Παρουσιάζεται σήμερα, μια μόλις μέρα μετά τον θάνατο του Μανώλη Γλέζου, σπάνιο αρχειακό φωτογραφικό υλικό από τη
ζωή και τους αγώνες του Μανώλη Γλέζου, στο οποίο αποτυπώνονται τα
παιδικά του χρόνια στη γενέτειρά του, τ’ Απεράθου της Νάξου, και στην
Παροικιά της Πάρου, η γυμνασιακή και φοιτητική του περίοδος στην Αθήνα, η
Κατοχή, η Απελευθέρωση, οι διώξεις και οι θανατικές καταδίκες που
ακολούθησαν, η Μεταπολίτευση, η διεθνής του δράση και οι συναντήσεις του
με σπουδαίες προσωπικότητες.
Τον
Οκτώβριο του 2005 ο Απεραθίτικος Σύλλογος διοργάνωσε προς τιμήν του
«πρώτου παρτιζάνου της Ευρώπης» μεγάλη εκδήλωση στο Μουσείο Μπενάκη με
ομιλητές τον καθοδηγητή του στα χρόνια της Κατοχής, δημοσιογράφο Λευτέρη
Μαυροειδή, τον ιστορικό Βασίλη Σφυρόερα, τον Χρήστο Πασαλάρη, τον
Γιάννη Κακουλίδη κ.ά. Στο πλαίσιό της λειτούργησε έκθεση φωτογραφίας.
Ο
ίδιος ο Γλέζος εμπιστεύτηκε στον φωτογράφο Μανώλη Μπαρδάνη ιστορικά
ενσταντανέ της διαδρομής του, με σκοπό να τα επεξεργαστεί ψηφιακά, να
τυπώσει όσα απαιτούσε η έκθεση και έπειτα από τον θάνατό του να τα
διαθέσει κατά το δοκούν.
«Έφυγε» από τη ζωή σήμερα Δευτέρα σε ηλικία 98 ετών, ο αγωνιστής της Εθνικής Αντίστασης και της Αριστεράς Μανώλης Γλέζος. Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση άφησε την τελευταία του πνοή στις 13.15 λόγω καρδιακής ανεπάρκειας.
Σε στενό οικογενειακό κύκλο λόγω των απαγορεύσεων για τον περιορισμό της εξάπλωσης του κορονοϊού, θα πραγματοποιηθεί η κηδεία του Μανώλη Γλέζου, όπως ανακοίνωσε η οικογενειά του μέσω ανακοίνωσης. Ταυτόχρονα, στην ανακοίνωση η οικογένεια Γλέζου παρακαλεί αντί στεφάνου να γίνει δωρεά στη Βιβλιοθήκη Νίκου Ν. Γλέζου στ’ Απεράθου.
Αναλυτικά η ανακοίνωση της οικογένειας Μανώλη Γλέζου
«Ο αγαπημένος μας σύζυγος, πατέρας και παππούς, o αγωνιστής Μανώλης Γλέζος έφυγε σήμερα Δευτέρα 30 Μάρτη από την ζωή. Η οικογένειά του ευχαριστεί θερμά τη Διοίκηση, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό του Νοσοκομείου ΝΙΜΤΣ, στο οποίο είχε νοσηλευτεί πολλές φορές στο παρελθόν, καθώς και τη Διοίκηση, το ιατρικό και νοσηλευτικό προσωπικό του Νοσοκομείου ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ, για τις άοκνες προσπάθειές τους, τις τελευταίες μέρες της ζωής του.
Η κηδεία του Μανώλη Γλέζου, λόγω των περιορισμών που ισχύουν, θα γίνει σε στενό οικογενειακό κύκλο. Γνωρίζουμε ότι οι σκέψεις των ανθρώπων που τον γνώρισαν στην Ελλάδα και στο Εξωτερικό, των φίλων του, των συναγωνιστών του, των συγγενών του και των συγχωριανών του, τον συντροφεύουν. Η οικογένεια παρακαλεί αντί στεφάνου να γίνει δωρεά στη Βιβλιοθήκη Νίκου Ν. Γλέζου στ’ Απεράθου (Τράπεζα Εurobank, Αρ. Λογαριασμού: 0026-0244-12-0201196948 IBAN GR6202602440000120201196948)». Λίγα λόγια για τον Μανώλη Γλέζο
Ο Μανώλης Γλέζος γεννήθηκε στην Απείρανθο της Νάξου στις 9 Σεπτεμβρίου του 1922. Ο πατέρας του Νικόλαος Γλέζος (1892-1924) ήταν δημόσιος υπάλληλος και δημοσιογράφος, ενώ η μητέρα του Ανδρομάχη Ναυπλιώτου (1894-1967) καταγόταν από την Πάρο. Τα παιδικά του χρόνια τα έζησε στο χωριό του, όπου τελείωσε το δημοτικό σχολείο.
Το 1935 ήλθε στην Αθήνα μαζί με την οικογένειά του και ολοκλήρωσε τις γυμνασιακές του σπουδές, δουλεύοντας παράλληλα ως φαρμακοϋπάλληλος. Το 1940 πέτυχε στην ΑΣΟΕΕ. Ήταν ακόμη στα μαθητικά θρανία όταν οργάνωσε την πρώτη του αντιφασιστική ομάδα το 1939 για την απελευθέρωση της Δωδεκανήσου από τους Ιταλούς και την αποτίναξη της δικτατορίας του Μεταξά. Μόλις ξέσπασε ο πόλεμος του 1940 ζήτησε να καταταγεί εθελοντής, αλλά λόγω του νεαρού της ηλικίας του δεν του επετράπη.
Στα χρόνια της ναζιστικής κατοχής ανέπτυξε έντονη απελευθερωτική δράση μέσα από τις γραμμές της ΟΚΝΕ, του ΕΑΜ Νέων και της ΕΠΟΝ. Το Μάη του 41 κατέβασε μαζί με τον Απόστολο Σάντα τη χιτλερική σημαία από την Ακρόπολη - προκαλώντας τον παγκόσμιο θαυμασμό- και καταδικάστηκε ερήμην σε θάνατο. Δέκα μήνες αργότερα, συνελήφθη μαζί με τον Σάντα από τους Γερμανούς και φυλακίστηκε ένα μήνα στις φυλακές Αβέρωφ, όπου βασανίστηκε απάνθρωπα, με αποτέλεσμα να προσβληθεί από φυματίωση πολύ βαριάς μορφής. Το 43 συνελήφθη από τα ιταλικά στρατεύματα κατοχής και παρέμεινε φυλακισμένος τρεις μήνες. Στις 1944 συνελήφθη από συνεργάτες των αρχών κατοχής και παρέμεινε στις φυλακές επτάμισι μήνες, απ' όπου δραπέτευσε το Σεπτέμβρη.
Μετά την απελευθέρωση έπιασε δουλειά στο “Ριζοσπάστη” και από τον Αύγουστο του 1947 έως το κλείσιμο της εφημερίδας ανέλαβε αρχισυντάκτης, εκδότης και διευθυντής. Το 1948 συνελήφθη και παραπέμφθηκε συνολικά σε 28 δίκες για αδικήματα Τύπου. Καταδικάστηκε σε διάφορες ποινές, από τις οποίες μία φορά σε θάνατο, τον Οκτώβριο του 1948. Άλλη μία φορά καταδικάστηκε σε θάνατο, το 1949 για παράβαση του Γ' Ψηφίσματος. Οι θανατικές καταδίκες δεν πραγματοποιήθηκαν, ύστερα από έντονες διαμαρτυρίες της ελληνικής και της διεθνούς κοινής γνώμης. Το 1950 οι θανατικές ποινές μετατράπηκαν σε ισόβια και τελικά αποφυλακίστηκε τον Ιούλιο 1954.
Πρώτη φορά βουλευτής Αθηνών εξελέγη το 1951 με την ΕΔΑ, αν και φυλακισμένος. Μετά την αποφυλάκισή του εκλέχτηκε μέλος της Διοικούσας Επιτροπής της ΕΔΑ και ανέλαβε οργανωτικός γραμματέας της. Τον Δεκέμβριο του 1956 ανέλαβε τη διεύθυνση της “Αυγής”. Αυγή». Το 1958 συνελήφθη με την κατηγορία της κατασκοπίας και καταδικάστηκε. Αποφυλακίστηκε το 1962, ύστερα από τις έντονες αντιδράσεις της ελληνικής και της διεθνούς κοινή γνώμης. Στις εκλογές του 1961 εξελέγη και πάλι βουλευτής Αθηνών με την ΕΔΑ, παρά το γεγονός ότι και πάλι βρισκόταν στη φυλακή.
Αμέσως μετά το πραξικόπημα της 21ης Απριλίου 1967 συνελήφθη μαζί με άλλους πολιτικούς ηγέτες και κρατήθηκε στου Γουδή, στο Πικέρμι, στη Γενική Ασφάλεια, στη Γυάρο, στο Παρθένι Λέρου και τέλος στον Ωρωπό, απ' όπου αποφυλακίστηκε το 1971. Συνολικά, ο Μανωλης Γλέζος καταδικάστηκε 28 φορές για την πολιτική του δραστηριότητα, από τις οποίες τρεις φορές σε θάνατο και παρέμεινε στις φυλακές 11 χρόνια και 5 μήνες και άλλα 4 χρόνια και έξι μήνες. Παρέμεινε, δηλαδή, κρατούμενος (φυλακή και εξορία) 16 χρόνια σε όλη τη ζωή του. Το 1968 καταδίκασε την εισβολή των Σοβιετικών στην Τσεχοσλοβακία, αποκόπτοντας έτσι τους δεσμούς του με το ΚΚΕ.
Μετά τη Μεταπολίτευση εργάστηκε για την ανασυγκρότηση της ΕΔΑ, της οποίας διετέλεσε γραμματέας ως το 1985 και πρόεδρος από το 1985 έως το 1989. Παράλληλα, συνεργάστηκε με το ΠΑΣΟΚ σε τρεις εκλογικές αναμετρήσεις. Το 1981 εκλέχτηκε βουλευτής Αθηνών, το 1984 ευρωβουλευτής και το 1985 βουλευτής Β' Πειραιά.
Στις δημοτικές εκλογές του 1986 εξελέγη κοινοτάρχης Απειράνθου, του χωριού όπου γεννήθηκε, και εισήγαγε τον θεσμό της Άμεσης Δημοκρατίας στη λήψη και την εκτέλεση των αποφάσεων. Στις νομαρχιακές εκλογές του 2002 κατήλθε επικεφαλής του συνδυασμού «Ενεργοί Πολίτες» για τη διευρυμένη Νομαρχία Αθηνών-Πειραιώς, που υποστηρίχθηκε από τον Συνασπισμό και εξελέγη νομαρχιακός σύμβουλος, ενώ ο συνδυασμός του συγκέντρωσε το 11% των ψήφων. Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2010 εξελέγη δημοτικός σύμβουλος Πάρου, επικεφαλής του συνδυασμού «Κίνηση Ενεργών Πολιτών Πάρου».
Επέστρεψε στην κεντρική πολιτική σκηνή το 2012, όταν στις διπλές εκλογές του Μαΐου και του Ιουνίου εκλέχτηκε βουλευτής Επικρατείας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Στις 25 Μαΐου του 2014 εξελέγη ευρωβουλευτής με το ΣΥΡΙΖΑ - με βασική αποστολή να κάνει γνωστό στην Ευρώπη το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων στην Ελλάδα. Ο ΣΥΡΙΖΑ τον πλήγωσε όταν το 2015 αναγκάστηκε να υπογράψει το τρίτο Μνημόνιο- κι έκτοτε του ασκούσε κριτική, ενίοτε σκληρή. Ωστόσο, όπως είχε πει ο Νίκος Βούτσης, για τον Μανώλη Γλέζο, «ως πολιτικός της Αριστεράς είναι ένας πολιτικός που εκπέμπει την ανάγκη για ηγεμονία, για σύνθεση, για ενότητα, για συνύπαρξη, όχι για διχασμό».
Στην ομιλία του εκείνο το καλοκαίρι του 2017 ο ήδη 95χρονος Μανώλης Γλέζος έλεγε στους συντρόφους του: «θα σας κυνηγάει η ύπαρξή μου, για να κάνετε αυτό που πρέπει να κάνετε! Μη νομίζετε ότι θα γλιτώσετε από μένα ποτέ».
"Δεν είμαι
ορατός, παρά μόνον με μικροσκόπιο. Η έλευσή μου σας έφερε συλλογικά το
αίσθημα της απειλής, του φόβου, τη σκέψη του θανάτου. Η απειλή κι ο
φόβος για την υγεία, τη ζωή, για τον τρόπο ζωής και την οικονομία σας,
απλώθηκαν αστραπιαία και χειραγωγούν στο έπακρο δισεκατομμύρια κατοίκων
του πλανήτη. Σας έκανα να δείτε με άλλη ματιά τη ζωή, τα αιτούμενα, τις
σχέσεις, τις επιδιώξεις, τα ένστικτα που με δυσκολία χειραγωγείτε. Εγώ, ένας
αόρατος ιός, κατάργησα τα σύνορα χαρίζοντας κοινό πόνο και φόβο.
Εξαιτίας μου εκλαμβάνετε την ελευθερία ως δεύτερη επιλογή. Αρκεί να
συνεχίσετε να ζείτε, ανεξαρτήτως όρων ζωής. Καλοδεχτήκατε τις εντολές
των εξουσιών που σας διαφεντεύουν, αφού αυτές τώρα ξέρουν... Μετέτρεψα
ολόκληρο τον πλανήτη σε μια φυλακή με κελιά τα σπίτια σας. Σας έκανα να
νιώθετε ευτυχείς που σας απάλλαξα της ευθύνης, της επιλογής, των
αποφάσεων, μιας και εκτελείτε μόνον αυτό που υπαγορεύουν οι ειδικοί. Η απειλή μου
έχει την ίδια δύναμη για πλούσιους και φτωχούς, σας έκανε να νιώσετε
όλοι ίσοι. Δυνάμωσα στο έπακρο την τυχαιότητα, το άγνωστο, την
αβεβαιότητα, την ανάγκη σας για επικοινωνία. Είμαι αιτία αναίρεσης
αποφάσεων, ιεραρχιών, προγραμματισμών, επαφών, ταξιδιών, στόχων ζωής, ως
και της πρόσληψης της έννοιας του χρόνου. Σας εξουσιάζω. Τώρα
καταλαβαίνετε την αξία της ανθρώπινης ζωής. Σας ανάγκασα να την βάλετε
πάνω από μικροσυμφέροντα, φτηνές συναλλαγές. Γκρεμίζω σταδιακά το
οικοδόμημα που φτιάξατε με οικονομίες της αγοράς, αθέμιτους
ανταγωνισμούς, χρηματιστήρια, ολιγοπώλια. Τώρα
αντιλαμβάνεστε ότι η γνώση, η ανθρώπινη δίψα για έρευνα, ανακαλύψεις,
έχει μοναδική αξία. Οι κάτοχοι της γνώσης πάντα είχαν τη δύναμη. Η
ανησυχία τους να βρουν το νέο αξιοποιούσε την ευφυία και τις ικανότητές
τους. Όλοι προστρέχετε στους φορείς της γνώσης. Αυτοί έχουν τη δύναμη να
βρουν φάρμακα, εμβόλια, να σας απαλλάξουν από την απειλή, την αρρώστια,
το θάνατο, από μένα. Τώρα, όσο
ποτέ, εισπράττετε τη δύναμη της ελπίδας, του ισχυρού αντίδοτου στον φόβο
που σας έχει κατακλύσει. Ελπίζετε στην ανακάλυψη ενός θεραπευτικού
φαρμάκου, ενός εσαεί προστατευτικού από μένα εμβολίου. Ελπίζετε το
οδυνηρό πέρασμά μου από τον πλανήτη να είναι όσο γίνεται βραχύ. Ελπίζετε
να μη σας λείψουν χρήματα, τρόφιμα, καύσιμα, νερό. Ελπίζετε να σωθείτε.
Αλλά δεν καταλάβατε τη μεγάλη αλλαγή που ήδη έφερα στην υπόλοιπη ζωή
σας. Τώρα αναδείχτηκε το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής και η μικρότητά της. Μεγαλείο, μέσα
από την αλληλεγγύη, τη συμπαράσταση, τον πάγκοινο αγώνα, την πολύτιμη
μοιρασιά, τις σωτήριες πληροφορίες. Μέσα από τη μεταστροφή γνώμης και
αναγνώριση ανθρώπων που αλόγιστα υποτιμούσατε -ως και λοιδορούσατε- ως
χθες, όπως γιατρών, νοσηλευτών, δημοσιογράφων, τεχνικών, αστυνομικών,
στρατιωτικών και πολλών άλλων. Μικρότητα, με
τον βάρβαρο διαγκωνισμό να αδειάζετε τα ράφια των υπεραγορών, αγνοώντας
τις ανάγκες των άλλων. Με την αλόγιστη αγορά αντισηπτικών, μασκών και
άλλων πολύτιμων αγαθών. Διόγκωση του υπερφίαλου εγώ σας με εγκληματική
την αδιαφορία, αν η πλεονεξία σας είναι αιτία δραματικών ελλείψεων για
τους άλλους.. Στο
περίκλειστο των σπιτιών-κελιών σας δοκιμάζονται σχέσεις, αλήθειες,
αντοχές. Έγκλειστοι αναμετρούνται με όσα έκρυβαν, αναγκάζονται να
σκεφτούν όσα αγνοούσαν, όσα θεωρούσαν αυτονόητα. Αναρωτιέμαι: Πόσοι από
σας θα αγαπηθείτε ξανά; Πόσοι θα πλησιάσετε πραγματικά ο ένας τον άλλον;
Πόσοι θα σφαγιαστείτε μεταξύ σας; Πόσοι θα ανακαλύψετε πόσο ξένοι
είστε; Πόσοι θα νιώσετε την πλασματική σας συνύπαρξη, υποδουλωμένοι σε
συμβάσεις και στερεότυπα; Πόσοι σκεφτήκατε συνανθρώπους σας που ζουν
μόνοι, που έχουν ψυχολογικά προβλήματα, είναι άρρωστοι, ηλικιωμένοι; Στον φόβο της
εξάπλωσής μου ζείτε για πρώτη φορά το απίστευτο: Είστε όλοι ύποπτοι για
όλους τους άλλους και όλοι οι άλλοι είναι ύποπτοι για σας. Σε λίγο θα
φοβάστε ως και τον εαυτό σας. Ήδη δεν αγγίζετε το πρόσωπό σας, το ίδιο
το κορμί σας. Από φόβο. Από καχυποψία. Το πλέον
πιθανό είναι, ότι τελικά θα με εξοντώσετε. Όμως σας βεβαιώ ότι μετά το
πέρασμά μου, ο κόσμος σας δεν θα είναι ο ίδιος. Απλώς μένω με τη
διερώτηση: Θα έχετε γίνει άγρια θηρία ή καλύτεροι άνθρωποι; Να
παραμείνετε αυτό που είστε, το αποκλείω."
Ηταν στα χρόνια του Οθωνα όταν η «ξένη», όπως αποκαλούσαν οι Αθηναίοι τη
χολέρα, επειδή είχε έρθει από το εξωτερικό, «χτύπησε» αρχικά τον
Πειραιά, με την αποβίβαση των γαλλικών και αγγλικών δυνάμεων κατοχής.
H Αθήνα και ο Πειραιάς σε καραντίνα. Τα καταστήματα κλειστά και οι δρόμοι
άδειοι. Εικόνες των ημερών, που έρχονται και από το πολύ μακρινό παρελθόν, όταν μια άλλη θανατηφόρα επιδημία είχε ενσκήψει στο
λεκανοπέδιο.Υπουργοί ακόμη και ο δήμαρχος της πόλης έφυγαν για την επαρχία. Στη θέση
του παρέμεινε ο Οθωνας που μάλιστα διέθεσε μέρος της περιουσίας του για
τις έκτακτες ανάγκες.
Η ασθένεια είχε ξεκινήσει από τη Βεγγάζη της
Ινδίας το 1839 και εξαπλώθηκε σε όλο τον κόσμο, πλήττοντας τη Μέση
Ανατολή, τη Ρωσία, τη Δυτική Ευρώπη αλλά και την αμερικανική ήπειρο, για
να φτάσει, το 1854, στην Ελλάδα και την Τουρκία, από γαλλικά
στρατεύματα που επέστρεφαν από τον πόλεμο της Κριμαίας.
Οι
αδύναμες κρατικές δομές του νεοσύστατου ελληνικού κράτους κατέρρευσαν
πολύ γρήγορα και, όπως αποτυπώνεται με συγκλονιστικό τρόπο στις
περιορισμένες σωζόμενες περιγραφές, κυριάρχησε απελπισία και πανικός
μέχρι την πλήρη εξάλειψη της επιδημίας, η οποία υπολογίζεται ότι σκότωσε
περίπου 3.000 Αθηναίους, δηλαδή το ένα δέκατο του πληθυσμού της
πρωτεύουσας.
Εκείνη την εποχή, πάντως, υπήρχαν
και ορισμένα γεγονότα που αναπόφευκτα δημιουργούν συνειρμούς ομοιοτήτων
και διαφορών με σημερινά αντίστοιχα ζητήματα που ανέκυψαν με την
πανδημία του κορονοϊού.
Και συγκεκριμένα:
1.
Η αισχροκέρδεια, που είχε εμφανιστεί σε είδη διατροφής (ψωμί, κρέας,
ρύζι κ.ά.), που συνίσταντο ως απαραίτητα για τη χολέρα, και για την
οποία ακόμα και φιλοκυβερνητικές εφημερίδες της εποχής επέρριψαν ευθύνες
στον αρμόδιο -τότε- υπουργό Εσωτερικών.
2.
Η υπεύθυνη στάση των τότε μητροπολιτών Αθηνών Νεόφυτου και Σύρου
Δανιήλ, που κάλεσαν τους πιστούς να μην κάνουν νηστεία και στερηθούν το
πολύτιμο γι’ αυτούς κρέας. Μάλιστα ο Νεόφυτος προχώρησε ακόμα
περισσότερο εμποδίζοντας, αρχικά, τη λειτουργία μέσα στις εκκλησίες για
να μη γίνεται συγκέντρωση πιστών σε κλειστό χώρο και, στη συνέχεια, το
κρίσιμο διάστημα του Νοεμβρίου του 1854 σταμάτησε και τις υπαίθριες
λιτανείες.
3. Η πανικόβλητη
φυγή των κατοίκων του Πειραιά και της Αθήνας, που προκάλεσε τεράστια
προβλήματα στη λειτουργία των κρατικών υπηρεσιών και μετέφερε την
αρρώστια στα νησιά και σε επαρχιακές πόλεις, όπως το Ναύπλιο. Ομως
τελικά θεωρήθηκε ότι συνετέλεσε στη -σχετικά- γρήγορη ανακοπή της
εξάπλωσης της ασθένειας και τελικά της εξαφάνισής της.
Δεν
είναι γνωστό πότε ακριβώς έφτασε η «ξένη» στον Πειραιά, διότι οι
γαλλικές αρχές κατοχής, που σε αντίθεση με τους Αγγλους φέρεται να
επέδειξαν ακραία νοοτροπία κατακτητή, κράτησαν κρυφά από τις ελληνικές
αρχές τα πρώτα κρούσματα ανάμεσα στους στρατιώτες τους, με αποτέλεσμα τη
ραγδαία εξάπλωση της θανατηφόρου νόσου.
Οι
γαλλοαγγλικές δυνάμεις, που αριθμούσαν περίπου 6.500 άνδρες, άρχισαν να
καταφτάνουν στον Πειραιά στα τέλη Μαΐου του 1854, αναγκάζοντας τον Οθωνα
να κηρύξει ουδετερότητα της Ελλάδας στον ανατολικό πόλεμο μεταξύ Ρωσίας
και Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, στον οποίο Αγγλία και Γαλλία είχαν ταχθεί
στο πλευρό των Οθωμανών. Λίγο αργότερα σχηματίστηκε κυβέρνηση υπό τον
Αλέξ. Μαυροκορδάτο, που ονομάστηκε «Υπουργείον της κατοχής».
Οι
Γάλλοι και οι Αγγλοι καταπλέοντας στον Πειραιά αρνήθηκαν, όπως
σημειώνει ο Νικόλαος Δραγούμης, να δεχτούν την προβλεπόμενη υγειονομική
κάθαρση. «Βεβαίως, αν οι ξένοι επέτρεπον την υγειονομικήν κάθαρσιν, θ’
απεκρούετο το νόσημα, διότι και πρότερον, δις ή τρις μετακομισθέν εις
τινας λιμένας της Ελλάδος, απεσοβήθη διά του τρόπου τούτου», αναφέρει ο
Δραγούμης. (Ν. Δραγούμης, «Ιστορικαί Αναμνήσεις», Τόμος Β', Αθήνα 1879,
σελ. 238)
Η φιλορωσική εφημερίδα «Αιών» (φ.
7.7.1894) θα αποκαλύψει ότι τα πλοία που μετέφεραν στρατιώτες από τη
Γαλλία εξαπατούσαν την Υγειονομική Αρχή, εμφανίζοντας υγειονομικές
πιστοποιήσεις ότι ήταν «καθαρά» από κρούσματα, ενώ πολλές φορές στη
διάρκεια του ταξιδιού είχαν ρίξει στη θάλασσα νεκρούς από χολέρα!...
Ο
Γεράσιμος Βώκος, στο ιστορικό μυθιστόρημά του «Η κατοχή», περιγράφει
ότι «οι πρώτοι νεκροί [ήταν] στο στρατόπεδο των Γάλλων στα Υδραίικα
(σ.σ.: συνοικία του Πειραιά, μεταξύ της Ακτής Μιαούλη και των οδών
Σαχτούρη, Γ. Θεοτόκη και Θουκυδίδου). Τάφηκαν βράδυ, γρήγορα και
πρόχειρα. […] Επειτα από τρεις μέρες τα κρούσματα πολλαπλασιάστηκαν
καταπληκτικώς και κατά σύμπτωση εντός της ναυαρχίδας όπου διέμενε ο
ναύαρχος, τρεις ναύτες πέθαναν» (Γ. Βώκος, «Η κατοχή», Τόμος Β', Αθήνα
1905, σελ. 414)
Γρήγορα τα κρούσματα επεκτάθηκαν και στο άλλο γαλλικό στρατόπεδο, μεταξύ Τουρκολίμανου και Νέου Φαλήρου.
Ωστόσο,
ο Γάλλος ναύαρχος Τινάν αποκρύπτει το γεγονός από τις ελληνικές αρχές
και όπως παρατηρεί ο Βώκος «συνεπεία αυτής της μωράς και κακούργου
επιφυλακτικότητας, ουδέν μέτρον κατασταλτικόν ή προληπτικόν μεταδόσεως
ελήφθη». Ετσι, οι στρατιώτες από τα μολυσμένα στρατόπεδα κυκλοφορούσαν
ανενόχλητοι στην πόλη και δεν αργούν τα θύματα και ανάμεσα στους
πολίτες. Οι ταφές των στρατιωτών γίνονται νύχτα σε ομαδικούς τάφους, οι
οποίοι σκεπάζονται με ασβέστη.
Ομως οι
Πειραιώτες αντιλαμβάνονται αυτές τις νυχτερινές κινήσεις και
διαπιστώνουν ότι έχουν ανοιχτεί σε ερημικά σημεία τάφοι. Οι νοσοκόμοι
αναφέρουν σε Ελληνες γιατρούς τα συμβάντα και έτσι το γαλλικό μυστικό
διαρρέει.
Στις 5 Ιουλίου η φιλοκυβερνητική
εφημερίδα «Αθηνά» γράφει, για πρώτη φορά, για κάποια «σοβαρά νόσο» που
ενέσκηψε στον γαλλικό στρατό, στον Πειραιά, και αποκαλύπτει ότι έχει ήδη
συνεδριάσει τρεις φορές το Ιατροσυνέδριο, ένα θεσμοθετημένο
συμβουλευτικό όργανο ιατρών, αλλά «αγνοούμεν τι αποφάσισε». Είναι
προφανές ότι και η κυβέρνηση κατοχής… προσαρμόζεται στις
επιθυμίες-εντολές των Γάλλων για να μην κάνει ανακοινώσεις.
Αλλά
στις 6 Ιουλίου το θέμα δεν κρύβεται άλλο. Στους τοίχους της Αθήνας και
του Πειραιά κολλιέται ανακοίνωση, με τυμπανοκρουσίες, ώστε να
ενημερωθούν όλοι οι κάτοικοι, με την οποία γνωστοποιείται η απαγόρευση
της συγκοινωνίας ανάμεσα σε Αθήνα και Πειραιά.
Ο
αλαζών Γάλλος ναύαρχος Τινάν -που κατά τα άλλα μας άφησε στον Πειραιά
έναν κήπο, τον Τινάνειο κήπο, για να τον θυμόμαστε-, σε αντίθεση με τον
Αγγλο συνταγματάρχη, «εναντιώθη, μη παραδεχθείς την μεταξύ Πειραιώς και
Αθηνών τεθείσαν υγειονομικήν γραμμήν», ανέφερε σε αποκαλυπτικό
δημοσίευμά της η εφημερίδα «Αιών» (φ.7.7.1854).
Ετσι, μία ημέρα μετά την ανακοίνωση, τα μέτρα «χαλάρωσαν».
Συγκεκριμένα,
απαγορευόταν να έρθουν οικογένειες από τον Πειραιά και να κατοικήσουν
στην Αθήνα. Ομως μπορούσαν άνθρωποι να μετακινούνται ελεύθερα για τις
δουλειές τους, με την προϋπόθεση ότι όσοι ανέβαιναν από τον Πειραιά και
έφταναν περίπου στο σημερινό Γκάζι, εκεί θα τους εξέταζε γιατρός.
Από
το μέτρο εξαιρούνταν όλοι οι ξένοι στρατιώτες - και οικογενειάρχες
έρχονταν ελεύθερα στην Αθήνα εφόσον είχαν μαζί τους ξένο στρατιώτη!
Παρά
τη «χαλάρωση» των μέτρων, η επιδημία καθυστέρησε να φτάσει στην Αθήνα.
Ωστόσο, από τον Πειραιά ο κόσμος άρχισε να φεύγει, με κάθε μέσο - προς
τα νησιά οι ευπορότεροι και προς τον Ελαιώνα οι φτωχότεροι. Στις 17
Ιουλίου η αστυνομία είχε εκδώσει 800 διαβατήρια σε Πειραιώτες για το
εξωτερικό.
«Ο Πειραιεύς διελύθη πραγματικώς.
Οι ατυχείς κάτοικοι αυτού […] διελύθησαν περίφοβοι εις τας πέριξ νήσους
[…] Εκ των περίπου 5.000 έμειναν μόλις 600», έγραφε στις 7 Αυγούστου
1854 η εφημερίδα «Αιών», ενώ λίγες μέρες αργότερα (18.8) έγραψε πως
«ούτος εξεκενώθη καταστάς πραγματική νεκρόπολις».
Οι
νεκροί μεταφέρονταν με κάρα δυο-δυο ή τρεις-τρεις και ρίχνονταν σε
ομαδικούς τάφους. Λεγόταν ότι ο γαλλικός στρατός αριθμούσε 720 νεκρούς
και οι Αγγλοι 176, δηλαδή περίπου το 15% της συνολικής δύναμής τους.
Στο μεταξύ, η θανατηφόρος νόσος είχε εμφανιστεί και στα νησιά. Αρχικά, στη Σύρο και στη συνέχεια σε Τήνο, Μύκονο, Πάρο, Ιο κ.α.
Στη
Σύρο, όπου υπήρχαν 50-80 νεκροί την ημέρα, πίστευαν ότι η χολέρα έφτασε
από γαλλικά πλοία, προερχόμενα από τη Μασσαλία, τα οποία έριξαν στη
θάλασσα νεκρούς ανθρώπους. Ωστόσο, είναι πιθανό να μεταφέρθηκε και από
«πρόσφυγες» του Πειραιά.
Πάντως, στα άλλα
νησιά των Κυκλάδων φαίνεται ότι μεταφέρθηκε από Συριανούς, που έφυγαν,
με τη σειρά τους, από το νησί, στη διάρκεια της επιδημίας.
Αξιοσημείωτη
είναι η στάση του τότε μητροπολίτη Σύρου και Τήνου Δανιήλ, που
επιστρέφοντας από την Αθήνα στη Σύρο, όπου είχε ενσκήψει η χολέρα,
κάλεσε τους κατοίκους να σταματήσουν τη νηστεία του Δεκαπενταύγουστου
και να ακολουθήσουν τη συνιστώμενη από τους γιατρούς δίαιτα με ζωμό
βραστού κρέατος.
Προφανώς και τότε υπήρξαν αντιδράσεις στην εύλογη προτροπή του μητροπολίτη, οι οποίες σχολιάστηκαν καυστικά από τον Τύπο.
«Πάντες
επηνέσαμε τον σώφρονα και σωτήριον του Μητροπολίτου μας τρόπον […] Αλλ’
όμως, τινές αμαθείς και αναίσθητοι εκ της τύρβης έψεξαν την συμβουλήν
του Αρχιερέως», αναφερόταν χαρακτηριστικά σε επιστολή από τη Σύρο, που
δημοσιεύτηκε στις 25 Αυγούστου στην εφημερίδα «Αιών».
Στην Αθήνα
Και
ενώ στα τέλη Αυγούστου άρχισε η επιδημία να παρουσιάζει ύφεση στον
Πειραιά και στα νησιά, η κυβέρνηση ήρε, σταδιακά, τα περιοριστικά μέτρα
και ο Οθωνας μοίραζε εύφημες μνείες, ο εφιάλτης έκανε την εμφάνισή του
στην Αθήνα.
Στις 29 Σεπτεμβρίου στην οδό
Λυσικράτους, στην περιοχή της Πλάκας, μια 50χρονη παρουσίασε ήπια
συμπτώματα χολέρας. Μία εβδομάδα αργότερα θεραπεύτηκε, αλλά σε αυτό το
διάστημα οι νεκροψίες σε 4 ανθρώπους έδειξαν ύποπτα σημάδια.
Ωστόσο,
η κυβέρνηση επέμενε να εφησυχάζει και ο Δήμος Αθηναίων διοργάνωσε, στις
11 Οκτωβρίου, ένα μεγάλο συμπόσιο προς τιμήν του συμμαχικού στρατού σε
κεντρικό ξενοδοχείο, με χιλιάδες συγκεντρωμένους να παρακολουθούν τη
συναυλία της μπάντας του στρατού έξω απ’ αυτό.
Την
επομένη κιόλας (12 Οκτωβρίου) δυο γυναίκες, η μία στην οδό Νίκης και η
άλλη στην περιοχή κοντά στην Ακρόπολη, πέθαναν σε διάστημα 12 ωρών. Στις
14 και 15 του μήνα τα κρούσματα αυξάνονταν διαδοχικά και είχαν φτάσει
τα 10.
«Με λύπην μας αναγγέλομεν ότι η
φθοροποιός νόσος της χολέρας ενέσκηψε εις την πρωτεύουσαν μετά τοσαύτης
ορμής και δριμύτητος, ώστε ο αριθμός των θυμάτων αυτής είναι αρκετά
ογκώδης μέχρι σήμερον», έγραφε στις 18 Οκτωβρίου η εφημερίδα «Αθηνά».
Πανικόβλητοι
οι κάτοικοι φεύγουν σε νησιά, στα Μέγαρα, σε χωριά της Βοιωτίας αλλά
και στα περίχωρα των Αθηνών. Επίσης η αστυνομία εξέδωσε 3.000
διαβατήρια!
Για τη μεταφορά, το αγώι στα κάρα
είχε φτάσει στο υψηλό ποσό των 100 δραχμών για τη διαδρομή μέχρι τον
Πειραιά ή την Κηφισιά. Τις επόμενες μέρες ξεπέρασε τις 300 και 400
δραχμές, όταν ο μισθός ενός αστυφύλακα ήταν 45 δραχμές!
«Η
Ιερά οδός, η οδός των Πατησίων, της Κηφισιάς, του Μαραθώνος, κάθε
δρόμος που έφερνε σ’ ένα χωριό της Αττικής ήτο γεμάτος από κάρα, αμάξια,
φορτηγά ζώα, πεζούς· παντού μια ατελείωτη αλυσίδα, που εσέρνουνταν […]
Κλάμα και θρήνος παντού, τα πράγματα ριγμένα άνω κάτω […] Πολλοί
δυστυχισμένοι που δεν είχαν τις τριακόσιες ή τετρακόσιες δραχμές που
είχε φθάσει το αγώι ενός αμαξιού έως τα περίχωρα έφευγαν φορτωμένοι
ολίγα ρούχα στον ώμο, ένα καλάθι με ψωμί στο χέρι, κ’ οι γυναίκες
έσερναν τα παιδιά. […] Τριάντα χιλιάδες ψυχές είχαν τότε αι Αθήναι. Δεν
έμειναν μέσα στην πόλη περισσότερες από οκτώ», περιγράφει ο Εμμανουήλ
Λυκούδης στο ιστορικό διήγημά του «Η ξένη του 1854», που δημοσιεύτηκε το
1893 στο περιοδικό «Δελτίο της Εστίας».
Πανεπιστήμια
και σχολεία έκλεισαν, όπως και η Βουλή, ενώ έφυγαν από την πόλη ακόμα
και υπουργοί, ενώ όσοι έμειναν δεν έβρισκαν υπαλλήλους να εργαστούν.
Ανάμεσα σε αυτούς που έφυγαν ήταν και ο δήμαρχος Αθηναίων Ιωάννης
Κόνιαρης, που παύτηκε από τα καθήκοντά του και στη θέση του διορίστηκε ο
πάρεδρος Κ. Γαλάτης.
Προς τιμήν του
παρέμεινε στη θέση του, παρά τις προτροπές να φύγει, ο βασιλιάς Οθωνας
και η σύζυγός Αμαλία, που προσέφεραν σημαντικά χρηματικά ποσά για την
περίθαλψη απόρων.
Πολλοί γιατροί δεν πήγαιναν
να δουν ασθενείς ή μαζί με φαρμακοποιούς προσπαθούσαν να καρπώνονται
την πίστωση των 200 δραχμών που είχε εγκρίνει το υπουργείο Εσωτερικών σε
κάθε φαρμακείο για τη χορήγηση δωρεάν φαρμάκων σε απόρους.
Αντίθετα,
όπως έχει γραφτεί, διακρίθηκαν για την προσφορά τους ο γιατρός
Σταυρίδης, που πέθανε βοηθώντας δυστυχισμένους, ο νομοϊατρός Ορφανίδης
και ο ανακτορικός γιατρός Λινδερμάγερ και εν μέρει ο Ν. Κωστής. Από τις 7
Νοεμβρίου άρχισε η θύελλα. Τα επίσημα δελτία καταγγέλθηκε ότι έκρυβαν
την αλήθεια για τον αριθμό των νεκρών.
Ενας
γιατρός έγραφε: «Το τέταρτον τμήμα [της πόλης] έγινε είς μέγας τάφος,
κατά δεύτερον λόγον το πρώτον και το τρίτον, Φρίξον ήλιε! Πτώματα εις
τας οδούς, πτώματα εις εκάστην οικίαν, […] Πολλαχού ολόκληροι
οικογένειαι εκλείπουσιν».
Στο στρατιωτικό
νοσοκομείο, όπως περιγράφει ο Λυκούδης, τα κρεβάτια πυκνά, κολλημένα,
για να χωρούν περισσότερα οι σάλες, μόλις άφηναν λίγο τόπο για να
διαβαίνουν οι γιατροί και οι νοσοκόμοι. «Ολα ήσαν γεμάτα, εκοίτονταν και
χάμω πολλοί απάνω στα βρωμερά απορρίμματα».
Η
αγορά είχε νεκρώσει και η αισχροκέρδεια σε βασικά είδη διατροφής, όπως
το κρέας, το ψωμί και το ρύζι, οργίαζε. Ειδικά, το ψωμί από 40 λεπτά η
οκά είχε φτάσει, σε λίγες ημέρες, να πωλείται προς μία δραχμή! Ακόμα και
η φιλοκυβερνητική εφημερίδα «Αθηνά» επέρριπτε ευθύνες στον αρμόδιο
υπουργό Εσωτερικών Ρήγα Παλαμήδη.
Στους
δρόμους γίνονταν λιτανείες, αλλά και αυτές σταμάτησαν μετά τις 14
Νοεμβρίου, ενώ νωρίτερα ο μητροπολίτης Αθηνών Νεόφυτος «πολύ σωστά
εμπόδισε το κήρυγμα μέσα εις ταις εκκλησίαις, για να μη βρίσκη μαζωμένη
τροφή η αρρώστια», αναφέρει ο Λυκούδης.
Τελικά,
στα τέλη Νοεμβρίου, επήλθε η ύφεση και σταδιακά άρχισε ο κόσμος να
επιστρέφει. Μάλιστα, όπως έγραψαν στις 27 Νοεμβρίου οι εφημερίδες της
εποχής, στις ταβέρνες άρχισε να μαζεύεται πολύς κόσμος και να γιορτάζει
με άφθονη κατανάλωση κρασιού τη λύτρωση από τη φονική αρρώστια...
Άλλο ένα Σαββατοκύριακο στο σπίτι και να μερικά παιχνίδια για να ακονίσουμε το μυαλό μας, χωρίς να ξεχνάνε πως τα καλύτερα παιχνίδια είναι αυτά που μοιραζόμαστε με τους δικούς μας ανθρώπους κι όχι τα μοναχικά, στον υπολογιστή. Είναι αυτά που επινοούμε εμείς, με το μυαλό μας, με τους δικούς μας στο σπίτι και με απλά υλικά που, λίγο να ψάξουμε, τα βρίσκουμε γύρω μας...
Καλό Σαββατοκύριακο!
“Είναι τρελοί αυτοί οι έγκλειστοι”, θα μπορούσαν να φώναζαν οι ήρωες του
Γκοσινί και του Ουντερζό, εάν οι δύο ιδιοφυείς δημιουργοί είχαν την
ευκαιρία να φτιάξουν ένα ακόμη Αστερίξ που θα έπαιζε στα χρόνια μιας -
γαλατικής- πανδημίας. Αλλά “Αστερίξ τέλος”, καθώς μας αποχαιρέτησε προχθές και ο Ουντερζό, πλήρης ημερών, σχεδόν μισό αιώνα μετά τον
Γκοσινί.
Ο Αλμπέρ Ουντερζό (Albert Uderzo), ο σχεδιαστής, δημιουργός μαζί με τον
Ρενέ Γκοσινί (René Goscinny) του Αστερίξ, πέθανε σε ηλικία 92
ετών. «Ο Αλμπέρ Ουντερζό πέθανε στο ύπνο του στο σπίτι του στο
Νεγί από καρδιακή προσβολή που δεν είχε σχέση με τον κορονοϊό. Ηταν πολύ
κουρασμένος τις τελευταίες εβδομάδες», εξήγησε πρόσωπο της οικογένειάς
του.
Η ζωή του
Ο Ουντερζό γεννήθηκε στο Φιμ
του νομού Μαρν, σε μια οικογένεια με άλλα τρία παιδιά. Οι γονείς του,
Σίλβιο Λεονάρντο και Ίρια, ήταν Ιταλοί και είχαν μεταναστεύσει εκεί από
τη Λα Σπέτσια της Λιγουρίας. Το οικογενειακό επίθετο πιθανώς προέρχεται
από το Οντέρζο, μια πόλη στην επαρχία του Τρεβίζο.
Ο Ουντερζό έλαβε τη γαλλική υπηκοότητα το 1934...
Πρώτα έργα
Ο
μεγάλος αδελφός του, Μπρούνο, ήταν που αναγνώρισε το ταλέντο του μικρού
Αλμπέρ και τον ενθάρρυνε να πάει στο Παρίσι για να επιδιώξει μια
καριέρα στον χώρο των κόμικς.Μετά το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, ο
Ουντερζό άρχισε να εργάζεται σε μια εταιρεία παραγωγής κινουμένων
σχεδίων. Όντας μεγάλος θαυμαστής του Ουώλτ Ντίσνεϋ, ήθελε να γίνει, όπως
έχει δηλώσει ο ίδιος, «ο Γάλλος Ντίσνεϋ».
Η πρώτη προσωπική
δουλειά του Ουντερζό ήταν το Flamberge, gentilhomme gasconne, μια
χιουμοριστική περιπέτεια που δημοσιεύτηκε μεταξύ 1945 και 1946.[20]
Ακολούθησαν τα επίσης χιουμοριστικά Clopinard (1946) και Belloy (1948).
Για το τελευταίο, από το 1950 κι έπειτα συνεργαζόταν με τον σεναριογράφο
Ζαν-Μισέλ Σαρλιέ.
Συνάντηση με τον Γκοσινί
Η
γνωριμία με τον Γκοσινί έγινε τον χειμώνα του 1951 στο Παρίσι και
γρήγορα, άρχισαν να δουλεύουν μαζί για ένα βελγικό έντυπο. Ο πρώτος
σημαντικός κοινός τους τίτλος είναι το Ιωάννης Πιστολέ, ένα
χιουμοριστικό κόμικ με πειρατές που έκανε την εμφάνισή του το 1952.
Μερικά χρόνια αργότερα, το 1958, δημιουργούν το Ούμπα-πα. Παρότι
βραχύβια, αυτή η κωμική σειρά με πρωταγωνιστές έναν ρωμαλέο Ινδιάνο και
τον Γάλλο φίλο του, θεωρείται πλέον ένα από τα αριστουργήματα του
διδύμου Γκοσινί-Ουντερζό. Ο Ούμπα-πα έχει χαρακτηριστεί ο «μεγάλος
αδελφός» του Αστερίξ, υπό την έννοια ότι είναι πρόδρομος των περιπετειών
του μικρόσωμου Γαλάτη.
Pilote και δημιουργία του Αστερίξ
Το 1959, ο Γκοσινί
ήταν μεταξύ των συνιδρυτών του περιοδικού Pilote. Ο αρχισυντάκτης
Φρανσουά Κλωτώ προσπαθώντας να αντισταθεί στην κυριαρχία των βελγικών
σειρών Τεντέν και Σπιρού, θέλησε να προωθήσει μια συγκεκριμένη εικόνα
της Γαλλίας. Για το λόγο αυτό, ο Γκοσινί και ο Ουντερζό αναζήτησαν
έμπνευση από τη γαλλική ιστορία.[22] Κάπως έτσι, αποφάσισαν να
ασχοληθούν με τη ρωμαϊκή κατοχή της Γαλατίας. Αρχικά, ο Ουντερζό είχε
στο μυαλό του έναν Αστερίξ ψηλό και μυώδη, αλλά τελικά επικράτησε η ιδέα
του Γκοσινί. Στις 29 Οκτωβρίου 1959, στο πρώτο τεύχος του Pilote,
έκαναν την εμφάνισή τους οι δύο εναρκτήριες σελίδες της σειράς.
Το
1959 έκανε επίσης ντεμπούτο το Τανγκύ και Λαβερντύρ, σε σενάριο του
Σαρλιέ και σχέδια του Ουντερζό. Σε αντίθεση με το γνωστότερο
καρτουνίστικο στυλ του, εδώ ο Ουντερζό σχεδιάζει μια ρεαλιστική
περιπέτεια με ήρωες δύο πιλότους της Γαλλικής Πολεμικής Αεροπορίας. Παρά
το σοβινιστικό πνεύμα που τη διακατέχει, τα σενάρια του Σαρλιέ και το
σχέδιο του Ουντερζό κάνουν το Τανγκύ και Λαβερντύρ μια από τις κλασικές
σειρές περιπέτειας των γαλλόφωνων κόμικς. Το 1968, το σχέδιο ανέλαβε ο
Ζιζέ.
Επιτυχία του Αστερίξ
Το 1961 η πρώτη
ιστορία του Αστερίξ συγκεντρώθηκε σε ένα άλμπουμ, το οποίο κυκλοφόρησε
σε μόλις 6.000 αντίτυπα. Ωστόσο, γρήγορα η σειρά άρχισε να γίνεται
ολοένα και πιο δημοφιλής. Οι πωλήσεις αυξήθηκαν κατακόρυφα, καθώς το
Χρυσό Δρεπάνι (1962) πούλησε 15.000 αντίτυπα, το Ο Αστερίξ και οι Γότθοι
(1963) τα διπλάσια και το Ο Αστερίξ στους Βρετανούς τα 600.000.[22] Η
σειρά είχε γίνει τόσο αγαπητή, που το 1965 το Pilote υιοθέτησε τον
υπότιτλο Le Journal d'Astérix et d'Obélix («Το περιοδικό του Αστερίξ και
του Οβελίξ»). Η προσοχή που απαιτούσε το Αστερίξ ήταν τέτοια, που
σταδιακά ο Ουντερζό αποσύρθηκε από κάθε άλλη σειρά.
Αν και ο
Γκοσινί ήταν αυτός που όριζε την πλοκή, η συνεισφορά του Ουντερζό στην
επιτυχία της σειράς δεν ήταν αμελητέα, καθώς το σχέδιό του έχει γίνει
σημείο αναφοράς για τα χιουμοριστικά κόμικς.[25] Συνήθιζε να δίνει
πρόσωπα σύγχρονων διασημοτήτων σε χαρακτήρες του κόμικ, αποτίοντας φόρο
τιμής ή σατιρίζοντας. Για παράδειγμα, οι Beatles εμφανίζονται ως βάρδοι
στο άλμπουμ Ο Αστερίξ στους Βρετανούς, ενώ ο φοροεισπράκτορας στο
άλμπουμ Ο Αστερίξ και η χύτρα (1969) μοιάζει με τον τότε Υπουργό
Οικονομικών της Γαλλίας Βαλερί Ζισκάρ ντ'Εσταίν. Άλλες «εμφανίσεις»
περιλαμβάνουν τους Ζακ Σιράκ, Κερκ Ντάγκλας, Σον Κόνερι και το δίδυμο
Σταν Λόρελ-Όλιβερ Χάρντι.
Πλήρης έλεγχος του Αστερίξ
Στις
5 Νοεμβρίου 1977 ο Γκοσινί πέθανε από καρδιακή ανακοπή κατά τη διάρκεια
τεστ κοπώσεως. Ο Ουντερζό αποφάσισε να αναλάβει εξολοκλήρου τη σειρά,
γράφοντας και σχεδιάζοντας εννέα άλμπουμ, τα περισσότερα εκ των οποίων
συγκαταλέγονται στα πιο αδύναμα.[14] Ωστόσο, η ανταπόκριση του κοινού
συνέχισε να είναι πρωτοφανής. Το 2005, το Και ο ουρανός έπεσε στα
κεφάλια τους πούλησε στη Γαλλία περίπου 1.300.000 αντίτυπα, ενώ πριν
λίγα χρόνια το Ο Αστερίξ και η Λατραβιάτα είχε πουλήσει περισσότερα από
2.000.000 αντίτυπα.
Απόσυρση και διάδοχοι
Τον
Σεπτέμβριο του 2011, ο Ουντερζό αποσύρθηκε οριστικά από το χώρο των
κόμικς.Έκτοτε, τη δημιουργία νέων άλμπουμ έχουν αναλάβει οι Ζαν-Υβ Φερί
(κείμενα) και Ντιντιέ Κονράντ (σχέδιο).
Διακρίσεις
Ο
Ουντερζό έχει κατά καιρούς λάβει πλήθος διακρίσεων. Το 1999, στο
Διεθνές Φεστιβάλ Κόμικς του Ανγκουλέμ, τιμήθηκε με το περίοπτο Μεγάλο
Βραβείο και το 2005 εισήχθη στο Will Eisner Hall of Fame. Από το 1985
είναι μέλος του Εθνικού Τάγματος της Λεγεώνας της Τιμής.
Ο μεγάλος γάλλος σκιτσογράφος,.. που μας
έμαθε να αγαπάμε τους Γαλάτες, τους τσεβδούς πειρατές και τη μύτη της
Κλεοπάτρας δεν πέθανε από κορωνοϊό. Κουράστηκε στα 92 του κι έκλεισε τα
μάτια του. Τουλάχιστον τρεις γενιές, που μιλάνε 100 διαφορετικές γλώσσες
και διαλέκτους, θα τον αποχαιρετήσουν με αγάπη, αφού μας χάρισε πολύ
γέλιο, μας έμαθε - κάποιου είδους- Ιστορία και να χαρακτηρίζουμε τους
παράφωνους φίλους μας “Κακοφωνίξ”. Ψάξτε κι εσείς στο χάος σας, δεν μπορεί κάπου θα βρείτε
ξεχασμένο τον Οβελίξ να καταβροχθίζει αγριογούρουνα, αφού έχει
κατατροπώσει τους Ρωμαίους...
Η μέθοδος “Το Σφυρί και ο Χορός”
(The hammer and the Dance) που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις
δύο φάσεις αντίδρασης ενάντια στον κοροναϊο. Γιατί είναι σημαντικό οι
χώρες να δράσουν άμεσα και αποτελεσματικά...
Είναι πλέον επιτακτική ανάγκη να
εφαρμοστούν για λίγες μόνο εβδομάδες ισχυρά μέτρα από όλες τις
κυβερνήσεις για την αντιμετώπιση της πανδημίας του κορονοϊού, καθώς με
αυτόν τον τρόπο θα αποφευχθεί η δημιουργία μεγάλης εστίας μολύνσεων στη
συνέχεια. Αυτό μπορει να πραγματοποιηθεί με ένα λογικό κόστος που θα το
αντέξει η κοινωνία, γλιτώνοντας έτσι μακροπρόθεσμα εκατομμύρια ζωές από
τον θάνατο.
Όπως υποστηρίζει και ο Tomas Pueyo,
σε ένα δικαιολογημένα πολυδιαβασμένο και πολυμεταφρασμένο άρθρο, εάν
δεν ληφθούν αυτά τα μέτρα, εκατομμύρια άνθρωποι θα μολυνθούν, ενώ πολλοί
θα πεθάνουν, μαζί με οποιονδήποτε άλλο που χρειάζεται εντατική
φροντίδα, επειδή το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης θα έχει καταρρεύσει.
Μέσα σε λίγες μόλις ημέρες, χώρες από
όλον τον κόσμο έχουν πάει από το: “Αυτός ο ιός δεν είναι και τόσο μεγάλη
υπόθεση”, στο να κηρύττουν κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Ταυτόχρονα
κάποιες άλλες χώρες εξακολουθούν να μην λαμβάνουν μέτρα.
Κάθε χώρα θέτει το ίδιο ερώτημα: Πώς πρέπει να ανταποκριθούμε; Η απάντησή τους δεν είναι ξεκάθαρη.
Ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία, η
Ισπανία ή οι Φιλιππίνες, έχουν ήδη εφαρμόσει καταστάσεις έντονου
lockdown. Άλλες, όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο ή η
Ελβετία, καθυστερούν σημαντικά, διστάζοντας να εγκαταστήσουν μέτρα
περιορισμού των κοινωνικών επαφών.
Στην ανάλυσή του ο Tomas Pueyo, επιχειρεί να απαντήσει σε μερικά κρίσιμα ερωτήματα.
1. Ποια είναι η κατάσταση
Μία εβδομάδα πριν η κατάσταση ήταν η εξής:
Η καμπύλη έδειχνε κρούσματα κορονοϊού σε
ολόκληρο τον κόσμο εκτός της Κίνας. Θα μπορούσαμε να διακρίνουμε μόνο
την Ιταλία, το Ιράν και τη Νότια Κορέα. Έτσι, έπρεπε να κάνουμε ζουμ
στην κάτω δεξιά γωνία για να δούμε τις αναδυόμενες χώρες.
Ας δούμε πώς εξελίχθηκαν τα πράγματα μετά.
Όπως προβλεπόταν, ο αριθμός των
περιπτώσεων έχει ταξιδέψει σε δεκάδες χώρες. Εδώ, παρουσιάζονται μόνο
χώρες με πάνω από 1.000 κρούσματα.
Λίγα πράγματα που πρέπει να προσέξουμε:
Η Ισπανία, η Γερμανία, η Γαλλία και οι ΗΠΑ έχουν περισσότερα
κρούσματα από τον αριθμό που είχε η Ιταλία όταν κήρυξε κατάσταση
έκτακτης ανάγκης.
Ακόμη, 16 χώρες έχουν περισσότερα κρούσματα σήμερα από ό, τι είχε η
κινεζική Hubei όταν επέβαλε “lock down”: η Ιαπωνία, η Μαλαισία, ο
Καναδάς, η Πορτογαλία, η Αυστραλία, η Τσεχία, η Βραζιλία και το Κατάρ,
έχουν περισσότερα απ’ ο,τι ειχε η Hubei, ωστόσο ο αριθμός παραμένει κάτω
από 1000 κρούσματα . Η Σουηδία, η Νορβηγία, η Αυστρία, το Βέλγιο, η
Ολλανδία και η Δανία έχουν πάνω από 1.000.
Πέραν της Κίνας και του Ιράν, που έχουν
σημειώσει μεγάλη και απότομη αύξηση των κρουσμάτων, και της Βραζιλίας
και της Μαλαισίας, όλες οι υπόλοιπες χώρες του καταλόγου αυτού είναι από
τις πλουσιότερες στον κόσμο.
Πιστεύετε ότι ο ιός αυτός “χτυπάει” μόνο
τις πλούσιες χώρες; Ή είναι πιο πιθανό οι πλούσιες χώρες απλά να
ανιχνελυουν πιο εύκολα τον ιό;
Είναι απίθανο ο ίος να μην έχει αγγίξει
τις φτωχότερες χώρες. Ο ζεστός και υγρός καιρός πιθανότατα βοηθάει, αλλά
δεν εμποδίζει την εκδήλωσή του – διαφορετικά η Σιγκαπούρη, η Μαλαισία ή
η Βραζιλία δεν θα είχαν κρούσματα.
Οι πιο πιθανές ερμηνείες είναι ότι είτε ο
κοροναϊός χρειάστηκε περισσότερο χρόνο για να φτάσει σε αυτές τις χώρες
επειδή είναι πιο απομονωμένες, είτε ότι ήδη βρίσκεται εκεί, αλλά αυτές
οι χώρες επειδή είναι φτωχές δεν έχουν τις κατάλληλες υποδομές για να
κάνουν τεστ και να το γνωρίζουν.
Εάν αυτό είναι αλήθεια, σημαίνει ότι οι περισσότερες χώρες δεν θα γλιτώσουν από τον κορονοϊό.
Είναι απλά θέμα χρόνου να εμφανιστούν εστίες και να πρέπει να ληφθούν άμεσα μέτρα.
Τι μέτρα μπορούν να λάβουν διάφορες χώρες;
2. Ποιες είναι οι επιλογές μας
Τα μέτρα στην Ισπανία και τη Γαλλία
Στο ένα άκρο, έχουμε την Ισπανία και τη Γαλλία.
Το χρονοδιάγραμμα των μέτρων της Ισπανίας:
Την Πέμπτη, 12/3, η κυβέρνηση απέρριψε προτάσεις ότι οι ισπανικές αρχές έχουν υποβαθμίσει την υγειονομική απειλή.
Την Παρασκευή, κηρύττουν καθεστώς Έκτακτης Ανάγκης.
Το Σάββατο 14 Μαρτίου έλαβαν τα εξής μέτρα:
Οι πολίτες δεν επιτρέπεται να βγουν από το σπίτι τους πέρα από τα
βασικά: για να πάνε στη δουλειά τους, στο φαρμακείο ή στο σούπερ μάρκετ,
Ειδική απαγόρευση λήψης των παιδιών έξω για περίπατο ή συναντήσεις
με φίλους και οικογένεια (εκτός από φροντίδα των ανθρώπων που έχουν
ανάγκες, αλλά με τήρηση των μέτρων υγιεινής και αποστάσεων)
Όλα τα μπαρ και τα εστιατόρια κλειστά
Όλες οι ψυχαγωγικές δραστηριότητες κλειστές: αθλήματα, ταινίες, μουσεία, δημοτικές εκδηλώσεις
Οι γάμοι θα γίνονται χωρίς καλεσμένους .
Οι κηδείες γίνονται με παρουσία μόνο των στενών συγγενών
Τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς παραμένουν ανοιχτά.
Τη Δευτέρα τα χερσαία σύνορα έκλεισαν.
Κάποιοι απελπίστηκαν, άλλοι είδαν τα αυστηρά μέτραως κάτι θετικό.
Το χρονοδιάγραμμα των μέτρων της Γαλλίας
είναι παρόμοιο, εκτός από το γεγονός ότι χρειάστηκε περισσότερος χρόνος
για την εφαρμογή τους και τώρα είναι πιο επιθετικές οι αρχές. Για
παράδειγμα, τα ενοίκια, οι φόροι και οι υπηρεσίες κοινής ωφελείας
αναστέλλονται για τις μικρές επιχειρήσεις.
Μέτρα στις ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο
Οι ΗΠΑ και το Ηνωμένο Βασίλειο, όπως η Ελβετία, καθυστέρησαν πολύ να εφαρμόσουν μέτρα.
Εδώ είναι το χρονοδιάγραμμα των ΗΠΑ:
Τετάρτη 3/11: Απαγόρευση ταξιδιών.
Παρασκευή: Κήρυξη Εθνικής Έκτακτης Κατάστασης.. Δεν υπάρχουν μέτρα περιορισμού των κοινωνικών επαφών.
Δευτέρα: Η κυβέρνηση προτρέπει το κοινό
να αποφύγει να πηγαίνει σε εστιατόρια ή μπαρ, όπως και την παρακολούθηση
εκδηλώσεων με περισσότερα από 10 άτομα. Κανένα μέτρο κοινωνικής
απομάκρυνσης δεν είναι επιβάλλεται. Όλα αποτελούν προτάσεις.
Πολλά κράτη και πόλεις αναλαμβάνουν την πρωτοβουλία και επιβάλλουν πολύ αυστηρότερα μέτρα.
Το Ηνωμένο Βασίλειο ακολουθεί παρόμοια τακτική: πολλές συστάσεις, αλλά ελάχιστες απαγορεύσεις.
Αυτές οι δύο ομάδες χωρών απεικονίζουν
τις δύο ακραίες προσεγγίσεις για την καταπολέμηση του
κορονοϊού: Μετριασμός της διασποράς και αυστηρός έλεγχος της διαποράς
Επιλογή 1η: Να μην κάνουμε τίποτα
Ας δούμε τι θα γινόταν σε μια χώρα όπως οι ΗΠΑ εάν δεν κάναμε κάτι:
Εάν δεν κάνουμε τίποτα: Όλοι μολύνονται
από τον ιό, το σύστημα υγείας θα υπερφορτωθεί, η θνησιμότητα θα
εκτοξευθεί, και περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν (μπλε ράβδοι).
Για να καταάβουμε διαφοετικά: αν το 75%
των Αμερικανών μολυνθεί και το 4% πεθάνει, αυτό σημαίνει 10 εκατομμύρια
θάνατοι, ή περίπου 25 φορές ο αριθμός των αμερικανικών θανάτων στον Β
Παγκόσμιο Πόλεμο.
Μπορεί να σκέφτεστε ότι οι αριθμοί ακούγονται υπερβολικοί.
Υπάρχουν μόνο δύο αριθμοί που έχουν
σημασία:Τι ποσοστό ανθρώπων θα μολυνθεί από τον ιο και θα αρρωστήσει,
και τι ποσοστό από αυτούς θα πεθάνει.
Εάν θεωρήσουμε πως μόνο το 25% είναι
άρρωστο (επειδή οι άλλοι μπορεί να έχουν τον ιό αλλά δεν έχουν
συμπτώματα, έτσι δεν υπολογίζονται ως περιπτώσεις) και το ποσοστό
θνησιμότητας είναι 0,6% αντί για 4%, καταλήγουμε σε 500 χιλιάδες
θανάτους στις ΗΠΑ. Παραμένει μεγάλος ο αριθμός. Αλλά 20 φορές μικρότερος
από την άλλη περίπτωση.
Αν δεν κάνουμε τίποτα, ο αριθμός των θανάτων από τον κορονοϊό πιθανόν να κυμανθεί μεταξύ αυτών των δύο αριθμών.
Ο δείκτης θνητότητας είναι καθοριστικός, για αυτό ας τον κατανοήσουμε καλύτερα.
Οι παράπλευρες απώλειες
Οι αριθμοί δείχνουν μόνο άτομα που
πεθαίνουν από κοροναϊό. Αλλά τι συμβαίνει εάν καταστραφεί όλο το σύστημα
υγειονομικής περίθαλψης; Άλλοι πεθαίνουν επίσης από άλλες ασθένειες.
Τι συμβαίνει εάν πάθεις καρδιακή
προσβολή αλλά το ασθενοφόρο καθυστερήσει 50 λεπτά για να έρθει λόγω
πολλών περιπτώσεων κορονοϊού και μόλις φτάσει, δεν υπάρχει ιατρική
μονάδα ούτε διαθέσιμος ιατρός; Πεθαίνεις.
Εάν ο κοροναϊός αφεθεί να εξαπλωθεί, το
αμερικανικό σύστημα υγείας θα καταρρεύσει και οι θάνατοι θα είναι
εκατομμύρια, ίσως πάνω από 10 εκατομμύρια.
Ο ασταμάτητος κορονοϊός σημαίνει κατάρρευση των συστημάτων υγειονομικής περίθαλψης και αυτό σημαίνει μαζικός θάνατος.
Μέχρι τώρα, είναι αρκετά σαφές ότι
πρέπει να δράσουμε. Οι δύο επιλογές που έχουμε είναι μετριοπάθεια και
καταστολή. Και οι δύο προτείνουν να «ισοπεδώσουν την καμπύλη», αλλά το
κάνουν πολύ διαφορετικά.
Επιλογή 2η: Στρατηγική Μετριασμού της διασποράς
Οι δύο επιλογές που έχουμε είναι ο μετριασμός της διασποράς (mitigation) και ο αυστηρός έλεγχος της διασποράς (suppression).
Ο μετριασμός έχει ως εξής: “Είναι
αδύνατο να αποτρέψουμε τον κορονοϊό τώρα, οπότε ας το αφήσουμε να τρέξει
την πορεία του, ενώ παράλληλα προσπαθούμε να περιορίσουμε τη
μεταδοτικότητα.
Ανοσία της αγέλης και Μεταλλαξεις του Ιού
Σύμφωνα με τη θεωρία της ανοσίας της
αγέλης, η εξάπλωση μιας λοίμωξης μπορεί να σταματήσει όταν ένας μεγάλος
αριθμός ανθρώπων είναι άνοσοι και όσο υψηλότερο είναι το ποσοστό
ανοσοποιημένων ατόμων, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να έρθει σε επαφή με
το παθογόνο άτομο.
Το σκεπτικό αυτής της στρατηγικής είναι:
“Κοιτάξτε, γνωρίζω ότι θα είναι δύσκολο για κάποιο χρονικό διάστημα,
αλλά μόλις τελειώσουμε και μερικά εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν, οι
υπόλοιποι θα αποκτήσουμε ανοσία σε αυτό, οπότε ο ιός θα σταματήσει να
εξαπλώνεται”.
Εκτός από αυτό προϋποθέτει ένα πράγμα: ο ιός δεν θα αλλάξει τόσο πολύ.
Εφόσον δεν θα αλλάξει τόσο πολύ, τότε πολλοί άνθρωποι θα αποκτήσουν ανοσία, και κάποια στιγμή η επιδημία θα εξαλειφθεί.
Πόσο πιθανό είναι ο ιος να μεταλλαχθεί; Φαίνεται να έχει ήδη.
Επιλογή 3η: Στρατηγική Καταστολής
Η στρατηγική μετριασμού δεν προσπαθεί να περιορίσει την επιδημία, απλώς ισοπεδώσει την καμπύλη λίγο.
Γιατί μερικές κυβερνήσεις διστάζουν; Φοβούνται τρία πράγματα:
Το ενδεχόμενο το Lock out να διαρκέσει μερικούες μήνες, κάτι που μπορεί να ξεσηκώσει διαμαρτυρίες από τον κόσμο
Ένα ενδεχόμενο Lock out που θα διαρκέσει μήνες θα καταστρέψει την οικονομία
Δεν θα λύσει καν το πρόβλημα, διότι απλά θα αναβάλλουμε την
επιδημία: αργότερα, μόλις διακοπούν τα μέτρα κοινωνικής απομάκρυνσης, οι
άνθρωποι θα μολυνθούν και θα πεθάνουν.
Ένας παράγοντας ωστόσο διαδραματίζει τον μεγαλύτερο ρόλο σε όλα αυτά: Ο παράγοντας “Χρόνος”.
Η αξία του χρόνου
Ο χρόνος παίζει σημαντικό ρόλο στο να
σωθούν ζωές. Κάθε μέρα, κάθε ώρα που περιμέναμε πριν να λάβουμε μέτρα,
αυτή η εκθετική απειλή εξακολουθούσε να εξαπλώνεται. Μια μέρα θα
μπορούσε να μειώσει το σύνολο των κρουσμάτων κατά 40% και τον αριθμό των
θανάτων ακόμη περισσότερο.
Πρόκειται να αντιμετωπίσουμε το
μεγαλύτερο κύμα πίεσης στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης που έχει
σημειωθεί ποτέ στην ιστορία. Είμαστε εντελώς απροετοίμαστοι,
αντιμετωπίζοντας έναν εχθρό που δεν γνωρίζουμε. Αυτό δεν είναι μια
πλεονεκτική θέση για τον πόλεμο.
Σκεφτείτε το διαφορετικά: Τι θα
συνέβαινε αν επρόκειτο να αντιμετωπίσετε τον χειρότερο εχθρό σας, τον
οποίο γνωρίζατε ελάχιστα, και είχατε δύο επιλογές: Είτε να τρέξετε προς
αυτόν είτε να ξεφύγετε για να γλιτώσετε λίγο χρόνο προετοιμασίας. Τι θα
επιλέγατε;
Αυτό πρέπει να κάνουμε σήμερα. Ο κόσμος
έχει ξυπνήσει. Κάθε μέρα που καθυστερούμε τον κοροναϊό, μπορούμε να
κάνουμε καλύτερη προετοιμασία.
Η επόμενη ερώτηση είναι τι θα μας προσφέρει ο έξτρα χρόνος:
Με αποτελεσματικό αυστηρό έλεγχο της διαποσράς, ο αριθμός των πραγματικών περιστατικών θα πέσει σε μια νύχτα
Ο χρόνος βοηθάει στην κατανόηση του
ιού. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να συμβάλει στη μείωση του αριθμού των
κρουσμάτων, άρα και των θανάτων. Ταυτόχρονα θα μειωθούν και οι
παράπλευρες απώλειες: λιγότεροι άνθρωποι θα πεθάνουν από αιτίες που δεν
σχετίζονται με το κορονοϊό, επειδή το σύστημα υγείας είναι απλά
συγκλονισμένο.
Η καταστολή λοιπόν προσφέρει:
Λιγότερα κρούσματα κορονοϊού στο σύνολο
Άμεση ανακούφιση στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης και τους ανθρώπους που το τρέχουν
Μείωση του ποσοστού θνησιμότητας
Μείωση των παράπλευρων ζημιών
Γνωρίζουμε τώρα ότι η στρατηγική
μετριασμού είναι η πιο καταστροφική επιλογή και ότι η στρατηγική
καταστολής προσφέρει ένα μεγάλο βραχυπρόθεσμο πλεονέκτημα.
Ωστόσο υπάρχουν κάποιες βασικές ανησυχίες για αυτήν την στρατηγική:
Πόσο καιρό θα πάρει;
Πόσο θα κοστίσει;
Είναι λίγο δύσκολο να αποφασίσουμε ποια
μέτρα χρειαζόμαστε για μεγάλο χρονικό διάστημα αν δεν γνωρίζουμε το
κόστος και το όφελος. Λιγότερα κρούσματα, καλύτερη κατανόηση του
προβλήματος, επιστημονική κατανόηση του ιού, κατανόηση του κόστους και
του οφέλους του κάθε μέτρου , εκπαίδευση του κοινού. Αυτά είναι μερικά
βασικά εργαλεία για την καταπολέμηση του ιού, και χρειαζόμαστε απλώς
λίγες εβδομάδες για να αναπτύξουμε πολλά από αυτά.
Εδώ, θα δούμε τι θα μοιάζει με μια πραγματική στρατηγική καταστολής. Μπορούμε να το ονομάσουμε “Το Σφυρί και ο Χορός”.
Το Σφυρί
Αρχικά, ενεργούμε γρήγορα και επιθετικά.
Για όλους τους λόγους που αναφέραμε παραπάνω, δεδομένης της αξίας του
χρόνου, θέλουμε να εξουδετερώσουμε αυτόν τον ιό το συντομότερο δυνατό.
Το ερώτημα που παραμένει είναι: Για πόσο θα χρειαστεί να μείνουμε σε καταστολή; Σε καθεστώς lock down;
Η απάντηση που μας δίνει ο Tomas Pueyo είναι ότι ο χρόνος που χρειάζεται “Το Σφυρί” για να δράσει είναι εβδομάδες και όχι μήνες
.
Σύμφωνα με το διάγραμμα αυτό οι χώρες
που είχαν προετοιμαστεί με πιο αυστηρά μέτρα, εκπαίδευση για υγιεινή και
κοινωνική απομόνωση, έγκαιρη ανίχνευση και καραντίνα, δεν χρειάστηκε να
πληρώσουν αργότερα με βαρύτερα μέτρα.
Αντίθετα, χώρες όπως η Ιταλία, η Ισπανία
ή η Γαλλία που δεν το πήραν στα σοβαρά από την αρχή, χρειάστηκε να
εφαρμόσουν τη μέθοδο “Σφυρί” επιβάλλοντας σκληρά μέτρα για να καλύψουν
τη διαφορά.
Μόλις Το Σφυρί δράσει και η κατάσταση αρχίσει να ελέγχεται, αρχίζει η δεύτερη φάση: ο Χορός.
Ο Χορός
Εάν εφαρμόσουμε “Το Σφυρί”, μέσα σε
λίγες εβδομάδες η κατάσταση θα έχει τεθεί υπό έλεγχο και θα είμαστε σε
πιο πλεονεκτική θέση για να το αντιμετωπίσουμε.
Στη συνέχεια έρχεται η δεύτερη πρόκληση: να διατηρηθεί ο ιός αυτός μέχρι να υπάρξει ένα εμβόλιο.
Πώς κατάφερε η Νότια Κορέα, η
Σιγκαπούρη, η Ταϊβάν και η Ιαπωνία να έχουν κρούσματα εδώ και πολύ καιρό
και όμως να μην μπει σε καθεστώς ολικής απαγόρευσης και λοκ ντάουνς
Η υπουργός Εξωτερικών της Νότιας Κορέας
εξηγεί: “Είναι αρκετά απλό, συχνά τεστ κορονοϊού στους πολίτες,
απαγόρευση ταξιδιών, αποτελεσματική απομόνωση και αποδοτική καραντίνα
για τους αρρώστους”.
Ο κοροναϊός συνεχίζει να εξαπλώνεται σχεδόν παντού. Οι επιλογές είναι δύο.
Κωδικός: Κερδίστε μας Χρόνο
Ο κοροναϊός συνεχίζει να εξαπλώνεται σχεδόν παντού.
Είμαστε ενάντια στο ρολόι αλλά αυτό δεν χρειάζεται: Υπάρχει ένας σαφής τρόπος να σκεφτόμαστε για αυτό.
Μερικές χώρες, ειδικά αυτές που δεν
έχουν χτυπηθεί βαριά από τον ιο, ίσως αναρωτιούνται: Θα συμβεί αυτό και
σε μας; Η απάντηση είναι: Πιθανότατα έχει ήδη συμβεί. Απλά δεν το έχετε
προσέξει.
Όταν χτυπήσει πραγματικά, το σύστημα
υγείας θα είναι σε χειρότερη κατάσταση από αυτά των πλούσιων χωρών όπου
τα συστήματα υγείας είναι δυνατά.
Θα πρέπει να δράσουμε άμεσα. Για τις χώρες όπου ο κοροναϊός είναι ήδη εκεί, οι επιλογές είναι ξεκάθαρες.
Από τη μία, οι χώρες μπορούν να
διαλέξουν την επιλογή του μετριασμού της διασποράς και να δημιουργήσουν
μια μαζική επιδημία, να υπερφορτώσουν το σύστημα υγείας, οδηγώντας σε
θάνατο εκατομμύρια ανθρώπους, και να δημιουργήσουν νέες μεταλλάξεις του
ιού.
Από την άλλη, οι χώρες μπορούν να
αγωνιστούν. Μπορούν αν εφαρμόσουν το lockdown για λίγες εβδομάδες για να
μας αγοράσουν χρόνο, να δημιουργήσουν ένα σχέδιο δράσης εκπαιδεύοντας
τους πολίτες, και να ελέγξουν τον ιο ως την στιγμή που θα δημιουργηθεί
το εμβόλιο. Οι κυβερνήσεις σε όλο τον κόσμο σήμερα, μεταξύ αυτών οι ΗΠΑ,
το Ηνωμένο Βασίλειο, η Ελβετία και η Ολλανδία έχουν διαλέξει το
μονοπάτι του μετριασμού της διασποράς.
Αυτό είναι που κάνουν πολλές κυβερνήσεις σήμερα. Δεν δίνουν στον κόσμο ευκαιρία να αγωνιστεί. Πρέπει να το απαιτήσουμε...