Ο φόβος είναι ο χειρότερος γιατρός...

Το δημοψήφισμα είναι ενδεχομένως το μεγαλύτερο δημοκρατικό δικαίωμα. Σημαντικότερο και από τις εκλογές μιας και αποτελεί την επιτομή της άμεσης δημοκρατίας, όπου όλοι μας θα σταθούμε στον λόφο της Πνύκας και θα φωνάξουμε τα δικά μας βροντερά “ΝΑΙ” ή “ΌΧΙ”. Είναι τόσο σπουδαίο το δημοψήφισμα, είναι τόσο σημαντικό ως πολιτική λύση που το κρατούσαμε καλά φυλαγμένο στο πολιτικό συρτάρι για μία ξεχωριστή στιγμή. Και αποφασίσαμε ως έθνος (οι νόμιμα εκλεγμένοι αντιπρόσωποί μας δηλαδή) ότι αυτή η στιγμή είναι τώρα.
Κι ας πούμε ότι μπορώ να χωνέψω το ότι το δημοψήφισμα είναι χωρίς σαφές ερώτημα. Βασικά, όχι, δεν μπορώ να το χωνέψω γιατί δεν ξέρω ακόμα και μετά από 3 ημέρες από την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος σε τι λέω “ναι” και σε τι λέω “όχι”. Κι ας πούμε ότι μπορώ να χωνέψω την τόσο σύντομη διεξαγωγή του. Βασικά, όχι, δεν μπορώ να το χωνέψω. Οι Σκωτσέζοι είχαν 2 ολόκληρα χρόνια να συζητήσουν την ανεξαρτησία τους. Εμείς δεν θα μπορούσαμε να έχουμε 2 χρόνια αλλά θα ένιωθα υπέροχα αν από το Φλεβάρη ήξερα ότι στις 5 Ιουλίου θα έχω ένα δημοψήφισμα για να κρίνω τις όποιες μέχρι τότε ζυμώσεις. Ας πούμε λοιπόν ότι αναγκαστικά θα χωνέψω ότι πρέπει μέσα σε λίγες ημέρες να αποφασίσω το μέλλον της χώρας μου.

Δεν βλέπω όμως μπροστά μου, πίσω μου και γύρω μου ούτε έναν άνθρωπο αρκετά νηφάλιο ώστε να πάρει μια απόφαση. Ένας λαός εν θερμώ, ένας λαός οργισμένος αλλά κυριότερα ένας λαός φοβισμένος δεν μπορεί να αποφασίσει ανεπηρέαστος το μέλλον του. Και πρέπει και η μία πλευρά και η άλλη, να καταλάβουν, ότι ο φόβος δεν είναι και δεν πρέπει να είναι πολιτικό παιχνίδι.

Ο φόβος είναι ένα πανίσχυρο όπλο στα χέρια των πολιτικών, των MEDIA, στα χέρια κάθε μορφής εξουσίας. Χειραγωγώντας τον δημόσιο φόβο τα τελευταία χρόνια, οι κυβερνήσεις – εντός και εκτός συνόρων - έχουν κατορθώσει να περάσουν μέτρα και διατάξεις που δεν θα είχαν καμία τύχη σε άλλη χρονική συγκυρία.
Από την 11η Σεπτεμβρίου και το χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους έχουμε την αναγέννηση του όρου “fear politics” αλλά όχι με τον παραδοσιακό τρόπο, όχι με τον τρόπο που ήθελε τους κατά χώρα δικτάτορες ή εξουσιαστές να χρησιμοποιούν τον φόβο για να ασκήσουν την επιβολή τους. Τα τελευταία χρόνια, η πολιτική του φόβου αναφέρεται σε έναν φόβο απροσδιόριστο, σε έναν φόβο που δεν μπορεί να οριστεί σε μία και μόνο συγκεκριμένη απειλή. Και ήταν μόλις λίγα τα χρόνια που πέρασαν για να περάσουμε από τον απροσδιόριστο φόβο απέναντι σε πάσης φύσης τρομοκράτη στον απροσδιόριστο φόβο της οικονομικής κρίσης.
Τι φοβόμαστε ακριβώς εδώ και 5 χρόνια στην Ελλάδα; Ότι θα χρεοκωπήσουμε; Ότι θα κουρευτούν οι καταθέσεις μας; Ότι θα μείνουμε χωρίς τρόφιμα; Ότι θα μας πάρει το κράτος τα λεφτά μας; Αυτός ο απροσδιόριστος φόβος  είναι εν μέρει η αόριστη ατάκα του Τσίπρα (βασικά του Roosevelt): “Το μόνο που έχει να φοβηθεί ο ελληνικός λαός είναι ο φόβος”. Μόνο που ξέχασε να αναφέρει ο πρωθυπουργός της χώρας ότι τον ίδιο ακριβώς απροσδιόριστο φόβο που νιώθαμε ενόψει λιτότητας τα προηγούμενα χρόνια, νιώθουμε ενόψει λιτότητας και τώρα.

Το ίδιο με την λιτότητα του μνημονίου, φοβόμαστε και τη λιτότητα της επαναδιαπραγμάτευσης ή της δραχμής.

Σε μία ομιλία μου στο TEDx του Πανεπιστημίου Πειραιά στις αρχές Μαίου, έλεγα μεταξύ άλλων ότι ο ελληνικός λαός έμαθε να ζει με τον φόβο από το 2011 και μετά.

Η ομιλία είναι 18 λεπτών και αφορά τον ρόλο των media στην εποχή του φόβου, για όποιον θέλει να την δει ολόκληρη. Από το 12:33 και μετά είναι το κομμάτι για το δίπολο ευρώ ή δραχμή.
Ο λαός έμαθε λοιπόν με τα χρόνια, να μην χαμπαριάζει από τα deadline των Θεσμών και να μην τρομοκρατείται από όσα έλεγαν οι κυβερνήσεις ΠΑΣΟΚ και ΝΔ. Στις αρχές του 2015 είχε αρχίσει πια να μην φοβάται την κρίση και εν μέρει γι' αυτό έδωσε την ψήφο του στον ΣΥΡΙΖΑ. Μέσα στο κλίμα της ελπίδας και της αλλαγής, ο λαός ένιωσε ελεύθερος και από το φόβο. Είναι ο ίδιος λαός που 6 μήνες αργότερα είναι όχι απλά φοβισμένος αλλά τρομοκρατημένος για την επόμενη ημέρα. Με ένα δίπολο ευρώ ή δραχμή που επέστρεψε για άλλη μια φορά μετά τις εκλογές του 2012, με τον κόσμο σε δύο στρατόπεδα, με ένα δημοψήφισμα που νομίζω κανείς δεν ξέρει πόση ισχύ μπορεί να έχει τη Δευτέρα 6 Ιουλίου και κυρίως τι σημαίνει για τον κάθε έναν από εμάς.
Ο Benjamin Barber, ένας από τους εξέχοντες θεωρητικούς του fear politics, έγραφε πριν λίγα χρόνια για την τρομοκρατία: “Terrorism turns active citizens into fretful spectators. There is nothing more inductive to fear than inaction”. Και είναι αυτό ακριβώς που βλέπω τριγύρω μου αυτές τις ημέρες. Ανθρώπους να έχουν παραλύσει, να είναι απλοί παρατηρητές μίας κατάστασης που όχι απλά τους αφορά αλλά θα καθορίσει και την ζωή τους,. Ανθρώπους που αντιδρούν σπασμωδικά γεμίζοντας τα αυτοκίνητά τους με βενζίνη και στεκόμενοι επί ώρες στις ουρές των ΑΤΜ, σαν τον Ηλία.
Δεν φταίει κανένας πολίτης για το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή είναι φοβισμένος στο σπίτι ή τη δουλειά του. Δεν φταίει κανένας πολίτης για το ότι καλείται την ερχόμενη Κυριακή να αποφασίσει με το πιστόλι στον κρόταφο τι θα απογίνει. Δεν φταίει κανένας πολίτης που ζούμε πρωτόγνωρες για την ανοχή και τον πολιτισμό μας καταστάσεις. Και πρόσεξε, το πιστόλι στον κρόταφο δεν το κρατά μόνο ο Τσίπρας ή μόνο ο Γιούνγκερ. Το κρατούν και οι δύο.
Αυτή τη στιγμή, στο μυαλό του καθενός από εμάς, τα πάντα είναι φόβος. Το ευρώ με τη λιτότητα, η δραχμή με τη λιτότητα, η επόμενη ημέρα.
Και οφείλουμε εμείς ως δημοσιογράφοι, οφείλουμε εμείς ως media, να μην επιδεινώνουμε αλλά ούτε φυσικά να απαλύνουμε τον φόβο των πολιτών. Ο ρόλος των ΜΜΕ είναι να προωθούν τον κοινωνικό διάλογο και να κρατούν υπόλογους όσους προσπαθούν να χειραγωγήσουν τον φόβο μας. Αλλά από ποια μεριά πρέπει να κρατάμε την ασπίδα αυτές τις μέρες;

Τι νηφάλιο να μεταδώσει το κάθε μέσο όταν το πολιτικό πινγκ πονγκ αυτές τις μέρες στην Ευρωζώνη θυμίζει κοκορομαχία ανδροπαρέας για το ποιος είναι καλύτερος στο Pro Evolution;

“Scare the opinion makers and they will scare everyone for you” έλεγε ο Barber και μέσα σε αυτή την ατάκα βλέπω κάθε έναν δημοσιογράφο καναλιού και εφημερίδας που έχει ανέβει σε αυτό το τρενάκι του φόβου. Κάθε έναν που είτε από φόβο και πανικό είτε κατευθυνόμενα επιλέγει να τρομάξει τον κόσμο στον οποίο απευθύνεται.
Αν μπορούσες να δεις τους ανθρώπους γύρω μου, θα σου πω με φοβερή έπαρση ότι είμαι ο ψυχραιμότερος όλων. Όχι επειδή έχω κάποια καβάτζα ή κάτι τέτοιο. Είμαι πιο κοντά στο μπομπντυλανικό “if you got nothing, you got nothing to lose” από ό,τι στην άλλη μεριά. Αλλά ταυτόχρονα είμαι και οργισμένος. Γιατί δεν διανοούμαι η εκάστοτε κυβέρνηση, οι Ευρωπαίοι, ο Τσίπρας, ο Σαμαράς, ο Γιούνγκερ, εμείς οι ίδιοι, να φέραμε τον εαυτό μας στην σημερινή κατάσταση.

Θεωρώ αδιανόητο να μην μπορώ να σηκώσω τα όποια χρήματά μου, θεωρώ αδιανόητο να βλέπω τους δικούς μου ανθρώπους να μην ξέρουν τι να κάνουν, θεωρώ αδιανόητο να μην είμαι κύριος του εαυτού μου.

Και αν πριν λίγους μήνες χαμογέλαγα με τα instagram posts που έδειχναν τις παραλίες μας και τον ήλιο μας και έλεγαν ότι τουλάχιστον έχουμε αυτά, σήμερα απλά τσαντίζομαι. Τι θα τον κάνουμε τον ήλιο και την θάλασσα; Θα τα φάμε; Λυπάμαι μόνο τους υπέροχους στίχους του Ελύτη που καπηλεύονται τόσοι και τόσοι. “Εάν αποσυνθέσεις την Ελλάδα, στο τέλος θα δεις να σου απομένουν μια ελιά, ένα αμπέλι κι ένα καράβι. Που σημαίνει: με άλλα τόσα την ξαναφτιάχνεις”. Μόνο που όσοι το ποστάρουν, δεν αντιλαμβάνονται ότι ο βολεμένος, καλομαθημένος, εγωίσταρος Έλληνας του 2015 δεν αρκείται στο να ξαναφτιάξει τη χώρα. Για την ακρίβεια, όλα αυτά τα χρόνια που μπορούσε να ξαναφτιάξει τη χώρα, ήθελε και την ελιά και το αμπέλι και το καράβι, όλα δικά του.
Και είναι ο ίδιος άνθρωπος που καλείται, νηφάλιος, την ερχόμενη Κυριακή να ψηφίσει. Με λιγοστά λεφτά στην τσέπη γιατί τόσα κατάφερε να σηκώσει μέσα στο Σαββατοκύριακο του πανικού, με τα χρέη βουνό, γιατί εκεί έφτασαν τα τελευταία χρόνια, αλλά κυρίως με αδυναμία να εμπιστευτεί έστω έναν από τους ανθρώπους που τον κυβερνούν ή θέλουν να τον ξανακυβερνήσουν για την αξιοπιστία των λεγομένων τους. Προσωπικά, νιώθω ότι δεν μπορώ να εμπιστευτώ κανέναν τους.
Το δίπολο λοιπόν του φόβου, μας έχει οδηγήσει σε ένα σημείο μηδέν. Σε ένα σημείο που θα υπερισχύσει το τι φοβάσαι περισσότερο. Σε ένα σημείο που θα επιλέξεις πολιτικά εκείνη τη λύση που σου φαίνεται λιγότερο τρομακτική από τις δύο. Μπαμπούλας στο κουτί, μπαμπούλας και στην κουρτίνα 2.

Δυστυχώς, οι ίδιοι άνθρωποι που απήλλαξαν πριν λίγους μήνες τον κόσμο από τον φόβο, κατάφεραν σε τόσο μικρό διάστημα να τον ξαναφέρουν αντιμέτωπο με αυτόν.

O D. Paulson σημείωνε σε μία έρευνά του την περασμένη δεκαετία: “Many individuals feel now (2001) that they will never be safe again”. Μιλούσε για την τρομοκρατική επίθεση στους Δίδυμους Πύργους. Πολύ φοβάμαι όμως ότι αυτό ισχύει και στο σημερινό παράδειγμα. Πολύ φοβάμαι ότι οι μέρες που διανύουμε θα αφήσουν ανεξίτηλα τα σημάδια τους σε κάθε έναν από εμάς. Και θα μας γεμίσουν με ένα αίσθημα ανασφάλειας για τα χρόνια που θα έρθουν. Ανασφάλειας για τα χρήματά μας, για την ελεύθερη βούλησή μας, για την ανεξαρτησία μας.
Ένας φοβισμένος λαός όχι απλά δεν μπορεί να ψηφίσει. Ένας φοβισμένος λαός δεν μπορεί καν να ζήσει.

                                                                             Χρήστος Χατζηιωάννου

                                                                                Πηγή:  www.oneman.gr

Λεξικό της κοινής νεοελληνικής γλώσσας

Το Λεξικό της κοινής νεοελληνικής είναι ένα σύγχρονο και πλήρες ερμηνευτικό, ορθογραφικό και ετυμολογικό λεξικό της νέας ελληνικής. Εκδόθηκε τον Δεκέμβριο του 1998 από το Ινστιτούτο Νεοελληνικών Σπουδών του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και αποτελεί αποτέλεσμα πολύχρονης και συστηματικής επεξεργασίας. Είναι το πρώτο λεξικό της νεοελληνικής που έθεσε επιστημονικές λεξικογραφικές αρχές και επηρέασε με τον τρόπο αυτό καθοριστικά τη σημερινή νεοελληνική λεξικογραφική πραγματικότητα. Από τις σημαντικές καινοτομίες του αξίζει να τονιστούν ιδιαίτερα η ύπαρξη φωνητικής μεταγραφής, η σύνδεση κάθε λήμματος με το κλιτικό του παράδειγμα και η προσπάθεια καταγραφής όσο το δυνατόν μεγαλύτερου αριθμού εκφράσεων και φράσεων της νέας ελληνικής. Η εγκυρότητα της ετυμολογικής προσέγγισης είναι επίσης από τα σημαντικότερα πλεονεκτήματά του. ΠΡΟΛΟΓΟΣ Πρόλογος ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΛΕΞΙΚΟΥ Λημματολόγιο Κατάταξη, υπαγωγή και διάσπαση των λημμάτων· υπολήμματα Δεύτεροι τύποι λημμάτων Παραπεμπτικά ΕΣΩΤΕΡΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΩΝ ΑΡΘΡΩΝ Λήμμα Προφορά, φωνητική μεταγραφή Μορφολογικές και γραμματικές πληροφορίες Σημασιολογία Ετυμολογία ΦΩΝΗΤΙΚΑ ΣΥΜΒΟΛΑ Πίνακας φωνητικών συμβόλων ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΟΛΑ Πίνακας συντομογραφιών Πίνακας συμβόλων ΠΙΝΑΚΕΣ ΚΛΙΤΙΚΩΝ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΩΝ Το Ρηματικό Σύστημα Το Ονοματικό Σύστημα ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ Α΄ έκδοση του Ηλεκτρονικού Κόμβου Β΄ έκδοση της Πύλης για την ελληνική γλώσσα ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ομάδα Εργασίας

12 εντυπωσιακά στοιχεία για την ελληνική οικονομία. Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα...

Η ελληνική οικονομία είναι στο επίκεντρο προσοχής σε όλο τον κόσμο. Ιδιαίτερα αυτές τις ώρες, που φαίνεται πως γίνονται πυρετώδεις διπλωματικές προσάθειες για την επίτευξη συμφωνίας και την αποφυγή του δημοψηφίσματος της Κυριακής 5 Ιουλίου. Με αυτή την αφορμή, το Business Insider έφτιαξε έναν κατάλογο με 12 εντυπωσιακά, όπως τα χαρακτηρίζει στοιχεία για την ελληνική οικονομία, από την αρχαιότητα, μέχρι σήμερα και από τις χρεοκοπίες, μέχρι την κατανάλωση τσιγάρων και την παραγωγή ελαιολάδου.

Η Ελλάδα έχει προϊστορία στα οικονομικά προβλήματα. Η πρώτη χρεοκοπία της χώρας έγινε στον 4ο αιώνα π.Χ., όταν 13 πόλεις-κράτη δανείστηκαν από το Ναό του Απόλλωνα στη Δήλο, αλλά οι περισσότερες δεν αποπλήρωσαν τα δάνεια.

Στη σύγχρονη εποχή, η Ελλάδα έχει χρεοκοπήσει πέντε φορές. Τις μισές από την Βενεζουέλα και το Εκουαδόρ. Το 1826, το 1843, το 1860, το 1894 και το 1932.

Η Ελλάδα έχει περάσει συνολικά 90 χρόνια- τα μισά περίπου από τα έτη ανεξαρτησίας της- σε οικονομική κρίση.

Η διαφθορά κοστίζει στην Ελλάδα περίπου 8-10% του ΑΕΠ κάθε χρόνο. Το 2014, μελέτη της Κομισιόν τη χαρακτήριζε την πιο διεφθαρμένη χώρα της ΕΕ.

Η ανώτερη, μεσαία, τάξη στην Ελλάδα φοροδιαφεύγει. Μελέτη του Πανεπιστημίου του Σικάγο του 2012 ανέφερε ότι οι αυτοαπασχολούμενοι πληρώνουν πάνω από 100% του δηλωμένου εισοδήματός τους για καταναλωτικά δάνεια. Κάτι που, σύμφωνα με αναλυτές, σημαίνει ότι δεν δηλώνουν όλο τους το εισόδημα.

Το 49,7% των νέων στην Ελλάδα είναι άνεργοι. Συνολικά, η ανεργία στη χώρα έμεινε σταθερή στο 25,6% το Μάρτιο του 2015. Είχε κάνει ρεκόρ με 28% το Σεπτέμβριο του 2013.

Το 63,5% των Ελλήνων 18-34 ετών ζουν με τους γονείς τους.

Μόνο το 23,9% του ελληνικού πληθυσμού είναι κάτω των 24 ετών. Συγκριτικά, στη Σαουδική Αραβία το αντίστοιχο ποσοστό είναι 47%. Ο πληθυσμός γερνάει, καθώς το 32,9% είναι άνω των 55 ετών και το ποσοστό γεννήσεων έχει πέσει σε 1,3 παιδιά για κάθε γυναίκα.

Η Ελλάδα είναι πενταπλάσια της Μασαχουσέτης, αλλά το ΑΕΠ της Μασαχουσέτης είναι διπλάσιο του ελληνικού.

Ο οικονομικός εφιάλτης της Ελλάδας αυτή τη στιγμή είναι χειρότερος από εκείνο στις ΗΠΑ στη Μεγάλη Υφεση.

Η ετήσια παραγωγή ελαιολάδου στην Ελλάδα ζυγίζει όσο 1.575 μπλε φάλαινες. Είναι η τρίτη χώρα στον κόσμο σε αυτό τον τομέα, πίσω από την Ισπανία και την Ιταλία. Το 90% των 300.000 τόνων που παράγονται εξάγονται στην ΕΕ.

Η κατά κεφαλήν κατανάλωση τσιγάρων στην Ελλάδα (2.795) είναι 28 φορές εκείνη της Ινδίας. Είναι η τρίτη χώρα σε αυτό τον τομέα.

"Κυριακάτικο σινεμά" ΤΟ ΜΕΡΟΚΑΜΑΤΟ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ" (1953)

 
Το μεροκάματο του τρόμου. Τρόμου για την ίδια τη ζωή, στο επόμενο λεπτό, την επόμενη στιγμή ίσως. Τρόμος για ένα μεροκάματο μόλις, ένα μεροκάματο όμως που σημαίνει πολλά, κλειδί σε μια πόρτα κλειστή, εισιτήριο για ένα ταξίδι, ταξίδι επιστροφής στην πατρίδα, φυγής από έναν τόπο που μοιάζει φυλακή, που είναι κόλαση. Μια χούφτα άντρες, ρεμάλια κι αλήτες, ξένοι σε ξένη χώρα, δίχως σπίτι, δίχως προοπτική, άνεργοι και μπατίρηδες, μια γκαζόζα στα τέσσερα, μια ελπίδα στα τέσσερα, άχθος αρούρης, που λένε, σε χώρα της Λατινικής Αμερικής, εκείνης της παλιάς, δεκαετία του ’50, λάσπες κι απόνερα, κι αρρώστιες κάθε είδους, και έντομα πολλά, καταραμένη φτώχεια για όλους, και δίπλα ακριβώς οι αμερικανικές πετρελαιοπηγές, Southern Oil Company, SOC, σκέτο σοκ δηλαδή, εργατικά ατυχήματα, θυμός και γκρίνια, αλλά τέλμα, δυστυχώς. Πού μπορεί να φτάσει ο άνθρωπος για να ξεφύγει απ’ την κόλαση, που η τύχη, αδιάφορο ποια ακριβώς, τον έριξε τόσο σκληρά; Τί μπορεί να κάνει; Πόσο μπορεί να ρισκάρει ο απελπισμένος για να υπηρετήσει το όνειρο της φυγής; Δεν υπάρχουν όρια! Η πετρελαϊκή εταιρεία θέλει 4 άντρες να μεταφέρουν με δυο φορτηγά ένα τεράστιο φορτίο νιτρογλυκερίνης, σε μια απόσταση πάνω από 300 χιλιόμετρα, σ’ έναν όμως κακοτράχαλο δρόμο, γεμάτο λακκούβες και κάθε είδους παγίδες. Ένα λάθος, ένας απλός κραδασμός του φορτηγού μπορεί, φυσικά, να φέρει την καταστροφή, να εκτινάξει το φορτίο μαζί με το πλήρωμα του φορτηγού. Κι όμως, πολλοί θέλουν ν’ αναλάβουν την αποστολή, να πάρουν το μεροκάματο, κι ας είναι του τρόμου, να αρπάξουν απ’ τα μαλλιά την ευκαιρία, 2.000 δολάρια, το εισιτήριο εξόδου απ’ την κόλαση, γι’ αυτό και ένας που δεν πήρε τη θέση άφησε ένα γράμμα στη μάνα του και κρεμάστηκε. Τη θέση στον ήλιο την κερδίζουν ο Μάριο (Yves Montand), ο Τζο (Charles Vanel), ο Λουίτζι (Folco Lulli) κι ο ξανθός ο Μπίμπα (Peter van Eyk). Όσοι έκαναν αυτή τη δουλειά δεν γύρισαν πίσω, όμως τα χρήματα είναι πολλά κι η καθημερινότητα ανυπόφορη. Μην πας, Μάριο, θα σκοτωθείς, ουρλιάζει η Λίντια (Vera Clouzot) που τον αγαπάει. Σκαρφαλώνει στο παράθυρο του φορτηγού και ξεσπάει σε λυγμούς: «αγάπη μου, τι έκανες; Θα έκανα τα πάντα για σένα, θα σκότωνα, θα λήστευα… Σε μισώ». Κι ο Μάριο, ανοίγει την πόρτα και την πετάει στο έδαφος, κι είναι σαν να πετάει στο έδαφος την παλιά του ζωή, σα να γαντζώνεται απερίσπαστος στην ελπίδα…

  Το ταξίδι των τεσσάρων ξεκινάει, ο Μάριο με τον Τζο, ο Λουίτζι με τον Μπίμπα, ταξίδι κυριολεκτικά φοβερό και τρομερό, και συνάμα αποκαλυπτικό του χαρακτήρα όλων, της δειλίας ή της ανδρείας, της ευαισθησίας ή της σκληρότητας, της συντροφικότητάς όλων. Πολλά τα εμπόδια, αγωνία συνεχής, το λάθος κι ο κίνδυνος καραδοκούν, όλα τα φοβούνται, όλα τα ξεπερνούν, κι ας φτάνουν στα όριά τους, κι ας μην ξέρουν τι τους περιμένει παρακάτω. Ένας βράχος στο δρόμο, τον ανατινάζει ο επιδέξιος Μπίμπα, όλα πήγαν καλά, μπροστά ο Λουίτζι με τον Μπίμπα, ξεθάρρεψε μέχρι κι ο Τζο, ώσπου… μια έκρηξη, τόσο απλά, μια έκρηξη μπροστά τους, πάνε ο Λουίτζι κι ο Μπίμπα, πάνε…

  Μια λίμνη από λάσπη, απροσπέλαστη, δύσκολη, ο Τζο μπροστά πεζός, ο Μάριο στο τιμόνι, δεν πρέπει να σταματήσει, αλλιώς κόλλησαν, χάθηκαν, κι όμως ο Τζο κολλάει, το φορτηγό του πατάει το πόδι, τι άλλο να ’κανε ο Μάριο, κατορθώνει και ξεκολλάει το φορτηγό, μαζεύει τον Τζο, τον παίρνει μαζί, μ’ αυτός ξεψυχάει μες στο φορτηγό, στην αγκαλιά του.

  Ο Μάριο, μόνος απ’ τους τέσσερεις, φέρνει σε πέρας την αποστολή, «μοιάζει σαν νεκρός», λένε, αλλά συνέρχεται και του δίνουν 4.000 δολλάρια, έτσι είναι το σωστό και το δίκαιο. Τώρα γυρίζει μόνος, κι η Λίντια που έχει μάθει τα νέα χορεύει χαρούμενη, κι αυτός με το φορτηγό χορεύουν, ζιγκ-ζαγκ, κάτι σαν βαλς, σαν ταγκό ίσως, δεν έχει σημασία, επιστρέφει, κέρδισε, κέρδισε, χορεύει, Θεέ μου, μια στροφή, δεν προσέχει, Θεέ μου, το φορτηγό πέφτει στο γκρεμό, καταστρέφεται… τέλος!

  Το μεροκάματο του τρόμου (The wages of fear ή Le salaire de la peur – 1953) του Γάλλου σκηνοθέτη Ανρί Ζορζ Κλουζό (Henri-Georges Clouzot, 1907-1977), λοιπόν, λίγο πριν τις Διαβολογυναίκες, λίγο μετά το Μανόν, ωδή στη ματαιότητα, σπουδή στην απελπισία, κάτι μεταξύ νεορεαλισμού και γερμανικού εξπρεσιονισμού, στις παρυφές του νουάρ, ίσως, δεν έχει ιδιαίτερη σημασία. Είναι η ταινία που μου ’ρχεται στο μυαλό κάθε φορά που περπατώ στους δρόμους της Αθήνας και βλέπω, όλο και πιο συχνά πια, τους απελπισμένους άστεγους και πεινασμένους, τους νέο-άθλιους των Αθηνών, αυτούς που ούτε κι οι ίδιοι δεν ξέρουν πια μπορούν να φτάσουν, τι μπορεί να κάνουν, όπως οι τέσσερεις ήρωες της ταινίας, ακριβώς…Ουσιαστικά το συγκλονιστικό μέρος της ταινίας είναι το δεύτερο,όταν ξεκινάει το δρομολόγιο.Το πρώτο μέρος όμως είναι απαραίτητο ως πλαίσιο.

                                                                     Φώτης Μπατσίλας / http://skorpiesidees.blogspot.gr

                                                               

                                                                Κ α λ ή  Κ υ ρ ι α κ ή!!

Αστερίξ: Ο Αγώνας των Αρχηγών (λεξιλογική προσέγγιση)...

Οι 24 τόμοι του Αστερίξ (κοινή δημιουργία του Ρενέ Γκοσινί και του Αλμπέρ Ουντερζό) είναι μια από τις σημαντικότερες προσφορές της Γαλλίας στον παγκόσμιο πολιτισμό μεταπολεμικά. Τουλάχιστον η γενιά μας, που γνώρισε τον Αστερίξ στα φοιτητικά της χρόνια, τον αγάπησε σχεδόν ομόθυμα -και η ανταπόκρισή σας σε αυτές τις δημοσιεύσεις ήταν πολύ θετική, οπότε είχαμε πει ότι θα αρχίσουμε να παρουσιάζουμε στο ιστολόγιο, έναν προς έναν, τους 24 τόμους του Αστερίξ, κάτι που, με μια συχνότητα έναν τόμο κάθε δίμηνο, θα μας πάρει τέσσερα χρόνια.

Ξεκινήσαμε τον Οκτώβριο με μια παρουσίαση της περιπέτειας Αστερίξ στους Βρετανούς και μετά με μια γενική παρουσίαση των πρωταγωνιστών του κόμικς. Τον Δεκέμβριο είχαμε τη δεύτερη περιπέτεια, την Κατοικία των θεών, τον Φλεβάρη είδαμε τον Μάγο (ή Μάντη) ενώ στα τέλη Απριλίου παρουσίασα τον «Αστερίξ στη χώρα των Ελβετών».

Θυμίζω ότι οι περιπέτειες του Αστερίξ κυκλοφόρησαν στα ελληνικά πρώτη φορά στα τέλη της δεκαετίας του 1970 από τις εκδόσεις Ψαρόπουλου (σε μετάφραση αρχικά του Κώστα Ταχτσή και μετά του Αργύρη Χιόνη) ενώ αργότερα κυκλοφόρησαν σε νέα μετάφραση (της Ειρήνης Μαραντέι) από τις εκδόσεις Μαμούθ, που είναι και η έκδοση που (νομίζω πως) βρίσκεται αυτή τη στιγμή στο εμπόριο.

Εγώ έχω γαλουχηθεί με τις μεταφράσεις του Ψαρόπουλου, και ομολογώ πως τις βρίσκω καλύτερες, αλλά αυτό μπορεί να οφείλεται στο ότι τις έχω συνηθίσει. Από την άλλη, ο δεύτερος μεταφραστής βρίσκεται σε δύσκολη θέση, διότι ίσως αισθάνεται αναγκασμένος να αποφύγει τα λογοπαικτικά ευρήματα του πρώτου. Ένα σταθερό χαρακτηριστικό των παρουσιάσεων που κάνω εδώ είναι η σύγκριση των δύο ελληνικών μεταφράσεων, Ψαρόπουλου και Μαμούθ.

Ωστόσο, με τη σημερινή περιπέτεια, εννοώ τον Αγώνα των Αρχηγων, συμβαίνει κάτι περίεργο. Δηλαδή, ενώ ο φίλος μας ο Cyrus Monk προσφέρθηκε να σκανάρει την περιπέτεια αυτή και καναδυό ακόμα (και με απάλλαξε από τον κόπο), και ενώ την έχω ανεβάσει και μπορείτε να την διαβάσετε εδώ ή να την κατεβάσετε από εδώ (χωρίς το εξώφυλλο), διαπιστώνω ότι και στην έκδοση Μαμούθ η συγκεκριμένη περιπέτεια, τουλάχιστον όπως κυκλοφορεί σε ηλεκτρονική μορφή (εδώ ας πούμε) είναι ολόιδια με την έκδοση Ψαρόπουλου (αν δείτε το αρχείο pdf, το εξώφυλλο έχει τη φίρμα του Ψαρόπουλου και το οπισθόφυλλο του Μαμούθ). Οπότε, δεν ξέρω αν υπήρξε ξεχωριστή μετάφραση Μαμούθ, η αν χρησιμοποιήθηκε κατόπιν αδείας η μετάφραση της έκδ. Ψαρόπουλου, αλλά το σίγουρο είναι πως σήμερα θα παρουσιάσουμε μόνο τη μετάφραση του Αργύρη Χιόνη (εκδ. Ψαρόπουλου).

Ο Αγώνας των αρχηγών ανήκει στην κατηγορία των στατικών περιπετειών, δηλαδή των περιπετειών που η δράση εκτυλίσσεται μέσα και γύρω από το γαλατικό χωριό -σε αντιδιαστολή με τις ταξιδιωτικές περιπέτειες που περιλαμβάνουν ταξίδι σε μακρινά μέρη. Είναι μια από τις πιο πλούσιες σε πλοκή περιπέτειες της κατηγορίας αυτής.

Να διηγηθώ σύντομα την υπόθεση. Ο διοικητής του ρωμαϊκού στρατόπεδου του Μπαμπαόρουμ είναι απελπισμένος με τους Γαλάτες που ξυλοκοπούν τους λεγεωνάριούς του, αλλά ο πονηρός υποδιοικητής του έχει βρει μια σατανική λύση. Βαθύς γνώστης των γαλατικών εθίμων, κάνει λόγο για τον «Αγώνα των αρχηγών», παλιό έθιμο σύμφωνα με το οποίο ένας Γαλάτης αρχηγός έχει δικαίωμα να προκαλέσει σε αγώνα πάλης τον αρχηγό άλλου χωριού -και ο νικητής γίνεται αρχηγός και στα δύο. Και καθώς υπάρχει ένας γιγαντόσωμος Γαλάτης αρχηγός που είναι φανατικός φίλος των Ρωμαίων, προτείνει να προκαλέσει τον Μοναρχίξ και να πάρει υπό τη δικαιοδοσία του το ανυπότακτο χωριό. Το μόνο πρόβλημα είναι το μαγικό φίλτρο που διαθέτουν οι Γαλάτες, γι’ αυτό οι Ρωμαίοι στέλνουν ένα καμουφλαρισμένο απόσπασμα λεγεωναρίων να απαγάγουν τον δρυίδη Πανοραμίξ. Τη στιγμή της απαγωγής όμως, ο Αστερίξ κι ο Οβελίξ βρίσκονται εκεί κοντά -και πριν προλάβει να επέμβει ο Αστερίξ, ο Οβελίξ εκσφενδονίζει ένα μενίρ που διώχνει μεν τους επίδοξους απαγωγείς αλλά χτυπάει κατακέφαλα τον μάγο και τον αφήνει αναίσθητο.

Όταν ο μάγος ξυπνάει, δεν αναγνωρίζει κανέναν: έχει χάσει το μνημονικό του και μαζί και την ικανότητα να φτιάχνει το μαγικό φίλτρο! Οι Ρωμαίοι το πληροφορούνται αυτό κι έτσι ο Ρωμαιολάγνος (άλαμου) αρχηγός προκαλεί τον Μοναρχίξ στον αγώνα των αρχηγών, ενώ ο Αστερίξ προσπαθεί να κάνει τον δρυίδη να θυμηθεί πώς φτιάχνεται το μαγικό φίλτρο, δίνοντάς του μια χύτρα και άφθονα υλικά. Επισκέπτονται μάλιστα κι έναν ονομαστό δρυίδη-γιατρό, ο οποίος δέχεται να έρθει στο χωριό και να γιατρέψει τον σεβάσμιο δάσκαλό του. Το δυστύχημα είναι ότι ο Οβελίξ, θέλοντας να δειξει στον γιατρό πώς τραυματίστηκε ο δρυίδης, του ρίχνει κι αυτουνού ένα μενίρ κατακέφαλα και τον αφήνει αναίσθητο -κι έτσι χάνει κι αυτός τη μνήμη του. Κι ενώ στο χωριό οι δυο αμνησικοί δρυίδες παίζουν με τις μαρμίτες, ο Μοναρχίξ αρχίζει να προπονείται, βλέποντας ότι θα αναγκαστεί να δώσει τον Αγώνα των αρχηγών χωρίς τη βοήθεια του φίλτρου. Η μεγάλη μέρα έρχεται και αρχίζει ο αγώνας -ή μάλλον το κυνηγητό, αφού ο Μοναρχίξ τρέχει γύρω-γύρω για να μην τον πετύχουν οι γροθιές του γιγαντόσωμου αντιπάλου του. Την ίδια στιγμή στο χωριό ο δρυίδης ανακατεύοντας στην τύχη διάφορα βότανα φτιάχνει ένα φίλτρο που του ξαναδίνει τα λογικά του, κι αμέσως ενημερώνεται για την κατάσταση, φτιάχνει το μαγικό φίλτρο και τρέχουν στον τόπο της αναμέτρησης να αναγγείλουν το χαρμόσυνο νέο. Ακούγοντάς το ο Μοναρχίξ νιώθει τις δυνάμεις του να διπλασιάζονται και με μια κατραπακιά αφήνει ξερό τον Ρωμαιόφιλο αρχηγό. Η ιστορία τελειώνει με το καθιερωμένο τσιμπούσι.

Η περιπέτεια κυκλοφόρησε στα γαλλικά το 1965-66 σε συνέχειες και το 1966 σε τόμο. Ήταν η 7η της σειράς των 24 τόμων. Ο γαλλικός τίτλος είναι Le combat des chefs -The Big Fight στα αγγλικά. Στοιχεία από την πλοκή έχουν γίνει ταινία κινουμένων σχεδίων (Le coup du menhir, 1989) ανακατεμένα με στοιχεία της υπόθεσης της περιπέτειας Ο μάγος.

Τα ονόματα των ηρώων.

 

* Ο Ρωμαίος διοικητής είναι σχεδιασμένος με πρότυπο τον Μπενίτο Μουσολίνι όχι μόνο στη φυσιογνωμία (αριστερά στην εικόνα) αλλά και στα φερσίματά του (π.χ. πομπώδης ομιλία). Στα γαλλικά ονομάζεται Langélus, μάλλον απροσδόκητο όνομα αφού angélus είναι μια προσευχή της καθολικής εκκλησίας. Στα ελληνικά ονομάστηκε Μουσολίνιους, που το βρίσκω αυτονόητο, παρατηρώ όμως ότι σε κανένα από τα αστεριξολογικά σάιτ που ανέτρεξα δεν επισημαίνεται η ομοιότητα με τον Μουσολίνι. Στα αγγλικά: Nebulus Nimbus.

* Με την ευκαιρία να πούμε ότι ο διάλογος αριστερά έχει ένα ωραίο λογοπαίγνιο: Rome va te sonner les cloches θα πει «θα σου τα ψάλει» (κατά λέξη: θα σου χτυπήσει τις καμπάνες), που ταιριάζει με το όνομα Langélus (προσευχή, είπαμε). Ο Χιόνης μεταφράζει: Αλλιώς, φωτιά στα μπατζάκια σου απ’ τη Ρώμη.

* Ο πονηρός υποδιοικητής λέγεται στα γαλλικά Perclus, που θα πει (περίπου) καθηλωμένος. Το ελληνικό όνομα και πάλι είναι πιο σχετικό με τον χαρακτήρα του προσώπου: Αλεπούδιους.

 

* Ο ρωμαιόφιλος (ή ρωμαιόδουλος) Γαλάτης αρχηγός λέγεται στα γαλλικά Aplusbégalix, που σημαίνει a + b = x. Ο Χιόνης τον είπε Βλακομπουμπουνίξ, αν και περισσότερο με κτηνώδη δύναμη παρά με ογκώδη άγνοια ταιριάζει. Φανατικός ρωμαιόφιλος, έχει κρεμάσει στον τοίχο του domus του ένα ταμπελάκι Rome sweet Rome (περιττό να επισημάνω το λογοπαίγνιο) και στην εικόνα αριστερά χαιρετάει τους Ρωμαίους λέγοντας: Καλωσορίσατε πολυαγαπημένοι μας εισβολείς! Θέλει να ενσταλάξει ρωμαϊκές αξίες και στους υπηκόους του, κι έτσι π.χ. λέει «Μα τον Δία και μα τον Τουτάτη».

Η συνεργασία με τον κατακτητή είναι μείζον θέμα της περιπέτειας, και οι Γκοσινί και Ουντερζό είπαν σε μεταγενέστερες συνεντεύξεις ότι είχαν ρητά κατά νου τους Γάλλους που συνεργάστηκαν με τους Γερμανούς κατά την Κατοχή -και μην ξεχνάμε ότι η ιστορία κυκλοφόρησε το 1965, όταν οι αναμνήσεις της Γαλλίας του Βισύ και του Πεταίν ήταν πολύ πιο νωπές.

* Μια από τις πιο αστείες επιμέρους ιστορίες της περιπέτειας είναι τα βάσανα ενός Ρωμαίου λεγεωνάριου, του Plutotqueprevus, λογοπαίγνιο με τη φράση plus tôt que prévu (νωρίτερα από το αναμενόμενο). Στα ελληνικά αποδόθηκε Απρόβλεπτους, και ο καημένος δέχεται τη διαταγή να πάει να κατασκοπέψει τους Γαλάτες, μεταμφιεσμένος σε δέντρο. Οι Γαλάτες τον πιάνουν και τον βάζουν να δοκιμάζει όλα τα φίλτρα που φτιάχνει στην τύχη ο παραλοϊσμένος Πανοραμίξ, κι έτσι ο Απρόβλεπτους αλλάζει χρώματα και στο τέλος γίνεται πανάλαφρος και επιστρέφει πετώντας στο ρωμαϊκό στρατόπεδο, προς μεγάλη ικανοποίηση ενός μπούφου που τον είχε πιάσει φίλο και τον ακολουθούσε πιστά από την εποχή που ήταν δέντρο. Όλη αυτή η υπο-ιστορία είναι τίγκα στα λογοπαίγνια, οπότε δίνω ένα μόνο παράδειγμα:

Ο Αστερίξ του λέει (στην ελληνική μετάφραση): Μη συγχίζεσαι, γιατί σου ανεβαίνει το αίμα στο κεφάλι και μελιτζανίζεις. Στα γαλλικά υπάρχει εύκολο λογοπαίγνιο με τα couleur (χρώμα) και colère (θυμός). Πιο ενδιαφέρον, και αμετάφραστο, λογοπαίγνιο έχει η απάντηση του λεγεωνάριου: Δεκαπέντε χρόνια λεγεωνάριος και να καταντήσω μπλε. Στα γαλλικά όμως bleu είναι ο νέος φαντάρος, ο γιαννάκης, ο ψάρακας (εικάζω ότι η λέξη βγήκε από το «μπλε» δηλαδή το σχεδόν άψητο κρέας (βαθμίδα ακόμα πιο άψητη από το σαινιάν, σχεδόν περπατάει η μπριζόλα).

* Ο δρυίδης θεραπευτής που αναλαμβάνει να γιατρέψει τον Πανοραμίξ, σάτιρα των σύγχρονων ψυχαναλυτών, ονομάζεται Amnésix, φυσικά Αμνησίξ στα ελληνικά. Είναι πολύ κοντός και κάνει το λάθος να αποκαλέσει χοντρό τον Οβελίξ με αποτέλεσμα μεταξύ τους να υποβόσκει έχθρα διαρκής.

«Καλύτερα να’σαι λίγο παχουλός, παρά μπασμένος! Έτσι Αστερίξ;» λέει ο Οβελίξ, πολύ χαρούμενος που ο Πανοραμίξ στο προηγούμενο καρεδάκι είχε αποκαλέσει «μπασμένο» τον Αμνησίξ.

* Υπάρχουν και μερικά δευτερεύοντα πρόσωπα. Ένας καθηγητής ξένων γλωσσών στο χωριό του Ρωμαιόφιλου Γαλάτη ονομάζεται Berlix, υπαινιγμός για τις μεθόδους γλωσσών Berlitz. Χαμπακίξ είναι η απόδοση του Χιόνη, από τα γνωστά τότε φροντιστήρια ξένων γλωσσών Χαμπάκη (ακόμα υπάρχουν). Επίσης, η όμορφη γραμματέα του γιατρού Αμνησίξ λέγεται Boufiltre, λογοπαίγνιο από το bout de filtre, η άκρη του τσιγάρου που έχει το φίλτρο, Δραμαμίνη στα ελληνικά.

Ένα καρεδάκι με αλλεπάλληλα λογοπαίγνια αξίζει να το δούμε. Είναι το απόσπασμα των λεγεωναρίων που πάει να απαγάγει τον Πανοραμίξ στο δάσος, και έχουν μεταμφίεση παραλλαγής για να μοιάζουν με θάμνους, και κάνουν όλοι λογοπαίγνια με φυτά.

Στα ελληνικά:

– Προσπαθήστε να φαίνεστε όσο γίνεται πιο χόρτα
– Μας κάνει το βαρύ πεπόνι ο μάπας
– Εμένα με τρώει η καρωτίδα μου
– Τρέμω σα φύλλο στο βοριά!
– Σα ρόδο μαραμένο η καρδούλα μου!
– Φύτεψε κι εσύ ένα δέντρο, μπορείς!
– Δεν αφήνετε αυτά τα οδυνηρά λογοπαίγνια… Αρκετά βάσανα έχουμε κι έτσι.

Και λίγο παρακάτω οι λεγεωνάριοι «αποφάσισαν να ριζώσουν» και ο επικεφαλής τους απειλεί «θα σας κάνω με τα κρεμμυδάκια παλιοκολοκύθες».

* Στην αρχή (σελ. 2), εκεί που ο υποδιοικητής εξηγεί το έθιμο του Αγώνα των αρχηγών, λέει ότι αν ο αγώνας λήξει ισόπαλος, οι δυο αρχηγοί ρίχνουν ο ένας στο κεφάλι του άλλου μια μπάλα άχυρο και «όποιον πάρει η μπάλα». Ωραία η ελληνική απόδοση. Στα γαλλικά: Si les chefs sont de force égale, ils ont le droit de se jeter des ballots à la tête; on dit alors qu’ils sont en ballottage. Ωραίο λογοπαίγνιο με τη γαλλική πολιτική ζωή, διότι ballot είναι οι μπάλες το άχυρο αλλά ballotage είναι η ψηφοφορία στον δεύτερο γύρο των γαλλικών εκλογών, ανάμεσα στους δύο επικρατέστερους υποψήφιους του πρώτου γύρου.

* Για τους ληξίαρχους του Αστεριξοχωριού σημειώνουμε ότι είναι η πρώτη χρονολογικά περιπέτεια στην οποία εμφανίζεται η γυναίκα του αρχηγού Μοναρχίξ, σε ένα καρεδάκι στην σελ. 13 πάνω αριστερά, αν και δεν έχει όνομα και δεν μοιάζει με τη Μιμίνα των επόμενων περιπετειών.

* Τέλος, αφού πέρασε όλη την περιπέτεια με τύψεις που «ένα χτυπηματάκι τόσο δα» έκανε τόσο κακό στον δρυίδη, και επηρεασμένος από τον Αμνησίξ που τον έλεγε συνεχώς χοντρό, ο Οβελίξ συνειδητοποιεί ότι ίσως έχει παχύνει λίγο, και αποφασίζει να κάνει δίαιτα. Έτσι, στο καθιερωμένο τσιμπούσι στο τέλος της περιπέτειας δηλώνει ότι θα φάει μόνο φρυγανιές «κι ίσως τους βάλω και κάτι τι επάνω» (avec peut-être un petit quelque chose dessus). Τι είναι αυτό το κάτι τι; ρωτάει πονηρά ο Αστερίξ, και ακολουθεί το αναμενόμενο «Ένα αγριογούρουνο, μα τον Τουτάτη!».

Στα νιάτα μας, η ατάκα αυτή είχε γίνει παροιμιώδης κάθε φορά που λέγαμε ότι δεν θα φάμε και πολύ -αν και δεν είχαμε ανάγκη από δίαιτα τότε, οι μισοί ήμασταν και στα χρόνια και στα κιλά και στο… περιτύπωμα.

            Νίκος Σαραντάκος                                            Πηγή:  sarantakos.wordpress.com

Το προηγούμενο δημοψήφισμα στην Ελλάδα

Στις 8 Δεκεμβρίου 1974 διεξήχθη στην Ελλάδα δημοψήφισμα για τη μορφή του πολιτεύματος μεταξύ Βασιλευόμενης και Αβασίλευτης Δημοκρατίας. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος ήταν 69,2% υπέρ της Αβασίλευτης Δημοκρατίας.
Την 1η Ιουνίου 1973 η Χούντα των Συνταγματαρχών κατήργησε τη Βασιλεία στην Ελλάδα, μετά το Κίνημα του Ναυτικού εναντίον της, και εγκαθίδρυσε Προεδρική Δημοκρατία. Κανένα κόμμα δεν αναγνώρισε το δημοψήφισμα που ακολούθησε τον Ιούλιο του 1973 και δεσμεύτηκαν, μαζί με τον Βασιλιά Κωνσταντίνο, στη διενέργεια άλλου, όταν αποκατασταθεί η Δημοκρατία.
Μετά την πτώση της Χούντας τον Ιούλιο του 1974 η Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή υιοθέτησε τη Συντακτική Πράξη της 1ης Αυγούστου 1974 και επανέφερε σε ισχύ το Σύνταγμα της 1 Ιανουαρίου 1952, χωρίς τις θεμελιώδεις διατάξεις, δηλαδή αυτές που αφορούσαν τη βάση και τη μορφή του πολιτεύματος ως Βασιλευομένης Δημοκρατίας. Η αναστολή των διατάξεων περί Αρχηγού Κράτους θα κρινόταν με δημοψήφισμα, που θα γινόταν εν καιρώ. Μέχρι το Δημοψήφισμα, Αρχηγός του Κράτους συνέχισε να είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας του στρατιωτικού καθεστώτος, Στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης. Στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου 1974, η πλειοψηφία του εκλογικού σώματος, επέλεξε την Αβασίλευτη Δημοκρατία με ποσοστό 69,2%.
Τι έγινε το 1974 στο δημοψήφισμα για το πολίτευμα
Η απόφαση αυτή έκρινε δύο ζητήματα:
Σε θεσμικό επίπεδο τον τρόπο ανάδειξης του αρχηγού του κράτους (αιρετός και όχι κληρονομικός) και
σε πολιτικό επίπεδο τη μη επιστροφή του Βασιλιά Κωνσταντίνου, ο οποίος βρισκόταν εκτός Ελλάδος από τις 13 Δεκεμβρίου 1967, μετά από το αποτυχημένο εγχείρημά του εναντίον των απριλιανών σφετεριστών[1] της εξουσίας.
Ο προεκλογικός αγώνας περιλάμβανε και ομιλίες στην τηλεόραση, μεταξύ των οποίων και του ίδιου του Κωνσταντίνου, ενώ από την πλευρά των οπαδών της Αβασίλευτης τοποθετήθηκαν, μεταξύ άλλων, οι Μάριος Πλωρίτης, Λεωνίδας Κύρκος, Φαίδων Βεγλερής, Γεώργιος Κουμάντος, Αλέκος Παναγούλης και ο μετέπειτα πρωθυπουργός Κώστας Σημίτης.Τα κόμματα απείχαν από την εκστρατεία του δημοψηφίσματος και έτσι οι τηλεοπτικές ομιλίες περιορίσθηκαν μεταξύ ιδιωτών που εκπροσωπούσαν τη μία ή την άλλη αντίληψη και όχι μεταξύ εκπροσώπων των κομμάτων. Ο πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής, στις 23 Νοεμβρίου 1974, ζήτησε από τα μέλη της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματός του να κρατήσουν ουδέτερη στάση στο πολιτειακό ζήτημα. Καθορίσθηκαν οι τηλεοπτικές ομιλίες δύο φορές την εβδομάδα για την κάθε πλευρά και επί πλέον μαγνητοφωνημένο μήνυμα του Βασιλιά στις 26 Νοεμβρίου και ομιλία του από την τηλεόραση στις 6 Δεκεμβρίου.
Στο δημοψήφισμα της 8ης Δεκεμβρίου, το εκλογικό σώμα ψήφισε υπέρ του αβασιλεύτου (3.245.111 ψήφοι υπέρ της αβασίλευτης δημοκρατίας, ποσοστό 69,18% και 1.445.875 ψήφοι υπέρ της βασιλευομένης, ποσοστό 30,82%). Η Κρήτη έδωσε στην Αβασίλευτη το 90% των ψήφων της, ενώ σε τριάντα εκλογικές περιφέρειες το αντίστοιχο ήταν της τάξεως του 60-70%. Από την άλλη πλευρά, η βασιλευομένη έφτασε στην Πελοπόννησο και τη Θράκη το 45%. Οι εκλογικές περιφέρειες όπου η βασιλευομένη έλαβε τα ανώτατα ποσοστά είναι οι ακόλουθες: Λακωνία το 59,52%, Ροδόπη το 50,54%, Μεσσηνία το 49,24, Ηλεία το 46,88 και η Αργολίδα το 46,67%. Τέλος, η αποχή άγγιξε το 25,5%.
Με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων ο Κωνσταντίνος Γ. Καραμανλής δήλωσε ότι «ένα καρκίνωμα αποκόπηκε σήμερα από το σώμα του έθνους».[2]

Ο Κωνσταντίνος απηύθυνε την επομένη της ψηφοφορίας το ακόλουθο μήνυμα:
« Έλληνες και Ελληνίδες. Πιστός στη διακήρυξή μου, επαναλαμβάνω ότι προέχει η εθνική ενότητα χάριν της ομαλότητας, της προόδου και της ευημερίας της Χώρας και εύχομαι ολόψυχα οι εξελίξεις να δικαιώσουν το αποτέλεσμα που προέκυψε από τη χθεσινή ψηφοφορία »
Στις 15 Δεκεμβρίου υπέβαλε την παραίτησή του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Στρατηγός Φαίδων Γκιζίκης και ο Πρωθυπουργός Κωνσταντίνος Καραμανλής τον ευχαρίστησε με προσωπική του επίσκεψη και εγγράφως για τις όσες υπηρεσίες προσέφερε στο έθνος. Στις 18 Δεκεμβρίου εξελέγη από τη Βουλή και ορκίστηκε ως προσωρινός Πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Μιχαήλ Στασινόπουλος, βουλευτής Επικρατείας της Νέας Δημοκρατίας.
Συνολικά:
Δημοψήφισμα 1974
Εγγεγραμμένοι
6.250.379
Ψήφισαν
4.719.494
75,51%
Άκυρα ψηφοδέλτια
28.889
0,61%
Έγκυρα ψηφοδέλτια
4.690.605
99,39%
Ψήφοι
Ποσοστό
Αβασίλευτη Δημοκρατία 3.244.748
69,18%
Βασιλευομένη Δημοκρατία 1.445.857
30,82%
Αποχή
24,49%
                                                                                                   
                                                                                                     Πηγή:wikipedeia

Ά ξ ι ο ς ε σ τ ί !

Προφητικά λόγια από τον μεγάλο μας ποιητή, που το μεγάλο του έργο το οποίο  μας δώρισε μας άνοιξε το δρόμο του πολιτισμού. Στην τεράστια λεωφόρο που μας χάραξε,  μπορούμε έμεις οι απλοί άνθρωποι να βαδίσουμε και να δημιουργήσουμε!

Μανόλης Αναγνωστάκης: 10 χρόνια απουσία...

Ο Μανόλης Αναγνωστάκης υπήρξε ένας από τους κορυφαίους ποιητές και δοκιμιογράφους της μεταπολεμικής γενιάς. Φυλακίστηκε και καταδικάστηκε σε θάνατο για τις πολιτικές του πεποιθήσεις, ενώ χαρακτηρίστηκε ο «ποιητής της ήττας» αφού οι στίχοι του αποτύπωσαν τη διάψευση των οραμάτων της Αριστεράς. «Δεν είναι ποίηση της ήττας. Είναι μια αγωνία για την εποχή», έλεγε ο ίδιος.

«Κατά καιρούς μ’ έχουν χαρακτηρίσει καθαρά πολιτικό ποιητή. Προσωπικά δεν νομίζω ότι είμαι πολιτικός ποιητής. Είμαι ερωτικός και πολιτικός μαζί. Συνδυάζονται αυτά τα δύο. Είναι η εποχή που τα συνδύαζε αυτά τα δύο. Δηλαδή δεν μπορούσε να είναι κανείς ερωτικός ποιητής, ξεχνώντας το πολιτικό πλαίσιο εκείνης της εποχής που ήταν φουντωμένα τα πολιτικά πάθη. Υπήρχε το πολιτικό στοιχείο μέσα, η έκφραση της πολιτικής, μέσα από μια ερωτική κατάσταση όμως. Δεν ξέρω αν το καταλαβαίνουμε αυτό το πράγμα εύκολα. Γι’ αυτό αρνούμαι όλα αυτά περί “ποίησης της ήττας' και τα σχετικά. Δεν είναι ποίηση της ήττας. Είναι μια αγωνία για την εποχή, ένα άγχος για την εποχή. Όταν τελείωσε η εποχή, τελειώνει κι η ποίηση. Δεν μπορείς να γράφεις συνεχώς ποίηση. Δεν είμαι επαγγελματίας ποιητής. Αισθάνομαι την ποίηση σαν τρόπο έκφρασης επειδή δεν μπορούσα να εκφραστώ διαφορετικά. Δηλαδή ήταν η εποχή τόσο πιεσμένη, τόσο δύσκολη, που μόνο εκφράζοντας τον πόνο του μπορούσε κανείς να την αντέξει». Μανόλης Αναγνωστάκης
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη στις 10 Μαρτίου του 1925. Εκεί σπούδασε Ιατρική ενώ κατά τη διάρκεια της γερμανικής Κατοχής εντάχθηκε στην ΕΠΟΝ. Την διετία 1943-1944 διατέλεσε αρχισυντάκτης του περιοδικού «Ξεκίνημα», του εκπολιτιστικού ομίλου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και την ίδια περίοδο εμφανίστηκαν τα πρώτα του γραπτά στο περιοδικό «ΠειραΪκά Γράμματα». Σημείωσε έντονη πολιτική δράση στο φοιτητικό κίνημα, κάτι για το οποίο φυλακίστηκε το 1948.
Το επόμενο έτος καταδικάστηκε σε θάνατο από έκτακτο στρατοδικείο, αλλά δυο χρόνια αργότερα, το 1951, απελευθερώθηκε με την γενική αμνηστία. Τα χρόνια 1955-1956 ειδικεύτηκε ως ακτινολόγος στη Βιέννη και στη συνέχεια, στη Θεσσαλονίκη, άσκησε το επάγγελμα του ακτινολόγου. Την περίοδο 1959 - 1961 εξέδωσε το περιοδικό Κριτική ενώ υπήρξε μέλος της εκδοτικής ομάδας των Δεκαοκτώ κειμένων (1970), των Νέων Κειμένων και του περιοδικού Η Συνέχεια (1973). Το 1978 εγκαταστάθηκε στην Αθήνα.
Τα ποιήματα που ο Μανόλης Αναγνωστάκης άφησε πίσω του δημοσιευμένα είναι 88 και γράφτηκαν από το 1941 έως το 1971. Από το 1979 που κυκλοφόρησε ο συγκεντρωτικός τόμος των ποιημάτων του, και από το 1983 που κυκλοφόρησε ιδιωτικά το αυτοβιογραφικό σχόλιο «Y.Γ.» δεν υπήρξε καμία δημόσια παρέμβασή του.
Ο Μανόλης Αναγνωστάκης έφυγε από τη ζωή στις 23 Ιουνίου του 2005, στην Αθήνα. «Ο Αναγνωστάκης υπήρξε φίλος μου από το ‘50 μέχρι που πέθανε. Είχαμε συνδεθεί πριν το ‘50 και όταν φυλακίστηκε είχα τολμήσει να αλληλογραφώ μαζί του. Από τότε η αλληλογραφία μας συνεχίστηκε και όταν αποφυλακίστηκε και αργότερα όταν έβγαλα το περιοδικό «Διαγώνιος» δημοσίευσα μελέτη για το έργο του. Τότε πολλοί δεν τον ήξεραν ή δεν τον χώνευαν επειδή δεν ήταν ορθόδοξος κομμουνιστής. Καθιερώθηκε όμως στη γενική εκτίμηση ως ο μοναδικός αριστερός ποιητής ο οποίος δεν αναμασούσε τα άρθρα του «Ριζοσπάστη». Αξίζει όχι μόνο γιατί είχε μεγάλο ταλέντο αλλά και τα μάτια του ανοιχτά ώστε να μην αναμασά κομματικές ρετσέτες που είχαν υποδείξει οι κομματικοί του φίλοι», είπε για τον Αναγνωστάκη ο φίλος του και επίσης ποιητής, Ντίνος Χριστιανόπουλος Ποιήματά του μεταφράστηκαν στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ενώ μελοποιήθηκαν από συνθέτες, όπως ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Θάνος Μικρούτσικος, ο Μιχάλης Γρηγορίου, ο Γιάννης Μαρκόπουλος και ο Δημήτρης Παπαδημητρίου.
Τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης (1986) και το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας (2002), ενώ αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας του πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.
«Αυτή η ανεξέλεγκτη και χειμαρρώδης αντιστασιολογία, πόσω μάλλον από ανθρώπους που όψιμα ανακάλυψαν αυτό το ορυχείο, ομολογώ ότι με εκνευρίζει λίγο, με μελαγχολεί. Δεν διέπομαι από κανένα πνεύμα ρεβανσισμού και δεν αισθάνομαι καλά σε ένα κλίμα φραστικού παλικαρισμού που γίνεται εκ του ασφαλούς βέβαια. Είμαι ξένος σε αυτό το κλίμα. Κυρίως με ενοχλεί ο στόμφος, τα μεγάλα λόγια, η καθυστερημένη επίδειξη τίτλων και ευσήμων που για μένα ελάχιστοι τα δικαιούνται και αυτοί είναι εκείνοι που δεν τα προβάλλουν. Η ιστορία πλαστογραφήθηκε, εξευτελίστηκε, παραποιήθηκε. Το θέμα είναι να μην ξαναγράψουμε μια ιστορία πάλι με αποσιωπήσεις, εν ονόματι σκοπιμοτήτων δικών μας αυτή τη φορά. Αυτό μας ρίχνει σε έναν φαύλο κύκλο λειψής ενημέρωσης και κακής πληροφόρησης των νεώτερων γενιών». Μανόλης Αναγνωστάκης.

Κι ήθελε ακόμη
Κι ήθελε ακόμη πολύ φως να ξημερώσει. Όμως εγώ  Δεν παραδέχτηκα την ήττα.

Έβλεπα τώρα 

Πόσα κρυμμένα τιμαλφή έπρεπε να σώσω

Πόσες φωλιές νερού να συντηρήσω μέσα στις φλόγες. 

Μιλάτε, δείχνετε πληγές, αλλόφρονες στους δρόμους 

Τον πανικό που στραγγαλίζει την καρδιά σας σα σημαία 

Καρφώσατε σ’ εξώστες με σπουδή φορτώσατε το εμπόρευμα 
Η διάγνωσίς σας ασφαλής: Θα πέσει η πόλις.
Εκεί, προσεκτικά, σε μια γωνιά, μαζεύω τάξη,
Φράζω με σύνεση το τελευταίο μου φυλάκιο
Κρεμώ κομμένα χέρια στους τοίχους, στολίζω
Με τα κομμένα κρανία τα παράθυρα, πλέκω,
Με κομμένα μαλλιά το δίχτυ μου και περιμένω
Όρθιος και μόνος σαν και πρώτα περιμένω.

Μιλώ
Μιλώ για τα τελευταία σαλπίσματα των νικημένων στρατιωτών
Για τα κουρέλια από τα γιορτινά μας φορέματα
Για τα παιδιά μας που πουλάν τσιγάρα στους διαβάτες
Μιλώ για τα λουλούδια που μαραθήκανε σους τάφους και τα σαπίζει η βροχή
Για τα σπίτια που χάσκουνε δίχως παράθυρα σαν κρανία ξεδοντιασμένα
Για τα κορίτσια που ζητιανεύουν δείχνοντας στα στήθια τις πληγές τους
Μιλώ για τις ξυπόλυτες μάνες που σέρνονται στα χαλάσματα
Για τις φλεγόμενες πόλεις τα σωριασμένα κουφάρια σους δρόμους
Τους μαστροπούς ποιητές που τρέμουνε τις νύχτες στα κατώφλια
Μιλώ για τις ατέλειωτες νύχτες όταν το φως λιγοστεύει τα ξημερώματα
Για τα φορτωμένα καμιόνια και τους βηματισμούς στις υγρές πλάκες
Για τα προαύλια των φυλακών και για το δάκρυ των μελλοθανάτων.
Μα πιο πολύ μιλώ για τους ψαράδες
Π' αφήσανε τα δίχτυα τους και πήρανε τα βήματά Του
Κι όταν Αυτός κουράστηκε αυτοί δεν ξαποστάσαν
Κι όταν Αυτός τους πρόδωσε αυτοί δεν αρνηθήκαν
Κι όταν Αυτός δοξάστηκε αυτοί στρέψαν τα μάτια
Κι οι σύντροφοι τους φτύνανε και τους σταυρώναν
Κι αυτοί, γαλήνιοι, το δρόμο παίρνουνε π' άκρη δεν έχει
Χωρίς το βλέμμα τους να σκοτεινιάσει ή να λυγίσει.
Όρθιοι και μόνοι μες στη φοβερή ερημία του πλήθους.

Ποιητική
-Προδίδετε πάλι τὴν Ποίηση, θὰ μοῦ πεῖς,
Τὴν ἱερότερη ἐκδήλωση τοῦ Ἀνθρώπου
Τὴ χρησιμοποιεῖτε πάλι ὡς μέσον, ὑποζύγιον
Τῶν σκοτεινῶν ἐπιδιώξεών σας
Ἐν πλήρει γνώσει τῆς ζημιᾶς ποὺ προκαλεῖτε
Μὲ τὸ παράδειγμά σας στοὺς νεωτέρους.
-Τὸ τί δὲν πρόδωσες ἐσὺ νὰ μοῦ πεῖς
Ἐσὺ κι οἱ ὅμοιοί σου, χρόνια καὶ χρόνια,
Ἕνα πρὸς ἕνα τὰ ὑπάρχοντά σας ξεπουλώντας
Στὶς διεθνεῖς ἀγορὲς καὶ τὰ λαϊκὰ παζάρια
Καὶ μείνατε χωρὶς μάτια γιὰ νὰ βλέπετε, χωρὶς ἀφτιὰ
Ν᾿ ἀκοῦτε, μὲ σφραγισμένα στόματα καὶ δὲ μιλᾶτε.
Γιὰ ποιὰ ἀνθρώπινα ἱερὰ μᾶς ἐγκαλεῖτε;
Ξέρω: κηρύγματα καὶ ρητορεῖες πάλι, θὰ πεῖς.
Ἔ ναὶ λοιπόν! Κηρύγματα καὶ ρητορεῖες.
Σὰν πρόκες πρέπει νὰ καρφώνονται οἱ λέξεις
Νὰ μὴν τὶς παίρνει ὁ ἄνεμος.

Φοβάμαι
τους ανθρώπους που εφτά χρόνια
έκαναν πως δεν είχαν πάρει χαμπάρι
και μια ωραία πρωία –μεσούντος κάποιου Ιουλίου–
βγήκαν στις πλατείες με σημαιάκια κραυγάζοντας
«Δώστε τη χούντα στο λαό».
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που με καταλερωμένη τη φωλιά
πασχίζουν τώρα να βρουν λεκέδες στη δική σου.
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που σου 'κλειναν την πόρτα
μην τυχόν και τους δώσεις κουπόνια
και τώρα τους βλέπεις στο Πολυτεχνείο
να καταθέτουν γαρίφαλα και να δακρύζουν.
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που γέμιζαν τις ταβέρνες
και τα 'σπαζαν στα μπουζούκια
κάθε βράδυ
και τώρα τα ξανασπάζουν
όταν τους πιάνει το μεράκι της Φαραντούρη
και έχουν και «απόψεις».
Φοβάμαι τους ανθρώπους
που άλλαζαν πεζοδρόμιο όταν σε συναντούσαν
και τώρα σε λοιδορούν
γιατί, λέει, δεν βαδίζεις στον ίσιο δρόμο.
Φοβάμαι, φοβάμαι πολλούς ανθρώπους.
Φέτος φοβήθηκα ακόμα περισσότερο.

                                                                              Πηγή:tvxs.gr

Νησιά και νησιωτικότητα...

Ένα από τα αιτήματα των δανειστών, σύμφωνα με όσα διαρρέουν, είναι και η κατάργηση του ειδικού καθεστώτος ΦΠΑ που ισχύει για τα νησιά του Αιγαίου: πράγματι, στα νησιά αυτά ο ΦΠΑ που επιβάλλεται είναι κατά 30% χαμηλότερος απ’ ό,τι στην υπόλοιπη χώρα. Η εξαίρεση αυτή δικαιολογείται με μια πολυσύλλαβη λέξη που θα αποτελέσει το αντικείμενο του σημερινού μας άρθρου: τη νησιωτικότητα.

Ο όρος στα ελληνικά είναι μεταφραστικό δάνειο από το αγγλ. insularity ή το γαλλ. insularité, και η διάδοσή του στα ελληνικά (αν όχι και η γέννησή του) οφείλεται σε κείμενα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στα οποία η νησιωτικότητα εμφανίζεται αρκετά συχνά, αν και (εκτός λάθους) δεν έχει συμπεριληφθεί σε κάποια κοινοτική συνθήκη. Κατά τις διαπραγματεύσεις πριν από τη Συνθήκη της Λισαβόνας, η Ελλάδα είχε προσπαθήσει να εντάξει την έννοια της νησιωτικότητας στο άρθρο 174, που αφορά την πολιτική συνοχής -τελικά όμως έγινε μια απλή αναφορά σε περιοχές «που πλήττονται από σοβαρά και μόνιμα φυσικά ή δημογραφικά προβλήματα, όπως οι υπερβόρειες περιοχές που είναι ιδιαίτερα αραιοκατοικημένες και οι νησιωτικές, διασυνοριακές και ορεινές περιοχές».

Αυτά, το 2011, όταν η νησιωτικότητα ήταν μάλλον νεόκοπος όρος και γι’ αυτό συχνά γραφόταν με εισαγωγικά, ενώ έβλεπε κανείς και εναλλακτικές αποδόσεις του insularity, όπως την «νησιωτικός χαρακτήρας», απόδοση μάλιστα που υπερτερούσε, τότε, στα κείμενα της ΕΕ. Τελικά επικράτησε ο μονολεκτικός όρος, όπως συνήθως γίνεται έχει πολλές αρετές ο μονολεκτικός όρος κι ας οδηγεί κάποιες φορές σε πολυσύλλαβες λέξεις. Η καημένη η νησιωτικότητα έχει έξι συλλαβές (δεν νομίζω να την προφέρετε εφτασύλλαβη), δεν είναι και τόσο αχώνευτο μακρινάρι, οπότε δεν μας πειράζει.

Μια ένδειξη για το νεοφανές του όρου είναι και το γεγονός ότι η νησιωτικότητα δεν καταγράφεται ούτε στο ΛΚΝ (έκδ. 1998) ούτε στον Μπαμπινιώτη (3η έκδ. 2008), αλλά μόνο στο Χρηστικό της Ακαδημίας (μπορεί να υπάρχει και στην 4η έκδ. 2012 του Μπαμπινιώτη, που δεν την έχω επειδή δεν περισσεύουν ογδοντάρια).

Νησιωτικότητα λοιπόν είναι ένας όρος που αναφέρεται στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των νησιωτικών περιοχών.

Κι αν θέλουμε να ξεχωρίσουμε ένα χαρακτηριστικό των νησιών, θα συμφωνήσουμε πως αυτό είναι το ότι περιβάλλονται από παντού από θάλασσα. Τα νησιά είναι απομονωμένα, και μάλιστα είναι περισσότερο απομονωμένα (συγκριτικά μιλώντας) στην εποχή μας παρά τον 19ο αιώνα, οπότε για να πας από την Αθήνα στον Βόλο πήγαινες καλύτερα (ή και υποχρεωτικά) διά θαλάσσης, δηλαδή ο Βόλος ήταν εξίσου απομονωμένος από την Αθήνα όσο και η Σύρα.

Επειδή όμως εδώ λεξιλογούμε, θα κάνουμε ένα διάλειμμα, να πούμε δυο λόγια για τη λέξη νησί. Νήσος στα αρχαία, λέξη που δεν έχει ξεκαθαριστεί η ετυμολογία της (στο ετυμολογικό του Μπαμπινιώτη βρίσκω ότι πιθανότερη θεωρείται η σύνδεση με τη λατ. nasus = μύτη, αφού και λέξεις όπως οφρύς και μαστός έχουν επίσης χρησιμοποιηθεί για να δηλώσουν υψώματα). Από το υποκοριστικό της νήσου, το νησίον, προέκυψε το μεσαιωνικό νησίν και το σημερινό νησί.

Στα λατινικά, το νησί είναι insula, λέξη από την οποία προήλθε το γαλλ. île και το αγγλ. isle -το island έχει άλλη ετυμολογία αλλά επηρεάστηκε ορθογραφικά από το isle.

Κάτι ενδιαφέρον τώρα. Στα αγγλικά, η μόνωση π.χ. της οροφής είναι insulation, ενώ η απομόνωση π.χ. στη φυλακή είναι isolation. Και οι δυο λέξεις προέρχονται από το λατ. insula που σημαίνει νησί, η πρώτη απευθείας, η δεύτερη μέσω των ιταλικών και γαλλικών. Δηλαδή, για να το πούμε σχηματικά, στα αγγλικά (και παρόμοια στα γαλλικά και σε άλλες ρωμανικές γλώσσες) η (απο)μόνωση γίνεται αντιληπτή σαν «μετατροπή σε νησί», «νησοποίηση», επειδή το νησί είναι εξ ορισμού απομονωμένο, αφού περιβάλλεται από θάλασσα. Στα αγγλικά μάλιστα η λ. insular πέρα από την κυριολεξία (νησιωτικός) έχει πάρει και τη μεταφορική σημασία «μονόχνωτος, αντικοινωνικός» -κάτι θα ξέρουν οι Άγγλοι που είναι και νησιώτες.

Θα θυμόμαστε άλλωστε και τον διάσημο στίχο του Τζον Ντον, που τον έχει βάλει προμετωπίδα ο Χεμινγουέι στο Για ποιον χτυπά η καμπάνα: No man is an island entire of itself. Κανείς δεν είναι νησί, δηλαδή μοναχός του.

Λοιπόν, τα νησιά είναι απομονωμένα, ή τέλος πάντων πιο δυσπρόσιτα. Αυτή η δυσκολία πρόσβασης επιβαρύνει τις νησιωτικές οικονομίες, πολύ περισσότερο μάλιστα στην περίπτωση των νησιών του Βορείου Αιγαίου και των Δωδεκανήσων που είναι και ακριτικά και που έχουν χάσει τη φυσική τους ενδοχώρα, που ήταν τα μικρασιατικά παράλια. Οι τιμές όλων των προϊόντων που εισάγονται, είναι πολύ ακριβότερες σε έναν νησί παρά σε μια πόλη της επαρχίας που απέχει ίδια απόσταση από την Αθήνα. Για τον λόγο αυτό, η Ελλάδα είχε θεσπίσει τον μειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, χωρίς καθόλου να πρωτοτυπεί -παρόμοια μέτρα ισχύουν σε όλες τις χώρες που έχουν νησιά -στη Γαλλία για την Κορσική, στην Ιταλία για τη Σαρδηνία και τη Σικελία, στις ιβηρικές χώρες για τα Κανάρια, τις Βαλεαρίδες, τη Μαδέρα και τα υπόλοιπα νησιά. Μια χρήσιμη έννοια, που εφαρμόζεται σε άλλες χώρες, είναι το μεταφορικό ισοδύναμο, δηλαδή να επιδοτείται (και με πόρους της ΕΕ) ο ναύλος έτσι ώστε να είναι περίπου ίσος με έναν χερσαίο ναύλο ίδιας απόστασης -αυτή τη στιγμή, είναι πολλαπλάσιος στην Ελλάδα.

Φυσικά, δεν είναι όλα τα νησιά στην ίδια κατάσταση -άλλο η Μύκονος κι η Ρόδος κι άλλο οι Λειψοί. Αρκετοί, εθισμένοι στον κοινωνικό αυτοματισμό, έσπευσαν να δικαιολογήσουν την ενδεχόμενη κατάργηση του μειωμένου συντελεστή με το επιχείρημα ότι δεν πρέπει να επιδοτεί ο άνεργος του Περάματος τον εστιάτορα της Μυκόνου, γενικεύοντας τις εξαιρέσεις -διότι εξαιρέσεις είναι τα λίγα υπερτουριστικά νησιά. Και στον καιρό της κρίσης, ακόμα και μεγάλα νησιά έχουν βρεθεί ακόμα πιο απομονωμένα, καθώς τα δρομολόγια (εκτός καλοκαιρινής περιόδου) αραιώνουν -συζητούσα τις προάλλες με κάτι Μυτιληνιούς συνομήλικους του μακαρίτη του πατέρα μου, που θυμούνταν ότι στη δεκαετία του 1930 η Μυτιλήνη είχε 6 δρομολόγια την εβδομάδα από Αθήνα. Ογδόντα χρόνια μετά, έχει λιγότερα, μου είπαν.

Η εξομοίωση του ΦΠΑ θα είναι γερό χτύπημα για τη νησιωτική οικονομία -αν δεν μπορεί να το

 κρατήσει η κυβέρνηση, ας μεριμνήσει τουλάχιστον για το μεταφορικό ισοδύναμο. Για να μη

 ρημάξουν τα νησιά.

                                                                        Πηγή:  sarantakos.wordpress.com

Ο ρόλος του πατέρα στην ψυχική ανάπτυξη του παιδιού...

Δεν έχει τόση σημασία ποιος ήταν αληθινά ο πατέρας μου, αλλά ποιος θυμάμαι εγώ πως ήταν.
Anne Sexton

Οι καλοί μπαμπάδες δίνουν στα παιδιά τους ρίζες και φτερά. Ρίζες για να νιώθουν πού είναι το σπίτι τους και φτερά για να πετάξουν μακριά και ελεύθερα. Jonas Salk


Έχουν γραφτεί πολλά για τον ρόλο της μητέρας στην εξέλιξη του παιδιού, όχι όμως και για τον ρόλο του πατέρα. Γιατί συμβαίνει αυτό; Τι μας κάνει τώρα να αναθεωρήσουμε το ρόλο του πατέρα; Τι έχει αλλάξει; Ποιος είναι ο ρόλος του πατέρα στο οικογενειακό σύστημα;




                                                                                      Ιουλία Σουλάνδρου (Ψυχολόγος)

Συνήθως ο πατέρας είναι αυτός ο οποίος εδραιώνει στην ψυχή του παιδιού το συναίσθημα της ασφάλειας. Θεωρείται ο προστάτης και ο υπερασπιστής της οικογένειας.
Για πολύ καιρό οι θεωρητικοί της ψυχολογίας αγνόησαν το ρόλο του πατέρα στην οικογένεια και ειδικά στην ανάπτυξη του παιδιού. Ίσως γιατί πίστευαν ότι η επίδραση του έχει μικρότερη σημασία από εκείνη της μητέρας.
Σήμερα η επιστήμη της ψυχολογίας έγκυρα μας λέει ότι η αλληλεπίδραση πατέρα-παιδιού είναι πολύ σημαντική και επηρεάζει θετικά ή αρνητικά την προσωπικότητα του παιδιού.
Το 50% των χωρισμένων πατεράδων καταλήγουν να έχουν χάσει την ουσιαστική επαφή με τα παιδιά τους. Κάποιοι διακόπτουν κάθε επικοινωνία, άλλοι διατηρούν μια εθιμοτυπική σχέση, ίσως αυτή που έχει επιβάλλει το Δικαστήριο. Με τον τρόπο αυτό το μήνυμα που στέλνει στο παιδί ο πατέρας  είναι ότι δεν αξίζει το χρόνο του και την προσοχή του. Ένα μήνυμα που με επιείκια θα χαρακτηρίζαμε «τραυματικό» και όταν το παιδί είναι αγόρι η κατάσταση επηρεάζει αποφασιστικά την ψυχή του παιδιού.
Αρχικά όλοι ως βρέφη βιώνουμε μια ενότητα με τη μητέρα, η οποία ικανοποιεί τις ανάγκες μας πρόθυμα και με ευαισθησία. Ψυχολογικά το διάστημα αυτό δεν είναι ένα νεκρό διάστημα όπου το νεογέννητο δεν αντιλαμβάνεται τίποτα.
Από τη σχέση ανάμεσα στους γονείς και το βρέφος πηγάζουν πολλά γεγονότα, σιωπηλά, αόρατα και μυστηριώδη που εμφανίζονται στο τέλος του δεύτερου μήνα.
Το χαμόγελο στην εμφάνιση ενός προσώπου είναι ένα αποτέλεσμα της σωστής συμπεριφοράς και των δύο γονέων.
Στα μωρά που έχουν στερηθεί τη στοργή και την προστασία που πηγάζει και από τους δύο γονείς το πρώτο χαμόγελο αργεί να φανεί.
Η μητέρα στους πρώτους αυτούς μήνες είναι σημαντικός παράγοντας διαμόρφωσης της προσωπικότητας του ανθρώπου. Το βρέφος χρειάζεται να νιώθει την αγάπη μέσα στα μάτια της μητέρας, αυτή αναζητά επίμονα γιατί του είναι απαραίτητη. Αυτή τη χρονική περίοδο δημιουργείται και ενισχύεται η παρουσία ή μη του συναισθήματος της αγάπης. Μεταφέρεται στο βρέφος όπου σιγά-σιγά δυναμώνει, παγιώνεται και γίνεται αιώνια. Εδώ ο πατέρας πρέπει να προστατεύσει και να αποδεχτεί αυτή τη σχέση και έτσι σιγά-σιγά με τη δική του παρουσία στο πλάι της γυναίκας του πλέον να αρχίσουν οι πρώτες ανεξαρτητοποιήσεις του βρέφους από την τόσο απαραίτητη προσκολλητική σχέση με τη μητέρα, ώστε αυτή η σχέση να μην φτάσει στο όριο της παθολογίας και έτσι να δημιουργηθούν ψυχολογικά προβλήματα και να εκδηλωθούν στο άτομο σαν ενήλικας πλέον.
Οτιδήποτε αποκτηθεί στην ηλικία αυτή, καλό ή κακό, παραμένει κτήμα του για όλη τη ζωή και επηρεάζει αποφασιστικά την ψυχή του παιδιού.
Η πατρότητα είναι το ίδιο ευχάριστη και απαραίτητη στο παιδί με τη μητρότητα. Το ίδιο το παιδί αισθάνεται ιδιαίτερη ικανοποίηση όταν δέχεται τις φροντίδες του πατέρα του. Πολλοί πατέρες βρίσκουν τη συγκίνηση που δοκιμάζουν από τις αντιδράσεις, όταν περιποιούνται τα παιδιά τους, σαν ένα από τα πιο μεγάλα πλεονεκτήματα του να είναι κανείς πατέρας. Αυτό συμβαίνει γιατί οι φροντίδες είναι αυτές που μας κάνουν να νιώθουμε το παιδί σαν τον ίδιο μας τον εαυτό.
Η ασχολία του πατέρα με το παιδί του δίνει την ευκαιρία να ξαναδοκιμάσει ο ίδιος κάποιες χαρές από τη δική του παιδική ζωή: Τη χαρά του παιχνιδιού, μια δυσκολία που ξεπεράστηκε σωστά, μια επιτυχία ή αποτυχία.
Ο πατέρας που συμπεριφέρεται απέναντι στο παιδί του όχι μόνο σαν δυνατός αλλα και με στοργή κρατάει στα χέρια του το κλειδί της ευτυχίας και της ψυχικής ισορροπίας του παιδιού του. Η σεξουαλική ταυτότητα του παιδιού εξαρτάται σ’ ένα μεγάλο βαθμό από τη στάση του πατέρα. Όταν ο πατέρας απουσιάζει, το πρότυπό του μένει κενό και αφήνεται στο παιδί ν’ ανακαλύψει στα τυφλά την έννοια της ανδρικής του ταυτότητας. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα τα αγόρια να γίνονται ευάλωτα στη μίμηση στερεοτυπικών ανδρικών συμπεριφορών, όπως αυτές διαμορφώνονται από τη νοοτροπία της κοινωνίας (σκληρές, επιθετικές και βίαιες συμπεριφορές) κρατώντας ουσιαστικά μια ψυχική απόσταση σπό τους άλλους, η οποία θα στέκεται εμπόδιο στη σχέση τους με τους άλλους.
Σε ακραίες περιπτώσεις μέσα από την απελπισμένη ανάγκη τους για μια ανδρική ταυτότητα, υιοθετούν συμπεριφορές που φτάνουν μέχρι την παραβατικότητα.
Ένας πατέρας που συμμετέχει πολύ λίγο στη ζωή του παιδιού του και αυτό το πολύ λίγο το περνά αποδοκιμάζοντάς το, μαλώνοντάς το, μεταβάλλεται στη φαντασία του σαν ο χωροφύλακας του σπιτιού.
Το αποτέλεσμα τόσο της άσχημης και ανώριμης συμπεριφοράς της άσκησης των πατρικών καθηκόντων, όσο και της υπερβολικής χρήσης της πατρικής εξουσίας καταλήγουν σχεδόν στο ίδιο σημείο. Επαναστατική, παραβατική, βίαιη αντίδραση από μέρους του παιδιού ή ολοκληρωτική υποταγή, και τα δύο το ίδιο καταστροφικά για την ολοκλήρωση της προσωπικότητας του παιδιού.
Η επιρροή του πατέρα πάνω στο παιδί θα ήταν πιο μεγάλη αν τις λίγες ώρες που περνούν μαζί τις διέθετε να γνωρίσουν καλύτερα ο ένας τον άλλο. Ο πατέρας πρέπει να είναι ο πρώτος και ο καλύτερος φίλος του παιδιού από τον πρώτο χρόνο της ηλικίας του. Για να γίνει αυτό δεν πρέπει το παιδί να τον φοβάται, αλλά να τον σέβεται και να τον αγαπά.
Η μητέρα πρέπει να βλέπει με καλό μάτι τις σχέσεις του παιδιού της με τον πατέρα, να τις βοηθά και όχι να γίνεται εμπόδιο σε αυτές. Γύρω στα πέντε το παιδί δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για τον πατέρα του. Είναι μια φυσιολογική εκδήλωση που πρέπει να ενισχυθεί και από τους δύο γονείς και όχι να την βλέπει η μητέρα σαν ταπείνωση ή παραμερισμό της. Τα παιχνίδια και οι χαρές μαζί με τον πατέρα αποκτούν μια σπουδαιότητα που απλώνεται πέρα από την πραγματική σημασία του ρόλου του πατέρα. Είναι η εικόνα του «άνδρα» μέσα στο σπίτι. Ο πρώτος σύντροφος των αγοριών, ο πρώτος φίλος των κοριτσιών. Ο γιος διδάσκεται πώς να γίνει πατέρας από τον ίδιο του τον πατέρα. Γνωρίζει τις σχέσεις του πατέρα του με τα άλλα αδέρφια του και παρακολουθεί προσεκτικά τον τρόπο που αντιδρά ο πατέρας απέναντι στον ίδιο.
Το κορίτσι μαθαίνει πως είναι ο άνδρας και πως συμπεριφέρεται ο πατέρας. Οι σχέσεις του πατέρα με την μητέρα προσφέρουν στα παιδιά την ευκαιρία να παρατηρούν όλες τις πλευρές της συμπεριφοράς τους σαν συζύγων. Ειδικά για το αγόρι ο πατέρας αποτελεί το πρότυπο που σαν μικρός το μιμείται και σαν μεγάλος θέλει να ταυτιστεί μαζί του.
Είναι φανερό πως κανείς από τους δύο γονείς δεν μπορεί να αναπληρώσει τα καθήκοντα του άλλου. Το περιεχόμενο του ρόλου τους είναι ξεχωριστό, σημαντικό και απαραίτητο για την ψυχολογική ανάπτυξη του παιδιού. 

   ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

• Μοσκώφ Αμίνα, Όταν το αγόρι μεγαλώνει χωρίς πατέρα.
• http://www.vita.gr/html/ent/056/ent.2056.asp
• Τομέας Ψυχολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών, Πειραματική Σχολή Γονέων.
• Γεωργάς Δημήτριος, Κοινωνική Ψυχολογία, τ. Α’
• Γεωργάς Δημητριος, Κοινωνική Ψυχολογία, τ. Β’
• Γιαννοπούλου Σμαραγδή, Για να γίνει το παιδί μας σωστός άνθρωπος.

Εισήγηση της κ. Ιουλίας Σουλάνδρου στην Ημερίδα του Συλλόγου Προστασίας Αγέννητου Παιδιού – Η Αγκαλιά, με θέμα «Εγκυμοσύνη και Μητρότητα – Προβλήματα και Λύσεις. Η Θέση της άγαμης μητέρας στη σύγχρονη κοινωνία»

Κυριακάτικο σινεμά: ΛΟΥΣΤΡΟ ΠΑΠΟΥΤΣΙΩΝ, (1946)

 

Η ταινία Λούστρο Παπουτσιών (ιταλ. Sciuscià), γνωστή και ως Σουσιά, είναι νεορεαλιστικό δράμα παραγωγής 1946 σε σκηνοθεσία Βιττόριο ντε Σίκα. Η ταινία έλαβε τιμητικό βραβείο Όσκαρ για την ποιότητα της, το βραβείο αυτό αποτέλεσε προπομπό του Όσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας, κατηγορία που καθιερώθηκε ένα χρόνο αργότερα.  Γυρίστηκε σε μια περίοδο που ο ιταλικός λαός προσπαθούσε να ορθοποδήσει μετά τις καταστροφές που επέφερε στη χώρα ο Β' Παγκόσμιος Πόλεμος κι αυτή την προσπάθεια περιγράφει εύστοχο τρόπο η κάμερα του. Ο σκηνοθέτης, ο οποίος είχε ήδη μια μεγάλη επιτυχία στο ενεργητικό του με την ταινία Κατηγορώ τους γονείς μου (I Bambini Ci Guardano, 1944), έλαβε διεθνή αναγνωρισιμότητα με το Λούστρο παπουτσιών το οποίο εκθειάστηκε από τους κριτικούς και έλαβε μια υποψηφιότητα για όσκαρ πρωτότυπου σεναρίου συν ένα τιμητικό όσκαρ για την απεικόνιση των δεινών του πολέμου στη μεταπολεμική Ρώμη. Παρόλη την αναγνώριση η ταινία δεν ήταν μεγάλη εισπρακτική επιτυχία στην Ιταλία, καθώς συνέπεσε με την επανεμφάνιση των χολυγουντιανών ταινιών στα ιταλικά σινεμά. Η ταινία αποτελεί ένα από τα πρώτα δείγματα του ιταλικού νεορεαλισμού, πατέρας του οποίου θεωρείται ο Ρομπέρτο Ροσελίνι, ο οποίος ένα χρόνο πριν είχε συγκλονίσει το κοινό σε παγκόσμιο επίπεδο με την ταινία σύμβολο του ιταλικού νεορεαλισμού Ρώμη, Ανοχύρωτη Πόλη (Roma, Citta Aperta, 1945). Δυο χρόνια αργότερα ο σκηνοθέτης γύρισε την ταινία Κλέφτης Ποδηλάτων (Ladri Di Biciclette, 1948), που ,μαζί με το Roma, Citta Aperta, θεωρείται το σημαντικότερο δείγμα του νεορεαλιστικού ρεύματος. Ο Ντε Σίκα, όπως και ο Ροσελίνι, δε χρησιμοποίησε επαγγελματίες ηθοποιούς αλλά ως επί το πλείστον ερασιτέχνες. Ο σκηνοθέτης συνεργάστηκε για δεύτερη φορά με τον άνθρωπο, ο οποίος έμελλε να γίνει μόνιμός του συνεργάτης, τον Τσέζαρε Τζαβατίνι κι ανακάλυψε το μικρό Φράνκο Ιντερλέγκι, o οποίος συνέχισε να εργάζεται ως ηθοποιός τα χρόνια ακολούθησαν συμμετέχοντας ως ενήλικας πλέον στις ταινίες Οι Βιτελόνι (I Vitelloni, 1953) του Φεντερίκο Φελίνι και Ξυπόλυτη Κόμισσα (Barefoot Contessa, 1954) του Τζόζεφ Λ. Μάνκιεβιτς.

Κ α λ ή  Κ υ ρ ι α κ ή !!

 Δείτε την ταινία στον παρακάτω σύνδεσμο: 
 https://www.youtube.com/watch?v=WFfDDusfHko

20 Ιουνίου: Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων

 Η συγκλονιστική επιστολή μιας γυναίκας πρόσφυγα από τη Συρία στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα...

 Η Χάνα είναι μια γενναία γυναίκα από τη Συρία. Εγκατέλειψε τη χώρα και το σπίτι της για να σώσει την οικογένειά της. Μετά από επίπονο και μακρύ ταξίδι, μέσω της Ελλάδας, κατάφερε να βρει ασφάλεια στην Αυστρία. Με μία συγκλονιστική επιστολή προς τη Γενική Διευθύντρια των Γιατρών Χωρίς Σύνορα, Μαριέττα Προβοπούλου, την οποία γνώρισε κατά τη διάρκεια του ταξιδιού της, περιγράφει τα δεινά του Συριακού λαού και ζητάει από τους Έλληνες να μην κλείνουν τα μάτια μπροστά στη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση του πλανήτη. Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα του Πρόσφυγα (20 Ιουνίου), οι Γιατροί Χωρίς Σύνορα δημοσιεύουν το κείμενο της Χάνα, κατόπιν επιθυμίας της να δημοσιευθεί στην Ελλάδα...


 «Αγαπητή Μαριέττα,

Μας ζήτησες να σου γράψουμε αναλυτικά για την κατάστασή μας και τι περάσαμε για να φτάσουμε εδώ. Θα είμαι σύντομη, γιατί δεν μιλώ καλά τη γλώσσα. Αν παρακολουθείς την επικαιρότητα, θα ξέρεις γιατί έπρεπε να αποδράσουμε από το σπίτι μας. Αυτή είναι η σωστή λέξη – αποδράσαμε. Αποδράσαμε για να σώσουμε τα παιδιά μας από το θάνατο που πήρε τη ζωή 200 χιλιάδων ανθρώπων. Τα σπίτια μας καταστράφηκαν, οι δικοί μας μπήκαν φυλακή, τις γυναίκες τις βίασαν. Αυτό το γράμμα δεν μπορεί να μεταφέρει το μέγεθος του πόνου, της αδικίας, του φόβου που νιώθουμε.

Οι ευρωπαϊκές χώρες εκφράζουν την συμπαράστασή τους και δηλώνουν πρόθυμες να μας δεχτούν σαν πρόσφυγες πολέμου. Αλλά για τι είδους υποδοχή μιλάμε και με ποιους όρους; Είναι πρόθυμες να μας δεχτούν, αλλά δεν μας επιτρέπουν να έρθουμε αεροπορικώς, δεν μας επιτρέπουν να έρθουμε από τη θάλασσα, δεν μας επιτρέπουν να έρθουμε νόμιμα από τη στεριά. Άρα; Μας το λένε ξεκάθαρα: πρέπει να γίνει η ζωή μας κόλαση, πρέπει να κινδυνεύσουμε να πεθάνουμε, μέσα σε φουσκωτές βάρκες που δεν ξεπερνούν τα τρία μέτρα μήκος και ταξιδεύουν με 60 πρόσφυγες μέσα στη νύχτα. Το ερώτημα είναι αν θα φτάσουμε ή αν θα μείνουμε για πάντα θαμμένοι στη θάλασσα – είναι θέμα τύχης.

Ακόμα και αν προσπαθήσουμε να έρθουμε από τη στεριά, πρέπει να διασχίσουμε δάση και βουνά, να κρυβόμαστε μέσα σε εγκαταλειμένα τρένα, να βρεθούμε στο έλεος κάθε λογής μαφίας και λαθρέμπορων που μας παίρνουν τα λεφτά και την αξιοπρέπεια και βάζουν σκληρούς όρους προκειμένου να μας αφήσουν να περπατήσουμε αυτά τα δύσβατα μονοπάτια.

Δεν μπορώ να σου δώσω να καταλάβεις τι περάσαμε για να φτάσουν τα τέσσερα παιδιά μου στην Ευρώπη, κι ευχαριστώ το Θεό που τα κατάφεραν να φτάσουν ασφαλή. Εκατοντάδες άλλοι πέθαναν και συνεχίζουν να πεθαίνουν καθώς το προσπαθούν. Αναρωτιέμαι: αν οι ευρωπαϊκές χώρες θέλουν στ'αλήθεια να μας δεχτούν, γιατί δεν το κάνουν νόμιμα, μέσω των πρεσβειών τους; Έχει τυφλωθεί ολόκληρος ο κόσμος και δε βλέπει τι γίνεται; Θέλουν να εξαφανίσουν το συριακό λαό; Ποντάρουν πως θα πεθάνουμε πριν φτάσουμε; Ευχαριστούμε τον ελληνικό λαό και γνωρίζουμε ότι η οικονομική του κατάσταση δεν του επιτρέπει να δεχτεί πρόσφυγες και να τους εξασφαλίσει παροχές. Για μας η Ελλάδα είναι χώρα τράνζιτ. Γιατί λοιπόν μας πιέζουν κι άλλο; Γιατί μας φυλακίζουν; Γιατί μας συλλαμβάνουν στο αεροδρόμιο, στο λιμάνι, ακόμα και στο δρόμο; Επειδή είμαστε πρόσφυγες; 
Όταν μου ζήτησες να σου γράψω για την κατάστασή μας, είπες ότι το γράμμα θα μπορούσε να μείνει εμπιστευτικό. Γιατί; Δεν πρέπει να μείνει κρυφό. Πρέπει να δημοσιεύσεις τα πάντα – ονόματα, περιστατικά, γεγονότα. Πρέπει να αναλάβεις δράση γρήγορα και να πιέσεις τις ευρωπαϊκές χώρες να δεχτούν τους πρόσφυγες με ασφάλεια, χωρίς να τους αναγκάζουν να βάζουν τη ζωή τους σε κίνδυνο για την ελευθερία».

Χ.Α., μια γυναίκα από τη Συρία