εξηγήσεις; Ή όταν στη γωνία είναι ο εισαγγελέας. Είναι γνωστή η περίπτωση που ολόκληρο το διοικητικό συμβούλιο τράπεζας είναι υπόδικο για ένα μεγάλο δάνειο χωρίς εξασφαλίσεις ενός πρώην κραταιού εκδότη. Αποτέλεσμα, οι όποιες λύσεις σέρνονται.
Στα στεγαστικά, προσφέρεται μερική διαγραφή χρέους ως και το 60% με τυποποιημένα προγράμματα Πειραιώς και Εθνική σε συνεργάσιμους δανειολήπτες. Παρ’ όλα αυτά οι ρυθμίσεις αυτές κινούνται οριακά και συχνά οι δανειολήπτες βρίσκονται σε αδυναμία να πληρώσουν τις αυξημένες δόσεις που ζητούν.
Όμως, εκεί που οι τράπεζες αποτυγχάνουν παταγωδώς είναι στις διαγραφές «κόκκινων δανείων». Το δράμα έχει ως εξής: ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ) καλεί τους προέδρους και τους διευθύνοντες συμβούλους των τραπεζών σε σύσκεψη και τους επισημαίνει την υποχρέωση να διαγράψουν «κόκκινα δάνεια».
Συμφωνούν όλοι στους στόχους μεγεθών που τίθενται και φεύγουν και πάνε στις τράπεζές τους. Εκεί καλούν τους γενικούς διευθυντές και τους μεταβιβάζουν τις εντολές της ΤτΕ και αυτοί με τη σειρά τους στις αρμόδιες υπηρεσίες της τράπεζάς τους και στα τμήματα. Όμως, οι εντολές δεν εκτελούνται γιατί στη γωνία καραδοκεί ο εισαγγελέας. Ο υπάλληλος που πρέπει να βάλει την υπογραφή, αρνείται για ευνόητους λόγους.

Η λύση του γόρδιου δεσμού

Το όλο πρόβλημα των ιδιωτικών χρεών δεν μπορεί να λυθεί χωρίς τη συμμετοχή του κράτους. Οι τράπεζες πρέπει να αναλάβουν να λύσουν με νέες μεθόδους τα επιχειρηματικά «κόκκινα» δάνεια (περί τα 60 δισ. ευρώ σε σύνολο 148 δισ. ευρώ επιχειρηματικών δανείων), ίσως και με τη νομοθετική διευκόλυνση του κράτους, με στόχο πάντα την επιβίωση του παραγωγικού δυναμικού ει δυνατόν χωρίς να περάσει σε ξένα χέρια. Τα χρέη των ιδιωτών, «κόκκινα» και ρυθμισμένα, κυρίως τα στεγαστικά δάνεια, αλλά και τα καταναλωτικά πρέπει να περάσουν στη διαχείριση του κράτους.
Στα νοικοκυριά όπου τα στεγαστικά συνολικά είναι 68,5 δισ. ευρώ το 41% είναι μη εξυπηρετούμενα. Κι επειδή το κράτος έχει ήδη να διαχειριστεί περί τα 100 δισ. ευρώ ληξιπρόθεσμα χρέη που αυξάνονται με ρυθμό ένα δισ. ευρώ το χρόνο, θα μπορούσε με ένα αναγκαστικό νόμο να τα αγοράσει τα δάνεια αυτά σε μια τιμή στο 50-60% έναντι 3ετών ή 5ετών ομολόγων μετατρέψιμων σε μετοχές των τραπεζών.
Οι τράπεζες θα απαλλάσσονταν από ένα μεγάλο βάρος και η εσωτερική τους αξία θα ανέβαινε κατακόρυφα, καθώς θα καθάριζε αισθητά το χαρτοφυλάκιό τους. Το κράτος θα έλυνε ένα σοβαρό κοινωνικό ζήτημα και θα μπορούσε να προσδοκά ότι θα έπαιρνε πίσω ένα σοβαρό κομμάτι των κεφαλαίων αυτών από την μετατροπή των μετοχών, η χρηματιστηριακή αξία των οποίων θα είχε αυξηθεί.
Με τα δημοσιονομικά πλεονάσματα εγκλωβισμένα σε «ολυμπιακά ρεκόρ» και χωρίς τράπεζες ανάπτυξη δεν έχει. Οι τράπεζες για να υπάρξουν χρειάζονται να περιορίσουν δραστικά τα «κόκκινα» και τα εξωπραγματικώς ρυθμισμένα δάνεια, να αυξήσουν τα μετοχικά τους κεφάλαια, να προσελκύσουν τους καταθέτες από το εσωτερικό και το εξωτερικό και να αρθούν πλήρως τα capital controls. Αν συμβούν όλα αυτά, οι τράπεζες που είναι η ατμομηχανή του ελληνικού χρηματιστηρίου, μπορούν να ανεβάσουν την αξία των μετοχών τους, αλλά και να προσελκύσουν το ενδιαφέρον των επενδυτών σε όλους τους κλάδους. Κάτι τέτοιο θα δώσει σημαντική ώθηση στην ανάπτυξη.

Η λύση Bad Bank

Η λύση της Bad Bank, στην οποία θα εντάσσονταν όλα προβληματικά δάνεια, είχε χαθεί ως ευκαιρία το 2012-13, λόγω του κόστους της, αλλά μεταμνημονιακά θα επανέλθει αναγκαστικά στο τραπέζι των συζητήσεων. Η Bad Bank στην οποία θα περάσουν όλα τα δάνεια των ιδιωτών θα πρέπει να περάσει από κόσκινο τους 160.000 δανειολήπτες, οι οποίοι έχουν λάβει 280.000 δάνεια (καταναλωτικά, στεγαστικά) και έχουν ενταχθεί από το 2010 στον νόμο Κατσέλη.
Από αυτούς εκτιμάται ότι το 40% είναι στρατηγικοί κακοπληρωτές, αντί του 15% που ήταν η αρχική εκτίμηση. Κατά την ΤτΕ το δανειακό χαρτοφυλάκιο που απολαμβάνει νομική προστασία είναι περί τα 17,5 δισ. ευρώ. Εκτιμάται επίσης ότι από τους στρατηγικούς κακοπληρωτές οι 48.000 διαθέτουν κινητή περιουσία και δεν πληρώνουν από επιλογή. Η εξωδικαστική λύση δεν προχωράει ουσιαστικά, ενώ χιλιάδες αιτήσεις έχουν πάρει δικάσιμο για την 6ετία 2020-2025.
Γι΄ αυτό και η Bad Bank πρέπει να εξοπλιστεί με όλα εκείνα τα νομικά μέσα που θα της επιτρέψουν να εκκαθαρίσει το τοπίο σχετικά γρήγορα, αλλά και να «κουρέψει» τα ρυθμισμένα δάνεια που έχουν ρυθμιστεί με όρους εκτός κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας. Οι εγγυήσεις σε στεγαστικά μεταξύ ζευγαριών που απαίτησαν οι τράπεζες για να παραβιάζουν τους όρους της ΤτΕ στις χορηγήσεις δανείων πρέπει να καταργηθούν δια νόμου. Έχουν προκαλέσει χιλιάδες διαζύγια και οικογενειακές κρίσεις. Ο γόρδιος δεσμός πρέπει να λυθεί την 3ετία 2019-2021 με κοινωνική και αναπτυξιακή λογική και με τη χρήση έξυπνων χρηματοοικονομικών εργαλείων.

                                                                                       Πηγή: Μ. Ανδρoνόπουλος/slpress.gr

Σεπτεμβριανά 1955: Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται...

Πριν από δύο χρόνια, την εξηκοστή πρώτη επέτειο των Σεπτεμβριανών, ένας Τούρκος δημοσιογράφος, ο Sedat Kaya, έγραψε ένα συγκλονιστικό κείμενο με τίτλο Τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται (HİÇ BİR ŞEY GÖRÜNDÜĞÜ GİBİ DEĞİLDİR) για το φονικό πογκρόμ εναντίον του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης το 1955. Το κείμενο αποκαλύπτει την «επιτυχία» που είχαν στην μετέπειτα ζωή τους, όσοι συμμετείχαν στην οργανωμένη επιχείρηση του Τουρκικού «Ειδικού Γραφείου Πολέμου» εναντίον του Ελληνισμού της Κωνσταντινούπολης. Αποκαλύπτει επίσης μια άγνωστη στο ευρύ κοινό «ταυτότητα» του Ιαν Φλέμιγκ, του διάσημου δημιουργού του μυστικού πράκτορα 007. Το κείμενο μας υπενθύμισε φέτος ένας άλλος Τούρκος δημοσιογράφος (Mustafa Uyan) με την εξής σημείωση:

Αυτό που θα διαβάσετε παρακάτω δεν είναι κανένα αστυνομικό μυθιστόρημα, ούτε έχει παρθεί από κάποια ταινία κατασκοπίας. Όλα τα πρόσωπα είναι υπαρκτά και όλα τα γεγονότα είναι αυτά ακριβώς που έζησαν. Ακολουθεί το άρθρο του Sedat Kaya, σε ελεύθερη μετάφραση του υπογράφοντος, το οποίο έχει ως εξής:
«Ήταν πέντε. Πέντε διαφορετικοί άνθρωποι. Ένας φοιτητής, ένας επιχειρηματίας, ένας δημοσιογράφος, ένας τοπικός κυβερνήτης (kaymakam), ένας στρατιώτης. Ο Oktay Engin, ο Mithat Perin, ο Goksen Sipahioglu, οHayretttin Nakipoglu, ο Sabri Yirmibesoglu. Πριν από 61 χρόνια, η μοίρα τους αντάμωσε σε ένα κοινό τόπο. Μετά τις 6-7 Σεπτεμβρίου του 1955, η ζωή τους άλλαξε ριζικά.
Ήταν το 1955. Η νύχτα που συνδέει την 5η Σεπτεμβρίου με την 6η Σεπτεμβρίου. Μια βόμβα έσκασε στο σπίτι του Ατατούρκ στη Θεσσαλονίκη. Η Τουρκία έμαθε το γεγονός στις 1 το μεσημέρι από το Δελτίο ειδήσεων του ραδιοφώνου ΤRT. Αμέσως η εφημερίδα Istanbul Ekspress τύπωσε «έκτακτη έκδοση». Οι συνηθισμένες πωλήσεις ήταν 20.000 φύλλα, αλλά την ημέρα εκείνη τυπώθηκαν 290.000 φύλλα ακριβώς! Διανεμήθηκαν στις συνοικίες που ζούσαν οι Ρωμιοί της Πόλης. Η Istanbul Ekspress χρησιμοποίησε τον τίτλο «Το σπίτι του Ατατούρκ καταστράφηκε από βόμβα». Η εφημερίδα έγραφε ότι την βόμβα πέταξαν οι Έλληνες. Ε, λοιπόν όλα έγιναν από αυτό το σημείο και μετά… Στην χώρα ξεκίνησε το κυνήγι των Ρωμιών (Rum Avi).
Αρχικά στην Κωνσταντινούπολη τα σπίτια και τα καταστήματα των Ελλήνων λεηλατήθηκαν. 15 Έλληνες σκοτώθηκαν, 300 τραυματίστηκαν, περισσότερες από 30 γυναίκες βιάστηκαν, 4.214 σπίτια, 1.004 καταστήματα, 73 εκκλησίες, μία συναγωγή, δύο μοναστήρια, 26 σχολεία, διάφορα άλλα σημεία όπως εργοστάσια, ξενοδοχεία κ.α. – συνολικά 5.317 σημεία λεηλατήθηκαν.. Μέσα στις εκκλησίες αγιογραφίες, προσκυνήματα, εικόνες και άλλα ιερά αντικείμενα καταστράφηκαν. Οι 73 ορθόδοξες εκκλησίες παραδόθηκαν στις φλόγες.. Τα νεκροταφεία Ελλήνων, Αρμενίων και Εβραίων υπέστησαν επίθεση. Μετά την διήμερη λεηλασία, τις καταστροφές και τους σκοτωμούς, κηρύχτηκε στρατιωτικός νόμος. Οι Τουρκικές εφημερίδες μεγάλης κυκλοφορίας έγραφαν ότι υπήρχε «Ελληνικός δάκτυλος» στα γεγονότα και ότι η βόμβα που έβαλαν οι Έλληνες στο σπίτι του Ατατούρκ εξαγρίωσε τον κόσμο.
Η Ελληνική κυβέρνηση διέταξε αμέσως έρευνα για την διαλεύκανση των γεγονότων.. Πρώτα απ΄ όλα δεν υπήρχε καμιά καταστροφή στο σπίτι του Ατατούρκ.. Αυτό που τοποθετήθηκε ήταν μια βόμβα κρότου.. Επί πλέον υπήρχαν πολλές καταθέσεις αυτόπτων μαρτύρων.. Σύμφωνα με τους Έλληνες ερευνητές, στο σπίτι του Ατατούρκ βόμβα έβαλαν δύο Τούρκοι – ο υπεύθυνος του Τουρκικού προξενείου Hasan Ucar και ο φοιτητής Oktay Engin. Ο πρώτος βοήθησε τον δεύτερο ο οποίος πέταξε την βόμβα. Και οι δύο συνελήφθησαν αμέσως.
Ο βομβιστής Oktay Engin, 21 ετών, ήταν Τούρκος από την Δυτική Θράκη. Σπούδαζε, με υποτροφία της Τουρκίας, στην νομική σχολή του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Μετά από την σχετική ανάκριση αφέθηκε ελεύθερος μέχρι την δίκη του.. Υπήρχε απαγόρευση εξόδου από την Ελλάδα, αλλά αυτός διέφυγε στην Τουρκία.. Όταν έγινε η δίκη του καταδικάστηκε σε φυλάκιση 3 ετών και 6 μηνών. Η Ελλάδα ζήτησε αμέσως την έκδοση του για να εκτίσει την ποινή του. Η Τουρκία αρνήθηκε.
Ο Oktay Engin όταν έφθασε στην Τουρκία κυκλοφορούσε ελεύθερος κουνάμενος, σεινάμενος. Συνέχισε τις σπουδές του στην νομική του Πανεπιστημίου της Κωνσταντινούπολης από το δεύτερο έτος σπουδών. Για τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο ήταν απαραίτητη η προσκόμιση ενός πιστοποιητικού ότι ήταν φοιτητής στην Θεσσαλονίκη.. Παρ΄ όλα αυτά, δεν του ζητήθηκε τέτοιο πιστοποιητικό. Ενώ σπούδαζε, μπήκε στον μισθολόγιο του Δήμου της Κωνσταντινούπολης. Μόλις αποφοίτησε εξασφάλισε πτυχίο τοπικού κυβερνήτη. Διορίστηκε νομάρχης στην Cankaya.
Σε λίγο διάστημα, ο διοικητής ασφαλείας τον ζήτησε για να διοριστεί στην Γενική Διεύθυνση Πολιτικών Υποθέσεων της Τουρκικής Ασφάλειας. Αυτό ήταν ένα απίστευτο κατόρθωμα. Για την θέση αυτή χρειαζόταν τουλάχιστον 15 χρόνια προϋπηρεσίας. Ο άπειρος τοπικός κυβερνήτης ανέβαινε δύο-δύο, τρία-τρία τα σκαλοπάτια της ιεραρχίας. Σαν να του είχαν πει μερικοί «Περπάτα Oktay». Μετά από αυτό έγινε Γενικός κυβερνήτης (Vali). Κυβερνήτης του Nevsehir. Ο άνθρωπος που έβαλε βόμβα στο σπίτι του Ατατούρκ στην Θεσσαλονίκη, ήταν πλέον ένας Κυβερνήτης της Τουρκικής Δημοκρατίας.

Και οι άλλοι

Ο Oktay Engin δεν είχε καμιά εμπειρία για να βρεθεί στην θέση του Κυβερνήτη αλλά ο άνθρωπος που τον ανέβασε εκεί ήταν ο Γενικός Διευθυντής Ασφαλείας Hayrettin Nakipoglu…
Κάτι ενδιαφέρον. Ο Hayrettin Nakipoglu στα γεγονότα της 6-7 Σεπτεμβρίου ήταν τοπικός κυβερνήτης (kaymakam) στην περιοχή Μπέγιογλου (Πέρα)… Από τα γραφεία της Ασφάλειας, έγινε βουλευτής του Adalet Partisi στο Kayseri για να καταλήξει Υπουργός Περιβάλλοντος το 1970.
Την ημέρα εκείνη, με το σύνθημα «Καταστράφηκε το σπίτι του πατερούλη μας», ο άνθρωπος που εισέβαλε στις πολυσύχναστες γειτονιές των Ελλήνων διανέμοντας την εφημερίδα Istanbul Ekspress, ήταν ο ιδιοκτήτης της Mithat Perin.μΛίγο μετά τα γεγονότα, έγινε βουλευτής Κωνσταντινούπολης του Δημοκρατικού κόμματος, Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου του πρακτορείου ειδήσεων Ανατολή, μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου των Τουρκικών Αερογραμμών και Πρόεδρος της Ενώσεως Ιδιοκτητών Εφημερίδων Κωνσταντινούπολης και Σμύρνης.
Αυτή είναι η περίπτωση της Istanbul Ekspress, με διευθυντή σύνταξης τον Goksin Sipahioglu. Τον άνθρωπο που ετοίμασε την έκτακτη έκδοση. Γύρω στο 1960 ίδρυσε την SIPA Press. Την περίοδο της στρατιωτικής διακυβέρνησης μπήκε σε χώρες που δεν τολμούσε να πλησιάσει κανείς. Έγινε γνωστός σε παγκόσμιο επίπεδο τραβώντας φωτογραφίες στις χώρες αυτές. Το 1969 η SIPA Press ψηφίστηκε σαν το μεγαλύτερο πρακτορείο φωτογραφίας στον κόσμο. Η SIPA Press προκαλούσε θαυμασμό για την ικανότητα της να στέλνει ανταποκριτές σε χώρες πριν ξεσπάσουν σε αυτές διάφορα γεγονότα. Την περίοδο εκείνη κυκλοφορούσε η φήμη ότι ο Sipahioglu ήταν μία από τις πιο σημαντικές πηγές της MIT στην Ευρώπη. Πολλά χρόνια μετά, το αφεντικό του, ο Mithat Perin, παραδέχτηκε ότι η Εθνική Οργάνωση Πληροφοριών (Milli İstihbarat Teskilati, MİT) χρησιμοποίησε τον Goksin Sipahioglu στα γεγονότα της 6-7 Σεπτεμβρίου.

Ο πέμπτος άνθρωπος ήταν ο Sabri Yirmibesoglu

Στις 6-7 Σεπτεμβρίου ήταν υπεύθυνος του τμήματος εποπτείας κινητοποιήσεων του Ειδικού Γραφείου Πολέμου.. Αργότερα έγινε ο Πρόεδρος ολόκληρου του Γραφείου Πολέμου… Το 1974 ο ίδιος άνθρωπος οργάνωσε το Ειδικό Γραφείο Πολέμου στην Κύπρο, απέκτησε μάλιστα και φήμη ηγέτη.. Πολλά χρόνια αργότερα, ο Sabri Yirmibesoglu είπε: «Τα Σεπτεμβριανά ήταν μια επιχείρηση του Ειδικού Γραφείου Πολέμου. Ήταν ένας πολύ σημαντικός οργανισμός. Πέτυχε και το στόχο του».
Στις 23 Σεπτεμβρίου 2010 στην εφημερίδα Haberturk είπε τα εξής: «Εάν θέλετε να εμφανίσετε ένα μαζικό κίνημα αντίστασης του λαού σε ένα μέρος, στον εχθρό των αξιών σας, δείχνετε ότι έκανε κάτι η απέναντι πλευρά, δείχνετε ότι έκανε μια πολύ μειωτική ενέργεια, έτσι μπορείτε να συγκεντρώσετε, μπορείτε να φανατίσετε τον κόσμο. Στο Ειδικό Γραφείο Πολέμου υπάρχει ένας κανόνας. Για να αυξήσεις την δύναμη του κόσμου, κάνεις σαμποτάζ σε ορισμένες αξίες, σαν να το έκανε ο εχθρός. Μπορεί να βάλουμε φωτιά σε ένα τζαμί. Στην Κύπρο εμείς κάψαμε τζαμιά. Για παράδειγμα, ένα τζαμί μπορεί να πυρποληθεί».
Ήταν πέντε άνθρωποι. Πέντε διαφορετικοί άνθρωποι. Ένας φοιτητής, ένας επιχειρηματίας, ένας δημοσιογράφος, ένας τοπικός κυβερνήτης (kaymakam) και ένας στρατιώτης. Ο Oktay Engin, ο Mithat Perin, ο Goksen Sipahioglu, ο Hayretttin Nakipoglu και ο Sabri Yirmibesoglu. Πριν από 61 χρόνια η μοίρα τους αντάμωσε σε ένα κοινό τόπο. Μετά τις 6-7 Σεπτεμβρίου του 1955, η ζωή τους άλλαξε ριζικά. Λες και ο Θεός τους είπε «Προχωράτε πιστοί μου υπηρέτες».
Δεν μοιάζει με σενάριο κατασκοπευτικής ταινίας; Μια και είπα για ταινίες κατασκοπίας. Τις μέρες των Σεπτεμβριανών, στην Κωνσταντινούπολη βρισκόταν και ο ανταποκριτής της Βρετανικής εφημερίδας Sunday Times… Και μάλιστα στη Λεωφόρο του Πέρα… Ακριβώς στην καρδιά των γεγονότων.. Άρτι αφιχθείς από την Θεσσαλονίκη όπου είχε τοποθετηθεί βόμβα στο σπίτι του Ατατούρκ. Ξέρετε ποιος ήταν; Ο Ιαν Φλέμινγκ. Ο παγκόσμια γνωστός δημιουργός του πράκτορα 007, του Τζέημς Μπόντ. Και ταυτόχρονα, πράκτορας της βρετανικής υπηρεσίας πληροφοριών ΜΙ6. Εύχομαι σε όλους καλή εβδομάδα..
Sedat Kaya, Datca»
Σ Υ Μ Π Ε Ρ Α Σ Μ Α: Δέκα περίπου χρόνια μετά τα Σεπτεμβριανά του 1955 το Τουρκικό Βαθύ Κράτος οργάνωσε μεθοδικά τις απάνθρωπες απελάσεις του 1964. Ακόμα και σήμερα, στον λιγοστό, εναπομείναντα Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης υπάρχουν πολλά και ακανθώδη προβλήματα που αγνοούνται επιδεικτικά από την «ευαίσθητη» για τα ανθρώπινα δικαιώματα πολιτών άλλων χωρών Τουρκία, θυμίζοντας έντονα την παροιμία «Η καμήλα δεν βλέπει την καμπούρα της».
Είναι πάντως πολύ ενθαρρυντικό και παρήγορο το γεγονός ότι μετά από ολόκληρες δεκαετίες, πολλοί Τούρκοι δημοσιογράφοι, διανοούμενοι αλλά και άνθρωποι των γραμμάτων και των τεχνών ασχολούνται με ένα θέμα – ταμπού, με τόλμη και χωρίς καμιά προκατάληψη. Περιγράφουν τα γεγονότα όπως τα ζήσαμε τα πραγματικά θύματα, οι δεκάδες χιλιάδες Έλληνες της Κωνσταντινούπολης.
Ας ευχηθούμε η νέα γενιά των Τούρκων να ευαισθητοποιηθεί και για την προστασία όσων Ελλήνων επέζησαν μέχρι σήμερα και παραμένουν στην Κωνσταντινούπολη. Γιατί αποτελούν τμήμα της κοινής ιστορίας τους. Αποτελούν τμήμα ενός θρησκευτικού θεσμού που βρίσκεται ριζωμένος εκεί για δεκαεπτά ολόκληρους αιώνες.
Είναι ιστορικά αποδεδειγμένο πως οι διάφοροι πολιτικοί και στρατιωτικοί με ιδεοληψίες, πολιτικούς ή θρησκευτικούς φανατισμούς και σύμπλεγμα κατωτερότητας για κάθε τι το διαφορετικό, είναι εκείνοι που συνεχίζουν ακόμα και στις μέρες μας να σπέρνουν θύελλες σε ανυπεράσπιστα θύματα – Έλληνες, Τούρκους, Κούρδους, Εβραίους, Αρμένιους. Είναι οι ίδιοι που «μαγειρεύουν» κρίσεις και δεν διστάζουν να μεταχειρίζονται τα πιο ακραία, τα πιο απάνθρωπα μέσα. Όσο περισσότερο αφυπνίζονται οι νέες γενιές, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να πετύχουμε, κάποτε στο μέλλον, μια μόνιμη ειρήνη στην –ούτως ή άλλως- ευαίσθητη περιοχή μας...
                                                                                                                 Λεωνίδας Κουμάκης

                                                                                                                       Πηγή: analyst.gr